Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
16de Jaarg.
Woensdag 29 November 1893.
No. 4751.
bureau hoogstraat 317.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Ook in Spanje dreigde in de laatste
hagen eene ministerieele crisis en nog
18 het daar het gevaar niet geheel en
^1 bezworen. Nu de veldtocht tegen
dft Rabylen wegens het mislukken der
onderhandelingen met des Sultans broe
der Araa.f voor goed zal beginnen,was
opnieuw gewezen op de wenschelijkheid,
dat de minister van oorlog maarschalk
J^opez Dominguez, persoonlijk het opper-
oevi-i acm aanvaarden, terwijl generaal
facias het bevel Van Melila zou be
nouden. Daar echtei Lopez bezwaarlijk
op twee plaatsen tegelijk kon wezen,
'ende dan een ander tot minister be
noemd te worden, ofschoon sommigen
et tegendeel beweerden en de dubbele
'oedanigheid van minister en generaal
NIEUWE SCHIE
E C0URAN1
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
2.--
- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 StsblNo. 12i.
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
28 November '93.
Het nieuwe ministerie voor Frankrijk
is volstrekt nog niet gevonden. Het
Journal des Debate bevat een artikel van
Jules Dietz aan de herhaaldelijke wei-
garing gewijd van den Kamervoorzitter
om de vorming van een nieuw ministerie
op zich te nemen. Wij willen hopen,
heet het onder meer in dit artikel, dat
Casimir Perier niet zal volharden bij
eens weigering, welke op geen enkelen
te billjjksn reden berust en waarvoor
zijne vrienden tevergeefs naar eene
verklaring zoeken. Ook in verband met
dit artikel krijgt het gerucht een schijn
van waarschijnlijkheid dat, wanneer
Casimir Perier mocht blijven weigeren,
de kamermeerderheid op eene of andere
wijze zal beproeven, hem op zijn besluit
te doen terugkomen. Onder anderen
maakt de Libre Parole zich van dit
gerucht den tolk.
Bij de behandeling der begrooting in
den Rijksdag te Berlijn, gaf de Staats-
seeretaris Posadowsky een overzicht van
hancieelen toestand. De heer Fritzen,
van het Centrum, verklaarde dat het
Centrum, ondanks diens vroegere af
stemming van de militaire wet, trouw
zal medewerken tot het toestaan der
noodzakelijke middelen. De heer Bebel
vitl het leger en de marine aan, ge-
Waagde van het proces te Hannover ter
zake van het hazardspel van officieren
on herinnerde aan den brief, dien de
hsar Miquel in zijn jonge jaren geschre
ven had, toen hij sociaal-democraat was.
minister van oorlog protesteerde
tögen den toeleg om naar aanleiding van
het proces te Hannover agitatorisch te
Werk te gaan. Het geheele korps offi
cieren veroordeelt het hazardspel en het
lichtzinnig schulden maken. De minister
van financiën, de heer Miquel, zette uit
een onder welke omstandigheden hij den
brief in zijne jonge jaren geschreven
had. De overtuiging is naderhand bij
hem opgekomen, dat de sociaal-democra
tische denkbeelden valsch waien. Hij zal
een boek uitgoven over den gang zijner
ontwikkeling. De secretaris van Staat,
Hollmann, verdedigde vervolgens de
marine tegen de aanvallen van Bebel.
öe voortzetting der beraadslagingen
Werd daarna op heden bepaald.
in éen persoon juist een voordeel achten.
Het verschil van zienswijze scheen zelfs
tot een crisis te leiden, en vooral Gamazo,
de minister van financiën, die voor de
expeditie naar Melila al 15 millioen
pesetas heeft moeten uitgeven en met
3chrik de bodem van de schatkist reeds
ziet doorschemeren, wilde absoluut af
treden. In een door Sagasta op 11. Zon-
dag gepresideerden ministerraad is echter
de storm nog bezworen. Gamazo wilde,
dat het geheele Kabinet zou aftreden
om Sagasta gelegenheid te geven tot
het vormen van een splinternieuwe com
binatie, met uitsluiting van maarschalk
Lopez, die dan naar Marokko zou gaan,
maar Sagasta wilde de reeds bestaande
moeilijkheden nog niet door een minis
terieele crisis verergerd zien en meende
dat in plaats van Lopez daD maar
maarschalk MartinezCamposnaar Afrika
moest. Aldus werd besloten. Reeds Zon
dag avond is Campos op reis gegaan
naar M> lila, waar nu weldra doortas
tende operatiën te wachten zijn, want
Campos en Lopez zijn een paar even
knieën, van wie het moeilijk te zeggen
is wie d'e knapste is en het meest schit
terend verleden heeft.
De ministerieele crisis in Italië is
nog niet opgelost. Koning Humbert had
Zaterdag een onderhoud met Crispi en
Ricoti en Zondag met Biancheri, maar
nog niemand is als Kabinets-formeerder
opgetreden. Zondagavond liepen een
honderdtal betoogers voor het gebouw
der Kamer te schreeuwen: „Weg met
de dieven! Weg met de misdadigers!"
De betoogers tiachtten het gebouw bin
nen te dringen, maar zij werden uiteen
gedreven door de politie, die een aan
tal hunner in hechtenis nam. De Uiterste
Linkerzijde heeft besloten een manifest
uit te geven met eene omschrij ving van
de hervormingen die zij noodig acht.
De Italiaansche markies Ginora. is, als
gedelegeerde van een comité van invloed
rijke personen in Italië, naar Parijs
getrokken om daar werkzaam te zijn
voor eene toenadering tusschen Frank-
ij k en ItaliëReeds had hij in de Fransche
hoofdstad met eenige Staatsleden kennis
gemaakt, als: Etienne, Jumel, Felix
Fauies enz., maar nu is plotseling
qet heele Fransche ministerie verdwenen
en dient hij voorshands zijn tijd af te
wachten.
Volgens bericht uit Sofia kwam gis
teren-middag half éen de trein met het
stoffelijk overschot van dep. eersten Bul-
gaarschen vorst te Zaribiod aan, waar
prins Alexanders lijk door de Bul-
gaarsche autoriteiten werd begroet.
Stamboulof bedankte de Servische offi
cieren, die van Belgrado af in den trein
hadden plaats genomen, voor dit bewijs
van waardeering. Te Sdvnitza werd de
trein door een artilleriesalvo begroet.
Te Sofia bevond zich vorst Ferdinand
met het gansche hof aan het station,
zoomede het coips dipiomatique. Allen
volgden de lijkbaar, die door hoofdoffi
cieren gedragen werd, te voet. De troe
pen bewezen de militaire eerbewijzen,
vooraan marcheerden twee regimenten
twee regimenten garde infanterie, de
veteranen uit den onafhankelijkheids
oorlog. De huizen waren met floers
omhangen.
Volger.s berichten uit Bucharest is
de Wetgevende vergadering van Rumenië
gisteren door den Koning met een rede
geopend.Hij constateerde met voldoening,
dat alle mogeudheden bij elke gelegen
heid den wil te kennen geven om den
vrede te bewaren. Verder wijst de Koning
op den gunstigen financieelen toestand
des lands. Het evenwicht op de begroo
ting is verzekerd. De ervaring met het
nieuwe tarief gemaakt en de noodzake
lijkheid om aan de landbouw-producten
afzet te bezorgen op de groote Europee-
sche markten, maken het tot plicht het
tarief gedeeltelijk te herzien. De han
delsovereenkomst met Duitschland zal
de natie overtuigen, dat het der regeering
gelukt is den afzet onzer landbouw
producten te doen toenemen.
Schikdam, 28 November 1893.
NED. R. K. VOLKSBOND,
afdeeling Schiedam.
Toen de weleerw. heer J. Th. Bosman in de
vergadering van den Ned. R. K. Volksbond op
11. Zondag het eerste gedeelte zfiner rede op
de bekende wijze ten einde had gebracht, werd
er eenigen tijd pauze gehouden, welke werd
aangevuld door een voordracht van de Delftsche
Bondsbroeders Van der Horst en Wijkmans,
die het publiek in een ongewoon vroolfike stem
ming bracht.
Na de pauze zette de weleerw. heer Bos
man zijne boeiende rede voort. Toen het zede-
bederf in de Romeinsche maatschappij ten
toppunt was gestegen, klonk het van 's Heeren
lippen als een nieuw scheppingswoordGaat
en onderwijst alle volken. Dit woord moest
ook ten opzichte van Rome volbracht worden.
Ook aan het Heidensche Rome moest de Ge
kruisigde worden gepredikt, Die door de onge-
loovige wereld als een dwaas werd veracht,
maar door al wat gelooft, als de Eeuwige
Wijsheid wordt geprezen. De taak der chris
telijke wereldbeschavers was de oude bescha
ving op nieuwe grondslagen te vestigen. Zon
der geweldige stooten moesten zfi langzaam,
ongemerkt de bestaande toestanden verbeteren.
In dit tweede gedeelte zjjner rede, zon spr.
dan ook uiteenzetten wat de Kerk deed met
betrekking tot de slaven, wat zij deed door
middel van de slaven. Om daartoe te geraken,
wees spr. op die vereenigingen der minderhe
den, waar slaven en vrijen elkander ontmoet
ten en waar zij althans eenige bevrediging
vonden voor hunne behoefte aan godsdienstige
opwekking.
Uit die vereenigingen der minderhedeiPont-
stonden de eerste christengemeenten, waar
slaven en vrijen, heeren en knechten te zamen
kwamen. Spr. schetste ons op welsprekende
wjjze zulk een bijeenkomst van christenen, in
het landhuis of in de catacomben. Hier sprak
de bisschop zoowel de slaven als de meesters
toe, beiden in die eenvoudige taal, welke voor
allen bevattelijk washjj wees hun op hunne
wederzijdsche verplichtingen en legde alzoo den
grondslag tot betere verhoudingen, welke een
algeheelen omkeer in de Romeinsche maat
schappij zouden teweeg brengen. Het zaad,
aldus in de harten uitgestrooid, droeg rijke
vruchten. De beginselen van waarheid en recht
werden alom verspreidde slaaf droeg den
hardsn arbeid met nieuwen levensmoed, en de
rechtvaardigheid en de kuischheid werden in
eere hersteld. Uit de reinheid van zeden van
een voor hen gebracht beschuldigde, leidden de
rechters af of hij een Christus was. Liever
sterven dan geschandvlekt te worden was de
leus dier christenhelden. Zal ik U nog wijzen
op de martelaren zoo vervolgde spr. op
die tallooze getuigen, wier bloed het zaad werd
der Christenen. Het zal niet noodig zijn
zoo ongeveer ging hjj voort om U te doen
zien, dat de Kerk in de eerste eeuwen dsr
christelijke jaartelling de maatschappij heeft
gered, niet door revolutie, niet door omverwer
ping, maar door hare innerlijke kracht. Door
den invloed en den arbeid der Kerk is de maat
schappij op nieuwe grondslagen gevestigd.
En nu zoo ongeveer vervolgde spr.
verzoek ik u, met mjj eenige honderden blad
zijden in de wereldgeschiedenis om te slaan.
Dan zien wfi dezelfde verschijnselen als die,
welke het heidensche Rome te aanschouwen
gaf. Weder zien wjj eene vermeerdering van
Staatsmacht en eene toename van de macht
en invloed van den Staat, terwijl men der Kerk
weigert, wat haar voor de richtige uitoefening
van hare grootsche taak onontbeerlijk is. De
vernietiging van het familieleven en van het
huisgezin, de overproductie en de doodende
concurrentie, het zfin alle verschijnselen, die
wij ook in onzen tjjd waarnemen. Wel-is-waar
is het schromelijke overdrijving als de socia
listen zeggen, dat het lot van de loonslaven
der 19e eeuw harder is dan het lot van de
slaven der oudheid. Maar het is geen over
drijving en geen dwaling, wanneer zij zeggen,
dat de arbeiders vaak ten bate der rijken worden
geëxploiteerd. De katholieke beginselen moeten
het zuurdesem zfin, dat de maatschappelijke
verhoudingen doordringt, dan zal God zich
over de bedreigde maatschappij ontfermen on
haar redden. Strijden wij daartoe den goeden
strjjd, gedekt met het schild des geloofs, ge-
harnaist met het pantser der gerechtigheid, ge
tooid met den helm des heils en gewapend met
het zwaard van het woord Gods. Leo XIII
zoo besloot spr. heeft ons terecht gezegd,
dat het verleden ons een blik biedt op de toe
komst. Hjj heeft ons gewezen, op de groote
kracht der arbeidersvereenigingen. De arbeiders
kunnen een beteren toestand voorbereiden, wan
neer zij handelen in vereeniging met den Paus
en de Bisschoppen, wfil de Kerk alleen de kracht
tot bouwen en opleiden bezit. Spr. deed een
beroep op de medewerking der dames in den
grooten maatschappeljjken strijd, waarin de
ware en heilige beginselen der Kerk moeten
zegepralen; hoe grooter die strijd is, hoe kor
ter de kamp. Het kan zijn dat de Kerk in
dien strijd oogenschfinlfik voor eenige oogen-
blikken wordt overwonnen, maar evenals de
Verrezen Christus, zal zij op den derden dag
het graf harer vernederingen verlaten
Toen het daverend applaus, dat het prachtig
slot van deze schoone rede als bezegelde,
eenigszins was verstomd, nam ds geestelijke
adviseur der Schied. afdeeling, de weleerw.
heer Van Buchem, het woord. Hjj wees er op,
dat het vervullen van een spreekbeurt op Zon
dag voor een parochie-geestelijke een waar
offer is en dankte spr. voor de bereidwillig
heid, waarmede hij dit offer had gebracht. Hjj
hoopte, dat het zaad, hier door hsm uitge
strooid, rijke vruchten zou dragen. Voor de
leden van de Schiedamsche Bondsafdeeling zou
het een aansporing zfin om op den ingeslagen
weg voort te gaan om mede te helpen bewer
ken de zegepraal van Christus en Zijn» Kerk
in den 'grooten strijd waarin volk tegenover
volk zon staan; het volk geleid door de leer
stellingen der socialisten en het volk dat vast
houdt aan Petrus' Rots. Heeft spr. door zfin
bezielend woord iets tot die zegepraal bijge
dragen, dan zal het in eeuwigheid zfin glorie
blfiven hier dezen avond te hebben gesproken
(applaus.)
Nadat de esrw. adviseur aldus het algemeen
gevoelen der vergadering had vertolkt, werden
door de zangafdeeling nog een paar nummers
ten gehoore gebracht. Holland van Rich Hol
verwierf een uitbundig succes. Zelden hebben
wfi dit echt Vaderlandsche lied schooner hoorsn
uitvoeren, hetgeen te meer bevordering wekt,
als men in aanmerking neemt den korten tfid
waarin de zangers het zich hebben eigenge
maakt. Ook het Werkmanslied vond algemee-
nen bijval. Daarna deelde de president mede,
dat wegens het vergevorderd uur de harmonie-
nummers niet zonden worden uitgevoerd, en
sloot hfi de vergadering onder dank voor de
trouwe opkomst.
