Stads- en Gewestelijk Nieuws.
hij erkent. Hij verzocht den generaal
uitstel Van het hervatten der vijandelijk
heden, teneinde de Sultan in de ge
legenheid te stellen de Kabylen van het
Riff r.aar het binnenland te verwijderen
en de rebellen te kastijden. Generaal
Macias antwoordde dat hij de bewegin.
gen der troepen niet kon uitstellen.
De ministerraad heelt het antwoord
door Generaal Macias aan den broeder
van den Sultan van Marokko gegeven
goedgekeurd. Aan dezen zal te kennen
worden gegeven, dat Spanje, weigerende
de defensieve operatiën uit te stellen,
besloten heeft van den Sultan de strikte
en onverwijlde uitvoering der bestaande
tractaten te eischen. De regeering heeft
aan generaal Macias gelast het bezoek
van den broeder des Sultans te beschou
wen als niet geschied en zijn plan de
campagne met de troepen waarover hij
beschikt, door te zetten. Er waren Za
terdag pessimistische geruchten ter
beurze in omloop, die een daling ver
oorzaakten en volgen» welke de Marok-
kaansche stammen eene ontwijkkende
verklaring aan den Sultan hebben ge
geven.
Aan de Times wordt uit Rio de Janeiro
gemeld, dat admiraal De Mello voor
nemens is, Rio de Janeiro te bombar
deeren, nadat hij president Peixoto in
een ultimatum 24 uren tijd zal gegeven
hebben om zich over te geven. Admiraal
De Gama heeft verklaard, dat admiraal
De Mello na het einde van den strijd
het volk zal raadplegen over de vraag
of de monarchie al dan niet hersteld
moet worden. De opstandelingen twijfelen
in het minst niet aan den goeden uit
slag hunner pogingen. De beweging
breidt zich naar het Noorden uit. Pre
sident Peixoto is besloten tot den laat-
sten man te strijden, doch de posisitie
van de regeering is zeer moeilijk en de
schatkist is ledig.
Schixdam, 27 November 1893.
NED. R. K. VOLKSBOND,
afdeeling Schiedam.
In de groote zaal der Officieren-Vereeniging
waren Zondag-avond de leden van den Ned.
R. K. Volksbond met hun eerw. adviseur en
eenige andere eerw. heeren geestelijken, dames
donatricen en heeren donateurs vergaderd.
De president der Bondsafdeeling, de heer
C. Willeman, heette hen allen w»lkom en
meende na eenige mededeelingen omtrent de
vergaderingen der vakafdeelingen, te moeten
opmerken, dat deze bijeenkomst niet was een
eigenlijke feestavond, maar alleen een buiten
gewone vergadering ter viering van het feest
van St. Willibrord, patroonheilige van den
Bond. Vandaar dat de dames niet waren ge-
noodigd, wier hulp in den goeden strijd hij
overigens onontbeerlijk achtte en wier sym
pathie de Bondsafd. niet gaarne zou verbeuren.
Verder dankte de pres. de spreker van dezen
avond voor de welwillendheid, waarmede hij
aan de uitnoodiging daartoe had voldaan eu
de eerw. heeren geestelijk»» der O. L. Vr. pa
rochie voor hunne vereerende tegenwoordigheid.
Van de eerw. pater» der St. Jansparochie was
een schrijven ingekomen, dat zij wegens de
bedroevende omstandigheden aan de pastorie,
aan de uitnoodiging geen gevolg kouden ge
ven. Verder bracht spr. dank aan de dames
donatricen en heeren donateurs, die de verga
dering met hunne tegenwoordigheid vereerden,
en verder aan alle Bondsleden voor hunne
trouwe opkomst. Zij is het bewjjg voor den
bloei van de Bondsafdeeling. Geschaard onder
hunne banier, zullen de leden trouw blijven in
den grooten maatschappelijken strijd. Maar in
dien strijd hebben zjj steun noodig en dien
steun znllen zij vinden bij St. Willibrord, die
het geloof hier heeft geplant en ons helpt om
het te bewaren. Blijven wij onder zijne schutse
werken en het heilig doel van den Bond na
streven, dan kunnen wij de toekomst gerust
tegemoet zien, dan kunnen wij ons verheugen
en vrfj en blij 01111 Bondslied zingen
Voor God en Kerk, Vorstin en Land, verheffen
[we onze vaan,
De heilbanier door Willibrord met forsche hand
[hier ingeplant,
Bewaren we als een heilig pand,
Wat vallen moog, wjj staan!
Onder den indruk van deze bezielende toe
spraak van den voljjverigen president, werd
het Bondslied door de Zangafdeeling en de
Bondsleden met blijkbare geestdrift gezongen.
Toen het geëindigd was, ging er een geest
driftig applaus in de vergadering op de hoog-
eerw. pastoor mgr. Lans, trad met den wel-
eerw. heer Smeeman de zaal binnen. Daarna
werd door het harmoniekorps de marche Jeanne
d'Arc van Derème en de Valse de Concert U.
Bacis van L' Arditi tot aller genoegen uitge
voerd. Toen zij aldus het eerste deel van haar
taak had volbracht, was de Zangafdeeling aan
de beurt. Wekte Cartol's Vrijheidslied het
vaderlandsch g»voel op, met der Altefrauen
Walzer van Aug. Schaffer had „St. Cecilia"
een uitbundig succes. Het koddige Grossmut-
ter will tanzen, auf machet platz moest gebi-
seerd worden.
Nu was het glanspunt van den avond geko
men. De weleerw. heer J. Th. Bosman, gees
telijk adviseur der Rotterdamsch» Bondsafdee
ling, werd onder geestdriftig applaus door den
eerw. adviseur der afd. Schiedam naar den
katheder geleid. Tot uitgangspunt van zijne
doorwrochte rede, nam de weleerw. heer Bos
man het woord van Donoso Cortes Europa
moet sterven; de uiteinden zijn reeds koud en
het hart zal weldra niet meer kloppen. Europa
sterft omdat het vergiftigd is het sterft om
dat men 't onthouden heeft het voedsel, dat
alleen de Katholieke Kerk kan verstrekkenen
men 't gevoed heeft met |de spijze van het ratio
nalisme het is de dwaling die Europa doodt.
De tjjd waarin dit bekende woord van den
Spaanschen wijsgeer algemeen voor waarheid
werd gehouden, is, gelukkig, voor ons Katho
lieken voorbij 1 4e hoop op redding neemt toe.
Nu zich een krachtiger geloofsleven en een
betere kern openbaren; nu mannen van echt
katholieken stempel zich vereenigen om in een
gemeenschappelijk streven de christelijke maat
schappij te redden, en we alom ëene katholieke
beweging ontwaren, vertrouwen we, dat God
Europa niet zal verlaten en het opnieuw be
waarheid zal worden, dat Hij de volken voor
genezing vatbaar heeft gemaakt. Maar bij de
toeneming van ouze hoop, vermeerdert onze
vrees voor de aanstaande geweldige crisis.
Wanneer zal de beslissend» strijd gestreden
worden wanneer en hoe zal de Kerk de over
winning behalen. Om die vraag te beantwoor
den, moeten wij de geschiedenis raadplegen
de Katholieke Kerk zal Europa redden, zooals
zij de Europeesch» maatschappij in de eerste
tijden der christelijke jaartelling heeft gered
en door eigen kracht de overwinning heeft
behaald. Hierbij moeten wij ons het woord van
Z. H. Leo XIII in zijn encycliek Berum Nova
rum herinneren, dat het verleden on» een blik
doet slaan in de toekomst.
In het verdere gedeelte zijner rede, deed
spr. ons een blik slaan in de huishoudelijke en
maatschappelijke toestanden in het Romeinsche
rijk. De Bomeinsche maatschappij bestond in
de eerste eeuwen onzer christelijke jaartelling,
uit drie klassen vau menschende Patriciërs,
die in het bezit waren van alle macht, rijk
dommen en eereposten, baadden zich in weelde.
Zfj behandelden hunne slaven niet alleen als
lijfeigenen, maar wisten ze ook als bedrijfs
kapitaal te exploiteeren, tot groot nadeel van
de burgers, die zij aldus in hun handel en
arbeid, doodende concurrentie aandeden. De
Plebejers, bestaande uit vrijgeborenen en vrij
gelatenen, die niets bezaten,' konden door de
concurrentie der Patriciërs, ook weinig of niets
verdienen en moesten hoofdzakelijk door den
Staat en de rijke Patriciërs onderhouden wor
den en werden aldus een speelbal in de handen
der rjjken die zij huldigden naarmate ijj hun
meer van de;behoeften -en geneugten des levens
toewierpen. De slaven, die de grootste klasse
der maatschappij vormden, hadden geen recht,
en geen naam. Volgens de Romeinsche wet
bestond onder hen geen bloed en aanverwant
schap zij waren geheel aan de grillen hunner
meesters overgeleverd, die hen als koopwaar
behandelden, met het redelooze dier gelijk
stelden en hen haar willekeur aan allerlei pij
nigingen blootstelden en over hun leven beschik
ten. De slaven vormden aldus de klasse der
wanhoop; zy werden meerendeels zelfmoorde
naars of vervielen tot krankzinnigheid; de hoop
op vrijlating deed slechts weinigen de noodige
veerkracht behouden, en de tot wanhoop ge
dreven slaven werden niet alleen de bedervers
der kinderen, wier opvoeding hun was toever
trouwd, maar ook veelal de moordenaars hun
ner meesters. Aanhoudend hadden er slaven
oproeren plaats die in bloed werden gedempt.
Zoo werd de slavernij een sociaal gevaar en
een middel ter bereiking van politieke doeleinden.
Zoo gaf het Romeinsche rijk het beeld te aan
schouwen van eene maatschappij waarin alle
kracht verlamt alle wetten van productie overtre
den waren, en bij overproductie en opeen
hooping van kapitaal alle industrieele veer
kracht vernietigd, de landbouw verwoe
st en de arbeid vervalscht en geminacht
was, de vrij» burgers der maatschappij tot
last waren, de slaven haar bedreigden en
zedelijkheid ten onder was gegaan. Was het
wonder dat het staatsleven angstige oogen-
blikken doorleefde, toen het bleek dat htt
Romeinsche huisgezin, het bolwerk vau den
Staat, werd bedreigd. Zoo werd dus van alle
kanten naar redding uitgezien. Niet alleen de
Joden maar ook de Heidenen zagen reikhalzend
uit naar den Verlosser, die l'lato en Cicero
hadden voorspeld en die door de Sybille was
aangeduid. Algemeen was het gevoelen ver
spreid, dat er Een redding zou brengen, dat
er een Koning komen zou. Die alle menschen
zouden huldigen.
Van het verdere gedeelte der lezing van
den weleerw. heer Bosman, die na de pauze
werd voortgezet, zullen wjj in het volgend
nummer verslag geven.
Met genoegen zullen zeker velen ver
nemen, dat Gedeputeerde Stater, van
Zuid-Holland, met handhaving van het
besluit van den raad der gemeente
Schiedam van 25 Juli 11. het beroep
van directeuren van de naamlóoze ven
nootschap de Stearine-kaarsenfabriek
„Apollo" te Schiedam, in; zake haien
aanslag in de plaatse!dir. belasting
ongegrond hebben verklaard,
Het College overwoog, dat de ver
ordening geen onderscheid maakt tus-
schen personae Jiciivae en personae natu-
ralis en dus, beiden omvattende do ge
noemde Yennootschap, zijnde een rechts
persoon gevestigd te Schiedam inge
volge art. 32 der verordening belasting
plichtig is. Immers behooren de volgens
de bepalingen der Gemeentewet tot
stand gekomen, door het koninklijk
gezag goedgekeurde heffingsverordenin
gen gëeerbiedigd te worden zonder haar
te toetsen aan d» wet zoolang ze niet
overeenkomstig de artt. 232 of 2 der
Gemeentewet zijn gewijzigd.
Hee veertigjarig bestaan van het
koorgezelschap „Cantemui Domino" is
Zondag 11. in de O. L. Vrouw Visita
tie-kerk alhier feestelijk herdacht. Het
zangerskoor was voor de»e gelegenheid
met eenig levend groen, vanen en
schilden met toepasselijke opschriften
zeer net versierd. De over talrijke me
nigte die het ruime kerkgebouw vulde, ge
tuigde ran de algemeen» deelneming die
dit veertigjarig feest ond»r de parochianen
der O. L. Vrouwe-k»rk en verdere Ka
tholieken d»zer stad had gevonden.
Te tien ure nam de plechtige viering
een aanvang met het uitvoeren van het
Veni Creator van Beltjens. Daarna werd
het H. Misoffer voor de lev»nde en
overledene leden van het zangkoor door
den weleerw. he»r J. S. Van Buchera,
kapelaan der parochie, opgedragen. Door
hst koorgezelschap,met eenige leden van
het koor der St. Dominicuskerk te Rot-
Rotterdam versterkt, werd dê missa
Cantemus Domino van wijlen d»n heer
Gores, «arste organist der kerk,
zeer verdienstelijk uitgevoerd. Na d»
11. Mis werd de cantate Cantemus Domino
naar de muziek van den heer H. Veu
gelers, den tegenwoordigen organist, uit
gevoerd, terwijl zij 's avonds na het lof
volgens de toonzetting van wijlen dan
heer Gores nog eens werd herhaald.
Droeg de kerkelijke viering door de
algemeene deelneming der parochianen
een bijzonder opgewekt karakter, ook
de huiselijke herdenking getuigde, dat
de feestklanken door „Cantemus Domino"
aangeheven in ruimen kring weerklank
hadden gevonden. Ten huize van den
heer G. J. Bertels aan de Lange Haven
hielden de heide jubilarissen, de heeren
G. J Bertel» en P. S. Engering, die
op feestelijke wijze naar de kerk waren,
geluid, met de leden van het koor-
bastuur en de verdere koristen sens
receptie, die een zeer opgewekt verloop
had. Vele Katholieken dezer stad deden
daar van hunne belangstelling blijken.
Menige vriend van „Cantemus Domino"
of oud-lid van het koorgezelschap betuig
de daar zijne hartelijke deelnaming in het
feest en uit de volheid des harten wensch-
ten velen, dat het den beiden jubilarissen
zou gegeven zijn, nog eens het gouden feest
mede te vieren een wensch die wij hier
gaarne tot den onzen maken.
Zoo zal dus dit veertigjarig feest met
zooveel geestdrift door deleden van „Can
temus Domino" gevierd, niet alleen bij alle
leden van hetjubileerendekoorgezelschap,
maar ook bij de parochianen der O. L.
Vrouwekerk, die van hunne deelneming in
dezen voor de parochie goden kwaardigen
dag op zoowelsprekende wijze getuigden,
nog lang in aangename herinnering
blijven.
Bleek het bericht der benoeming van
den zeereerw. heer P. C. Wijtenburg,
pastoor te Middelharnis, tot paatoor
der St. Jozefskerk te Rotterdam, door
ons in voorbehoudenden vorm mede
gedeeld, onlangs op een misverstand te
berusten, thans kunnen wij met alle
zekerheid melden, dat de zeereerw. heer
Wijtenburg, in de plaats van wijlen den
zoereerw. heer J. H. van Born, benoemd
is tot pastoor der St. Nicolaaskerk aan
de Prins Hendrikkade te Amsterdam.
Vele Katholieken dezer stad, die den
zeereerw. heer Wijtenburg in zijne veel
jarige bediening alhier hebben leeren
kennen en hoogachten, zullen zekerde
tijding der eervolle en buitengewone
promotie van den oud-kapelaan, der O.L.
Vrou we-parochie met genoegen vernemen.
Zij het den nieuwbenoemde gegeven als
pastoor der hoofdkerk toegewijd aa
Amsterdam's heiligenschutspatroon, z®
vele jaren tot heil der zielen werkzaa
te zijn!
De teraardebestelling van den O*®1
leden pastoor der gemeente van °8
„Huis te Poort" aan den Dam alkj®
bracht heden een ongewone beweg
in onze stad. Nadat eerst in de k#r
een plechtige lijkdienst had plaats ëv
had waarbij zooals wij vernemen
de heer Rinkel, bisschop van Haarl®
der Oud-Bisschoppelijke Clerezy. v°°
ging, terwijl zij ook door den aa,r
bisschop Gul uit Utrecht en andere ff®8 f
telijken der Clerezy, den burgemeesf®
dezer gemeente en een groot aantal ff
meenteleden en belangstellenden W®1
bijgewoond, werd het stoffelijk overscn^
van den ontslapen voorganger teff' j
twaalf ure uitgedragen. Het lijkkle('
werd met een fraaien bloemkran», 81
crucifix (Christusbeeld aan het krul*
en een bisschopsstaf bedekt. Daa1'"^
zette zich de lijkstoet, gevolgd door
drietal jongelingen, de dragen en
j,et
zestal rijtuigen in beweging naar
Algemeene Begraafplaats, waarop
voor de Clerezy afgescheiden gede®'
de teraardebestelling zou plaats hobb#®
Op het kerkhof haddon zich r®8 r
zeer velen g»»chaard om hot graf, 0
den verscheiden geestelijke wach'
Bij het graf hadden geen kerkelij
ceremoniën plaats.
Toen do kist in de groeve was n®f
gedaald en op de gebruikelijke WÜ'
met aarde bedekt, nam de heer
derwijk, pastoor te Delft, het woordl'
herdacht in eenige welgekozen woord4
den eenvoud en de hartelijkheid van 0
ontslapen vrienden ambtsbroeder.DaflW
dankte de heer Diependaal, pastoor
Amsterdam, de heeren, die zijn overl®"1'
broeder de laatste eer hadden beweZ®'^
in 't bijzonder den Burgemeester hj t
tegenwoordig, die verklaard had
zoozeer als burgemeester maar als Tr'®n„
van den ontslapene de lijkpleohtigb®d8t
bij te wonen. Daarop verliet de lijkst°
het graf, waarin vel» gemeenteleden f4j
hier en elders voor de plechtig!1*'^
overgekomen, nog een laatsten
wierpen.
Gisteren-avond omstreeks half v|(
ure is de 68-jarige wed. Pijpers aankt,
Lange Haven alhier te water geraa
De heer W. Meijer, pachter der buff®tt8
in Musis Sacrum", die hulpg®1'0 (i
hoorde, waarschuwde den schipper Y
een in de nabijheid liggende keula^f
waarop deze met zijn roeiboot naai'
drenkelinge voer en haar daarin opn9
Op verzoek van den heer Meijer
hij met de boot naar de zijde 4
„Musis", waarop de geneesheeren En n
en Vaillant, die zich in de soci®
bevonden, naar buiten gingen e°
eerste in de boot sprong om hulp
verleenen. Naar het scheen had
slechts met een lijk te doen doch
de bekende voorschriften van de M
schappij tot redding van drenkelh'jj^
volhardend toe te passen, mocht het
heer dr. Endtz gelukken de levensge08^
weder eenigszins op te wekken. Daa
deed de heer Meijer de vrouw i"
goed verwarmde' stemkamer bren®jte
waar zij, nadat *aij van de door11*^
kleeding was ontdaan, in e?
dekens werd gewikkeld, en haar
d ir alle zorgen werden gewijd. B J,
hier de vrouw voldoende was herkan-
werd zij per raderbaar naar het zlfijjee'
huis vervoerd, waar zij door den A
dr. Nolet verder werd behandeld e°
de laatste HH. Sacramenten *e\/>0d
toegediend. De meest liefderijk®
vermocht echter niet meer haar ji>
den. Weinige uren na de opnaIY^f
het iiekenhuis, is vrouw Pijpersa
overleden.
Het loggerschip „Trio",
D. van Dorp, is Zaterdag te Vlaai' 1
binnengekomen met verlies van ®eDfl y
der equipage, nl. een jongeling
jaar, die bij het scheppen van
over boord geslagen is. 'r.ï4!
Het schip Eendrachtscliipp®1 '}v
Duik, is aldaar aangekomen