Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Ned. R. K. Volksbond,
BINNENLAND.
lijk. Abbas Pacha behoort blijkbaar tot een
geslacht van vorsten die niets vergeten.
Onder die omstandigheden moet het hem
wel telkens worden ingeprent, dat een wil
lekeurig tarten van het Engelsche gezag
niet kan worden gedoogd. Mochten zulke
vermaningen zonder uitwerking blijven, dan
zoude Engeland wel eens met den Sultan
schikkingen kunnen treffen, welke Hoogst
onaangenaam zouden kunnen zijn voor den
jongen Khedive—zeiven.
Volgens berichten uit Madrid is men daar in
militaire kringen ten zeerste verontrust door
en misnoegd over de bezetting van Timbokto
door de Franschen. In de Spaansche pers
wordt er op gewezen, dat de Franschen
Marokko gaandeweg van achteren insluiten,
hetgeen schadelijk kan zijn voor de Spaan
sche belangen.
Schiedam, 29 Jan. 1894.
afd. Schiedam.
Lezing van pater W. J. Van Hooff S. J.
De maandelijksclie vergadering van den Ned. R. K.
Volksbond ontleende ditmaal een hooger gewicht aan
de omstandigheid, dat door den zeereerw. pater W. J.
Van Hooff, pastoor te Amsterdam, eene lezing zon wor
den gehouden. De president, de heer C. YVilleman,
opende de vergadering met een woord van dank aan
den geleerden Jesiliet voor zijne tegenwoordigheid en
de bereidwilligheid, waarmede Hij de nitnoodiging, om
hier eene lezing te houden, had aangenomen. Ook be
dankte hij de eerw heeren geestelijken De zeer
eerw. pastoor Daniels en verdere geestelijken van de
beide parochiën waren aanwezig voor hunne ver-
eerende tegenwoordigheid, en ten slotte de Bondsleden
voor hunne trouwe opkomst.
Daarop werd het Bondslied gezongen, waarna het
Harmoniekorps, onder leiding van den heer J. C.Smit,
ons vergastte door de uitvoering van Saint a Echler-
nachvan Ph. May nacht, dat een welverdiend applaus
verwierf. Toen de afdeeling „Harmonie" het podium
had verlaten, was de beurt aan de Zangaldeeling, die,
door den heer A. M. den Draak gedirigeerd, Hollands
glorie uitvoerde op eeue wijze, die het publiek in be
geestering bracht, getuige het krachtig applaus dat het
werk der zangers loonde.
Vervolgens werd door den pres. medegedeeld, dat
overleden was het Bondslid P Litsenburg en voor de
nagelaten betrekkingen van het Bondslid Weidler
een som van f 10.05 was gecollecteerd. Aanst.
Donderdag zal de vergadering der houtbewerkers wor
den gehouden, toegankelijk voor alle leden, die het vak
beoefenen, waarin de weleerw. heer J. S. Van Buchem
als spreker zal optreden. De eerstvolgende vergadering
zal worden gehouden op Zondag 18 Pebrnari aaust. In
die vergadering zullen, in de plaats der af tredenden,
leden van den Centraleu Raad moeten gekozen wor
den, waarvoor de candidaten aan het bestuur kunnen
wordeu opgegeven. Verder deelde de pres. mede, dat
de directie der Stearine Kaarsenfabriek «Apolio", den
Zondagsarbeid in hare fabriek had afgeschaft. Hij
meende, dat het op den weg der Bondsafdeeling lag,
een bewijs van instemming en goedkeuring met dien
maatregel te geven. Het Bestuur had daarom gemeead,
een schrijven vao dankzegging tot de directie van
u Apollo 5 te moeten richten. Voor het verzenden van
dit schrijven vroeg hij de goedkeuring der vergadering,
welke onder applaus werd verleend. Hij hoopte, dat
het goede voorbeeld door Apollo'* gegeveu, in ruimen
kring navolging zou vinden, waar de geestelijke belau-
gen van den werkman meermalen verwaarloosd worden.
Nadat de pres. nog had medegedeeld, dat Woensdag
7 Februari de metaalbewerkers zuilen vergaderen, gaf
hij den weleerw. pater Van Hooff het woord
Pater Van Hooff, den katheder bestegen, bracht de
eerw. heeren geestelijken, bestuursleden en alle broe
ders van den Ned. R. K Volksbond, zijn eerbiedigen
en sympathiekeD groet. Had hij reeds voor eenige
maanden de uitnoodiging, hier een lezing te houden,
aaugeuomen hij zou ze wellicht niet aangenomen heb
ben, ware ze hem nu gedaan. Het is toch, onder de
tegenwoordige omstandigheden, niet gemakkelijk werk
lieden en werkgevers gelijkelijk bezig te houden, zonder
de eenen of de anderen eeuigszins te kwetsen. Om dit
euvel te ontgaan, zou hij het onderwerp zijner lezing
n'et ontleenen aan den tegeuwoordigen tijd, maar zijn
gehoor vele honderden jaren terugvoeren in den tijd,
toen de Kerk pas zegevierend uit de eerste vervolgin
gen was getreden. In welsprekende humoristische be
woordingen betoogde hij, dat de geschiedenis zich steeds
herhaalt. De eind-zegepraal der Kerk, zal slechts in
den laatsten oordeelsdag plaats hebben. Plare geschie
denis is een voortdurende periode van strijd. Maar
telkens als het erg spant, levert de Kerk heilige en
groote mannen, die de wereld redden. Dan bloeien de
heiligen op in ontelbare verscheidenheid als de bloemen
des velds. En zoo zal ook het nageslacht van onzen
tijd getuigen, dat hij zeer vele heiligen onder alle ran-
geu en standen der maatschappij heeft opgeleverd.
Na deze inleiding sehetste ons de gevierde spreker
het beeld van den H. Basiiius, aartsbisschop van Ce-
sarea in Capadocië, Die Basiiius, tot den huidigen dag
den groote genoemd, die, voortgesproten uit eene Jamilie
van heiligen en zich vertooueude in een kring van hei
ligen als Athanasius en Gregorius van Nazianze, schit
terde, niet ais een ster, maar als een zon aan den
hemel in den veelbewogen tijd, waarin hij, een uitge
breid deel der Katholieke Kerk besturende, als een
bolwerk was tegen alles wat die Kerk hindert. Op
recht onderhoudeude en innemende wijze maalde spr.
ons het levensbeeld van dien grooteu bisschop, die
niemand vreesde dan God alleen, vooral in zijn reu
zenstrijd met den Oost-Romeinschen keizer Valeus door
Arius' dwaalleer besmet. In eene samenkomst met
's Keizers prefect Modestus, die hem voor zijn rechterstoel
doet verschijnen, blijft Basiiius zoo volkomen overwin
naar, dat de prefect eindigt met te vragen de vriend van
den moedigen bisschop te worden. En als daarna de Keizer
zelf naar Cesarea komt, voelt hij zich door Basiiius'aan
blik tot in het diepst van de ziel getroffen, en doet de groote
bisschop hem in het heiligdom woorden vol van heilige
welsprekendheid hooren, die den Keizer als bewusteloos
doen nederzinken. Nadat Basiiius de herhaalde gene
zing van 'sKeizers zoontje, door Basiiius' tusschen-
komst, als een laatste genade heeft aangekondigd, sterft
het kind. De Keizer, door de Ariaausche bisschoppen
opgeruid, besluit Basiiius te verbannen; doch de pen
die het banvonnis moet onderteekenen, springt bij her
haling in stukken. En Valens, ten einde raad, zendt
een prefect, wreeder nog dan de eerste, om Basiiius
„tot rede te brengenMaar terwijl Basiiius voor
diens rechterstoel staat, loopt het volk van Cesarea te
hoop; de mannen grijpen hunne wapens, de vrouwen
hun spinrokken, en als een verholgen zee woedt het
volk voor den rechterstoel van den prefect, die zijue
redding alleen daukt aan de bescherming van den
heiligen bisschop. Uit liefde tot U, Vader, zoo ant
woordt het volk, sparen wij hem het leven.
Hoe kwam zoo vervolgde spr. dat het volk
van Cesarea Basiiius zoo bemindewat had hij voor
het volk, voor de armen gedaan, dat de Cesareanen
hem zoo op de handen droegen? Basiiius was een bis
schop van die Kerk van Rome, welke in die dagen de
presidente van den Liefdebond werd geheeten. De liefde
van die Kerk en haar Zichtbaar Opperhoofd, de Paus,
omvat de geheele wereld, al hare geestelijke en stoffe
lijke belangen. Toen de woeste volken van het Oosten
Europa overstroomden, gaf zij haar goud en goed, de
schatten harer kerk en de sieraden barer altaren om
de slaven vrij te koopen Hare bisschoppen gaven het
edelste voorbeeld van naastenliefde En een H Pauli-
nus, na zijn onmetelijken rijkdom en al de schatten
zijner kerk tot vrijkoop der slaven te hebben wegge
schonken, deed zich-zelf als slaaf verkoopen om een
armen slaaf de vrijheid te geven. Basiiius was de
lieveling van het volk van Cesarea, omdat hij de vader
was van alles wat er in Cesarea lijdend was. Hij was
arm geworden voor de armen. Voor de armen had hij
buiten Cesarea een geheele stad gebouwd, waar alles
wat lijdend en hulpbehoevend was in Capadocië's hoofd
stad een onderkomen vond. Hier vond de hongerige
brood, de zieke verpleging, de onwetende onderricht
hier verpleegde de heilige met eigen hand de melaat-
schen, breidde de armen t >t hen uit en kustte hun op
het walgelijk gelaat. Treffend zijn de toespraken die
hij tijdens den hongersnood tot de onmeedoogende rijken
houdt, en verpletterend is het oordeel dat hij uitspreekt
over de rijken welke den nood zoo hoog doen stijgen,
dat de arme huisvader zijn eigen kind aan hen moet
verkoopen.
De heilige Basiiius droeg de armen en ongelukki-
gen van Cesarea in zijn hart. En de wijze waarop hij
bij zijn uitgebreide kerkelijke bedieningen, bij zijne
onophoudelijke herderlijke reizen en het schrijven zijner
geleerde boeken, nog den tijd kon vinden om zulk een
zorg aan de armen te wijden, is het geheim van zijn
leven. Maar het is geen geheim voor hem, die de
werkzaamheid der Katholieke Kerk keut, die weet
hoezeer haar doordringt «de gloeiende en brandende
liefde Jesus Christus, zonder welke er niets goeds
wordt gedaan. Inderdaad al onze werken van naasten
liefde, al wat mij doen voor de armen beteekent niets,
als de gloeiende en brandende liefde van J C. ons niet
vervult en de ongelukkigen in de maatschappij, de on
gelukkige menseheu zullen niet gered wordeu, als de
vlammende liefde vau J. C. niet de wereld beheerscht
en de harten van armen en rijken gelijkelijk vervult.
Dan kan men spreken van rechten en plichten (die
niet van elkander te scheiden zijn). Maar slechts dan
als de liefde van J. C. de hoogere en de lagere stan
den der maatschappij gelijkelijk vervult, zullen wij
onze rechten kunnen handhaven en onze plichten
vervullen.
Hooggeëerde en geliefde Broeders van den Volks
bond, zoo besloot spr., tracht dan die liefde van J. C.
in uwe harten aan te kweeken. Zij bestaat, niet alleen
in het gevoel maar vooral in de werken, in het onder
houden van de geboden Gods en die der H. Kerkwant
eeuwig waar blijft het woord: „Die Mij bemint on
derhoudt Mijne geboden." Draagt elkanders lasten.
En als spr. hier kan getuigeu dat er veel wordt wel
gedaan, veel naastenliefde beoefend, dan moet het hem
toch van het hart, dat de naastenliefde onder de armen
nog grooter is dan onder de rijken zelf heeft hg het
ervaren, dat een arme moeder, die 9 kinderen had te
verzorgen, er geen bezwaar in vond, voor eenigen tijd
er nog 7 van een zieke buurvrouw te verplegen, zoodat
er 16 om de tafel zaten. Wordt het groote gebod der
liefde onder armen en rijken opgevolgd, dan zal, naar
het woord van onzen grooteu Paus, in Zijn onsterfe
lijke encycliek, de armoede niet van de wereld ver
dwijnen, maar er zal veel van de bittere ellende wor
den weggenomen. Spr. eindigde met eene vernieuwde
opwekking tot opvolging van het woord des Apostels:
Mijn vurige wensch is het, broeders van den Ned.
R. K. Volksbond, dat gij door den broederband, uit de
liefde van Jesus Christus geboren, elkanders lasten
zult dragen. Daverend en langdurig applaus.)
Nadat de gevierde spreker aldus zijoe overschoone,
uit de volheid des harten gesproken rede, die meer
malen door applaus werd onderbroken, ten einde had
gebracht, besteeg de weleerw. heer J. S. van Buchem
den katheder, liet applaus zooeven opgegaan, had den
spreker reeds den dank der vergadering vertolkt. Het
getuigde van de ingenomenheid met het onderwerp,
en de wijze waarop spr. het had behandeld. Ook voor
deze vergaderiug was het een geheim, waar spr. den
tijd van daan haalde, om bij zijn vele werkzaamheden
nog in deze bijeenkomst te spreken, Hij hoopte dat
zijn woord en voorbeeld er toe zon bijdragen, de gloei
ende en vlammende liefde van J. C. in aller harten
te ontsteken, en dat de ware broederliefde zou versterkt
worden daverend applaus
De President, de heer Willeman, sloot zich aan bij
het woord van den geestelijken adviseur, en benoemde
den weleerw pater Van Hooff, onder hernieuwden dank,
tot eerelid der Bondsafdeeling {applaus.)
Toen daarop de zeereerw. pater Van Hooff, door den
geestelijken adviseur en den president uitgeleid, al
groetend de vergadering verliet, getuigde een herhaald
hoerah-geroep nog van den diepen indruk, die zijn
treffend woord op alle aanwezigen had gemaakt.
Daarop bracht het Harmoniekorps, nadat het reeds
la belle Venise van Pivet had doen hooren, nog de
toonzetting van zijn volijverigen directeur, den heer
J. C. Smit, het bekende „de Wereld een Orkest,"
ten gehoore, waarna de president, na een woord van
dank voor de trouwe opkomst, de vergadering sloot op
dezelfde wijze als ze geopendwas,met het gebruikelijk gebed.
Met genoegen vernemen wij, dat de direc
tie der Stearine kaarsenfabriek »Apollo"
alhier den Zondagsarbeid in hare fabriek
geheel heeft afgeschaft.
Wij hopen, dat dit goede voorbeeld in
ruimen kring navolging zal vinden in onze
stad. Worde, waar het Zondagswerk, bij
onze eigenaardige industrie, wellicht niet
geheel kan worden nagelaten, de arbeid op
den dag des Heeren (ook voor alle ambachts
lieden) tot het hoogst noodige beperkt
Gisteren-avond, omstreeks 8| ure, werd
tijdens de afwezigheid der bewoners, brand
ontdekt in het huis aan de Noordmolenstraat
bewoond door H. Vink. Eenige voorbijgan
gers die den rook zagen uitslaan, waar
schuwden de politie, waarop een paar agenten
met den slangenwagen verschenen. Weldra
kwamen nog een vijftal spuiten op het ter
rein, terwijl ook een slang op de waterlei
ding werd aangebracht. Het mocht echter,
zelfs met de vereenigde kracht dezer ver
schillende bluschmiddelen, niet gelukken het
huisje te behouden. De vlammen, door den
viij hevigen wind aangewakkerd, breidden
zich over het geheele pand uit, dat dan ook
totaal is uitgebrand. Het pand, zoowel als
de inboedel, waren verzekerd het was des
ondanks voor Je bewoners, die circa vijf
ure de woning verlaten hadden, bij hunne
terugkomst te tien uren eene treurige ver
rassing, hun have en goed geheel vernield
te vinden.
Het voornemen bestaat om voor de bij
eengebrachte gelden voor een huldeblijk aan
wijlen den heer F. Haver Schmidt een ge-
denkteeken op diens graf te plaatsen. Een
definitief besluit daaromtrent moet echter
nog genomen worden.
De burgeester van Roon, de heerJ. F. L.
Schroder, heeft als zoodanig tegen Mei a. s.
ontslag gevraagd. Sedert September 1877
stond de heer Schroder aan het hoofd dier
gemeente.
Een echtpaar te Roon, wonende in een
pand dat bewoond wordt door drie gezinnen
en staat in de bebouwde kom der gemeente,
ging Vrijdag-avond naar de kerk. Bij de
tehuiskomst werd de deur opengevonden en
ontwaarde men dat de secretaire was ge
opend en daaruit ontvreemd een bankbiljet
van f25, eenige rijksdaalders en een gulden.
De dief of dieven zijn het raam doorge
komen, dat aan de dorpstraat uitkomt bij
hun vertrek is echter van de achterdeur
gebruik gemaakt.
In een openbare vergadering van de libe
ralen kiesvereeniging Rotterdam, te houden
op Woensdag 7 Februari in het salon Doele,
zal mr. A. Kerdijk, lid van de Tweede Kamer,
spreken over de kiesrechthervorming.
De totale schade, veroorzaakt door den
brand in de Oost-Molenstraat te Rotterdam,
is op ruim f 100.000 geschat, waaronder
aan boopmansgoederen en meubilair een
bedrag van f 77.000.
Zaterdag-middag werd ter gemeente-se
cretarie te Hof van Delft een paartje in
ondertrouw opgenomen, dat te samen 130
jaren telt. De Bruidegom, een verver, heeft
reeds 79 lentes beleerd, het bruidje telt
slechts 51 jaar.
De 20 jarige werkman P., die in het be
gin der vorige week het ongeluk had in de
margarine-boterfabriekte Delft met zijn rech
terarm tusschen een karnmachine te gera
ken, is gisteren avond tengevolge der bekomen
wonden overleden. De man stond in dienst
bij het regiment Grenadiers en Jagers als
milicien en was met 4 maanden winter-
verlof.
Te Maassluis zal men dit jaar vroeg met
de haringvisscherij aanvangen. Eenige ree-
ders hebben namelijk nu reeds volk aange
monsterd om '1 April a. s. op de visscherij
uit te gaan. Of echter dit vroege varen voor
het algemeen gewenscht is, valt zeer te
betwijfelen.
f
H. M. de Koningin-Regentes heett
Israels benoemd tot commandeur in de
van Oranje-Nassau.
Voorstellen tot wijziging der vermog005
belasting zal de Minister vooralsnog "'e'
geven en ook voor verandering van de
cultatieve schatting der onroerende goed0
ren op 20 of 15 maal de belastbare opbrergfct
vindt hij geen grond. Het denkbeeld om de
vermogensbelasting uit te breiden tot 00,1
algemeene inkomstenbelasting, acht de B0'
geering verkeerd en onuitvoerbaar.
De Nederlandsche havens in Europa,
verklaard van besmettelijke ziekten, 0,1
schepen uit Nederl. havens afkomstig, z'J"
weder tot het vrije verkeer in de Brazilian11'
sche havens toegelaten, na voorafgaand gene0®'
kundig onderzoek.
De statistiek der gevangenen zal, wat b®'
treft de preventief gevangenen en dejeug'
dige veroordeelden, aanmerkelijk word00
uitgebreid. Vanwege het min. van just, zij"
bereids de noodige staten aan de versct0''
lende gevangenisbesturen gezonden, waar1'1
o. a. gegevens moeten verstrekt word00
aangaande de vrijspraak, het buiten ve0'
volging stellen, het veroordeelen van voo0'
loopig gehechten, den duur der voorloopt
hechtenis, het gebruik door hen van de p'®'
tole gemaakt, enz. Omtrent de jeugdig6
veroordeelden wordt opgave verlangd va6
den aard van het misdrijf, van den aard 0,1
den duur der opgelegde straf, van hun"6
ontwikkeling, herkomst, geloofsbelijdenis, b«'
roep, enz.
In de Voorwaarts, het sociaal-democr"'
tisch weekblad, vroeger geredigeerd dooi'v'
Emmenes, die om gevangenisstraf te old'
gaan, naar het buitenland is uitgeweken
is een strijdpenning geopend ten bate va"
diens gezin.
Men leest in het Vaderland:
Ook ons wordt uit Paramaribo gerne^
(niet door onzen gewonen correspondent) da'
de gouverneur per mail van 2 Januari zij11
eervol ontslag zou hebben gevraagd op groi^
van de behandeling, die de begrooting
Nederland ondervonden heeft, waarschijnlijk
dus van de bewerking, die de minister ha0f
heeft doen ondergaan. Daarop hebben d0
Koloniale Staten op 3 Januari eene geheii00
zitting gehouden, naar men zegt om te b0'
raadslagen over het indienen van een adr05
aan den gouverneur of aan den ministe''
ten einde te verkrijgen, dat de gouverneid
voor de koloniën behouden werd. Beslot0'1
moet zijn zich van eiken stap te onthoude01
totdat de gouverneur de Staten officieel V0
zijn verzoek zou hebben kennis gegeve01
ten einde dan in openbare zitting leed wez00
daarover uit te spreken. Men wil bewer00'
dat ook oneenigheden met den procureU0'
generaal invloed op 's gouverneurs voorn0,
men zouden hebben gehad.
Niettemin wordt ons opnieuw vanwege h0ï
departement van koloniën verzekerd, d0'
eene aanvraag om ontslag ni0t
ontvangen is. Wellicht heeft men 1,1
Paramaribo het voornemen voor de da01
aangezien.
De Nederlandsche Kamer van Koophand0'
te Londen, heeft op haar jongste Bestuur'
vergadering, met 9 tegen 5 stemmen b0'
sloten zich te verklaren tegen de weder'0
voering van octrooien in Nederland.
Nader meldt men ons uit Londen, dat d>'
besluit echter niet genomen werd dan nad"|
vooraf' besloten was, dat de Kamer zich n'0
0ou inlaten met de vraag, in hoever int00
nationale regelingen de invoering van °c
trooien in Nederland wenschelijk mocht0,j
maken. Men meende dat dit punt geh00
aan het beleid der Regeering moest word0'1
overgelaten.
In dezen geest zal een schrjjven aan
Nederlandsche Regeering gericht worden-