Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
.s.tos.ate in 't werk om de
'8d<
Jaarg.
Zondag 6 October 1895.
No. 5310.
"goureau ^joferstraai 50.
T[1KEDE blad.
S' SC ldMd"'
OVERZICHT.
k
k:
S,
GEMENGD NIEUWS.
v PRIJS TAN DIT BLAD:
"-chieaam per 3 maanden
0 Per post door geheel Nederland
n^erlijke Nommers
f 1.50
- 2.
- 0.05
PRIJS DER ADTERTENTIËN:
Van 1—6 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
5 Oct. '95.
,vo°ndü
n le Constantinopel.
(IS a ^Ur^a
^h,Q"r sedert vertraSir>g van den invoe-
<rtïl'ngen toegezegde bestuurs-
riïlenier 'n ^rmenie heeft het geduld
^°QstaS u'terste proef gesteld.
der
tnet nuln0pel Sevest'gde Armeniërs,
6 2jj, e '°t hunner stamgenooten
^tiit (iaar.6 Van de Straat der Dardanellen
^0t> eslidie i0rn door eene indrukwekkende
1;
^nd^ Wmerzyd
s aan de eischen der
O VAO CiOUllUi: VAVrfA
to<>0rtl. aan lac^t bij te zetten. Zij gaven
^fe^^den^>ort® en de gezanten der
aiy Maaodair a u
beSc, aan den grootvizier eene
le p^ir.o- ^'eden. In plaats van de
lem °r'e aan 61 P°''tie te verleenen, stelde
&dra ^tr|ark6 J6'etten- En toen de Arme-
reeds (''8 *ot een streng wettelijk
kenni
n's, dat zij voornemens
li
erJltlet|nent ^ertnaa°d had, verklaarde het
";Jig a tc Kunnen vernm-
ïo°°k van 9S,P°dtie last elke samenscho-
a tin *1 nPrCAïlon f n
niet
meer te kunnen verhin-
personen te beletten.
de Armeniërs
h^t etl(«ö i— -
■•«aan Palei!'", kanten lr' kleine groepjes
sPet^ "vverd h Gr ^er'leven Porte wilden
,^°°r i> allerwerre den weer ver-
-<Wi Send;
Nu°Uder Bet
°%e 1(1 Van r°S' kereikte nochtans het
k^' Van i"!Urfner' te voet en te paard.
0Udn* t, 6n' onder leidinsr van den kof-
ÜB- ei0
kier j ,an het V ~*"v"
sard- der paleis, waar echter een
keU Vfi ai'merie, Serwet-pasja, wei-
^tty ü°rdenw er ^°e 'aten- Er ontstond
®n to 'S;3e'ing tusschen Betros en
Vhr>r njf/' 'aatstgenoemde de Arrae-
ghi
dat verontwaardigd en
Plette- tten den Armeniërs niet
l<'lf0pU'd> ive'T'°Urs °f «christenhonden'
Vh,P6tilJe a Betros
Sr.' t
'8> ni 0tlderda ^at ^en geringsten Turk
en q de °VerhU ten a"en geoorloofd
"Hu r°0tvi^ e andiging van een petitie aan
6,1 Bef' k»p d't%Vdde kij met geweld voort-
Sr©pe r°3 stortt 00°enB'ik knalde een schot
i^U°okd;; dood ter aarde. Terstond
k®t Vo> rrneniërs naar de wapenen
'r%d ^a (f 6"de °°genblik werd ook
i1 die' terWiji f°r een kogel doodelijk ge-
t!«ef r 2,Vaar e^sc^e'dene gendarmes
min
Hep,^1 Uit .§ekwetst werden. Het gevolg
S of' *Sen .'leL Turken in woede ont-
Md I^^odd2 0'1 °P ■^■rmen'ërs dood-
^den 6n Gr ve^en en vervolgden
X^e,, Va' ,m'skandelden zelts de
V^ttef!ld et> gebonf6 Z'd eeniSe» na hen
Bet ltlS tiorr te hebben, uit louter
en.
wie zij
en
d<
st
T,
nTJot half
et>
'et
«1
d'ie ,a'^ vijf t. faar t'urksche tijdrekening
hail^de r,n de straten van Constanti-
- a "aar n "ai1 negen, dus van elf tot
Vvifi°r de lyd en het verspreidde
Met p e's lee'e stad. Overal werden
ds Maags°ten en de Christenen die
Waren, waagden zich niet
meer over den drempel hunner woningen.
In den omtrek van het station van Sirkedsji
kwam het vooral tot bloedige tooneelen en
werden ook de meesten in hechtenis ge
nomen. De Armeniërs riepen: «wij willen
een eigen Armenischen koning!" en «Leve
Alexander" Wien zij met deze laatsten uit
roep op het oog hadden, is onduidelijk. In
de naaste omgeving van het paleis der Porte
werden een aantal Armeniërs gearresteerd,
die als Turksche soldaten verkleed waren
en het gebouw wilden binnendringen om de
talrijke Armeniërs die zich daar bevinden,
over te halen tot het deelnemen aan den
opstand. Verder zijn nog 18 Armeniërs ge
vangen genomen, die als Turksche vrouwen
geheel gesluierd zoogenaamd met smeek
schriften bij de Porte kwamen. Men vond
bij de in hechtenis genomen Armeniërs en
in de straten meer dan 1500 revolvers en
ontelbare patronen. De revolvers waren allen
fonkelnieuw van Engelsch fabricaat en alle
van hetzelfde kaliber. Ook zouden volgens
de Turksche lezing van het gebeurde, waaraan
deze bijzonderheden ontleend zijr,, ver
scheidene Armeniërs vier revolvers en een
kort dolkmes of een langen liandsjar bij zich
hebben gehad.
De Turksche overheden beweren, dat in
dezen bloedigen opstand, waarbij 80 Arme
niërs en 52 Turksche soldaten bet leven
zouden verloren hebben, en die ook de beide
volgende dagen nog in talrijke straatgevech
ten werd voortgezet, Engeland de hand
heeft gehad. Zij gronden hun beweren, be
halve op de omstandigheid, dat de buitge
maakte revolvers allen van Engelsch fabri
caat waren, ook op het feit dat bij het
gevecht van Maandag twee dragomans (tol
ken) van de Britsche ambassade in een
rijtuig zich tusschen de menigte bevonden.
De Engelsche pers antwoordt op deze be
schuldiging met een waarschuwing aan den
Sultan, .hem verzekerende, dat hij en zijne
ministers gevaarlijk spel spelen, daar Enge-
lands geduld reeds tot het uiterste gebracht
en een doortastende gewapende interventie
nauwelijks nog te vermijden is. Naar
men weet, kruiste reeds sedert eenige dagen
een Engelsch eskader in de Dardanellen.
Vooral de ïzmes dreigt Abdul-Hamid met de
gevolgen van nog verdere weigering. De
Daily News herinnert aan het gebeurde te
Sassoen, waar de Turken geheel vrij spel
hadden voor de gruwelen welke tot heden
nog ongestraft zijn. De Standard betreurt
intusschen de onvoorzichtigheid der Arme
niërs, wier zaak in goede handen was, doch
die nu bepaald terrein verloren hebben, daar
de Porte voet heeft te beweren, dat tegen
over de Armeniërs nu geen hervormingen
als door Engeland worden geëischt, van toe
passing zijn. Het News antwoordt daarop,
dat het gebeurde juist bewijst hoe een
Mahomedaansch bestuur over Christenen
volstrekt onhoudbaar is. Met dat al ver-
keeren de Armeniërs thans in grooten angst
en vreezen zij een algemeenen moord op de
Christenen.
Zooals in Turkije gebruikelijk is, heeft
de grootvizier voor den opstand moeten
boeten. Said-pasja is afgezet en door Kamil-
pasja vervangen. Niet alleen te Londen,
maar ook te Weenen wordt het optreden
van Kamil-pacha, die reeds vroeger Said-
pasja als grootvizier is opgevolgd, met in
stemming vernomen, want men houdt daar
den nieuwen grootvizier op grond van zijn
verleden voor een bekwaam en bezadigd
man, var. wien men kan verwachten, dat
hij de Armenische kwestie waarover nu het
geschil loopt, wel tot eene bevredigende op
lossing zal weten te brengen.
Tenzij de Armenische kwestie spoedig
opgelost worde, worden in de Turksche
hoofdstad ongeregeldheden geducht. De
Armenische patriark heeft Dinsdag var.
de Porte het verzoek ontvangen en zich
persoonlijk bij haar aan te melden. De
patriark weigerde echter, omdat de uitvoe-
ringsbrief inhield, dat hij alleen moest ko
men. Sedert is de patriark in de kathe
draal gebleven, waar zich een tweehonderd
gewapende Armeniërs hebben verschanst.
Aar. de opeisching der Porte om de kerk
te verlaten, durfden de Armeniërs nog geen
gehoor te geven uit vrees voor de Softa's,
de studenten, die de volksmenigte aanspo
ren om hen lastig te vallen.
De Daily Chronicle verneemt uit Con
stantinopel. De straten van Galatea en Pera
zijn verlaten. Geen mensch is in de koffie
huizen. Algemeen sluit men de winkels.
De bladen geven extra nummers uit, maar
hebben alleen de geautoriseerde lezing, die
de gebeurtenissen zooveel mogelyk verkleint.
De politie laat de moordende Softa's begaan.
Er heerscht een schrikbewind te Constanti
nopel. Alleen inmenging van de vreemde
mogendheden kan anarchie voorkomen.
De gebeurtenissen te Constantinopel heb
ben geleid tot een wisseling van diploma
tieke telegrammen tusschen de groote
mogendheden, waarvan het eerste gevolg
reeds een gemeenschappelijke handeling bij
de Porte (men spreekt van eene gelijklui
dende nota) geweest moet zijn. Daarin zou
de verwachting zijn uitgesproken, dat de Porte
voldoende voor de veiligheid der christelijke
bevolking van Constantinopel in geval van
verdere gevaren als het Mohamedaansche
plebs tot gisting moest komen, zal weten
te zorgen.
In diplomatieke kringen te Berlijn spreekt
men van vertrouwelijke pogingen door het
Engelsche Kabinet te Weenen en te Rome
gedaan, om zich met behulp van de Ooster-
sche politiek uit het lastige isolement te
redden, waarin het zich voor het oogenblik
tegenover Frankrijk en Rusland bevindt.
Uit St. Petersburg wordt het gerucht
bevestigd dat keizer Wilhelm met een brief
aan den Czaar een schilderij gestuurd heeft,
dat de gemeenschappelijke belangen der
Europeesche beschaving tegen het gele ras
allegorisch voorstelt.
De Chineesche regeering heeft aan Duitsch-
land behalve schadevergoeding, bestraffing
belootd van de personen die het Duitsche
zendelingstation hebben overvallen. Troepen
zijn uitgezonden om deze belofie te ver
vullen. Het is trouwens waarschijnlijk, dat
reeds een aantal oproerlingen gearresteerd
werden.
Door den heer Frowein is te Arnhem,
op het landgoed «Sonsbeek" dezer dagen
uit een koppel patrijzen een geheel witte
patrijs geschoten. Dij den koppel bevonden
zich nog 2 exemplaren van dezelfde kleur.
Woensdag-namiddag omstreeks vijf uur,
vervoegde zich een man aan een der huizen
van de Utrechtschestraat te Arnhem, met
het verzoek den bewoner, mijnheer B. te
spreken. Op het antwoord van de dienst
bode, dat mijnheer niet te spreken was
voor hem, -haalde hij een pistool voor den
dag en loste een schot dat door de voor
deur drong en de glazen van een gangdeur
verbrijzelde. De man werd door een politie
agent aangehouden, aan wien hij verklaarde
zich te hebben willen wreken, omdat zijn
vrouw als schoonmaakster door den heer
B. was weggezonden,
Te Nijmegen is eergisteren deParijscne
wafelbakster Rosina Etienne, 60 jaar oud,
plotseling overleden. Zij was daar aangeko
men, om met hare kraam als gewoonlijk de
kermis te bezoeken en was hoogst onte
vreden over de haar nieuwe aangewezen
standplaats. Naar men meldt, heeft zij zich
daarover zoozeer opgewonden, dat dit de
oorzaak is geweest van haar plotselingen
dood.
De eigenaar van bet eiland Schiermoni-
koog, graaf Bernstorfl, neeft ter gelegenheid
van het huwelijk zijner oudste dochter alle
bewoners, boven de 16 jaar, van dat eiland
tot een diner in bet badhuis uitgenoodigd.
Ruim 300 »eilanders" uit allen rang en
stand namen daaraan deel.
Een net aangekleed heertje, komende uit
Rotterdam had in den laatsten tijd vaak te
Amsterdam gratis-ritjes door de stad ge
maakt, ja zelts geld toegekregen. Hij kwam
dan uit de tentoonstelling, steeg in een
aapje, en bespeurde onderweg zijn beurs
verloren te hebben. Meestal wist hij dan
nog onder een of ander voorwendsel van
den voerman een paar gulden te leenen.
Donderdag-middag had hij eenen huurkoet
sier weder zoo'n loozen tiek gespeelddien
avond over den Dam komende, ontmoette
hij ongelukkiglijk zijn schuldeischer, en deze
eischte met de noodige kracht.zij geld. Het
beertje begon moord! te roepen, politie en
burgerij liepen te hoop, en de twistenden
bevonden zich weldra in een niet klein
rondje van menschen. Het einde was, dat
de gratisrijder betalen moesthet publiek
begeleide hem nog een eindweegs, en maakte
achter onzen loozen kwant voor hem minder
aangename opmerkingen.
Zijne vrouw vergetenl Een land
bouwer uit den Haarlemmermeerpolder reed
