Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
m
19de Jaarar.
Zondag 22 Maart 1896.
JVo. 5449.
"23ureau "jSofersfraaf 50.
EERSTE BLAD.
ie.
Fenlll e ton.
ALGEMEEN OVERZICHT.
(Slot volgt.)
NIEUWE SCHIEDA
PRIJS TAN DIT BLAD:
'Voor Schiedam per 3 maandenf 1.50
1' ranco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nommers- 0.05
De Paus niet vrij vraagt Crispi zoo
^snigwerf mensch, waar zitje verstand?
de waarborgenwet dan? Neen, de Paus
b 'n Rome vrijer dan hij in eenigen staat
Sr wereld zou zijn.
p ^et is dan toch verwonderlijk, dat de
dUs van die vrijheid niets bemerkt.
Pat komt zegt Crispi dan omdat
Paus oud wordt en oude menschen, dat
eet je, worden mopperaars. Maar heusch,
e H. Vader heeft het bij ons zoo kwaad
Liegen, ja dat kan Crispi meesterlijk
aar schijnt hij les in gehad te hebben. En
feiten scheef voorstellen, daar is hij een
^aas in. En de Kerk vervolgen, en dan met
.6n honigzoete stem verzekeren, dat hij bij
Q zijne handelingen het welzijn der Kerk
P bet oog heeft, hij wijkt erin voor niemand.
oe droomde men bij den wederrechte-
'J en roof, aan den Kerkelijken Staat ge-
ri®e^> van een machtig Italiaansch konink-
^lJen in de hoofdstad, in Rome, daar
de Paus dan wonen, vrij, volkomen vrij.
enminste de overweldigers zeiden, dat ze
et droomden, maar in werkelijkheid was
6 aanval op 's Pausen Staten slechts een
v°orspel van den aanval op den alouden
godsdienst, die Rome en Italië groot had
gemaakt.
»De vrije Kerk in den vrijen Staat!"
s er wel ooit een woord gesproken, dat
eer sarcasme bevat dan dit van Cavour,
J^dinië's eersten minister? Welk eene
Ofj.lIIoewel 8edert de inzending van dit artikel
het t L8" ^e' tooneel ia verdwenen, verliest
t'iSaM, ,Iuetil TRn ziin waarde, wijl de verhouding
C» '7' Pal'8 en het ,eene" Italië nog steeds
'eranderd is gebleven. r®d
PRIJS DER ADTERTENTIËN:
Van 1—6 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
wereld van gedachten ligt er in dat woord
voor hem, die de gebeurtenissen der laatste
jaren heeft gadegeslagen.
De Kerk vrij Vraag het hun, die bij den
nachtelijken tocht zich hadden aangesloten,
die de overbrenging van het lijk van Pius IX
vergezelde. Vraag het onzen H. Vader
Leo XIII, die door eene wet van het der
Kerk vijandige Italiaansche ministerie de
goederen der Propagande fide ziet jver
wereldlijkt." Vraag het onzen H. Vader
Leo XIII, die in September jl. getuige
moest zijn van het zoogenaamde feest, het
schandelijkste, dat ooit gevierd is, wegens
den roof van de Kerkelijke Staten.
De Kerk vrij De Paus niet belemmerd
in zijne bewegingen? Maar luister dan naar
de taal, die iederen dag in Rome weerklinkt
luister naar de redevoeringen in 's Pausen
eigen stad, uitgesproken door de bitterste
vijanden van den Vader aller geloovigen,
waarin zij in eene taal, als alleen de hel
kan ingeven, het Pausdom als den vijand
van den Staat, als den vijand van alle ont
wikkeling en beschaving uitkrijten waarin
zij oproer prediken.
Cavours zielsverlangen is verwezenlijkt
de Paus is gevangene in eigen paleis. Zijn
woord»de vrije kerk in den vrijen Staat
was een parool, en niets dan dat. Maar
slechts ten deel toch is zijn droombeeld
verwezenlijktWat door hem werd begonnen
heeft niet geleid tot eene vernedering der
Kerk. De Kerk is niet de dienaresse van
den Staat geworden zij is eene zelfstandige
macht gebleven, eene wereldmacht. Hoe kan
het anders? Het woord van Christus toch
kan niet falen: Tu es Petrus, et super hanc
petram, aedificabo ecclesiam meam, etportae
inferi non praevalebunt adversus eam. »Gij
zijt Petrus en op deze steenrots zal ik mijne
Kerk bouwen, en de poorten der hel zullen
haar niet overweldigen."
Schitterender dan ooit vertoont zich Chris
tus Stichting in haren vollen middagluister.
Elf Pausen hebben vóór Pius IX het voor-
lin^le arme moeders konden haar zuige-
ije5en met voeden, en moesten kin-
st'en van een of twee maanden wat gier-
Pap met den vinger in het mondje duwen.
v0 e" z°rgden toch trouw voor die wichtjes
Le r?at. ZÜ zeiven den mond er aan zetten,
tty: eine bedeeling moest voor vier en
ntig uren strekken.
^'clw ^dden zij nog maar iets gehad, om
<W verwarmen, maar die tcbbers had-
8°m n'ets ^an vui'e 'omPen tot bedekking,
S eer? versleten baal, een lap katoen,
«h Hma'je. soms in het geheel niets,
tlpi ,at ,n een weer van 12 graden onder
ho- Daarbij maakt de honger het lichaam
e veel gevoeliger voor de koude. Iederen
morgen kwam de politie de lijken der be-
vrorenen opnemen en buiten de stad neder-
leggen, en daarmede was haar taak ten
einde. Waarlijk, als men dat lijden zag, die
kinderen, die vrouwen, vooral die grijsaards
met niets dan gerimpeld vel over beende
ren, allen stervend van honger, verweet
men bijna zich-zelven iets gegeten te heb
ben! Men begrijpt dat in dergelijke om
standigheden alle middelen om aan den kost
te komen goed geacht worden. De velden
en wegen waren dan ook overal bezet met
rooversbenden niemand durfde zich op we<*
begeven, tenzij in gewapend gezelschap!
Doch laat ons van de eerste ramp, waar
over boekdeelen zouden te schrijven zijn,
afstappen, en onze aandacht vestigen op de
tweede, den oorlog.
China heeft menigwerf oorlog gevoerd
en overwinningen behaald, maar dat was
in een strijd tegen landgenooten, Tataren,
Eleoethen of andere stammen van hetzelfde'
ras. Zoo vaak echter de strijd moest gevoerd
worden met eene Europeesche mogendheid
of met Japan, iets wat onder de dynas-
tiën der Yuen en Ming meermaals is voor-
gekomen, moesten de zonen des hemels
1 het onderspit delven. Waarom Omdat ons
recht gehad gedurende hun Pontificaat het
gouden feest hunner H. Priesterwijding te
vieren. In allen eenvoud, slechts omgeven
door het Hof en hunne familiebetrekkingen,
hebben zij God gedankt voor deze buiten
gewone genade. En als Crux de Cruce,
Pius IX, dit feest viert, snelt de geheele
wareld naar Rome om te jubelen met den
opperherder der geloovigen. En als Leo XIII
het viert, is de geestdrift over de geheele
wereld ten top gestegen.
Men had gemeend, met den Paus de Kerk
te kunnen en zullen treffen. De aloude
Moederkerk zou de dienaresse van den
Staat worden als zoodanig het aanzijn aan
eenige secten geven, en het doel was
bereiktChristus' Stichting zou van de
aarde verdwenen zijn.
Onnaspeurlijk zijn de wegen Gods. Tot
een gevangene wendt zich de machtige
Duitsche Keizer ter beslechting zijner ge
schillen met het Katholieke Spanje. En Von
Bismarck, de »man van staal en bloed",
de man, die ook de Kerk voor zich meende
te kunnen doen bukken, heeft den tocnt over
de Alpen moeten aanvaarden. Wir gehen
nicht nach Canossa had hij, de machtige
rijkskanselier, gezegd. En toch er is ver
ademing voor de Duitsche Katholieken ge
komen en toch ook de Jezuïeten zullen
terugkeeren.
»De vrije Kerk in den vrijen Staat
Wij, Kaholieken, wij nemen dit woord
van Cavour over, hoewel dan in anderen
zin. Vrij zal de Kerk eerst zijn, als het
erfgoed van St. Petrus weder in de handen
van den rechtmatigen eigenaar is terug
gekeerd als Leo XIII zetelt in het Vaticaan,
niet meer gevangene, maar als Vorst.
Of die tijd spoedig zal aanbreken? Het
is niemand gegeven door te dringen in de
eeuwige raadsbeluiten Gods doch de tee
kenen wijzen op eene naderende oplossing.
Cato, de oude, sloot iedere redevoering,
die hij in den Romeinschen Senaat hield,
steeds met deze woordenOverigens ben
ik van meening, dat Carthago moet ver
nederd worden. En Carthago werd ver
nederd de derde Punische oorlog maakte
een einde aan het eertijds zoo machtige
Afrikaansche Rijk.
Zoo óók moeten wij, Katholieken, niet
moede worden aan te dringen op herstel
van 's Pausen wereldlijke macht. Laat ieder
in zijnen stand daartoe krachtig mede
werken.
arm keizerrijk is blijven staan waar het
stond, terwijl alle overige volken vooruit
gingen. Y\at zouden zij met hunne vuur
steengeweren en ouderwetsche snaphanen
tegen de nieuwere wapenen beginnen En
de geweren dezer laatste soort, welke zij
bezaten, waren in hunne handen volkomen
nutteloos, wegens gebrek aan opleiding en
oefening.
De oorlog door Japan ondernomen zou
weinig moeite kosten en weinig menschen-
levens niemand twijfelde daaraan, en reeds
na het eerste treffen kon de uitslag voor
speld worden.
Onze arme Chineesche soldaten hadden
geene wapenen, geene krijsvoorraad, geene
ziekententen, geene hoofden, geene heel
meesters, kortom niets. Om aan den kost
te komen, plunderden de troepen eenvoudig
elk dorp uit dat zij doortrokken, en zoo
ging het geheel China uoor. Immers, de
Ke:zer had al zijne generaals, alle weerbare
mannen onder de wagens geroepen daar
kwamen er dus uit alle provinciën, en bijna
allen te voetdat was eene algemeene
ramp voor het land. Zeer velen bereikten
hunne bestemming, toen de vrede gesloten
was. De soldaten uit het zuiden trokken
21 Maart '96.
De minister van financien in België heelt
eergisteren in den Senaat zijn alcohol-ont-
werp op gelukkige wijze verdedigd tegen
den aanval van den oud-minister Le Jeune.
Hij beklaagde zich over de onaangename
bestrijding die hij in den Senaat met name
van L. Jeune ondervond en gaf te verstaan,
dat hij zou aftreden als het ontwerp viel.
Hij betwistte, dat de wet het drankmisbruik
in de hand zou werken en belooide een
ontwerp tegen het alcoholisme. Dit ontwerp
zou zijn doel trachten te bereiken door
verhooging van den prijs en vermindering
van het getal slijterijen van sterken drank.
De beraadslaging over het voor Egypte
gevraagde crediet gaf gisteren in den ver
gadering van het Lagerhuis in Engeland
der oppositie aanleiding zich in afkeurenden
zin over de politiek der regeering te uiten
John Morley stelde eene vermindering van
het crediet voor Egypte met 100 p. st. voor,
teneinde het Huis in staat te stellen zich
tegen de nieuwe politiek in Egypte te
verklaren.
De minister van koloniën, Chamberlain,
verdedigde deze politiek als noodzakelijk in
het belang van Egypte. De politiek van
Engeland in zake de ontruiming van Egypte
zeide hij, wordt door hetgeen wij nu doen,
niet aangetast. Wij hebben nooit te dezen
aanzien door ons gegeven beloften verloo
chend, ofschoon vroegere regeeringen mis-
Peking door, barrevoets en met een katoe
nen hemd tot eenige kleeding, in eene
koude van 15°. Door de pelswinkels te
plunderen konden zij zich wel van warme
kleederen voorzien, doch er was natuurlijk
geen voorraad genoeg voor allen. Om zich
te verwarmen staken zij deuren, vensters,
soms geheele huizen in branddit hulp
middel was echter ook al niet van langen
duur.
Het zou onbegonnen werk zijn te willen
beschrijven wat de soldaten zei ven geleden
hebben en het volk hebben doen lijden.
Niemand zou het bestaan van zooveel ellende
willen gelooven. En toch de regeering deed
wat ze kon en zag op geen geldmaar dit
raakte onderweg zoek, en vulde de spaar
potten der mandarijnen de soldaten en het
arme volk kregen er niets van. Een aantal
soldaten zijn naar de Japanners overgeloopen
alleen om niet van honger te sterven. Na
den oorlog moest ieder maar zien hoe hij
thuis kwam.