Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Frankrijk en Rusland.
16de Jaarg.
Zondag 15 October 1893.
No. 4713.
^Bureau J&oog^traat 317.
EERSTE BLAD.
Feuilleton.
Poolsche Banneling.
ALGEMEEN ÖYERZICHT.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
72)
NIEUWE SCHIE
SCHE COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke hommers
f 1.50
- 2.-
- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 12i.
Van 1—6 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke o\ ereen-
komsten aangegaan.
Het historisch woord van Napoleon I:
^Tuttez le Rus.■ie et vous trouverez le barbare,
Schijnt sedert lang bij de overgroote
^eerderheid der Franschen allen zin en
peteekenis te heben verloren. Tachtig
Jaren zijn er verloopen sinds de ge wel
ige overheerscher der Franschen, de
°verwinnaar in zoovele veldslagen, die
geheel Europa voor zijn autocratischen
deed buigen, aan het hoofd van een
schoonste legers welke Europa ooit
gezien had, naar het onmetelijke Rus-
and toog om in de vuurzee van het
pandende Moskou niet alleen het eind
doel van zijn tocht maar ook het ideaal
Van zijn roemzuchtig streven in rook te
Zien vervliegen. Nog herinnert zich ge-
deel Europa het vermetele woord, dat
neze verwaande voorstander van het
Cesaro-papisme eens bij het vernemen
)a,i 's Pausen banvonnis heeft gespro-
'e'i „Die banvloek zal mijnen soldaten
je wapens niet uit de handen doen val-
ent" zoo sprak de eerste Napoleon. Maar
!*aUwelijks was de dag waarop dit woord
1,1 vermetelen overmoed werd gesproken,
.Veijaard, of de trotsche cesar, van wiens
'Ppen het weerklonk, staarde met die-
Püo weemoed opdeonmetelijke ijsvelden
Van het eenige Rusland en aanschouwde
'Uet eigen oog de lijken zijner dappere
°idaten die de wapenen lieten vallen
d't de verkleumde handen welke
le niet meer konden omvatten.
°en was de Rus de doodvijand
an den Franschman, die in hem de
enige hinderpaal zag welke de weg
r zegepraal door zijn heerscher tot
^'Uen met zooveel succes betreden, nog
°n versperren. Weinige maanden later
jenden de Russen in het overmoedige
rijs om het verslagen en vernederde
Naar het Fransch van Louis Collas.
Jjftf
Wjj was voor ons een ware wellust, toen
bra„ ,0eDen, lue wjj doornat regenden, want de
Uieti .n<ie atmosfeer had ons in zekeren zin ver-
ade en slechts met veel moeite konden wjj
dat dit 6n' nooit smaakte nektar aangenamer
Wat' °US ÜOr ^en gezonden, regenwater.
Wij iW:,s er van onze vÜan(len geworden
Hatst" iuaar Plaats, waar wij hen het
Daatjj ^den gezien. Zandhoopen wezen de
aani waar zoowel menschen als dieren
^W'en waren,
dekte v?rwijderden de zandlaag, die hem be
kent herkende de uniform van het regi-
v°erdeWt?Wver. kolonel Romanzoff het bevel
hiella hij zelf lag in de voorste rijen. Arme
jaat t611hadden niets gedaan om onzen
^oefhftM v?rhieneu ik kon een gevoel van
la niet onderdrukken, tosn ik bedacht,
Frankrijk de wet voor te schrijven en
de vijandschap tusschen Franschen en
Russchen nam toe naarmate de autocra
tische alleenheerscher van het Russische
rijk den Franschen meer hunne diepe
vernedering deed gevoelen. De Krim
oorlog door den derden Napoleon op het
voetspoor van zijn ongeëvenaarden voor
ganger tegen het machtige Czarenrijk
gevoerd, wakkerde de oude vijandschap
opnieuw aan en leidde de beide volken
er toe elkander als erfvijanden te be
schouwen.
Sedert dezen oorlog door Franschen,
Engelschen en Piemonteezen in het zui
den van Rusland werd gevoerd, zijn er
bijna veertig jaren verloopen. Veertig
jaren, die het aanschijn der woreld in
menig opzicht hebben veranderd, maar
die ook eene algeheele verandering in
de onderlinge verhouding der Europee-
sche volken en in de betrekkingen tus
schen Rusland en Frankrijk hebben
gebracht. Nog waren de wonden door
den Krimoorlog in menig hart geslagen,
niet volkomen geheeld, toen Napoleon
III opnieuw zijne heerscharen ten strijde
deed trekken. In de velden van Lom-
bardije werd de beslissende strijd gestre
den die Oostenrijk uit Italië drong en
weinige jaren later dreunde het geschut
in de omstreken van Sadowa, ten tee-
ken dat Oostenrijk de hegemonie in
Duitschland voor goed had verloren en
een nieuw Duitsch rijk weldra op de
puinhoopen van het oude Roomsche rijk
van Carlus Magnus en zijne opvolgers
in Ge rmania stond gesticht te worden.
Was de reuzenstrijd van 1870 da laat
ste verderfelijke zet van den derden
Napoleon op het politieke schaakbord,
dat hij tot hiertoe zoo meesterlijk v.ist
te bespelen hij bracht daarentegen Prui-
sens koning de keizerskroon, dien hem
reeds eenmaal was geboden en Duitsch
land de eenheid, die het sedert lang
had begeerd. In het hart van Europa
had zich thans eene nieuwe macht ge-
hoe zij zonder onze ontvluchting, nog allen
vol kracht en leven zouden zijn.
Maar de vreeslijke strijd, dien wjj waren
begonnen tegen menschen en natuurkrachten,
liet slechts weinig plaats voor sentimenta
liteit; wij hielden ons onledig, om de overwin
ning te benutten, die de orkaan voor ons had
behaald. De wapenen en ammunitie van de
dooden, de nog geheel gevulde veldflesschen,
tot zelfs het vleesch van de paarden, vormden
een onschatbaren buit. Doch hierbij lieten wij
het nietover de lompen, die ons bedekten,
trokken wij de Russische uniformen aan ik
koos die van den armen kolonel Romanzoff.
Dank zij die vermomming, konden wij ons
voortaan onder de zoo geduchte Russische be
scheming stellen en de hoop koesteren, dat
de tenten van de opperhoofden der Khalkas
zich bij onze nadering onmiddelijk zouden ope
nen, te wij] dezen ons ijverig zouden steunen
in stede van ons beletselen in den weg te leg
gen. „Moed of list," zeide ik mij de woorden
van Eneas in dergelijke omstandigheid te bin
nen brengende, „wat doet het tegenover een
vijand ter zake
Herinneringen van klasieken aard drongen
zich in de woestijn dikwerf aan mij opde
grootsehe natuurtafereelen doen denken aan
de meesterstukken van kunst, zjj richten ook
de gedachten op God, zoo groot op dat uitge
strekte tooueel, waarop de mensch zoo klein
en nietig is. Het was in die onmetelijke lan
den, dat Gengis-Khan in de middeleeuwen zijn
vormd en de gebeurtenissen der volgende
jaren leidden er toe eene algeheele ver
andering in de onderlinge verhouding
der Europeesche volken tot stand te
brengen. De oorlog in het oosten, die
nieuwe rijken schiep uit het oude ver
molmde Turksche rijk en Oostenrijk de
gelegenheid bood in het oosten te her
winnen wat het in het westen verloor,
bracht eene toenadering tusschen de
beide deelen van den ouden Duitschen
stam, en Duitschland en Oostenrijk in
éen bondgenootschap vereenigd, vonden
weldra een nieuwen bondgenoot in Italië,
dat, vergetend wat het in 1859 van
Frankrijk mocht ondervinden, zich bij
de mogendheden van midden-Europa aan
sloot en aldus hun verhond tot eene
triple-alliantie vervormde. Het politiek
evenwicht in Europa was aldus verbro
ken, en Frankrijk en Rusland, de beide
toongevende mogendheden van het wes
ten en het Oosten van Europa, stonden
geïsoleerd tegenover de reuzenmacht van
het centrum, die de rust en vrede van
het betrokken werelddeel naar beide
kanten bedreigde. Wat was er nu meer
natuurlijk dan dat Frankrijk en Rusland
over de hoofden van de mogendheden
der triple-alliantie heen, elkander de
hand reikten, en alle oude veeten ver
getend en met voorbijzien van het ver
schil in landaard en regeeringsvorm, in
eene eventucele vcreeniging van heider
krachten, een gewenscht middel zagen
om het evenwicht in Europa te herstel
len en een einde te maken aan den
toestand van isolement, die voor beiden
noodlottig dreigde te worden
Zoo is dan de entente cordiale tusschen
Frankrijk en Rusland het gevolg van
de historische ontwikkeling, en juist
aan die omstandigheid ontleent zij hare
grootste kracht. De komst van het Rus
sische eskader op de reede van Toulon,
als eene beleefde beantwoording van het
bezoek door de Fransche vloot voor
twee jaren te Kreonstadt gebracht,
tallooze scharen verzameld had ter verovering
van het Westen. Wat is er van zijn werk
overgebleven
Ik vervolgde den loop van mijn overpeinzin
gen, terwijl mijn paard naar eigen verkiezing
over het steppenzand voortstapte. Helene was
aan mijn zijde, treurig als altijd, maar ook
altijd even onbezorgd voor zichzelven, haar
lot met onwrikbaren moed aannemende, steeds
zichzelven vergetende ter wille van de anderen-.
Sigusmund, zeide zij eensklaps, zie eens.
Ik volgde de richting, die zjj my aanwees,
en voor mijn oogen doemde een onbeschrijflijk
schoon schouwspel op, vooral voor den onge
lukkige, die veroordeeld is tot het gezicht van
een dorre, onvruchtbare woestenij i een gordijn
van begroeide heuvelen vormde den achter
grond beekjes baanden zich een weg tusschen
de rotsentalrijke kudden verdwenen halfweg
in liet hooge gras een, uit een dertigtal met
grijs vilt bedekte tenten met spits toeloopen-
de daken, bestaande aoul verrees aan den
oever van een meer, welks doorschijnende wa
teren de boomen op de omringende hoogte
weerspiegelde. Dat was het paradijs in het
midden van een woestijn.
Eerst geloofde ik aan de werkelijkheid van
dit visioen, maar weldra bemerkte ik, dat het
een gevolg van luchtspiegeling was. Ik geloof
de niet, dat het aan het gezicht een beeld
bood van bestaande voorwerpenik was
overtuigd, dat het, op een afstand gezien, ver
blinden kon, maar niet dat het spoken waren,
drukt het zegel op de vriendschapsbe
trekkingen, die Franschen en Russen, de
aartsvijanden van 1812 en 1854, om
utiliteitsredenen sedert lang met elkan
der hebben aangeknoopt. De Franschen,
gewoon in alles te overdrijven, mogen
wellicht de beteekenis van dit bezoek
overschatten, zeker is 't dat het als een
nieuwen schakel in den historischen
keten, die sedert een twintigtal jaren
de belangen van beide volken verbindt,
alle aandacht verdient en dit te meer daar
het onmiddelijk is voorafgegaan door de
demonstratiën van de mogendheden der
triple-alliantie, welke Elzas-Lotharingen
en Hongarije hebben te zien gegeven.
De vriendschap tusschen Frankrijk en
Rusland wortelt thans in het hart der
beide betrokken volkeren. Admiraal
Gervais heeft het hij zijn verschijnen
te Kroonstadt, Petersburg en Moskou
mogen ondervinden, Admiraal Avellano
zal er bij zijne komst te Toulon, Lyon
en Parijs niet minder duidelijke bewij
zen van ontvangen. En nu moge bet
waar zijn, dat de autocratische Czaar
bij de vurige omhelzing der democratische
Marianne zich nog eenigszins huiverig
en afkeerig betoont, ook hij zal met
dit wedcrzijdsch gevoelen der betrokken
volkeren hebben rekening te houden.
In onzen democratischen tijd geldt niet
meer de wil der vorsten als de hoogste
wet, maar legt ook het volk in ruime
mate zijn gewicht in de schaal, zells
in het despotisch geregeerde Rusland,
waar men het alsnog elke deelneming
aan de regeeringszaken heeft onthouden.
14 October '93.
Eindelijk hebben de lang verbeide
Russen den voet gezet op Franschen
bodem. Toen tegen elf ure gisteren
ochtend te Toulon met korte tusschen-
poozen een drietal kanonschoten werden
gelost ten teeken dat het Russische smal-
zonder de minste betrekking tot de werkelijk
heid, iets, waarvan reizigers zoo dikwijls de
meest fantastische verhalen hebben opgedischt
trouwens, myn oogen bewonderden geen denk
beeldig landschapdat wat ik in zjjn nevel
achtige tenten voor mij zag, was werkelijk
heid, en komt zeer dikwijls voor in de door
de Khalkas bewoonde vruchtbare streken.
Voorwaarts riep ik uit met een vertrou
wen, dat zich aan allen mededeelde.
Alsof hun instinct hen had gewaarschuwd,
dat een beter land nabij was, sprongen onze
paarden in galop, met hun hoeven wolken
van stof opjagende, in welke wjj verdwenen.
Onze hoop werd weldra gerechtvaardigd
na een marsch van eenige uren verscheen we
der de schrale plantengroei, die de woestijnen
begrenstdat verlevendigde onzen moed en
wij vroegen een laatste krachtsinspanning aan
onze paarden, die uitgeput begonnen te gera
ken. Weldra prijkte de natuur weder in het
prachtige kleed, dat de nabijheid van meren
aanduidtdat, hetwelk de luchtspiegeling mij
eenige uren vroeger had doen zien, verscheen
nu schitterende in de laatste stralen van de
ondergaande zon de aoul was dichtbij i een
honderdtal kameelen, ongeveer vijftienhonderd
paarden, zeven tot achthonderd runderen, vier
tot vijfduizend geiten en schapen dwaalden
door de weiden, bewaakt door herders te paard.
Het was een tooneel, dat mij herinnerde aan
de verhalen uit den Bijbel.
Wordt vervolgd.)
