Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
17de Jaarg.
Zaterdag 1 September 1894.
No. 4979.
bureau ^Sofer^fraaf 50.
iielsfeest in Afritale Moeaviproef.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam peiv.3 maanden
franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 0.05
^liGJEMEEN OVERZICHT.
31 Augustus '94.
j, Duitsche Katholiekendag.
^aand ^U^SC^le ^-ath°liekendag, die sedert
een 'e Keulen wordt gehouden, heeft
deeinJ: 'berend verloop. Gelijk het aantal
<!raaor<jrners met het uur stijgt het be-
■tyorkz nu reeds 3500 zoo stijgt ook de
W a'lrnheid en geestdrift. Dinsdag werd
öUÖHen
hite,
ltie
met eene pontificale H. Mis, ter
fahrt Van den H- Vader in de Himmel-
rijksch lrc^e opgedragen door den Oosten-
faddetl6n 'egerbisschop. Den avond te voren
gen 11 de katholieke werkliedenvereenigin-
Gezei|Var' ^eu'en en omstreken, alsook de
geh0u ^riVereenigingen feestvergaderingen
l'iekg ,er'' eyenals de vereeniging van katho-
de l °°Plieden en jonggehuwde heeren,
dra„ f katholieke studentenbonden (kleur-
vatl 6 en niet-kleurdragende) en de bond
In j^^ke studentenkorpsen,
het w 6 tweede algemeene vergadering werd
gevi6(,°0r<I gevoerd door dr. Schaepman. De
eejjj ,e spreker leidde zijne rede in met
hilar: ,Jrnoristische opmerkingen, diegroote
Staiïlt 'ri de vergadering verwekten. Hij
klejn a*> zo° zeide hij, uit Nederland, een
gfityn r°aar I'er land. De kleine luyden zijn
der6v. ft zÜn niet fier op stoffelijke goe
°°n)ijk
■wat fier, maar de Hollandsche
eren a
Vrjjh 0ch op hunne vrijheid, op de volle
dan der Katholieke Kerk. Spreker toonde
hoe de bisschoppen zonder be-
hio,
aan.
ho6 Van den Staat benoemd worden,
de Staat
geenen invloed op opvoeding,
Hj{0 WÜS en aanstelling der geestelijken
hej(j ent< Holland heeft ook volledige vrij
af v°or de orden, zoo voor de mannen-
v°rjn r°UWenorden' de laatsten in allerlei
rijL en soort: religieuzen uit alle konink-
tets en republieken, Duitsche gasthuiszus-
hr0u en f ranschen, die ons Trappistenbier
Gew:Ven' ^aar heeft Holland ook Jesuïeten
gaat spreker voort, en zeer velen,
3)
(Slot.)
(ttze]f<ie stokje reikt hij achtereenvolgens
e®rst f beide tegenstanders, doch na het
aan
Vivi* het mengsel gedoopt te hebben,
en z e 's het eerst aan de beurt, bijt erin
SPU 'gt erop, alsof het zoethout ware, en
en he,,^6066118, Hij herhaalt dit driemaal
den vervolgens onder de vleugelen en
sPrekpÜ der k'P te hlazen, onder het uit
doet J1 van een 'ooverformulier. Daarna
haav, aanklager met het stokje en zijn
]j v°lmaakt hetzelfde.
c'rkeltl,Vee dieren worden nu weder in den
ipej hedergezet, en de toovenaar begint
den k- broeders een levendigen dans buiten
klan]Tr|hg: onder tromgeroffel en marimba-
hlet "ij-zelf houdt een lans in de hand
en £t'ar'oe spits en korten steel en dreigt
ekt, als naar een onzichtbaren vijand.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
ook uit Duitschland. Op kostelijke van humor
vonkelende wijze, maakte spreker eene ver
gelijking tusschen de toestanden in Holland
en die in Duitschland met betrekking tot
de Jesuïetenkwestie. Pakkend waren ook
de verdere betoogen van den redenaar ten
gunste van de vrijheid van het ordewezen en
de wedertoelating der Jesuïeten. Spr. besloot
met de volgende woorden: Blinde haat en krasse
vrees bepalen het oordeel onzer tegenstanders
over de Jesuïetenwet. Slechts de Katholieke
Kerk kan aanwijzen wat ze noodig heeft,
en geen macht ter aarde mag dit recht in
krimpen of beperken. Is de moderne Staat
zoo, dat hij de Jesuïetische leer niet ver
dragen kan, dan is het slecht met hem ge
steld, want die leer is de echt christelijke
en volstrekt rechtzinnig. Het gevoel voor
recht en wet is thans reeds diep geschokt
in het volk, wanneer men echter meent,
dat de Staat het recht kan negeeren, dan
kan hij dit niet zonder zijn eigen grond
vesten langzamerhand te ondermijnen. Vroeg
of laat komt de dag, waarop ieder der ge
rechtigheid den tol moet betalen. Staat
vast en trouw op uw recht en gij zult de
Jesuïeten toch terugkrijgen. Een daverende
bijvalsstorm gaf het bewijs, hoezeer de re
denaar het verstaan had, de vergadering
voor zijn betoogen te winnen.
Na afloop der zitting brachten de Ratho-
lieke vereenigingen van Keulen den perma
nenten Congres-commissarisvorst Von
Löwenstein, en den presidenten van den
Katholiekendag, een fakkeltocht. De stoet
kwam op de Neumarkt bijeen en trok door
de straten der binnenstad naar het Hotel
Victoria op de Neumarkt, waar vorst Von
Löwenstein zijn intrek heeft genomen. In
de besloten vergadering op eergisteren werd
net voorstel, om het volgend jaar te Munchen
te vergaderen, aangenomen, en voor 1896
het oog op Dortmund gevestigd. Op voorstel
van dr. Lingens werd besloten een adres
van adhaesie te zenden aan de lede» van
het Hongaarsche parlement, die tegen We-
Alle drie gaan, na den dans, badend in het
zweet op den grond zitten. Nu zal de be
slissing volgen. De toovenaar rolt een ba
naanblad tot beker, en giet van het vocht
zooveel hij noodig oordeelt, daarin, terwijl
Viviane den kop zijner kip omhoog en den
bek openhoudt. Nadat ook de haan zijn
aandeel ingeslikt heeft, moeten beiden hun
dier zoolang met open bek vasthouden, tot
dat de toovenaar een teeken geeft, om ze
allebeide met den poot aan een paaltje, bin
nen den cirkel, vast te binden. Nu begint
het dansen opnieuw.
Het duurde niet lang of beide slacht
offers begonnen den kop te schudden, een
krijtend geluid uit te stooten, en teekenen
te geven van zware bedwelming. In de
grootste spanning stond de vergaderde
menigte af te wachten wie der twee het
eerst bezwijken zou. De wanhopige pogin
gen, om met pikken, hakken en trekken
los te komen van den paal, baatten hoege
naamd nietsbeurtelings vielen zij neer,
stonden weer op, hielden den bek open en
de tong buiten, als snakkende naar trissche
lucht tegen den brand in hunne ingewan
den.
De muzikanten blijven onvermoeid, en hoe
kerlé's ontwerp op het burgerlijk huwelijk
hebben gestemd.
Het onheil van Lombok wekt hier deel
neming en wordt op voor Nederland sym
pathieke wijze besproken zoo schrijft men
uit Berlijn aan de N. R. Ct. Hiermede
staat misschien wel in verband dit, dat men
hier meer en meer gelooft, bij de behande
ling der jonge Duitsche koloniën veel van
de ondervinding door Nederland opgedaan
te kunnen leeren, misschien nog meer dan
van Engeland. In eene onlangs vanwege
de Duitsche Kolonialgesellschaft verschenen
brochure over het beheer van koloniën, werd
dat ook erkend. De Post spreekt al een
vermoeden uit omtrent de beteekenis van
het onheil en meent dat Nederland verplicht
zal wezen zoo energiek mogelijk op te tre
den. Andere bladen herinneren aan Atjeh
en wenschen Nederland toe dat Lombok
geene herhaling van Atjeh moge geven. De
Sclilesische Ztg. zegt dat waar aan menschen
van een zoo lange ondervinding, die beproefde
leiders hebben en in den kolonialen dienst
geschoolde troepen, nog zulke onheilen boven
het hoofd hangen, wij Duitschers in onze
jonge koloniën menige gebeurtenis gemak
kelijker begrijpen en dragen zullen. Overi
gens hebben de Hollanders in hun koloniën
al grooter moeilijkheden overwonnen.
Het Yredes-Congres thans te Antwerpen
vergaderd, heeft aan het internationaal
bureau opgedragen stappen te doen bij de
Europeesche regeeringen tot herstel van
den vrede tusschen China en Japan.
Volgens de jongste berichten uit Londen
is de toestand van den graat van Parijs
hoogst ernstig. De verbannen Fransche kroon
pretendent is op zijn kasteel Stowe House
omringd door al zijne familieleden. De zieke
kan geen voedsel gebruiken wat groote
zwakte veroorzaakt. Men vreest een treuri-
gen afloop. De graaf is 56 jaar oud. Mgr.
d'Hulst is uit Parijs naar Stowe House
gekomen.
De Engelsche minister van marine heeft
de dansers, en de twee broeders, die zich
vooral onderscheidden, het in de brandende
zon, met zoo wilde bewegingen, uithouden,
is een raadsel. Het zweet stroomt hun van
het lijf, want de hitte is loodzwaar, en de
bladeren van de boomen daarginds schijnen
verstijfd. Al twintig minuten zijn na het
ingeven voorbijgegaan, en nog bieden de
lijders weerstand. Zou de gift herhaald
moeten worden vraagt ieder zich af. Maar
de ontknooping is nabij.
Een goed teeken I Furuvella's haan loost
den drank onder gunstige omstandigheden,
en blijft staande. Viviane's kipje daaren
tegen valt op zij, klapwiekt, maakt een paar
stuiptrekkende bewegingen, slaakt een kreet,
en sterft. Eensklaps is de haan verdwenen,
men gunt hem den tijd niet, om aan den
paal te sterven. De getuigen kunnen nu
verklaren, dat hij de proef gezond en wel
doorstaan heeft.
De wachtende menigte stelt zich nu voor
het lang en diep stilzwijgen schadeloos door
juichkreten, zonder maat en getal, 't Is meer
dan dronkenschap, 't is razernij van vreugde.
Daar worden omhelzingen gewisseld en
handdrukken. Vooral Furuvella's vrienden
zijn buiten zichzelven van geluk, en uiten
een officieel telegram uit Bonny (West-
Afrika) ontvangen, volgens hetwelk de sloep
van het Engelsche oorlogsschip Alecto bij
het doen van eene verkenning op de rivier
een aantal schoten had te doorstaan, die
van de oevers kwamen. Een matroos werd
gedood, de stoker en een andere matroos
werden ernstig gewond.
De Daily News verneemt, dat de Rus
sische regeering voornemens is de vloot in
de Kaspische zee aanmerkelijk te versterken,
niettegenstaande het verdrag met Perzië
aan Rusland reeds het uitsluitend gezag in
die zee verzekert. Rusland schijnt te vreezen,
dat Engeland eventueel de beste schepen
der handelsvloot zou kunnen opkoopen. Van
daar dat de Russen hun eigen marine in
die zee zouden willen versterken.
Omtrent de behendige manier waarop de
Japanners zich, reeds voor de oorlogsver
klaring aan China, van de Koreaansche
hoofdstad Seol hebben weten meester te
maken, verhaalt een correspondent van de
Times eenige bijzonderheden. DeJapansche
gezant Otori te Seol begon zich, onder
voorwendsel van persoonlijke veiligheid, te
omringen met een lijfwacht van honderd
Japansche mariniers. Later werd die ver
vangen door soldaten, »uit vrees van het
overslaan der oproerige beweging naar de
hoofdstad." Toen hij wist, dat de Japansche
transportschepen, die te Chemulpo troepen
aan land zouden zetten om onverhoeds naar
de hoofdstad op te rukken, ieder oogenblik
konden landen of mogelijk reeds geland
waren, trok hij op audiëntie omgeven door
zijn zoogenaamde lijfwacht, en toen de
paleiswacht hem aldus den toegang betwistte,
werd die overrompeld en de Koning-zelf
gevangene van Otori. Terwijl de te Chemulpo
gelande Japansche troepen de hoofdstad
binnenrukten, vroeg hij aan Z.'M. om eenigen
uitleg van het zoogenaamde tractaat van
Kanghwa. De anders zoo sluwe Chineezen
hadden bij dat tractaat een groote fout
begaan, waar Japan thans partij van trekt.
dit door het onzinnigste krijschen en sprin
gen. De muziek zweept de dolhuispret na
tuurlijk nog op.
Zie, daar staat de arme Viviane met be
schaamde kaken hij wordt uitgejouwd, be
spuwd, gescholden en bedreigd. Gelukkig
dat men hem wegleidt naar een veilige
plaats, anders kwam hij niet levend uit de
handen zijner beleedigersvooral van de
zwarte hellevegen, die met haar nagels ge
reed staan om hem te verscheuren. Zijne
verwanten en vrienden hebben, vol mede
lijdende belangstelling, den loop van het
rechtsgeding gevolgd en beschreien het lot
van den armen drommel.
Dit is alzoo de loop der moeaviproef, en
de uitkomst als volgt: Viviane, wiens kip
bezweek, heeft zich blijkbaar schuldig ge
maakt aan diefstal en brandstichting. Van
nu af kan zelfs de werkzaamste en deug-
zaamste mensch dit brandmerk derjschande
niet meer afwisschen. Furuvella daaren
tegen is een man zooals 't hoort, eerlijk,
rechtschapen en doorbraaf.
Er is voor de negers een vrij aardig som
metje imet die proef gemoeidom vergun
ning te verkrijgen tot het ondergaan der
proefvijf en twintig guldeninzet, ba-
nieuwe SC
OURAHT
O
°r»di
'Li
