Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
eebste blad.
ten onverdacht getuige.
J7de Jaarg.
Zondag 19 Augustus 1894.
No. 4968.
bureau *g$oter£txaat 50.
Zijn eenig duel.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden1.50
Franco per post door geheel Nederland -2.
Afzonderlijke Nommers- 0.05
mmm
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
van
O ''^14de aflevering der Annalen
Tilbur Van 'let ^art"> uitgegeven te
een
rg> komt een brief uit Rome
voor van
merkw13Si°nariS Va" het H,Hart' waarin een
over ^aard'S oordeel van een Protestant
r'ssen 6 deu^den der Katholieke missiona-
eetl p daarnevens geeft hij een beeld van
die tpteS^antsc'1 zendeling,
gebor roteslant is de heer Parkenson, een
Verged"1, duitscher, die op Nieuw-Guinea
inzenden ^antaces bezit, onmiddellijk
miss; 6 aan de staties der eerw. paters
in het'acSSen Van ^et d- Hart. Na eerst
hebbfir) °r^ de raoeüijkheden geschetst te
hadden' ^aarmede de paters in den beginne
»De te ^amPen' Saat hij voort
oVerw V°ornaamste moeilijkheden zijn nu
Guine^11"611' ^oen Navarra naar Nieuw-
t0en Vertrokken was en Monseigneur,
de M "0g Pa*er Couppé, het bestuur over
verztjpt'S ^ad aanvaard, deed deze mij het
de e)"..'lern eenige gronden af te staan in
heuv dheid van mijne plantage, op een
gaar 9 ontniddellijk bij de haven. Zeer
hou "I stern(^e ik dat verzoek toe Mgr.
is all 6 6r m*ss'e" en weeshuizen en sedert
D S van gedaante veranderd.
ljevve aiheer der Kanakken (oorspronkelijke
heeft e'S Van ^ieuw"Guinea) jegens de paters
hied '5'aats gemaakt voor achting en eer-
om i' gaarne staan zij hunne kinderen af
voed °0r m'ss'onar>ssen te worden opge-
pr.an ouderwezen. Ook van de Engelsche
loens ant,en ?'s n*ets mp-er te vreezen trou-
get0S wa$ te voorzien. (De lezer ver-
dat bier een Protestant aan het
°m 'Sdie groote heeren komen niet
die 6 ^keeren en te beschavengeld ver-
Uen is de hoofdzaak; zij betalen eenige
feuilleton.
Naar het Engelsch.)
4)
mij i.: a reods het zien van de kamer gaf
slechts ?8nve'" ^"e blinden waren gesloten,
een sn <ee e?nZame kaarsen verspreidden
Alle ?°oaachtig licht over de ruime zaal.
Mul|ei1gSc, §enooten waren verzamelddr.
nis „p^ eek ever. spotachtig en vroolijk
defti'ae Vk. Hij groette hen met een
°m de t fUl|S'n®' en toen giugen wij allen
Ik was hl /'lltfcn- de dokter tegenover mij,
Uien ni ^at w'' tenminste zaten, omdat
Men t/ a}1Jne ridderende beenen niet zag.
beiden °Te de pil'ener, zij schenen
»G- geheel geliJk-
uiaiooi nebt de e®''ste keus, Moleser, zeide
'Wel nem dan za' de dokter de andere
daar muf"; maakte slechts eene buiging,
Meu p aatst t,edr?l°gJwas'umte spreken.
1 laatste de pillendoos voor mij. Mijne
{Slot.)
catechisten, die bijbels verkoopen ofuitdee-
len, intusschen steken zij een ruim salaris
in den zak en na eenige jaren een flink
pensioen. In alle Protestantsche missiën, die
ik bezocht heb, gaat het zoo, of tennaas-
tenbij zoo toe. Neen, Neen! met moet den
Katholieken missionaris niet vergelijken met
den Protestantschen zendeling; een jaren
lange ondervinding heeft mij geleerd, dat
er geen punt van overeenkomst is."
Het is niet voor de eerste maal, dat wij
in ons blad een dergelijk oordeel van Pro
testanten over de Katholieke missiën rele
veerden. Maar altijd opnieuw treft het ons
en doet ons die pionniers der ware bescha
ving hooger schatten. Alleen de Katholieke
Kerk bezit het geheim de ware beschaving
te brengen aan de ongelukkige volken,
die in den stikdonkeren nacht van het hei
dendom naar licht snakken.
De heer Parkenson is nu op weg naar
Berlijn, waarheen hij opgeroepen is met
het oog op eene handelskwestie met Enge
land. Hij heeft den schrijver van den brief
uit Rome beloofd èn bij het ministerie, èn
bij Caprivi, èn bij den keizer de belangen
der missie terdege te behandelen. »'t Zijn
vooroordeelen, zej de waardige man met
eene overtuiging, die eene jarenlange en
dagelijksche ondervinding bij hem deden
rijpen, »het zijn vooroordeelen, anders niet,
die sommige Protestanten afkeerig maken
van Katholieke missiën; zij kennen die
edelmoedige missionarissen niet, zooals ik
ze ken, en nog minder kennen ze iets van
de tijdelijke belangen onzer koloniën, 't Is
waar, dat die vooroordeelen met den dag
zwakker worden en men meer en meer de
verdiensten der Katholieke missionarissen
inziet."
't Was waarlijk niet kwaad, als deze
Protestant ook even bij den Bondsraad aan
liep en eens betoogde hoe verkeerd dit
lichaam gedaan heeft met de paters van
het H. Hart nog niet te vergunnen op
vingers beefden zoo erg, dat ik zeker wel
eene minuut werk had om er eene uit te
friemelen. Toen gaf men het doosje aan
den dokter, en deze nam de andere.
»Nu," zeide de majoor, »neem ze in uw
mond en slik ze in, wanneer ik 't bevel
geef."
»Ik stak de mijne in den mond, en met
veel moeite kreeg ik ze naar beneden."
»Zweer op uw woord van eer, dat ge ze in
geslikt hebt," zeide Gregory. »Ik zweer, dat
ik de pil heb ingeslikt," schreeuwde ik,
want de pil verbrandde bijna mijn keelgat,
toen ik ze doorslikte. Ieder van ons kreeg
toen een glas wijn, waarop Mullens opstond.
»Moleser'' zeide hij, »het spijt mij wezen
lijk, dat het geluk u ongunstig is. Ik herken
aan den smaak van mijn pil, dat het de
onschadelijke is. Ik zou uw pardon willen
hebben, zoolang 'tnog tijd is. Laten wij
elkaar de hand geven."
Doch de hand geven, kon ik niet. Terwijl
hij sprak, begon de doodstrijd. Mijn ziel
brandde, en ik kon den weg der pil met
een spoor van vuur vergelijken. Ik had
gruwelijk buikpijn en ik voelde dat het ver
gif zich met het bloed van mijn lichaam
vermengde. Mijn brein stond in vuur,
en ik zag niets. Ik viel van mijn stoel en
Duitsch gebied een missiehuis te mogen
stichten. Maar zoo gaat het in de wereld.
»Het anti-clericalisme is geen artikel van
uitvoer", heeft Gambetta in zijn tijd gezegd.
De paters zijn goed genoeg, menscheneters
als de ruwe Kanakken te beschaven, hun
te leeren het land te bebouwen, desnoods
als tusschenpersonen te dienen voor het
aanknoopen van handels- en andere betrek
kingen, maar de paters te dulden op het
keizerlijk gebied, neen, dat gaat niet: het
staat nog niet vast, dat zij geene relaties
met de Jezuieten hebben.
Geduld maar De zonen van St. Ignatius,
de paters van het H. Hart zij zullen terug-
keeren. Wie gelooft, is aan geen tijd ge
bonden. De Redemptoristen en de paters
van den H. Geest mogen in Duitschland
terugkeeren. De andere orden zullen wel
volgen. {N. D. Ct.)
ALGEMEEN OVERZICHT.
18 Augustus '94.
De tariefsherziening in de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika is zoover gevor
derd, dat eergisteren het Huis van afgevaar
digden te Washington het wetsontwerp
heeft aangenomen, waarbij het invoerrecht
hersteld wordt voor alcohol, bestemd voor
industrieel gebruik. De Senaat zette de
beraadslaging voort van de vier wetsont
werpen tot vrijstelling van invoerrechten
voor steenkolen, mineralen, ijzer, suiker en
ijzerdraad. De uitslag was, dat al deze ont
werpen naar de financieele commissie wer
den verzonden. Vervolgens nam de Senaat
het voorstel aan, dat de democraat Hill had
ingediend, betreffende het weren van vreemde
anarchisten. Dit voorstel komt nu in de plaats
van het wetsontwerp, dat reeds te voren
door den Senaat is aangenomen. Het Huis
van afgevaardigden en de Senaat zijn over
eengekomen, dat dit ontwerp door de afge
vaardigden nog in deze zitting zal worden
rolde in zielsangst. »Help helpsteunde
ik, terwijl ik in allerhande kronkelingen
over den grond rolde. Sedert dien tijd heb
ik oorlog in alle deelen van de wereld ge
zien, maar nooit heb ik pijn gevoeld zoo
hevig als op dien morgen. Ik kon mijne
kameraden niet onderscheiden, ik weet alleen,
dat zij om mij heen stonden, om mijne
laatste stuiptrekkingen gade te slaan.
»Goede hemelkan 't soms eene ver
gissing zijn, Mullens hoorde ik iemand
roepen, waarop Mullens antwoordde»Na-
tuurlijk niet; 'tis juist zoo, als ik u zeide,
dat het zou gebeuren. Flescher, haal eens
gauw mijn luchtpomp." En toen knielde hij
naast mij neer. »Arme kerel, doet het zoo'n
pijn
»Ik sterf, sterf sterf" en mijne
stem eindigde in een gil, en ik rolde en
wendde mij opnieuw.
De dokter voelde mijn pols, en zijn ge
zicht werd zeer ernstig. Toen stond hij op,
en fluisterde iets aan de anderen. Plotse
ling hoorde ik een schatergelach, dat onge
veer drie minuten aanhield.
Stervende als ik was, verhief ik mij op
mijn elleboog, om naar de onmenschelijke
ellendelingen te zien, die lachten, terwijl
er een kameraad stervende voor hunne
afgedaan. De Senaat zal dan in de volgende
zitting het wetsontwerp behandelen betref
fende het toezicht dat de consuls moeten
houden in de havens waar deze zich in
schepen.
Volgens berichten uit Lima duurt de
opstand in Peru nog steeds voort. De nieuwe
staatspresident Caceres heeft versterkingen
gezonden tegen de opstandelingen in de
noordelijke provinciën. De provincie Trujillo
heult met de opstandelingen. Van deze zijn
er ongeveer 1000 gewapend, maar zij hebben
weinig munitie. Het hoofd der opstandelin
gen, Solar, zou zich willen onderwerpen. In
het gevecht van Oroca zijn Zaterdag 70
opstandelingen en 50 man regeeringstroepen
gesneuveld of gewond. De Times verneemt
uit Guayaquil, dd. 15 dezer, dat een Ecua-
doriaansche stoomer 60 man en eene groote
hoeveelheid munitie, door de Ecuadoriaan-
sche regeering aan het Peruviaansche op
perhoofd Pierola verkocht, naar Peru heeft
overgebracht. De correspondent der limes
heeft een onderhoud gehad met den nieuwen
staatspresident van Peru. Deze erkende, dat
het lastig was den opstand te bedwingen,
aangezien de opstandelingen overal waren
verspreid in het gebergte, dat moeilijk ge
naakbaar is. De muiters zijn in de provincie
Trujillo, waar de bevolking hen steunt, elf
honderd in getal. De regeering van Chili
dringt aan op de ontwapening van alle
Peruanen in Taena.
In het Lagerhuis te Londen zeide giste
ren de afgevaardigde Morley, dat de be
treurenswaardige houding van het Hooger-
huis bij het verwerpen van de Evicted
Tenants Bill, waarschijnlijk de sociale .en
administratieve moeilijkheden in Ierland
verergeren zal. Het is daarom de plicht en
ook het voornemen der Regeering, dit on
derwerp in de volgende zitting opnieuw in
behandeling te brengen.
Betreffende de arrestatie van den anar
chist Schewe te Berlijn, op Maandag-avond,
voeten lag. Ik dacht, dat deze blik hun
geheele leven door zou vervolgen doch een
nog veel luider gelach was er het gevolg van.
»Lieve hemelMullens, dat had ik nooit
gedacht," zei Gregory. »Hij is uitstekend
Ha, ha, ha 1" en de geheele verzameling
barstte opnieuw in gelach uit.
sSta toch in Godsnaam op," zeide Gorels
tot mij.
vlk heb wel meer van broodpillen ge
hoord, doch ik heb nog nooit geweten, dat
zij zoo doodelijk warenMijn goeie man,
de beide pillen waren uit brood gekneed en
daarvoor hebt ge u zoo aangesteld."
Minachting belette hem uittespreken.
sEn toch, het scheelde weinig, of de zaak
had een kwade wending genomen," zeide
Mullens. »Hij zou bijna gestorven zijn uit
louter angst." En hij rolde half om van
het lachen. Wanneer een blik in staat ware
geweest te dooden, zou ik hen op dat oogen-
blik allen vermoord hebben. Met zooveel
waardigheid als ik op dat oogenblik maar
kon verzamelen, stond ik op en verliet
de zaal, half geneigd ditmaal in werke
lijkheid een dosis strychine in te nemen.
Èn hoe vreemd het ook klinken moge, alle
pijn had mij even spoedig verlaten, als zij
bij mij opgekomen was.