Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
s>
l$de Jaar
Dinsdag 24 September 1S95.
No. 5299.
1$urecm oter&txaai 50.
^^testmeeting te
*oertogenbosch.
e«A° ,ge.plfesd' spt- b«"L
to*
PRIJS TAN DIT BLAD:
- r Schiedam per 3 maanden
«co per p0gï (joor ggjjggj Nederland
z°nderlijke Nommers
f 1.50
- 0.05
PRIJS DER ADTERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
.to°ging aooals Zondag in Brabants
°oit £ph 6fl °m de a'oude St. Janshoofd-
«pe 8etien J'den' werd zeker zelden of
n^riÖ£r was een ongeëvenaarde
°cht3,116 zijd "cluSen Apostolischen Stoel.
V(ir tQl fn kwamen, vanat den vroegen
Jo jC^"eode 6t 'atere morgenuur, langs de
dj6 6 st^dsP00r'ijnen de meetinggangers
er, ,2'ch ov'e.r" a'toos aangroeiende lawine,
dri^ 6re v. e oude hertogstad uitstortte
VtV 0 straten als met een ondoor-
uhHS!„.vu!de- De n«vere hand-
's K n levendig geloof van
jat'lodeken en hunne beproefde
"e zijd611 ^ed'&en Apostolischen Stoel.
°"ands steden trok naast den
ter ""en lan(jiT""a'nas steden lrok naast den
Sck '''"chti» 0Uwer mt Brabants Kempen
&ebr!detl richt. protestuitspraak op. Aller
is der t 60 Z'°'1 1 eersI naar bet
*chili^%h *e(^ertafel, waar ten 10 ure
^eco;61 iIïle^ de eetvangst der ver-
P°'atiën een aanvang zou nemen.
strJ,Sr°ot6 de Liedertafel.
lO uZaa' der Liedertafel bood om-
l«nd 6' slec|e een °pwekkenden aanblik.
N deelne S dePutatiën van de verschil
lij"1 iQecfj6'"16 vereenigingen konden
als 6n' waren tocb zoowel de
a h 6t .^enedenoedeelte geheel
V>d '®6theen P°^'um bad het bestuur van
'ssi 11161 de6li| ^eder'andscben Zouaven-
bft6 Plaat»? öden van de regelingscorn-
Ntitt8en0men-
\v V d1 de regelingscommissie,
di ^e ver™ i van Guück, heette de
Sm k.ergaderinor j
ov
he °rzitte
rtah.-, 'b \V Vr>n de reSelingscommissie,
"S di 6 Ver™ j van Juliet, heette de
li'XL het kade"r,g welkom. Op dezen
S6 ïn^vub h0h6ke hart met diepen
'sS«e !j°n0, 'kwar,en a'len in het katho-
arik°H'>der t> 7 bevoorrecht door de
5N£ le 'i0ete Lieve Vrouwe van
k^liet,*® schov.i6n >=ekomen> om hunne
,6stuUr ?Taan de protestmeeting,
kU£. chap ujt r Nederlandsche Zouaven-
d (je 6«siebreven, om te protestee-
°rtron ^e'd|ging der Kerkelijke
iherdTf Van den Paus"Koning,
v!)lt »a 25 enhmg van het schandelijk
^ar. 'd dewèrlto plechtig protest
S eevin'aaan de eerw- geeste*
hia 6ran aePman H M ''edenaar van den
0 6Hiert en b<ed. Zouavenbonden
aan hetPlooot.rnieetfingaanWezig'
C|°'is hun POO-tal afwezigen, die
'iefSaha0 on.?®®6 betoonden. Toonen
'r0i v0fSche Kather ^es'00t Lij, als trouwe
SSfe Kerkleen, éenin geloof en
h J. i(j- ^er^- Ned. Zouaven-
^hS*-ho<!^0orzitter ,?pers' Zlc.h bij het woord
aanïluitd6ï repe'uigs-commissie
■Vth,'geri «zigen j,et d' n!ep ook zijnerzijds
Vdeliii e^oordinl Welkom toe- In kern-
{eit Vóor 25 .herdacht hij het
O Vn zoo 11 5 Jaren gepleegd. De
de gaahr.ne h.un leven en bloed
ünhi» u ®n der Kerk en voor
"'achten het grootste offer,
toen zij op zijn bevel de wapens moesten
nederleggen. En nu, zoo ongeveer vervolgde
spr., zijn wij reeds 25 jaren gescheiden van
hem onze haren zijn vergrijsd reeds vijf-en-
twintig jaren dolen wij in ballingschap, maar
nog fier staan wij in de gelederen rondom
onzen generaal Charette (Hier werd spr.
onderbroken door de komst van generaal
baron de Charette, die met de kapiteins de
Kermoël, de Resimont et du Puget zoo juist
aangekomen, onder daverende hoeraas zijn
intrede deed in de zaal). Fier staan wij om
onzen beminden chef geschaard (zoo vervolgde
spr. nadat de Fransche officieren hadden plaats
genomen) overtuigd een heilige zaak te
dienen en een eerepost te bekleeden. Na
vervolgens de aanwezigen te hebben aan
gespoord zich geheel aan te sluiten bij de
protestuitspraak d:e door luitenant Wils,
zou worden gelezen, en onder het H. Misoffer
de harten ten hemel te heffen om te smeeken
dat het God behage Leo XUI in zijn rechten
te herstellen, besloot spr. met een Leve
Leo XIII, Paus-KoningLeve generaal de
Charette, onze chef! Leven de officieren!
Leven de zouaven daverend applaus).
Het woord was nu aan luitenant Wils,
tot het uitbrengen van het volgende
Protest.
De Optocht.
Toen de heer Aug. Wils onder de dave
rende bijvalsbetuigingen der geheele ver
gadering dit protest had uitgebracht, werd
de zaal der Liedertafel langzaam ontruimd
en werd daar buiten de stoet gevormd, die
in breede rijden naar de St. Jans-kathedraal
zou optrekken. In statigen optocht met ont
rolde vaandels trokken 117 corporatiën uit
verschillende gemeenten van ons Vaderland
naar de aloude St. Jan. Zij vertegenwoor
digden verschillende atdeelingen van den
Alg. Ned. Zouavenbond, Mannencongregatiën
der H. Familie, St. Jozefsgezellen-vereeni-
gingen, afd. van den Ned. R. K. Volksbond
en verschillende werklieden-vereenigingen.
Tusschen de verschillende corporatiën be
wogen zich met dr. Schaepman en generaal
de Charette en de andere Fransche officieren
ook verschillende Kamerleden. Het was een
prachtig gezicht: die eindelooze stoet met
de tallooze veelkleurige vaandels, vlaggen, en
banieren dcor een heerlijken herfstzon be
schenen, onder het gelui der klokken langs
de hoofdstraten naar de kathedraal te zien
opgaan.
In d» Kathedraal.
Treffend was de aanblik die de groote
St. Janskerk in de ure der protestmeeting
bood. Met haar statig middenschip breed
transept en dubbele (zijbeuk bevat zij een
ruimte die voor eene meeting als deze zeker
meer dan noodig was. Bij het binnentreden
van het voorportaal vertoonde zich heel in
der verte het feestelijk getooide altaar. Voor
het schoone ruime priesterkoor, met den
bisscnoppelijken troon en de kanunnikenban-
ken, vertoonde zich ter weerszijden voor
een vlaggentrofee te midden van een arran
gement groen resp. de busten van de Pausen
Pius IX en Leo XIII, waarvoor de talrijke
menigte die allengs de kerk vulde, plaats
nam. Onder de opwekkende tonen van het
groote orgel trokken achtereenvolgens de
verschillende corporatiën de kerk binnen.
Ruim drie kwartier duurde dit statig
intrekken, en toen de laatste corporatie de
kerk was ingetreden, waren zoowel de zij
beuken als de hoofdbeuk overvol bezet.
Ruim twaalf uren nam het H. Misoffer
een aanvang opgedragen door den hoogeerw.
plebaan Brouwers, terwijl door den wel-
eerw. kapelaan Mathijsen het rozenhoedje
voor de bevrijding en verheffing van onzen
H. Vader, Paus Leo XIII, den Paus van
den H. Rozenkrans, van den predikstoel
werd voorgebeden. Van wege het korps
zouaven werden onder de H. Mis de mili
taire signalen gegeven. In het plechtig
oogenblik der Elevatie maakte vooral het
voortdurend klaroengeschal een treflenden
indruk. Na de Elevatie werd door het koor
der kathedraal de antiphone Ecce Panis
gezongen. Toen het H. Offer ten einde was
gebracht, deed zich vanaf het zangkoor
de nog weinig verzwakte stem van den
talentvollen Dekkers hooren. In heerlijke
tonen ruischten de treffende strofen der
onvergankelijke Pius-Cantate door de ge
welven. Had de heiligheid der plaats de
geestdrift niet bedwongen, ze zouden zeker
met luiden jubel zijn begroet.
De Protestrede.
Nauwelijks hadden de laatste tonen van
dit verrukkelijk hooglied weerklonken, toen
de geniale dichter, wiens woord dit lied
leven en bezieling schonk, optrad om de
aangekondigde protestrede te houden. In
het gebruikelijk kerkelijk gewaad besteeg
dr. Schaepman den kansel, om zijne rede
in eene predikatie te vervatten. Tot tekst
der protestrede had de gevierde redenaar
gekozen de woorden in de Hand. der Apos
telen 12 h. 1, 3 en 5 v.»Te dien zelfden
tijde nu sloeg koning Herodes de handen
uit om kwaad, te doen aan sommigen van
de Kerk. En ziende dat dit den Joden aange
naam was, ging hij voort met ook Petrus
gevangen te nemen. Petrus werd dan in de
gevangenis bewaard, maar er werd een aan
houdend gebed tot God door de Kerk voor
hem gedaan."
Veelomvattend is de dag zoo ongeveer
begon spr. het is de dag der schande
van hen die zegepraalden, de dag van eer
van hen die verjaagd werden, den dag
waarop vrees en wroeging komen over henf
O*
nieuwe schied
r— uoor g
„O
lig uu0cc«cna«iu^
4,1 Uit U uauu-
klii
B 1; Averk Ti 111 ^ciuui en
La Voor H \*Sjmaar ook ®eniïl
'0h° Xln 1 To r'Tdt: Koningin. Leve
Wapenmakkers I Heeren afgevaardigden en leden der
verschillende katholieke corporation van Nederland, ook
ik heet u allen welkom binnen deze veste, ik zeg u
dank voor de edele geesdrift, met welke gij hierheen
gesneld zijt om met de oudstrijders van PiusIXz.g.d.
als vrije mannen te protesteeren voor het aanschijn
van den eeuwig rechtvaardigen God, tegen de onge
rechtigheid, die 25 {jaren geleden werd gepleegd aan
den Paus van Rome, aan de H. Kerk van Christus
onze Moeder, en in beide aan de gebeele katholieke
wereld.
Op het onverwachts zonder voorafgaande oorlogs
verklaring, ja na herhaalde, maar gehuichelde gerust
stellingen, zag de Heilige Stad zich door een talrijk
vijandig leger omgevenweldra beukte het zware ge
schut hare zwakke muren en de bres der Porte Pia
opende den weg voor geweld en huichelarij. Een kreet
van triomf steeg op uit de gelederen des vijandsmen
had den Paus de koningskroon van het hoofd gerukt
en hem ontdaan van zijn koningsmantel, weldra, zoo
meenden zij, zou ook de herdersstaf zijn hand ontvallen.
Die dwazennooit heeft het pauselijk gezag geschit
terd in meer helderen glans, als thans in den zoo
roemrijk regeerenden Leo XIII, die door zijn strenge
deugd, door zijn meer dan menschelijke wij sheid, door
zijn wonderbare werkkracht en ijver voor het rijk
Gods de bewondering afdwingt van den machtigen
heerscher tot den eenvoudigen daglooner. In hun over
moed dachten de overweldigers dat zij met verleidelijke
aanbiedingen Pius IX wel met den nieuwen toestand
zouden verzoenendoch hun voorstellen waren hem
een nieuwe smaad. Krachtig en vol majesteit weer
klonk dan ook over geheel de aarde het woord, waar
mede hij hunne verraderlijke aanbiedingen van de
hand wees.
„Wij betuigen en verklaren openlijk en plechtig (zoo
„sprak hij) dat wij immer getrouw zullen blijven aan
„de plichten van ons verheven ambt en aan den duren
„eed, dien Wij hebben gezworen en dat Wij Onze
„toestemming weigeren en nooit zullen geven aan
„verzoeningsvoorstellen, waardoor onze rechten gevaar
„zouden loopen van verijdeld of ook maar op eenige
„wijze verkort te wordenonze rechten trouwens zijn
„de rechten van God en vaD den Apostolischen Stoel.
„Eveneens betuigen Wij ondanks den last onzer
„hooge jaren bereid te zijn, met de hulp der goddelijke
„genade, voor de Kerk van Christus den lijdenskelk
„te ledigen tot den bodem, den lijdenskelk, dien de
„Stichter der Kerk voor haar eerst gedronken heeft,
„en dat Wij nooit de misdaad zullen begaan om aan
,,de onrechtvaardige voorstellen die Ons gedaan zijn
„Onze goedkeuring te geven of deze te onderschrijven."
Dezelfde taal doet Leo XIII, de zoo waardige opvol
ger van Pius, voortdurend hooren, en hij laat geen
gelegenheid voorbij gaan zonder dit protest te ver
nieuwen.
Nog in deze dagen heeft hij dat protest toevertrouwd
aan de Koninklijke, Maagdelijke en Moederlijke han
den der Onbevlekte Maagd, die het zal neerleggen aan
de voeten van den God, den van den Heiligen Geest
ontvangen, uit Haar geboren Mensch.
Kunnen wij intusschen ongevoelig blijven voor het
lijden van onzen algemeenen Vader?
Wie onzer, die, terwijl dadelijke hulp ontzegd is,
wie onzer zou hem niet gaarne eenige vertroosting in
zijn leed en lijden geven door deelneming, ja veront
waardiging te betuigen over het schromelijke onrecht,
dat hem is aangedaan en voortdurend nog aangedaan
wordtverontwaardiging te betuigen over de viering
van een feest, dat zijne vijanden hem bereiden, om
nieuwe smaad en verguizing te slingeren naar het hoofd
van Christus' Stedehouder.
Daarom dan ook zijt gij, katholieken, van Nederland,
die voor het behoudt van ons H. Geloof zooveel aan
den H. Stoel te danken hebt nit alle oorden des lands
te zaam gekomen om met ons zouaven uwe stem te
vereenigen met de stemmen van millioenen broeders
in Christus en nogmaals openlijk en plechtig protest
uit te spreken tegen den heiligschennenden aanslag,
welke nn 25 jaren geleden tegen den Paus en den
II. Stoel is gepleegd.
Protest aan te teekenen tegen een aanslag, die een
reeks van hemeltergende ongerechtigheden bekroonde
protest uit te spreken tegen een aanslag met vertreding
van alle rechten
van het natuurrecht, dat den eigendom onaantast
baar noemt
van het volkenrecht, dat de overweldiging van een
vreedzamen nabuur een misdaad heet
van het kerkelijk recht, dat alleen door de Revolutie
uit het publiek recht der beschaafde wereld is ver
bannen
van het goddelijk recht, dat in de wording en de
bevestiging van den Kerkdijken Staat zich zoo heerlijk
openbaarde.
W j protesteeren tegen een daad, die gericht schijnt
alleen tegen een wereldlijk goed, maar die inderdaad
gericht is tegen de vrijheid der Kerk, de onafhankelijk
heid van den Paus, tegen het katholiek geloof e* de
katholieke zedenleer.
Wij protesteeren tegen een bedrijf, dat gericht is
tegen de vrijheid van het goddelijk Woord, tegen de
vrijheid van het menschelijk geweten en dat aldus het
hoogste doel des menschenzijn eeuwige zaligheid,
bedreigt.
En terwijl, na het gebed en een beroep op Gods
gerechtigheid, neen een beroep op Gods barmhartigheid,
ons geen ander wapen overblijft om onzen H. Vader
te hulp te komen, dan de vrijheid van het woord, zoo
verheffen wij heden nogmaals onze stem, om in ver-
eeniging met onzen Heiligen Vader, in vereeniging
met alle bisschoppen der H. Kerk, in vereeniging
van meer dan 200 miilioen katholieken te protesteeren
tegen den roof van het erfgoed van den H. Petrus en
het gevangen honden van onzen H. Vaderen naar
het voorbeeld der eerste Christenen van Jerusalem,
toen Petrus iu den kerker was opgesloten, zullen wij
niet ophouden te bidden, dat God zich gewaardige het
uur van bevrijding ook voor dezen Petrus te bespoe
digen. Dat Hij intusschen hem spare, hem nog lang
in het leven behoude, hem gelukkig make op aarde en
hem niet overlevere aan den wil zijner vijanden.
Leve Leo XIII
Leve de Paus-Koning
En daar de eer en de voorspoed van dit vrije land,
waar wij aldus vrij en onverlet de stem kunnen ver
heden, vast vereenigd zijn met den bloei en den
luister van ona Koningshuis, zoo besluiten wij met
den kreet
Leve onze Koningin I
Leve de Koningin-Regentes I
Haar onze hulde en onze trouw
