Dagblad voor Schiedam en Omstreken. eerste blad. Voor den Slag. 17de Jaarg Zondag 18 Februari 1894. No. 4818. l&ttreau "gSoter^traal 89. emileton. >I00RD IN HET BOSCH. 43) O h PRIJS VAN DIT BLAD: Aoor Schiedam per 3 maanden franco per post door geheel Nederland •Afzonderlijke Nommers f 1.50 - 2. - 0.05 PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1—6 regelsf 0.60 Elke gewone regel meer- 0.10 Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten aangegaan. Van he/ 8C^ts we'nige dagen scheiden ons °Ver T ,°,0°enb''k> waarop de groote strijd de 4 s gewijzigd Kiesrecht-ontwerp in onf u/ ^amer een aanvang zal nemen. strijd 61 are teekenen, die den naderenden khralenaan'COn<^8en, hebben wij deze week Vatl T |^aainernen- Voor- en tegenstanders liberal S ''tesrechtontwerpen onder de Vergade ^arnet'e^en' 'lebben deze week «etie i en 'n Kamer-zelf heeft reeds b'e me/''16 scbermutse''ng plaats gehad, hiet rr ^en "aana van voorpostengevecht §edm(j6 rf-'. ten onrecbte zou worden aan- 8eti jfi tie samenstelling der afdeelin- ^eh a|s 1 6 Pas teruggekeerde Kamer, wer- tri V°orz'ffers en ondervoorzitters voor ^et rrgf' e"t'ee' erkende tegenstanders der ^nteè/02611' ^"es yoorspelt dus strijd alle eChijIill |!ntri verf°onen z'oh van een waar- het v forten, doch hevigen kamp, die 0ht\ve>. Vf" *aks veelbesproken kiesrecht- g P beslissen zal. Van h eiWiJ' 'laar binnen de grijze muren ttad,'liSt0risch binnenhof allen zich op Volk, ,j eienclen strijd voorbereiden, ziet het al 2jjn' w' z- de breede zoom des volks in l^odüct ge'ecbn8en> voor en om wie dit van de' "'et van de scherpzinnigheid maar aahschi n°n')erat'en'le'(^ eens min'sters bet Verstoypl' Zag' c'en komenden strijd met on- SchilH„L Hre kalmte, met ijskoude onver- eder|. aan' ^1 toornt ook het Algemeen tetm.f'! Scb VVerkliedenverbond over de rhtet it ,elJilleuenverDona over VVet f' ^eF "bera'e tegenstanders van k'asSen4 ••'e ('°0r bunne amendementen den ^'oister 't zou^en doen ontbranden, welke bad tra ab 200 angstvallig in zijn ontwerp liedenve,C| 16 ontwiJken' het Werk- eenigjn r 0I1^' evenmin als eene andere ver- g van werklieden, kan geacht wor- Naar het Franse h van Raoul de Navery, ehove/,We'Üksaankondiging van Basile en hoe» vir,Vfrras^e elemand. Niemand hield (.bt zich n, let jonge meisje, noch van Basile, 'et verdj.j t'®,ebs bekommerd te maken om Velende 6 ii ben bedreigde. Genoveva hartj,, een echtgenoot, omdat zij ]f Verlatpneriif°. was geweest om Marcel jeh zijn e zou de straf van haar dj tusschen nf In de i men 'le veranderingen na, 6es de r. ler,erg w-erden gemaakt. Men >«de hrar'u van de kamer der aan- hieübelen Kg0 Vv.rouw' De te Vitré gekochte faa'sters v™te" ieder in verbazing. De ^den Vnni, len mijlen in den omtrek Gehoveva\den uitzel- emoeide zich met alles. Zij den de werklieden, veel minder nog het volk te vertegenwoordigen. De groote massa des volks laat dit ontwerp zoo koud moge lijk geen zweem van opgewondenheid bij het blij vooruitzicht weldra een stem biljet te zullen machtig worden geen aan drang op de Kamerleden om dit model van democratische wetgeving toch maar aan te nemen. Niets van dit alles: als er eene wet op de vivisectie of een ander voor de groote meerderheid des volks minder be langrijk onderwerp aan de orde ware ge weest, had het volk zich niet onverschilliger kunnen betoonen. Die onverschilligheid des volks is een ware teleurstelling voor Minister Tak en zijne medestanders in dit kiesrechtontwerp. Zij die zich reeds gevleid hadden, dat dit ont werp als zou worden gedragen door de volksopinie, die wellicht in de luidruchtige stemrecht-betoogingen der socialisten de uitdrukking van den volkswil hadden gezien, zien zich bitter teleurgesteld. Het volk gevoelt niets voor deze verongelukte wet, na eene herhaalde wijziging nog een mis product in den vollen zin des woords. De socialisten, die de deuren voor het algemeen stemrecht zien geopend, betoonen eene ge zindheid, waarbij het sniet voldaan" zonder het »dankbaar" de juiste uitdrukking is. En zelfs zij, die zich van eene beredeneerde uitbreiding van het stemrecht tot den geze ten werkman niet atkeerig betoonen, ver werpen dit onberaden ontwerp, dat van den eerzamen werkman een schrijfproef vordert, die zijn vereellen hand wellicht niet tot genoegen van den vittenden ambtenaar kan afleggen en die eene woning-bestendigheid eischt, welke van den zwoegenden arbeider, bij zijn vaak wisselend werk, onmogelijk kan worden gevorderd. Als wij aldus bij het naderen van den grooten beslissenden slag een vluchtigen blik werpen op hen, die er van nabij of van verre bij betrokken zijn, dan rijst als van zelf de vraag: wat zal er onder deze omstandig- ging in de woning van Basile de dienst boden na, en liet in den tuin alles onderst boven keeren. Zij wilde leven als dame en meesteres, den sehepter zwaaiende over een kleine wereld van bedienden en zelfs over haar echtgenoot. Ten opzichte van Basile veinsde zij geen teederheid, die verre van haarwas. De herbergier was haar dank baar voor die openhartigheid. De hartstocht, dien hij voor haar gevoelde, bezat een kracht in zich zelve. Basile geloofde aan de macht van zyn groote liefde. Hij verwachtte niet, dat Genoveva, een maal zijn vrouw, daarvoor ongevoelig zou blijven. Zonder over zijn gevoel te spreken, toonde hij dit op verschillende manieren. Ai zijn handelingen wezen op een enkel denkbeeld, een voortdurende zorg. Hij wilde de dochter van Chéreau behagen. Genoveva beantwoordde zijn voorkomendheden met koele dankbetuigingéén enkelen keer drukte zij Basile met warmte de hand, en wel op het oogenblik, dat hij aan Chéreau de twin tigduizend francs ter hand stelde, die hem van zijn schuldenaars moesten bevrijden. Op den morgen van den dag, welke voor het sluiten van het huwelijk was bepaald, bevond Genoveva zich in den tuin en plukte heden van Tak's gewijzigd kiesrecht-ontwerp terechtkomen? Wij willen ons hier aan geen voorspellingen wagenwij weten, dat vaak de uitkomsten de oogenschijnlijk meest zekere verwachtingen hebben beschaamd; maar als wij een weinig op de consequentie der erkende tegenstanders en voorwaardelijke medestanders van de wet mogen vertrouwen, dan zal de beantwoording van bovenstaande vraag wel gelegen zijn in de oplossing eener andere kwestie, nl. in hoever het den Minis ter Tak gelukt is, vooral de grondwettige bezwaren van de tegenstanders en voorwaar delijke medestanders der wet te ondervan gen, m. a. w. of zijn gewijzig ontwerp geleid heeft of nog leiden zal tot dat »gemeen overleg", 'twelk vooral door de voorwaar delijke medestanders van de wet als de conditio sine qua non voor het geven van hun stem aan Tak's berucht kieswet-ontwerp werd gesteld. Zooals men weet, stelt de Grondwet voor het verleenen van het kiesrecht de eischen van geschiktheid en maatschappelijken wel stand. De Minister Tak van Poortvliet, deze beide eischen zoowels als een geheel als afzonderlijke criteria voor het verleenen van het kiesrecht beschouwende, achtte het voor zien in eigen onderhoud en in dat van het gezin als een afdoend bewijs, dat de candi- daat-kiezer aan de bij de Grondwet gestelde eischen voldoet. Maar de wijze waarop hij dit bewijs wilde doen leveren, heeft terecht alom in den lande bevreemd gewekt. Uit het niet bedeeld zijn, meende hij te mogen afleiden, dat de candidaat-kiezer in eigen onderhoud en in dat van het gezin voorziet. Door deze zonderlijke bepaling werd dus tot kiezer gepromoveerd geheel die zwervende bevolking, welke wel-is-waar niet wordt be deeld, maar die toch niet geacht kan worden in eigen onderhoud te voorzien, daar zij van den eenen dag op den anderen leeft ten koste vooral van de plattelandbewoners, voor wie zij een ware schrik en plaag is geworden. De Minister heeft gemeend aan de bezwaren daar een ruiker. Haar kleederen bedekten een groot gedeelte van de stoelen in de lage zaal. Zij had gewild, dat evenals in de steden, de huwelijksinzegening des middags om twaalf uur zou plaats hebben. Rosa kleedde zich langzaam. Chérau was met Basile in gesprek. Voor het laatst was Genoveva alleen, en zij dacht na. Haar vriendinnen hadden haar een bruidskrans en bloemen gezonden. Haar bruidskorf had de rijkste erfgenamen uit den omtrek van afgunst doen verbleeken en intusschen ver vulde doffe smart haar ziel. Op dit oogen blik kwam het beeld van Marcel haar voor den geest. Geneva vergeleek den vroolijken, braven, knappen jongen man, met den weer zinwekkende kreupele, die met haar vader stond te praten. Zij zag in Marcel niet meer den galeiboef, maar den bruidegom, met zijn schitterende oogen, krullende, zwarte haren en tot in de ziel trillend wooid. Hoe meer zij trachtte deze gedachten te ver jagen, hoe levendiger de herinnering werd. Zenuwachtig plukte Genoveva aan den ruiker en slaakte een angstigen zucht. Genoveva, zeide een gebroken stem, Genoveva, ik breng u mijn bruidsgeschenk. goudsbloemen en een takje van de zwarte van velen die meenden, dat op deze wijs niet aan den gnmdwettigen eisch werd voldaan, trachtten tegemoet te komen, door de woning bestendigheid als het kenmerk van maat schappelijken welstand aan te nemen. Doch door aldus te handelen, heeft hij, wat hij aan den eenen kant (door uitsluiting der zwer vende bevolking) had verbeterd, aan den anderen kant (door te hooge eischen) weder bedorven. Immers, is het eenerzijds maar al te waar, dat het voortdurend verblijven in dezelfde woning nog volstrekt geen bewijs van welstand oplevert. De huiseigenaren weten daar maar al te wel van te spreken. Van den anderen kant vraagt men te veel van den werkman, die dikwijls in het belang van zijn werk onwillens meermalen per jaar verhuizen moet, door van hem te eischen, dat hij een vol jaar in dezelfde woning zou verblijven. Nog dwazer is 's Ministers opzet om de schrijfproef te doen strekken als het bewijs dat men in eigen onderhoud en in dat van het gezin voorziet. Zulk een gedachte kon alleen opkomen in het brein van een Minister, die teneinde raad is, welke criteria hij voor de grondwettige eischen van ge schiktheid en maatschappelijken welstand moet stellen. Vatten wij dus al het voorgaande te za- men. Letten wij op de gezindheid der Kamer, die zich bij de samenstelling der afdeelingen reeds op ondubbelzinnige wijze heeft geopenbaard zien wij van de zijde des volks die flegmatieke kalmte, die ijskoude onverschilligheid, welke bewijst, dat het zich voor deze wet in het minst niet warm maakt dan is er reeds reden genoegen om aan eene verwerping der wet in de eerstvol gende dagen te gelooven. Daarenboven moet de omstandigheid dat het wetsontwerp na de jongste wijzigingen ten opzichte der grondwettige bezwaren slechts weinig is verbeterd, en een bedenkelijk product van democratische wetgeving is gebleven, vele Kamerleden ertoe leiden hun stem aan Taks' kiesrechtontwerp te weigeren. Intusschen wil stekelplant, een twijgje van den cypres- boom en schurftkruid. De goudsbloemen voor den rouw van uw hart, de doornen voor den slag, die u bedreigthet schurft kruid voor uw weduwenstaatde cypres voor uw dood. Als versteend luisterde Genoveva toe. Neem den ruiker aan, vervolgde de stem, geef die een plaats in uw onmid dellijke nabijheid. Ga heen 1 ongeluksprofeetzeide Geno veva eindelijk. Na door uw tooverijen te hebben medegewerkt aan den ondergang van mijn familie, begint gij nu ook mij te vervolgen. Dat is schandelijk, Veldmuis. Schandelijk is het verraad te plegen, antwoordde de oude vrouwschandelijk is het, een man te trouwen, dien men ver acht. Ik koester geen haat tegen u of uw vader.Nog is het tijd een vereeniging af te wijzen, die noch door God, noch door de mensthen kan worden gezegend. Spreek dat woord uit, als gij niet wilt, dat het gestorte bloed over uw hoofd kome. Wordt vervolgd

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1894 | | pagina 1