Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
J "<le Jaarg.
Woensdag 8 Januari 189(5.
No. 5385.
xxveaxx "g$oter$tvaat 50.
Een bezoek aan Pompeji.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
O.
- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
\oor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
ALGEMEEJN OVERZICHT.
7 Jan. '96.
yaal houdr'n""1" *Boers" in Trans-
^heele wdLeldgbSeeedSMde deP
die over Hit de berichten
Zuid-At.i Wapenfeit en den toestand in
spreid ziin" aUnSche rePubhek worden ver-
dikwii!« Z°° verward en spreken elkaar
biim Z0° te°en' dat er in den chaos
4n f,866" W6g.te vinden is- Eerst den
van ontving de Engelsche minister
teWra0 °n'dn', de beer Chamberlain, een
derho Ult EaaPstadj waarin eenige bijzon-
Worde °Ver h6t gevecht b" Krugersdorp
met r m 8edee!d. De Boeren geraakten
ue„,j ameson's manschappen slaags bij Kru-
Werd °rP| Het gevecbt dat den lsten Januari
nam' if6 everd duurde van drie uren in den
Son'« T t0t Ure in den avond- Jame
ten-en T atGn deden Truchtelooze aanvallen
Was i o-6 Ster^e Pos'tie welke door de Boeren
maar T6n°men en Welden zich zeer dapper,
den 6 B°eren waren veel talrijker. Na
gcii S r"d Werd Jameson met 550 zijner man-
a'S gevangenen naar Krugersdorp
racht en van daar naar Pretoria gezonden,
meson werd niet gewond. Volgens de
ape limes werden van Jameson's man-
jC laPPen 80 gedood. De hoofdoorzaak van
ameson s nederlaag schijnt te zijn, dat hij
van de uitlanders in Johannesburg geen
s eun ontving. Het plan schijnt geweest
te zijn de Boeren tusschen twee vuren te
plaatsen: het aanrukkende korps van Jameson
en e uitlanders van Johannesburg die hen
m den rug zouden bedreigen. De uitlanders
»n Johannesburg moeten van dit plan ver
wittigd zijn, maar door de krachtige houding
er Boeren verschrikt durlden zij waarschijn-
J den gevraagden steun niet te bieden.
Wellicht zijn de Johannesburgers ook tot
net besluit gekomen niet aan den strijd deel
te nemen, door de besliste houding door
2) (Slot.)
Sommige lijken vond men veertien voet
boven den oorspronkelijken bodem; waar
schijnlijk heeft men over de neerdalende
hoopen van puimsteen willen vluchten, is
gestruikeld, door de asch verblind, bedekt
gestikt, 't Is echter opmerkenswaardig,
dat bijna ieder de stad schijnt ontvlucht te
Zljnvan een zeer beperkt aantal, 'k meen
ongeveer 150, waarschijnlijk zij, die huri
kostbaarheden hebben willen redden, heeft
men overblijfselen gevonden. Van de kost
baarheden was ook weinig voorhanden, toen
oen eeuw geleden de opgravingen begonnen.
Dit verklaart zich echter hierdoor, dat reeds
kort na de uitbarsting opgravingen zijn
gedaan. Eeuwen lang schijnt Pompeji zelfs
beschouwd te zijn geweest als een steen-
en marmergroeve; vandaar dat de zuilen
enz. grootendeels geschonden zijn terug
gevonden. Dit is te meer het geval, omdat
Duitschland in deze aangelegenheid aange
nomen. Voor het geval het toch in de
Transvaal tot een burgeroorlog mocht ge
komen zijn, zou eene gewapende tusschen-
komst van Duitschland niet zijn uitgebleven.
Reeds had de Duitsche regeering doeltref
fende maatregelen genomen tot bescherming
van het Duitsche consulaat, het toevluchts
oord der Duitschers. In de eerste plaats
werd tot dat doel gedacht aan het aan
wal zetten der mariniers, die zich bevon
den aan boord van den kruiser Seadler,
die in de Delagao-baai voor anker ligt, met
het voornemen dat deze troepen naar Pre
toria zouden worden vervoerd. Eveneens
was last gegeven aan den commandant van
den kruiser Condor, die zich bevindt te
Daar-es-Salaam (de haven der ten Noorden
van Transvaal op Afrika's Oostkust gelegen
Duitsche kolonie) om zich gereed te houden
teneinde onmiddellijk naar de Delagoa-baai
te vertrekken, zoodra hij bericht had ont
vangen dat de toestand in Transvaal ern
stiger werd.
Nader zou ook blijken, dat de Duitsche
regeering den Transvaalschen president ge
waarschuwd heeft voor den aanslag die
tegen de onafhankelijkheid der republiek
werd beraamd. Zooals de Staatssecretaris
der republiek, de heer Lleyds, die te Ber
lijn vertoeft, zich aldaar in een onderhoud
zou hebben uitgelaten, wistsn de uitlanders
die in Transvaal wonen, zelfs de Engelschen
er niets van. (Dit strookt weinig met het
bericht dat de Johannesburgers vooraf waren
ingelicht.) De inval was in de eerste plaats
een Beursmanoeuvre, tevens ondernomen
met het doel om de Zuid-Afrikaansche
republiek bij het gebied der Kaapkolonie in
te lijven. Dat alles zoo goed is afgeloopen
schreef de heer Lleyds vooral toe aan de
krachtige hulp van den Duitschen keizer,
die in deze zaak meer heeft gedaan dan
men zou meenen. sDeze uitslag aldus
men, niet naar een vast systeem werkende,
en er niet aan denkende de huizen te
sparen, de ledige ruimten ruw met puin
dichtwierp. In de middeneeuwen is de
bedolven stad vergeten, en is langzamerhand
de aschlaag in vruchtbaren grond omgezet,
totdat in de tweede helft der vorige eeuw
de schat van beelden, die een boer, al
gravende, langzamerhand verzameld had, de
aandacht trok, en nadere onderzoekingen
de plaats van het oude Pompeji weer aan
wezen. Ook toen echter heeft men veel
bedorvenFiorelii was de eerste, die de
zaken behoorlijk aanvatte. Ook is 't aan
hem te danken, dat men de voornaamste
muurschilderingen, die in de open lucht hun
kleuren langzamerhand verhezen, naar
't museum van Napels heeft kunnen over
brengen. Hij liet namelijk het stuk twee
of drie vingers breed onder de schildering
atzagen en zoo in zijn geheel bewaren. Dit
ging des te beter omdat de verf op de
natte wanden a frescoaangebracht, daar
mede als het ware een chemische verbin
ding vormde, er in was gedrongen.
Oenoemde overdekte gang 'uitkomende,
treden wij de eigenlijke stad binnen. De
straten zijn nauw en moeten er met de
vensterlooze huizen aan beide zijden tamelijk
somber hebben uitgezien.
eindigde de heer Lleyds zijne verklaringen
is een groote overwinning van de
Duitsche diplomatie." Indien de heer Lleyds
zich inderdaad aldus heeft uitgelaten, kan
men daaruit alleen opmaken, dat men te
Berlijn kennis heeft gehad van de booze
plannen welke sir Cecil Rhodes, de minister
president der Kaapkolonie, tegen Transvaal
in den zin had, en president Kruger bijtijds
heeft gewaarschuwd.
Bovenstaande berichten vinden eenige
bevestiging in de belangrijke dépêches, die
zoowel uit Kaapstad als uit Berlijn over de
Transvaalsche crisis worden geseind. Volgens
een telegram uit Kaapstad wordt aldaar
verteld, dat de minister-president Rhodes zijn
ontslag heeft genomen, en dat sir Hercules
Robinsin, de gouverneur, deze ontslagaan
vrage heeft aangenomen. Naar luid van een
dépêche uit Berlijn zond president Kruger aan
keizer Wilhelm het volgende telegram »Ik
betuig uwe Majesteit mijn zeer innigen en diep
gevoelden dank voor den welgemeenden
gelukwensch mij door Uwe Majesteit gezon
den. Met Gods hulp hopen wij ook verder
te doen wat in ons vermogen is tot hand
having onzer zoo duur gekochte onafhanke
lijkheid en tot bevestiging onzer dierbare
republiek." Van andere zijde wordt nog
gemeld, dat president Kruger zich bereid
heeft verklaard aan de gematigde grieven
der uitlanders tegemoet te komen. Om
trent het lot van dr. Jameson is nog niets
beslist. Wellicht zal de omstandigheid, dat
hij als geneesheer eenige jaren geleden
president Kruger in eene ernstige ziekte
van den dood redde, veel tot een genadig
oordeel bijdragen.
Wat het ontslag van den Kaapschen
minister-president Cecil Rhodes betreft.
Tot zijn opvolger reeds sir John Sprigg
benoemd wordt aan de lnpép. Beige uit
Londen geseind Deze tijding verwekte hier
enorme sensatie. Men maakt daaruit op dat
Ze zijn geplaveid met groote, platte, netjes
in elkaar gevoegde stukken grijs, soms met
zwart doorspikkeld lava, waarboven op be
paalde afstanden van het eene trottoir naar
het andere hooge vierkante steenen liggen,
deels om den stap van de hooge trottoirs
naar de straat te vermijden, deels om bij
regen de voeten droog te houden. Daar er
geen afvoer voor water was, stroomde het
water van de daken, door terra cotta buizen
heen, vrij door de straten. Wagenverkeer
was er weinig, daar de jslaven het werk
deden, en de tweewielige bigae konden
tusschen deze steenen doorrijden men ziet
in de meeste straten hiervan de duidelijke
sporen in het harde lava. Op sommige
overstapsteenen ziet men de indruksels van
paardenhoeven, daar de eerste te breed
waren om door de paarden te worden i ver-
gestapt. De straten mogen nauw zijn, de
pleinen zijn des te ruimer, en brengen het
eigenlijk stadsleven voor onze verbeelding.
Hier vindt men de publieke gebouwen ver-
eenigd, tempels, theaters, tribunalen, baden,
enz. Het grootste plein, het Forum, was,
toen de catastrophe plaats had, nog niet
eens afgebouwd, daar men ten gevolge van
de vorige uitbarsting van den Vesuvius nog
aan het restaureeren was. Op de breede
trappen van den tempel van Jupiter heeft
Rhodes' medeplichtigheid aan Jameson's tocht
is bewezen en de regeering dientengevolge
dezen machtigen staatsman en financier
tot attreding heeft genoodzaakt. Waar
schijnlijk zal ook het telegram van pre
sident Kruger aan den heer Chamberlain,
waarin »Oom Paul" verklaarde niet het
minste vertrouwen te stellen in het woord en
de verzekering van sir Cecil Rhodes,wel tot den
val van den minister-president hebben bij
gedragen. Trouwens Kruger zei ronduit,
r.iet de minste waarde te hechten aan Rho
des' verklaring dat hij niets heeft geweten
van wat er in Rhodesa werd voorbereid. Na
deze krasse beschuldiging moest Rhodes
wel heengaan.
Volgens een nader telegram door den
Engelschen minister van koloniën ontvaDgen
van den gouverneur van Natal, is daar be
richt gekomen uit Johannesburg van de
zijde der Boeren, waarin wordt gemeld dat
van Jameson's manschappen in den slag bij
Krugersdorp 130 gesneuveld en 37 gewond
zijn. Van de Boeren werden er drie ge
dood en vijf gewond.
Volgens berichten uit Londen hebben de
gebeurtenissen in Transvaal reeds haren
terugslag ir. Engeland doen gevoelen. Gis
teren heerschte er groote opgewondenheid
in de Londensche dokken en het oostelijk
gedeelte der stad, waar ongeregeldheden
zijn voorgekomen. Duitsche en Nederlandsche
matrozen werden gemolesteerd en uitgejouwd
en in eenige winkels van Duitsche Israëlieten
werden de ruiten verbrijzeld. Eenige Duitsche
clubs in het East End en ook de Neder
landsche clubs zijn gesloten.
De heer Gully, de voorzitter van het
Engelsche Lagerhuis, die te Cannes ver
toefde, is onverwachts te Londen terugge
keerd. Men brengt de komst van den spreker
in verband met de aanstaande bijeenroeping
van het Parlement. De gewone tijd voor de
opening van het Parlement is 11 Febr.
men een overzicht over het Forum zoowel
als van 't panorama van de Apperiijnen-
keten. De afgeknotte zuilen zijn van lava
ze waren eerst met stucco bedekt, 't Is
merkwaardig, dat er weinig marmeren zui
len in Pompeji gevonden worden. Wit
pleisterwerk scheen in de mode.
De beste wijze, om Pompeji met vrucht
te zien, is eerst al de daaruit voortgekomen
schatten in 't museum van Napels in oogen-
schouw te nemen, om, door de verlaten
straten en huizen dwalend, in zijn gedachten
ze daarmede te kunnen bevolken. Wil men
de finishing touch geven aan het beeld,
dat men mede naar huis wil nemen (en
't is een schat voor 't leven, want a
thing of beauty is a joy foreverdan
ga men het nog eens in 't museum vol
maken te midden van de heerlijke bronzen,
de levenslustige fresco's, het sierlijke keuken
gereedschap, het versteende vleesch, de
mooie kruiken met versteende of verdikte
olie, de lichaamssieraden, dameeën, ringen,
broches, halskettingen. Dit alles is zoo levend
is zoo aangrijpeud in zijn actualiteit, dat
men zelf van steen moet zijn, om deze, de
steenen van Pompeji, niet te voelen.
NIEUWE SSKIEDAMSCHE COURANT
--.-'-LU,
