Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
'9de Jaarg.
Vrijdag 3 Januari 1896.
No. 5382.
^Smreau ISofersfraaf 50.
De Schuldbekentenis.
algemeen overzicht.
Feuilleton.
gge&gassg3E5S!«aüigi
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
9
f 1.50
- 2.
- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—6 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
\oor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
2 Jan. '96.
heeRdhretnjealral1896gUnStige V°°rteekenen
Terwni v. ZIjne lntrede gedaan.
werelddeel h<3t zu,doosten van ons
tersche t n°g immer onopgeloste oos-
vuur «n t
vI™ Men, terwijl Amenta
verwante tll3Echen tweestam-
S"1 ,olk,er» bedreigt, komt „„I
bloedig n t66 Van kwesties die 'ot eene
derend P °SSIn° kunnen leiden, vermeer-
Transvaal^'/" 016 de laatste daSen u>t
ernstige crisis" °ntVang®n' wiJzen °P eene
toekom est e wellicht in de naaste
bliek ver Itrekf6 jrg6 Afrikaansche rePu"
pjet bende gevolgen kan hebben.
Welke eenv0U(% de strijd om de suprematie
brenut thjnS het land in beroering
hun eigen"land blljven in
voor de n Z1J moeten bukken
voorn ln,^assa toeoestroomde suitlanders",
dezer Engelschen In den loop
land T7 heeft Engeland van het Kaap-
weet r-i' 6 Eoeren steeds in meer noord
elijke richting gedreven en sinds in
de n.®Vaal g°udmiJnen werden ontdekt, stak
Vio j egeerige Brit ook daarnaar zijne
en uit. Reeds kwamen de Boeren in
roegeie jaren op bloedige wijze met de
ngelschen in botsing, een botsing die juist
W'ot in het voordeel van laatstgenoemde
uitviel. De Transvalers schieten voortreffelijk
en zij brachten den vijand ondanks zijne
"onnen zulke zware verliezen toe, dat hij
V. e moest sluiten. John Bull nam daarop
zlJn toevlucht tot een anderen tactiek. Hij
°verstroomde Transvaal met zijn landgenoo-
en en deze, de zoogenaamde «uitlanders",
s aan thans een hoogen toon aan. Zij eischen,
eene belangrijke wijziging in de Staatswet-
6ni gelijkstelling van de Engelsche taal
met de Nederlandsche en zelfs een nieuwe
rondwet, goedgekeurd door alle ingezete-
nerb dus ook door de uitlanders. Dat de
i)
Ik begon mijn loopbaan als leerling bij
®en chemistdaarna werd ik student in
ae rechten, en toch was het mijn kennis
aer scheikunde, die mijn naam als rechts
geleerde vestigde.
Ik zat op zekeren voormiddag verdiept
11 minder vroolijke gedachten, toen de deur
openging en een man van middelbaren leef-
ij9d' zeer eenvoudig gekleed, binnentrad
5 herkende hem dadelijk, het was Willem
^amphuis, een vroegere buurman van ons
n een ijverig, eerlijk man. Hij was zenuw-
d a en 0Pgewonden, en ik bemerkte
adelijk, dat er iets aan haperde.
»Wel, mijnheer Kamphuis," begon ik,
'°e zijt ge er in geslaagd, het kantoor
Regeering der Boeren zich daartegen verzet,
is begrijpelijkmaar de toestand is zeer
critiek, daar de «uitlanders" een groote
macht zijn geworden en zelfs met een bur
geroorlog dreigen. Natuurlijk houden de
Engelschen zich druk met deze kwestie
bezig en wenschen zij van ganscher harte
den triomf der «uitlanders", tengevolge
waarvan Transvaal weer een Britsche kolonie
zou worden.
Volgens berichten uit Berlijn, waar men
de gebeurtenissen in Transvaal aandachtig
volgt, ontvangen, is het reeds bijna tot eene
botsing tussc.hen de Boeren en uitlanders
gekomen. Uit Pretoria werd in dato 31
December '95 naar Berlijn geseind. Een
gewapende bande van 800 mannen, behoo-
rende tot de Chartered Company, zijn met
zes Maximo en andere kanonnen Transvaal
binnengedrongen. De bende bevindt zich
reeds in de nabijheid van Rustenburg. Zij
schijnt op Johannesburg aan te rukken.
President Kruger heeft aanstonds bevolen
het voortdringen der oproerlingen met ge
weid van wapenen te verhinderen. De pre
sident roept alle burgers op ter verdediging
van het land. Een gewapend treffen schijnt
onvermijdelijk.
In Duitschland blijft de openbare mee
ning geheel op de hand der Transvalers.
Mocht de tusschenkomst van een der mo
gendheden noodig wezen zegt de Ber-
lijnsche correspondent van de Daily News
dan zal de Duitsche Keizer zeker zijn invloed
ten gunste der boeren doen gelden. De
strooming in deze richting is hier zoo krach
tig, dat de Duitsche regeerir.g zich daaraan
niet kan onttrekken. Waarschijnlijk zal
Frankrijk in dat geval met Duitschland
medegaan. Evenwel zal de Transvaalsche
regeering dan concessies moeten verleer.en
welke niet alleen door de Engelschen, maar
ook door alle in Transvaal gevestigde uit
landers worden verlangd. In dezen geest
zal waarschijnlijk de raad geweest zijn
dien de heer Lleyds hier ontvangen heeft.
De Köln. Zeit. verneemt uit Berlijn, dat
van een pas begonnen advocaat, zooals ik
ben, zoo spoedig te vinden
«Bij toeval," antwoordde hij, «Ik ben in
moeilijkheden, en als ik er niet uitgeraak,
ben ik geruïneerd. Al wat ik in mijn leven
heb gespaard, ben ik kwijt, tenzij ik eer.
advocaat vind, slim genoeg om het krank
zinnig beweren van zeker iemand te weder
leggen ik was van plan den eersten den
besten advocaat om raad te vragen, dat
waart gij toevallig. Mijn geld had ik in de
bank tegen interest uitgezet, maar een
welgesteld man, van wien ik wist, dat hij
wel twintigmaal het bedrag waard was,
kwam mij mijn geld voor een paar maan
den te leen vragen. Ik zeide, dat ik het
tegen het einde van het jaar zou noodig
hebben, en hij beweerde, dat hij het tegen
dien tijd zeker zou betalen. Ik gaf het hem,
en nu ik het hebben moet, kan ik het niet
krijgen."
«Bezit hij eigendommen vroeg ik.
«Zeker, meer dan genoeg, maar ik heb
begrepen, dat hij een gemeene bedrieger
is. Had ik het maar eerder geweten."
«Gij hebt zeker een schuldbekentenis
gekregen
de Duitsche regeering officieel tot de Engel
sche regeering de vraag heeft gericht welke
maatregelen zij voornemens is te nemen,
om, nu gewapende benden, uit een gebied
dat onder Engelands protectoraat staat, in
de Transvaalsche republiek zijn doorgedron
gen, den rechtstoestand te herstellen, gelijk
deze door het volkenrecht en de internatio
nale tractaten is gevèstigd.
Ook in Engeland trekt de Transvaalsche
crisis bijzonder de aandacht. Volgens de
Birmingham Gazetta heerseht er buiten
gewone bedrijvigheid in den geweerhandel
te Birmingham ten behoeve van Canada en
Zuid-Afrika. De Transvaalsche regeering
zou te vergeefs getracht hebben het aan
land brengen van geweren te verijdelen.
Aanzienlijke partijen verouderde Martinis
en Enfielns door het Engelsche departement
van oorlog onbruikbaar verklaard, werden
als jachtgeweren aan Afrika's Oost- en
Zuidkust ontscheept. De minister Cham
berlain is wegens de ernstige telegrammen
uit Transvaal, te Londen teruggekeerd.
De verhouding tusschen Engeland en
Amerika houdt vooral in de Noord Ameri-
kaansche Unie nog steeds aller aandacht
bezig. Telegrammen uit Washington ver
zekeren, dat de opperrechter Bremer be
noemd is tot lid van de Venezuela-commissie,
hetgeen van belang is, omdat het aantoont,
dat de hoogste regeeringskringen Clevelands
inzichten deelen. De Amerikaansche bladen
deelen een belangrijken brief van Sherman
mede waarbij deze zich onbewimpeld ver
klaart voor het beleid van Cleveland ten
opzichte van Venezuela. Sherman erkent, dat
de opwinding over de zaak in Noord-Amerika
minder wordt, maar volgens hem is dat
alleen daaraan toe te schrijven, dat het volk
vertrouwt de Engelsche regeering zal eindi
gen met toe te stemmen in scheidsrechterlijke
uitspraak omtrent het grensgeschil. Salis
bury's weigering was hoofdzakelijk oorzaak
van de verbittering in Noord-Amerika en
dit zal van harte berusten in een onpartijdige
oplossing van het geschil door scheidsrech-
«Ja, maar die kan ik niet vinden, en dat
is juist, wat mij verontrust. Ik bezocht hem
gisteren, en hij zeide, dat hij zich niet kon
herinneren, geld van mij geleend te hebben.
Als ik een schuldbekentenis kon vertoonen,
zou hij mij betalen, eerder niet.
«En kunt ge die niet vinden
«Neen."
«Wat heb ge er mee gedaan?"
«Ik heb ze in deze portefeuille gedaan,
waarin ik al mijn belangrijke papieren berg,
maar toen ik er tusschen alle andere naar
zocht, kon ik ze niet vinden."
Hij haalde een groote ouderwetsche por
tefeuille te voorschijn, die ik doorzocht
alle pakjes maakte ik om te zien, of er
ook soms twee papieren in elkaar geschoven
waren.
«Daar is geen schuldbekentenis in maar
wat beteekent dit velletje wit papier?" en
ik hield een onbeschreven blaadje in de
hoogte.
«Ik weet het niet."
«Wie is de man, die uw geld heeft?"
«Alexander Brongers, de drogist."
Ik kende dien man welhij "was rijk en
gierig en had den naam van een bedrieger
terlijke uitspraak. Lodge heeft in den Senaat
eene oorlogszuchtige toespraak gehouden,
waarin hij het optreden van Engeland in
in Venezuela vergeleek met dat van Napo
leon III in Mexico.
Ook in Venezuela keert nu langzamer
hand de kalmte terug, zoodat, naar men
verwachten kan, het geheele conflict wel
met een sisser zal afloopen. Uit Londen
wordt gemeld, dat enkele Zuid-Amerikaan-
sche Staten met name Chili en Argentinië,
met geneigd zijn de Vereenigde Staten tegen
Engeland te steunen. Evenwel is men in
Engeland nog niet geheel gerust. Het heet
hier en daar, dat Cleveland zich in 't geheel
niet stoort aan de vredesdemonstraties,
maar bedaard zijn eigen weg gaat, waarbij
hij de overgroote meerderheid van het volk
achter zich heeft.
Te Madrid komen nog steeds berichten
in uit Havana over de gevechten tusschen
de regeeringstroepen en de opstandelingen
in de provincie Matanzas op Cuba. Van
groote beteekenis schijnt echter deze strijd
niet geweest te zijn. Van meer belang is
de officieuze mededeeling van den minister
president, Canovas del Castilho, dat de
regeering er niet aandenkt maarschalk
Martinez Campos terug te roepen. De maar
schalk zal er dus blijven, want gelijk hij
zelf onlangs verklaarde is hij niet voor
nemens uit vrijen wil zijn post te verlaten,
tenzij de opsiand geheel bedwongen is.
De nieuwjaarsreceptie ten paleize trekt
in Frankrijk nog steeds bijzonder de aan
dacht, ook al zetelt daar niet meer een
Napoleon die door een enkel woord bij zulk
een gelegenheid gesproken, geheel Europa
deed ontstellen. Gisteren ontving president
Faure de leden van het corps diplomatique
in het Elysee. In antwoord op de geluk-
wenschen door den deken van het corps,
den Apostolischen Internuntius, voor het
nieuwe jaar uitgesproken, verklaarde de
heer Faure dat Frankrijk zijne krachten
heeft gewijd aan de bevordering van de
eendracht, de vrijheid en den vooruitgang.
te zijn. Ik wist, dat Kamphuis de waarheid
sprak en ik was er van overtuigd, dat
Brongers de man er niet naar was, om te
vergeten, dat hij twaalfduizend gulden ge
leend had. en ik kwam tot de slotsom, dat
hij de een of andere streek had uitgehaald,
om de vrucht van lange jaren arbeid te
vernietigen.
Maar welke streek
Ik dacht een paar minuter, na, en terwijl
ik de papieren doorkeek, zeide ik
«Mijnheer Kamphuis, ik wil niet zeggen,
dat Bongers oneerlijk is, maar kan hij u
niet de witte velletjes gegeven en de schuld
bekentenis met het geld in zijn portefeuille
gestoken hebben
«Neen, daar is geen kwestie van. Ik heb
het papier nog doorgelezen, toen ik thuis
kwam en voor ik het heb weggeborgen, om
te zien, of alles in orde was. Er mankeerde
niets aan, ik herinner mij zelfs nog hoe ik
opmerkte, dat de inkt zoo duidelijk was
hij had een roodachtig tintje."
(Slot volgt.)
ti'w"viiiniiintin'iiin)niiii^niii;iiiii'ii.nii!nii-iiiiiiiii..''iiii.;iiiniil
