Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
eerste blad.
18de Jaar
Zondag 1 December 1895.
No. 5357.
IBttreau "g$oter$txaat 50.
dorste het beste Hotel,
iÈSSÉa
;>ria£n,beletsel voor hem zijn om de
,6. Jeu8d t°t christelijke en
lep de P 'jke deugden op te leiden, kun-
S°cialistische schoolmeesters onge-
feuilleton.
i1»' wlJ kr00"- 'tLid" t™«i
PRIJS VAN DIT BLAD:
^00r Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
•Wonderlijke Nommers
f 1.50
- 2. -
- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Wie (]n
ttie®st3r jeuod in zijn macht heeft, is
^v°rdt m'Van de toekomst. Die waarheid
Pfia en j'SSC'1'en door niemand beter begre-
"a'st doo VeiJ^er toePass'nS gebracht dan
^eldonjp 6 vyan^en van de christelijke
a' D ^P de jeuod) op de school zijn
®fis'acht !°Ingen 8ericht. Het opkomende
kind^n Vormen in hun geest, het volk
le 6011 °P te voeden en groot
^ereidh "1 bun denkkee'den) E>un'svens-
harte] eSCh°Uwing' ten einde het later
r hun kunnen beheerschen, zie-
°vetal. °nveranderlijke tactiek altijd en
Met t
4andacht daaroP kan niet genoeg de
te.n °nzenfe,Vestigd. worden op het feit, dat
jn le* socialisme schrikbarend veld
i? toegev 6 °nderwijzerswereld. Dank aan
J« opem-M eid van minister Van Houten,
a' SociaHf a'S Zidn 8ev°elen verkondigt,
s lsche meeningen in den onder-
dentka8anc^a maken voor hun verderfe-
Eep n beelden-
8d- v«!iJW bewijs voor de onbeschaamd-
be8ihse|eartnee 2Ü voor hun gevaarlijke
,Ultkomen> leyerde dezer dagen
JSlinr,0 ng> door de Amsterdamsche
^ersvtr 8r soc'aa'-democratische onder-
T'nar t e?nigin8 gehouden.
Jeiïland Was als spreker uitgenoodigd
bet p1 6rs dan de Sewezen directeur
K-arade n eruchte «varkenskot", de zooge-
f.lj Pariis P\°fedingsinrichting van Cempuis
i '^ijk W6et dat dit heerschaP in
51 U'tgeval|VVaar men anders niet preutsch
•w en, om de schandalen, die zijn
2)
s bie {Slot.)
w®' ze8gen> dat 'k een
LZ°° donk! ?acht h9' Maar 't>s hier
bfa!abe,n kkf Zal even licht opsteken,
lollende n °p ?en stoel en hield een
S »an ïr,A°d\r een d" el.ctrische
Weet mS Zeef groote verbazing,
at Wat lk doen zal, ik blijt er
Is l r°ep 'de! i,weer een ongeluk krijg
•ha» el> lork kellner. Wacht, daar hangt
j\ Chem rukte) maar er kwam nil-
h w
bril de schuil ^el befrijpelijk, want Jochern
?tsri,neergetrnkn00r tempertuurverande-
isliv.® stroom h ?n nu kwamerweleen
er. eete lucht binnen, maar geen
Robin zelf liet niet na vervolgens de
heerlijkheden van zijn opvoedingssysteem
voor zijn hoorders in het schitterendste
licht te stellen. Veertien jaar lang, zei hij,
had hij zich aan de opvoeding van armen
en weezen gewijd, die dezen geschikt zou
maken voor het werkelijke leven. Dat onder
wijs had den blik der kinderen niet gericht
op het verleden, maar op de toekomst,
waarmee het program der socialisten werd
ten uitvoer gelegd. Geen onderscheid van
standen, maar volkomen gelijkheid van allen,
dus prentte hij hen in. Geen bovennatuurlijk
geloof, geen dogmatische zedenleer. Geen
Dan, woedend, smeet Jochem de gang
deur open Mijnheer Maas, mijnheer Maas.
De andere gasten openden hun deuren,
verschrikt denkend, dat er iets ontzettends
gebeurd was. De kellner vloog toe.
Mijnheer, mijnheer, wat is er?
Steek is effetjes de lamp op, asjeblieft.
Nijdig duwde de kellner op 't knopje in
de kamer en de lampjes gloeiden.
wonderlijk, zei Jochem, ik maak
je mijn compliment hoor, breng me nou
een potje bier, wil je? Wat? Kan het niet
Nou dan maar een glaasje wijn, een mensch
is niet alle dag in de stad.
De kellner bracht wijn en en ging.
Watte mooie glaasjes, dacht^Johan,
daar durf ik niet uit te drinken. Ik zou ze
breken. Weet je wat ik doe. Ik neem dat
aardige, kleine bekertje daar aan den muur.
Jochem nam de spreekbuis van de
telefoon en schonk die vol wijn.
Maar er gebeurde iets ontzettends. Door
den wijn heen kwam een stem«Ja, ja,
ik ben er, wie is daar?"
Heertje, heertje, stotterde Jochem,
da s hekserij. Ik beet er van. Van al die
weeshuis tot de opspraak van het land
maakten, van zijn directeurschap is ontzet.
En nu moet diezelfde kampvechter van het
enseignement integral hier, in een land,
welks onderwijswet uitdrukkelijk de chris
telijke deugden voorschrijft, de ergerlijke
anti-christelijke en heidensche theorieën
komen verkondigen, waardoor hij zich in
Frankrijk als opvoeder heeft onmogelijk
gemaakt
Wat door het buitenland wordt uitge
worpen, wordt door de socialistische onder
wijzers in het christelijk Nederland met
geestdrift ingehaald. De onderwijzer Bogaerts
uit Gent, die den heer van de porcherie
introduceerde, mocht dan ook zeggen «Kun
nen wij ten onzent, in België, onze overtui
ging niet meer uitspreken, dan zullen wij
het in vreemde, bevriende landen doen."
In België, zei hij, is het onderwijs aan
den godsdienst gekoppeld en worden gods
dienst en moraal voor twee onafscheidbare
zaken verklaard. Dat komt natuurlijk niet
te pasde kinderen moeten zonder God ot
gebod groot gebracht worden en in dat
opvoedingstelsel had niemand zich méér
verdienstelijk gemaakt dan Robin, de direc
teur van Cempuis. Daar werd het ware,
het eenig goede onderwijs gegeven, dat
uitsluitend vrijdenkers en revolutionnairen
kweekt, die later de heele maatschappij
het onderstboven zouden keeren.
zedelijke opvoeding, die berust op een van
buiten geleerden catechismus, maar enkel
»deugd, gelijk deze van zelf uit het midden
van brave lieden te voorschijn treedt." De
kinderen werden niet ingedeeld volgens de
kunne; neen meisjes en jongens werden in
alles gezamenlijk opgevoed, waardoor «het
kwaad geen gelegenheid vond zich te ont
wikkelen;" want de heer Robin meent, dat
het kind in allen deele goed ter wereld komt.
Voor de Katholieke leer van de erfzonde
en kwade neigingen, die elk menschenkind
uit zijn bedorven natuur meebrengt, haalt
een zoo zelfstandig denker als Robin natunrlijk
de schouders op. Dat ondertusschen de leer
lingen, onder zijn leiding opgegroeid, allesbe
halve engelen bleken, dat kan de omwonende
bevolking van het «varkenskot" getuigen,
voor wie de rakkers een ware plaag waren.
Wanneer die kinderen in allen aeele goed
ter wereld gekomen zijn, dan heeft zeker
het onderwijs van Robin die aangeboren goede
eigenschappen niet bijzonder in hen ontwik
keld of versterkt.
Maar op onze socialistische onderwijzers
vergadering werd toch al het moois, door
Robin omtrent zijn geliefde kweekelingen
verteld, voor goede munt aangenomen. De
voorzitter deelde mee dat het voorbeeld, te
Cempuis met de integrale opvoeding gege
ven, eerlang in Nederland zou nagevolgd
worden. De vereeniging »De Dageraad"
bracht al een fonds bijeen om weezen in
dien geest op te voeden en te onderrichten.
Bij den aanvang van de vergadering had
de voorzitter er zich over beklaagd, dat
maar zoo weinig schoolhoofden gevolg had
den gegeven aan de uitnoodiging om deze
samenkomst bij te wonen. Van de school-
autoriteiten was, voor zoover hem bekend,
alleen de heer Adama van Scheltema opge
komen.
Wat die voorzitter, de bekende socialis
tische woelwater Hartog, zoo betreurde,
komt ons nog een verblijdend verschijnsel
voor. Het bewijst toch dat de Amsterdam
sche schoolhoofden in 't algemeen volstrekt
dingen moet ik niks meer hebben, ik ga
naar bed. Wacht, ik zal eerst effetjes de
lamp uitblazen.
Jochem, die zijn slaapmuts behoorlijk had
opgezet, zooals hij dat thuis gewend was,
beklom een stoel en begon te blazen. Maar
hij had goed blazen, 't licht ging niet uit.
Daar kreeg Jochem een ingeving
Heertje, wat ben ik dom zei hij, ik mot op
't knopje drukken, net als de kellner,'k weet
het al.
Jochem stapte parmantig naar een knopje
toe en drukte. Maar hij had niet gezien,
de brave Jochem, dat er «alarm" stond
boven het knopje en hij was dus zeer extra
verbaasd, dat in minder dan geen tijd het
geheele personeel met brandslangen en
emmers voor zijr. deur stond.
Gaat dat licht hier zóó moeilijk uit,
vroeg hij, heb je daar een slang voor noodig,
bij mijn thuis blaas je maar.
Toeterend, met donker kijkende gezichten,
trok de kellnerstoet af en Jochem kon gaan
slapen. Hij wierp de bedden en den matras,
die hij voor dekens hield, op en vleide zich
op 't ledikant. Maar hij lag daar heel wat
niet benieuwd waren naar het opvoedings
stelsel, te Cempuis gevolgd, en dat zij het
aan de sociaal-democratische onderwijzers-
vereeniging overlieten, daarmee te dwepen.
Door hun terughouding hebben de school
hoofden getoond, besef te hebben van hun
waardigheid en hun plicht als wettelijk
aangestelde opvoeders der jeugd tot maat
schappelijke en christelijke deugden. Zij
begrepen dat een opvoedingsstelsel zoo on
maatschappelijk en onchristelijk als dat van
Cempuis, in Nederland niet te pas kwam
en wachtten zich wel, den directeur van
het beruchte «varkenskot" de eer aan te
doen van hem te komen aanhooren.
Ondertusschen is het feit dat hij door
een Nederlandsche onderwijzersvergadering
werd uitgenoodigd zijn opvoedingssysteem
uiteen te zetten, en dan hij door die ver
gadering werd toegejuicht, al ernstig genoeg.
Het toont duidelijker dan redeneeringen hoe
de onchristelijke, socialistische geest in de
onderwijzerswereld zich uitbreidt. Ditmaal
bleven de schoolhoofden afwezig, maar de
onderwijzers, die hier Robin toejuichten,
zullen voor een deel ook eenmaal school
hoofden zijn en dan onhinderd in toepassing
brengen wat de schoolhoofden nu nog beletten.
Onder de oogluiking van minister Van
Houten dreigt alzoo het openbaar onderwijs
meer en meer van den socialistischen geest
te worden doortrokken. Dat is een groot
gevaar voor het Nederlandsche volk, welks
kinderen voor een aanzienlijk deel nog altijd
van de openbare school gebruik maken.
Daartegenover kan niet genoeg geijverd
worden voor de godsdienstige, de christelijke
school. Dank aan den ijver en de offer
vaardigheid onzer geloofsgenooten verheffen
zich tegenwooidig bijna overal Katholieke
scholen, waar de kinderen van jongs af in
den eerbied voor God en godsdienst en voor
de maatschappelijke orde worden grootge
bracht.
Toch blijven nog altijd vele Katholieke
kinderen van Katholiek onderwijs verstoken.
minder goed dan thuis. Met zooveel kilo's
dekens op zich, had hij het veel te warm
en, wat het allerergste was, de schuif met
«warm" er op was opengeschoven gebleven
en zonder ophouden stroomde de hitte de
kamer binnen.
Dat hou 'k niet uit, steunde Jochem,
ik wordt hier gebakken en gebraden.
Hij kroop onder 't bed uit en lei het ge
stoofde lichaam op een paar stoelen. Maar
de hitte werd steeds heviger.
Heertje, heertje, wat heet, wat heet
Ik zal 't venster opschuiven. Ik kan niet
meer 1
Jochem stapte met zware voeten, drui
pend van 't zweet, naar 't venster.
Hoe moet ik dat ding open krijgen
klaagde hij. Hij zocht, hij probeerde, totdat
hij ten laatste een koord vond, het jaloezie-
koord, dat Jochem, die al zooveel vreemds
gezien had, met veel overtuiging voor het
koord hield, waarmee het venster kon ge
opend worden.
Hij rukte, rukte en 't heele jaloeziën-
toestel viel omlaag, op Jochem, sleepte hem
mee ten gronde en sloeg een vensterruit stuk»
O*
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
HUt'lHI"11IIi a:':i.u i: i;ilillll^|l|i||li;iriMl||l|>|'l l|)i:i'!i in: i.
tii
