Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
bureau "^Sotcrsfvaat 50.
C8teerde hij er tegen-
18de Jaarg.
Vrijdag 13 December 1895.
No. 5367.
dT partij ,erdedigde
Roemeen overzicht.
PRIJS TAN DIT BLAD
^oor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
ƒ0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Van 16 regels.
4
12 Dec. '95.
e eerste gevechten tusschen de sociaal-
*itta 6n 6n ^Un te8enstanders zijn in
^teren S (1,°°r den RÜksdag in Duitschland
d4n e &e ouder>) veel kalmer afgeloopen
ISt 1,erwacht werd. Men schijnt van
H d„®.n|en 8een bijzonderen lust te hebben
ljk 111 de eerste dagen van de
et kerstmis overmatig op te winden.
r^list?, u,engeWOOR zac^fzinnig toe. De
ndigde 'der Bebel hield zÜn aange-
^aron a °r°ote redevoering over de manier
o- 6 exzer over de sociaal-democratie
Pr°cessenPr en °Ver de daaroP gevolgde
Wt Wegen? majesteitsschennis. Na
voor"!?4 onvnendelijk dispuut tusschen
eerst»1 6' von,®uo' en Bebel, waarbij
peb<?i j8lde niet te bunnen toestaan,
8treeks i ?6n perS09n des Keizers recht-
Nitie debat mengde tegen de
H er n den Rijksdag, beperkte Bebel
te ha? 6 6 woorden van den Keizer
v'6n' zonder er uitdrukkelijk bij te
arna or? W'en ze atk°mstig waren en
bitter 6 uaS aa" d6n Wensch van den
Craten haa!? maar de sociaal-demo-
"°0rden vanep ?°?h de zekerheid, dat de
86Vat wérden n d°°r allen in bedoeling
herder i 8 soc^aakdenaocratische
CemkZ1Ch °nthie!d beleedigingen
Sgen J_ fmat,gd was in zijn uitdruk-
b tot de conservatieve rechterzij
?6Ze8de K6n algemeen gebrom als eeni-
!°gPUnt Jaar m,shaagde. Uit een politiek
Ni van °pmerkeliJk> dat Bebel uit
!6rklaard» Z1Jn PnrtlJ Zich niet alleen vrij
arde van elk gewelddadig omwente-
maar ook *nn*
"t; j-yy.. J dat ze geen vaderland
^op J Vastgegroeid aan den grond,
S ,crJh Zf geboren en waarop onze
eeft °ntwikkeld, zonder dat wij
e u i 11 e ton.
an Abdul Hamid op
naar de Moskee.
!?!beehr00fBorudaCteUr T bet Handelsblad,
V1 OoLo°,SS?vain' heeft °P zijne reis
k^d a„ n. ook Constantinonel h«,nnu
Sul
n> neett op zijne rei<=
Cd daar doo°r 0o0nStantln0pel bezochk en
16 dgesteld) 0°^ d?ne"sfeT^nKdegelegen-
dRrP'echtio-ham »öemahk" bn te wonen
oir™ij-1KhSf
Onderdanen"6^ ^moet toonen aan
maar
OhjAI do r"cu,L1K"eia schrijft hii
C6 SeraSlgnaSUHans. gingen van
CS Abdul ka aA Aya S°phia' K
Cr^ind kwam r tegen zlJn zin aan
O" e Priizen ^1' 6n en lk do0r iedereen
v>, isJKeen kgreanLZ1Jn edele hoedanig
g^tnd dg en kracntig regeerder. Hij i:
!.e|dno„j 0or eeuwen van wank..»
g',>(1 door o»i a g regeerder.
mi dnood p_ euwen van wanbestuur,
b' Hii wil .onbetrouwbaarheid van
llJ w,l nooit een doodvonnis teeke-
door
voorstanders zijn van de tegenwoordig heer-
schende kapitalistische maatschappij. De
sociaal-democratie is geen tegenstreefster
van de eenheid van Duitschland en eens
zult ge, mijne heeren (de spreker wendde
zich tot de rechterzijde) blij wezen als de
laatste man en de laatste groschen in een
oorlog tot verdediging van Duitschland tegen
vreemde legers zijn uitgegeven, de sociaal
democratie aan uw zij te zien. Wij zullen
aan uw zij staan, niet om uwen-, maar om
onzentwille." Deze bewering verwekte
beweging op alle banken. Ten slotte ver
klaarde BebelNog altijd heeft het mar
telaarschap de vervolgde partij versterkt.
Daarom roep ik uit»Leve onze vijanden 1"
Met een mengsel van pathas en ironie,
antwoordde de minister van oorlog, Bronsart
van Schellendorf, dat de geheele rede van
Bebel niets was dan eene poging, aan de
smadelijke houding die de sociaal-democra
tische partij had aangenomen tegen het
Sedansfeest en wijlen keizer Wilhelm, te
verontschuldigen en den indruk ervan te
verzachten. Maar noch onder de bevolking
noch in het leger, vooral in het laatste niet,
zou spoedig vergeten worden hoe de sociaal
democratische kladders, met pennen in slik
gedoopt, de geheiligde nagedachtenis van
den gestorven keizer hebben bezoedeld.
ToejuichingDaarmede was het toppunt
van het debat bereikt. De sociaal-democraten
riepen den minister toe »Wat is eigentlijk
het leger waarop hij antwoordde nTwee
millioen mannen." Later kwam de Duitsch
vrijzinnige afgevaardigde Barth, nog korte-
lijk terug op de processen wegens maje
steitsschennis, die volgens hem de sociaal
democratie meer goed dan kwaad doen.
Deze spreker gispte ook de krasse uitdruk
kingen van den minister van oorlog, die
niet ver van smaadredenen af waren. Daarna
werd het debat nog slapper. Het slot was,
dat baron Stumm plechtig iedereen een
opzettelijk lasteraar noemde, die voortaan
nen, laat misdadigers in het het leven, is
zachtmoedig, maar hij is bevreesd voor een
pronunciamiento, voor een opstand zooge
naamd ten gunste van zijr. nog steeds opge
sloten voorganger, den krankzinnigen Murad,
voor een geweldigen dood als die van de
meerderheid zijner voorgangers. Daarom is
even buiten de omheining van Yildiz-Kiosk
een bevallige Moskee van wit en goud met
lichte koepel en slanke minaretten opge
richt.
Daarheen trekt hij in optocht den heuvel
op. Op het terras, aan den weg van een
kleine kiosk, die aan het paleis grenst,
behoorde ik tot hen, die van daar als gasten
van Z. M. den optocht mochten zien. Eerst
waren we op koffie en thee onthaald en
een oliicier gaf ons elk een handvol siga
retten om den tijd te korten, terwijl hij een
brandende lont aanbood. Op het terras
gingen we rooken, terwijl we wachtten op
wat komen zou. De stoet die nu kwam
overtrof in schoonheid, in pracht van kleur,
in bonte mengeling van Oost en West onein
dig, al wat ik er mij van had voorgesteld.
Het is een schouwspel uit een droom
en op de kniëen der goden ligt de beslis-
l t!üg' i°0i vaak dde optocht nog in Constan-
I tinopel plaats zal hebben.
nog dorst beweren, dat hij Zijne Majesteit
zou opzetten (scharf machen) tegen de sociaal
democratie, enz.
Natuurlijk is geheel Italië onder den
indruk van de in Afrika geleden nederlaag,
welke men voor nog veel ernstiger houdt
dan de regeering heeft willen bekennen en
even natuurlijk blijft de critiek niet achter
wege. De voorpostendienst, zegt men, en
niet ten onrechte, heeft blijkbaar te wen-
schen overgelaten, want anders had de
Italiaansche voorhoede niet geheel omsingeld
kunnen worden door 20.000 man uit Choa.
Uit Massowah wordt bericht, dat generaal
Arimondi reeds herhaaldelijk orders gegeven
had aan majoor Toselli om terug te trekken,
maar deze bevelen schijnen den majoor niet
te hebben bereikt. Het geheele leger van
Choa viel toen op de troepen van den majoor
aan, die 1500 man bij zich had, waaronder
20 Italiaansche officieren en 40 Italiaansche
onderofficieren. Het bataljon werd ingesloten
en neergehouwen ot gevangen genomen.
Twee duizend geweren, een batterij bergge-
schut (dat echter door de inlandsche troepen
vernageld was) veel krijgsvoorraad, levensmid
delen enz. vielen den overwinnaars in handen.
Slechts 3 onderofficieren en 300 soldaten
ontkwamen en werden opgenomen door
generaal Arimondi die tusschen Ambalage
(waar het gevecht plaats had) en Makaleh
positie nam en den vijand eenigen tijd
tegenhield, waarna hij in de grootste orde
naar laatstgenoemde plaats terugtrok. Ma
kaleh kan het, naar men zegt, maanden
lang uithouden. Ook heet het dat het leger
van den negus niet voornemens is, zich voor
dien versterkten post op te houden, maar
naar Adigrat doortrekt. Generaal Baratieri,
de Italiaansche opperbevelhebber, rukt zoo
spoedig mogelijk op die plaats aan. De mi
nisterraad heeft reeds bevel gegeven, om
4000 man naar Afrika te zenden met artillerie
en ammunitie. De manschappen zullen zoo
spoedig mogelijk teNapels worden ingescheept.
Uit de havenstad Galata ging ik met
drie vrienden in een rijtuig, getrokken door
twee dier onvergetelijke Turksche paarden,
die geloof ik in draf den Montblanc zouden
pogen te bestijgen. We gingen door de steile
straten van Pera, die het meest op bedding
van bergstroomen gelijken. Langs kerkhoven
encypressen de lievelingsboom der Turken
en somber van aanzien als zij bereikten
wij na tal van steile heuvels in gestrekten
draf te zijn opgereden, en door een dichte
menigte te zijn gegaan van alle landen en
rassen, in een mengelmoes van de felste en
blinkendste kleuren gekleed de kleine schit
terend witte Moskee tusschen de groene
boomen vlak bij den vergulden toegang tot
Yildiz-Kiosk.
Ik vertoonde mijn kaartje, waarop stond
dat ik wasprésenté par la Légation des
Pays Bas pour avoir l'honneur d'assister a la
cérénomie du Salamlik, en een beleefde
officier in schitterende uniform, die begeleid
was door een Engelschman, Woods-Pacha
zeiae mij, dat ik mij het comfortable moest
maken en de plaats kiezen, die mij het
meest aanstond.
Het was elf uur. De menigte stond van
verre op den weg, die van Pera omhoog
leidt. Wat hooger dan wij, links even om
Prins Philip van Saksen-Coburg, de oudere
broeder van vorst Ferdinand van Bulgarije,
wordt heden te Sofia verwacht. Dit is de
eerste maal dat deze prins sedert de troons
bestijging van zijn broeder Bulgarije bezoekt.
Alvorens uit Weenen te vertrekken, had
de prins daar een onderhoud met keizer
Frans Jozef. Men brengt deze reis in ver
band met de bekende plannen van den
schismatieken doop van prins Boris, waar
van de familieleden van den vorst even
min als zijn gemalin, iets willen weten.
De toestand in Turkije is door het be
sluit van den Sultan 'in zake de vreemde
wachtschepen, belangrijk ten goede gewij
zigd. Dit besluit, waardoor de eisch der
mogendheden in zake de Dardanellen-kwestie
is toegestaan, heeft alom een goeden indruk
gemaakt. Zoo o. a. meldt de Weener cor
respondent der Frankfurter ZeitungIn
diplomatieke kringen is men hier zeer
tevreden over de uitvaardiging dezer fir
man. De Neue freie Presse voegt er nog
bij, dat de Sultan tot de gezanten het ver
zoek heeft gericht, om de zes oorlogssche
pen niet tegelijkertijd de straat der Darda-
nellen te laten doorstoomen. De gezanten
hebben besloten dezen wensch des Sultans
in te willigen. Derhalve zullen de kanon-
neerbooten elk afzonderlijk met eenige tus-
schenpoozen, zich naar hare posten begeven.
Het doel van dit verzoek is natuurlijk, den
schijn te voorkomen, dat de mogendheden
eene algemeene demonstratie houden. Indien
de kanonneerbooten achtereenvolgens de
Dardanellen passeeren, hoopt de Sultan, dat
de Muzelmannen te Constantinopel, voor
wier gevoeligheid hij zoo bang was, in het
toestaan van den eisch der mogendheden
geen aanleiding zullen vinden, om daar
tegen op de een of andere wijze te pro
testeeren.
Voordat Saïd pacha het gebouw der En-
gelsche legatie verliet, richtte hij een schrij
ven tot sir Philip Currie. Daarin deelde hij
den rusthoek, en dus onzichtbaar was het
paleisvóór ons de Moskee aan de andere
zijde van den gebaanden steilen heuvelweg,
die hier om de Moskee een plein vormt.
Van alle zijden marcheerden de troepen
aan, in donker uniform en alle soldaten met
de roode fez op. De cavalerie had paarden
om te stelen, paarden met trouwe honden-
oogen, lange staarten en glanzende huid.
Ze werden volmaakt bereden. Nu komen
de Mekka-troepen, met groene tulbanden
op en met een eigenaardigee springstap
marcheerend aan. Ze posteeren zich om ons
open terras, zoodat wij in de loopen hunner
geweren kijken.
Een groote militaire kapel de mar.nen
met geweer en sabel gewapend posteert
zich aan den ingang van het paleis en
speelt een uur lang marschen. Steeds komen
nieuwe troepen aan, totdat er achtduizend
man waren voorbijgetrokken. Ze werden
gecommandeerd door meest zeer dikke of
ficieren, die niet geschikt schenen voor veld
dienst, maar de soldaten zelve schenen mij
idealen van flinke, krachtige, niet zeer groote,
maar vlugge en onovermoeide militairen toe.
(Slot volgt.}
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ft
-rat«n i
t QK!Plan i
's