Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
16de Jaarg.
Donderdag 9 November 1893.
No. 4734.
bureau hoogstraat (S 317.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Een slapelooze Nacht.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
mxm
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
IEUWE SCHIEDAMSGHE COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden 1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.- -
Afzonderlijke Nommers- 0.05
Het auteursrecht van (len inhoud dezer courant i« verzekerd
volgens de Wet van'28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 124.
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke o\ ereen-
komsten aangegaan.
8 November '93.
Blijkens draadberichten uit Berlijn is
totnogtoe de uitslag van 427 verkie
zingen voor den Pruisischen Landdag
oekend. Gekozen zijn 149 conserva
tieven, 57 vrije conservatieven, 88 nalio-
Oaal-liberalen, 89 leden van hat cen
tum, 14 van de Vrijzinnige volkspar
tij (Berlijn medegerekend), 6 van de
^rijzinnige Vereeniging, 2 van den
Bond van landbouwers, 2 Denen, 18
^°len, 1 Welf en 1 „wilde". Van drie
jtiesdistricten is de uitslag nog onbe
kend. Eugen Bichter is in zijn oud
kiesdistrict Hagen met 273 stemmen in
mincUrheid gebleven tegenover den
^ationaal-liberalen candidaat die er 283
verkreeg. Voor Richter moet nu waar
schijnlijk te Berlijn eene plaats wor
den vrijgemaakt.
Naar men uit Londen bericht, hebben
oe Engelsche Katholieken eene monster-
Peti tie op touw gezet in zake de onderwijs
kwestie. In elke parochie ligt een adres
t®!' teekening, dat aan het Lagerhuis
zal worden verzonden in de hoop daardoor
v®rhetering in den toestand te zullen
^rkrijgen. De wet toch schrijft in Enge-
Jand den leerplicht of schooldwang voor;
"T" dit is reeds genoeg, omdat de Staat
jjaarbij de ouders in de uitoefening van
k®t natuurrecht belemmertom hunne
kinderen op te voeden zooals zij willen.
Naar de Engelsche Staat gaat nog verder
en hiertegen komt het adres op
dwingt de katholieke ouders (evenals
ons) niet alleen het christelijk onder
lij* hunner kinderen te bekostigen maar
?JNfs nog bij te dragen in de kosten
Van het onderwijs der overige kinderen,
6en koud, kleurloos en ongodsdienstig
®iderwijs, dat zij verfoeien.„Het gemoeds-
j^zwaar om onze kinderen naar niet-
katholieke scholen te zenden," zegt het
adl-es, „is onoverkomelijk. Geen bepaling
Va? neutraliteit of toevoeging van cate-
chismus-onderricht kan die niet-katho-
v e Engelsche onderstaatssecretaris Evan
Peau kon in zekeren nacht volstrekt den
Hu? ,slaaP niet vatten. Nadat hy tot twee
jj..r s nachts op zyn bed gewoeld had, kwam
hü»°r denkbeeld, zich door eene wande-
Ook* neweging te verschaffen. Hy sprong dan
kjg' juuu het begon te dagen, uit bet bed,
Part zicl1 aan en naar bet Kegent-
ze dat, gelijk te voorzien was om de-
Piem geheel verlaten was, zoodat sir Evan
g ®and anders ontmoette dan een op en neer
«aanden schildwacht.
v®orh" Zyne wandeling ging by meermalen
,ket gebouw van zyn ministerie, en
ee„ tik kwam hy op het denkbeeld, door
2ydeur, waarvan hy altijd den sleutel
lieke scholen ooit voor katholieke kin
deren bruikbaar maken." Het adres be
klaagt zich dan bitterlijk over de buiten
sporige eischen, die het staatstoezicht
der katholieke scholen stelt en ze daar
door dwingt tot uitgaven, welke de
mededinging tegenover het openhaar
onderwijs aanhoudend moeilijker maakt.
De Katholieken verlangen dat de „onder-
wijs-belasting" (eene afzonderlijke hef
fing in Engeland) niet meer uitsluitend
ten goede kome aan de scholen, waarvan
zij in geweten afkeerig zijn, maar dat
het bijzonder onderwijs rijkssnbsidie ver-
kryge op denzelfden voet als het open
bare. Dat is de hoofdinhoud van het
aan het Lagerhuis te zenden verzoek
schrift, hetwelk in iedere parochie van
Engeland, Schotland en Ierland ter
teekening ligt. De Katholieken teekenen
zonder uitzondering, maar wat meer
zegt, ook aanzienlijke Protestanten, die
niet door het liberalisme verblind zijn en
daaronder niemand minder dan lord
Salisbury, hebben hun steun aan deze
beweging gegeven.
In het EngelscheLagerhuis verklaarde
gisteren de heer Buxton, dat de regeering
niet voornemens is het charter van de
Britsche Zuid-Afrikaansche Compagnie
in te trekken. Naar Gladstone ver-
klaardeis de regeering volkomen tevreden
over de slagvaardigheid van de Engelsche
vloot in de Middellandsehe zee en acht
zij haar voldoende. Gladstone oordeelde
ook, dat in de tegenwoordige kolencrisis
een gedwongen arbitrage niet toe te
passen was.
De oppositiegroepen in de Kamer van
talië, hebben de wapenen ter bekamping
van Giolitti c. s. zoo maar voor het
grijpen als het kabinet ten minste
zoo lang kan blijven laveeren. De be
lastingplannen zullen het geducht moe
ten ontgelden en de heffing van de
invoerrechten in goud, lokt nu reeds
allerwege protest uit, j ook van zijden,
die gansch onverdacht zijn van antipa
thie tegen de tegenwoordige bewind
voerders. De afgevaardigde Colajani
by zich droeg, naar binnen te gaan. In de
expeditiekamer vond hy het journaal van
den vorigen dag nog op den lessenaar. Hy
slaat bet werktuiglijk open, zonder daarin
iets bepaalds te willen zien. Daarbij valt
zijn oog op de volgende woorden in de ru
briek, welke de ingekomen stukken vermeld
„Begenadiging voor de ter dood veroordeelde
drie matrozen, naar York te verzenden.
Tot zijne groote ontsteltenis schiet hem nu
te binnen, dat het bevel, om den begenadi-
giugsbrief te verzenden, wel is waar den vo
rigen dag reeds gegeven, maar dat de wer
kelijke verzending van bet stuk nog niet ge
boekt is. De terechtstelling was reeds op den
vroegen niorgen van den volgenden dag be
paald. Nepean doorzocht het geheele copiëer-
boek, of hy het vermiste bewy's van afzending
niet nog vinden kon. Maar hy vond niets.
Terstond ijlde hy naar de woning van zijn
kanselarij-directeur in Downing-street, liet de
zen wekken en vroeg hem Is de beschikking
welke de benadiging der drie matrozen be
paalt, naar York verzonden?
„Ik kan mij het oogenblik inderdaad niet
herinneren," antwoorde de slaapdronken kan
selarijdirecteur.
„Deuk eens na," antwoordde de onderstaat
secretaris levendig„het geldt eenige men-
ichenlevens, ook ik wil uiet, dat zy het slacht-
heeft te Messina een politiek betoog
gehouden, waarin hij beweert, dat Ita-
lië's buitenlandsche politiek onveranderd
is gebleven, hetzij de man die aan het
hoofd der regeering stond Depretis, Crispi,
Di Rudini of Giolitti heethet tempo is
nu eens snel, dan weer minder snel ge
nomen, doch de muziek is onveranderd
dezelfde gebleven. Colajani heet des
kroonprinsen bezoek aan Duitschlands
keizer in het Rijksland, een pendant
van Crispi's visite aan Bismarck te
Friedrichsruhe, waaruit de breuk op
economisch gebied met Frankrijk volgde;
tevens heeft de afgevaardigde uit de on
derling in tegenspraak zijnde verklarin
gen van de officieuse bladen opgemaakt,
dat de ministers de reis moesten dulden,
gewild hebben zij dit uitstapje niet. Ter
wijl Crispi elkeen die het hooren wil,
vertelt, dat hij in Palermo niet wil
spreken, omdat hij Giolitti's speech de
moeite eener bespreking niet waardig
vindt, en terwijl de ex-premier zegt, dat
hij er een grooten afkeer van zou ge
voelen om het bewind te aanvaarden,
heeft de afgevaardigde Sonins te Milaan
met 23 anderen, een groep gevormd,
welke r.iets anders beoogt, dan in vol
komen onafhankelijkheid Giolitti te be
kampen.
Da oorlog tegen de Ka by len heeft in
Spanje het patriotisme tot een hoog
peil opgevoerd. De regeering wordt let
terlijk overstroomd door alle soor
ten van bereidwillige aanbiedingen.
De markies de Villamejor zorgt voor
eigen rekening voor 14 kanonnen van
de beste constructie. Het dagblad El
Heraldo heeft voor eigen rekening een
stoomboot gehuurd, die de door hem
ingezamelde geneesmiddelen, wijn, tabak
enz. (geld wordt niet aangenomen) naar
Meiila tran sporteertDe meeste gemeente
besturen zenden een bijdrage voor de
door de stad Ceuta op touw gezette
nationale inschrijving. Castro, een klein
Andalusisch dorp draagt 5000 pesetas
bijTe Cadix en te Malaga zij n op kosten
der gemeentebesturen, hospitalen voor
offer worden van de bureaucratische sleur!"
„Ah ja, nu herinuer ik het my," antwoord
de de ander, „ik heb het bevel gisteren aan
den kroonsecretaris gegeven, en hy moet het
naar York verzonden hebben, het behoort tot
zyn werk."
Sir Evan Nepean liet zich niet zoo gemak
kelijk geruststellen.Steeds levendiger gevoelde
hy, dat zijn slapelooze nacht meer dan toeval
was, dat hij het middel zou worden, om eeni
ge menschen het leven te redden, die wel is
waar zwaar gezondigd, maar toch niet den
dood verdiend hadden. „Hebt gij", ging hjj
voort, „het bewys van den kroonsecretaris in
handen, dat het bevel tot begenadiging wer
kelijk verzonden is
„Neen, sir."
Nu, dan moeten wy hem onmiddelyk opzoe
ken Kom nog is het tijd, wij treffen hem
nog tehuis."
Het was reeds vier uur in den morgen. De
kroonsecretaris woonde zeer ver af, en een
rijtuig was op dit uur nog niet te krijgen.
Maar wat hielp het! Het gewichtige doel
vereischte dubbele inspanning. Sir Evan en
zjjn begeleider vlogen meer dan zy gingen,
waarbij de superieur zyn ondergeschikte met
een goed voorbeeld voorging. En dat was
goed, want toen men voor het huis van den
kroonsecretaris kwam, wilde deze in zyn wa
de opname der verwonden ingericht.
De stad Xeres heeft 50.000 flesschen
van haar beroemde wijnsoort naar Meiila
gezonden en Saragossa heeft 200 Mau
ser geweren ter beschikking gesteld.
Zoo zyn er nog een reeks van voor
heelden van het patriotisme der Span
jaarden aan te halen. Barcelona, de rijke
hoofdstad van het welvarende Cala-
lonië, heeft zich bij deze gelegenheid
bijzonder onderscheiden. De gemeente
raad aldaar heeft in zijne zitting van
eergisteren de volgende besluiten go-
nomen. Zoolang de veldtocht in Afrika
duurt zal het gemeentebestuur van Bar
celona maandelijks aan den Staat de Bom
van 50.000 pesetas uitbetalen. Boven
dien zal het in Catalonië eene inschrij
ving openen, waarvan het bedrag voor
den aankoop van modern krygsmate-
riaal is bestemd en met een gift
van 50.000 pesetas een begin maken.
Ten slotte zal het gemeentebestuur
een schare vrijwilligers voor den oor
log tegen de Kabylen uitrusten en alle
daaruit voortvloeiende onkosten voor den
geheelen duur van den veldtocht op zich
nemen.
Reuter's bureau te Cairo verneemt,
dat de kleine geschillen, welke onlangs
tusschen het Egyptische ministerie en
de Engelsche ambtenaren gerezen zijn,
dank zij de verzoeningsgezindheid van
den Khedive uit den weg zijn geruimd.
Volgens berichten uit New York loopen
de verkiezingen in de verschillende
Staten der Unie over het geheel kalm
af. Men gelooft, dat Mc Kinley tot
gouverneur van Ohio zal worden ver
kozen.
De toestand der opstandelingen to
Rio de Janeiro blijft onveranderd. Zij
bezitten nog maar eene stad, Desterro,
en zijn geheel van den vasten wal
afgesloten. De douane-opbrengsten te
Rio zijn verminderd, maar die te Santos
en Bahia aanmerkelijk toegenomon.
gen stappen, om naar zyn landgoed te ryden.
Toen deze uit den mond van den onder
staatssecretaris, wiens verschijning op een zoo
ongewoon nur hem niet weinig verontrustte,
vernam wat er gaande was, riep hy ontsteld
„Gerechte hemel, ik heb het vergetenIk
heb het hevel nog in myn lessenaar liggen,
ik vraag duizendmaal excuus."
Een oogenblik zag de onderstaatssecretaris
den vergeetachtigen ambtenaar toornig aan
maar weldra veranderde zjjne opwelling van
drift in ontroering, en hy zeide tot zich zelf:
„God, ik dank U voor de foltering van de
zen slapenloozen nacht 1"
De kroonsecretaris haalde snel het bevel
uit zyn lessenaar, en sir Evan spoedde zich
naar het postkantoor, en overhandigde ei
genhandig den brief.
Den volgenden morgen kwam de brief te
York aan, juist op het oogenblik, dat de
veroordeelden de kar bestegen, die hen naar
de execntieplaats zoa brengen,
Zelden heeft een s'apelooze nacht zulke ry-
ke vruchten gedragen
