verneur der Kaapkolonie, sir H. Robinson,
naar luid waarvan president Kruger aan de
vier (Engelsche) leiders van het hervor
mingscomité gratie van de doodstraf heeft
verleend. De president heeft echter nog niet
beslist, welke straf er voor in de plaats zal
worden gesteld.
Uit Odessa wordt aan de limes gemeld
In bankierskringen wordt verzekerd, dat
Rusland een paar provinciën in het noorden
van Korea bezetten zal als onderpand voor
een voorschot van zeven millioen roebel.
De limes verneemt uit St. Petersburg,
dat de Russische regeering weer een poging
voorbereidt om Herat te naderen. Van Merv
zal een 200 werst lange spoorweg met
breed spoor worden aangelegd naar de
rivier de Koesjk. Hier worden de noodige
materialen bijeengebracht om desnoods
dadelijk een 300 werst langen spoorweg
met smal spoor naar Herat aan te leggen.
Over dezen aanleg raadpleegt de Russische
regeering den Franschen ingenieur Eiffel.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 30 April 1896.
Bij Burgemeester en Wethouders van
Schiedam is ingekomen een verzoek van
den heer B. J. van der Most, om ver
gunning tot oprichting van een kuiperij
in het pand aan de Noordvest no's 79 en
81, kadaster sectie H no 1238.
Gelegenheid tot het inbrengen van be
zwaren tegen het toestaan van dit verzoek
zal op Woensdag den 13n Mei aanst., des
namiddags ten 2 ure, ten raadhuize worden
gegeven, terwijl drie dagen vóór genoemd
tijdstip van de schrifturen die ter zake
mochten zijn ingekomen, kennis kan worden
genomen.
Met den trein te 10.45 (spoortijdj heeft
heden-ochtend de hoogeerw. hooggel. heer
mgr. M. J. A. Lans, president van het bis
schoppelijk groot-seminarie te Warmond,
onze gemeente verlaten.
Toen de hoogeerw. heer Lans kort voor
11 ure stadstijd met de eerw. heeren kape
laans der O. L. Vrouweparochie en den
weleerw. zeergel. heer W. P. H. Jansen,
professor aan het seminarie Hageveld, aan
het station kwam, vond hij daar reeds een
grooten kring van vrienden en bekenden
verzameld. Onder diegenen die gekomen
waren om van den scheidenden herder nog
te dezer plaatse afscheid te nemen, werden
leden van verschillende corporatiën, met
wie hij in zijne bediening te dezer stede
had samengewerkt, bijzonder opgemerkt.
Met velen wisselden de hoogeerw. president
nog eenige woorden en toen hij, na van
allen hartelijk afscheid genomen te hebben,
zich met den weleerw. heer J. J. G. Haf-
kenscheidt, kapelaan der O. L. Vrouwe
parochie, die hem tot Warmond zou
begeleiden, in den trein had begeven, werd
bij het afrijden nog een laatste groet ge
wisseld.
Met weemoed werd voorzeker het stoom-
ros, dat den geliefden herder ver van deze
gemeente zou voeren, nagestaard, overtuigd
dat het katholieke Schiedam een uitnemend
priester, een volijverig herder verloren had,
die hier steeds in dankbaar en gezegend
aandenken zal blijven.
De hoogeerw. hooggel.heer mgr. Lans
heeft bjj het scheiden van deze gemeente
nog eens op overtuigende wjjze doen blij
ken, hoezeer hem het welzijn der armen
en den bloei van het katholiek onderwijs,
waarvoor hij zoozeer geijverd heeft, ter harte
gaan.
Door een ruime gift heeft hij het Roomsch-
Katholiek Parochiaal Armbestuur in staat
gesteld bij de eerstvolgende gewone bedeeling
aan ieder der bedeelde gezinnen een gulden
extra te verstrekken. Het bestuur der St.
Willibrordus-Stichting werd met een gift
tot versterking der kas verblijd.
Voorzeker heeft de betreurde herder door
deze edelmoedige handelwijze den Katho
lieken dezer stad een voorbeeld gegeven
dat in ruimen kring tot navolging moet op
wekken. Vinden Schiedams Katholieken in
de levendige herinnering aan de weldaden
door den vroegeren pastoor Lans aan school
en armen bewezen, een voortdurende aan
sporing om beiden zoowel in leven als bij
sterven weldadig te gedenken
De Nederlandsche Bell Telephoonmaat-
schappij heeft een gunstige beschikking
verkregen op haar request, om het tarief
voor het gebruik van de publieke telefoon
stations in locaal verkeer alhier te brengen
op fO.10 per gesprek.
Tot hoogheemraad van het hoogheem
raadschap Schieland is benoemd de heer
Ph. van der Breggen.
Gisteren-namiddag ten 4J ure werd van
de werf van den heer A. de Jong te Vlaar-
dingen met goed gevolg te water gelaten
het loggerschip Jacoba. Het schip is be
stemd voor de haring- en trawlvisscherÜ-
Van de scheepswerf der Maatschappij voor
Zeevisscherij te Maassluis is met goed ge
volg te water gelaten het loggerschip Dina
Cornelia, gebouwd voor rekening van den
reeder Alb. Pronk te Scheveningen. Het schip
is bestemd voor de haringvisscherij.
Men schrijft aan de N. R. Ct. in dato
29 dezer uit Delft
Hedenmiddag ongeveer half twee werd
op den Delftsche weg, voor den teetuin >Over-
steen", de heer M. H., voorheen agent der
Singer Manuf. Company te Delft, door de
stoomtram aangereden.
Aan het achterhoofd gewond zijnde, was
hij direct buiten kennis.
Dr. A. Folmer (van Rijswijk) verleende
de eerste geneeskundige^hulp^en constateerde
hevige hersenschudding.
De heer H., niet helder van geestvermo
gens zijnde, had langs de stoomtrambaan
bloemen geplukt en wilde zich verwijderen
toen de tram reeds genaderd was.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Kamers van arbeid.
Blijkens het voorloopig verslag werden
tegen de indiening van het wetsontwerp
tot oprichting van Kamers van arbeid, in
verband met de politieke tijdsomstandigheden,
verschillende bezwaren geopperd.
Eenige leden achtten de Kamer moreel
onbevoegd dit ontwerp ter hand te nemen
met het oog op de behandeling der Kies
wet en eenigen van hen hadden ook bezwaar
wegens den inhoud van het ontwerp. Door
zeer vele leden werd daarentegen de indie
ning toegejuicht. Verscheidene leden meen
den dat van de installing van Kamers van
arbeid niet zelden te hooge verwachtingen
worden gekoesterd. Eindelijk waren eenige
leden van oordeel dat oprichting van arbeids
kamers, ten gevolge van particulier initiatief,
boven oprichting van Regeeringswege de
voorkeur verdiende. Verscheidene anderen
daarentegen betoogden, dat regeling van
overheidswege te ontzent niet kan gemist
worden.
Sommige leden hadden den indruk gekre
gen, dat de bedoeling der Reg. is door de
voorgestelde Kamers de patroons tegen de
werklieden te beschermen en zij meenden
dat daardoor de belangen der werklieden
niet werden gediend. Voorts meende men,
dat de voorgestelde regeling niet genoeg
vrijheid laat en te veel getuigd van een
streven om alles van boven te regelen.
Beter werd het geacht in alle gemeenten
Kamers van arbeid op te richten en dan
de vraag of verdeeling in afdeelingen naar
de bedrijven wenschelijk is, aan Kamers
zeiven over te laten.
Enkele van deze leden wenschen aan de
Kamers, nevens het recht om voorstellen
op wetgevend gebied te doen, de bevoegd
heid te geven om ter zake van arbeids-
gelegenheden regelingen vast te stellen die
dwingende kracht zouden hebben.
Met name zouden de Kamers het recht
moeten erlangen om bepalingen te maken
omtrent arbeidsduur, het bedrag van het
loon, het leerlingwezen enz. Eenige andere
leden wilden niet zoo ver gaan.
Vele andere leden stelden op den voor
grond, dat het ontwerp te recht streeft
naar samenwerking tusschen patroons en
werklieden, ten einde daardoor de belangen
van beide groepen te bevorderen en de be
staande verhoudingen te verbeteren. Het
denkbeeld, om door samenwerking van pa
troons en werklieden tot verbetering van
hunne onderlinge verhouding te geraken,
scheen geheel onvereenigbaar met het
streven naar eenzijdige vertegenwoordiging
van de belangen der werklieden. Tegen het
denkbeeld om afzonderlijke vergaderingen
te houden voor patroons en werklieden,
hadden de hier bedoelde leden zoo groot
bezwaar, dat zij verklaarden verplicht te
zullen zijn tegen het onderwerp te stemmen
indien daarin de bevoegdheid tot het hou
den van afzonderlijke vergaderingen werd
opgenomen.
Aan de Kamers bevoegdheid te geven tot
het vaststellen van dringende voorschriften
omtrent den inhoud van het arbeidscontract,
zou onjuist en onpractisch zijn. Regeling van
het arbeidscontract behoorde, naar men be
toogde, tot de taak der Wetgevende Macht,
en de Grondwet liet niet toe een regeling
aan de Kamers van arbeid op te dragen.
Zeer vele leden meenden, dat de Regeering
te recht de taak der Kamers van arbeid
wilde beperken tot bevordering van de be
langen van patroons en werklieden in on
derlinge samenwerking.
Verscheidene leden waren van oordeel
dat de wijze waarop het ontwerp de orga
nisatie van de Kamers en van de afdeelingen
regelt, onduidelijk en gebrekkig is.
Het eenstemmig gevoelen van de com
missie van rapporteurs is, dat tot bereiking
van het doel van het wetsontwerp het
wenschelijk is, aan patroons en werklieden
naar bedrijven ingedeeld, het recht te ge
ven arbeidskamers (vakkamers) te kiezen,
ter verrichting van dezelfde werkzaamheden
die volgens het wetsontwerp aan de afdee
lingen (of aan de Kamers zonder afdeelingen)
worden opgedragen. Voorts zou aan de Re
geering de bevoegdheid zijn te verleenen,
de samenstelling van algemeene Kamers
van arbeid te verordenen, waaraan de be
handeling van zaken, den arbeid in het
algemeen betreffende, kan worden opgedra
gen. Die algemeene kamers van arbeid
zouden kunnen bestaan uit afgevaardigden
van de verschillende tot haar gebied behoo-
rende arbeidskamers, telkens voor een be
paald tijdperk, gelijkelijk uit patroons en
werklieden gekozen, terwijl haar bestuur
zou kunnen worden gevormd uit de voorzit
ters der arbeidskamers. Met betrekkelijk
geringe wijziging van het ontwerp ware
deze eenvoudiger constructie verkrijgbaar.
Sommige leden betoogden dat het wets
ontwerp ook handel en landbouw in de K.
v. A. toelaat, waardoor die Kamers zich
ook zullen gaan bewegen op het terrein van
de Kamers van Koophandel en hetLandbouw-
comité. Eindelijk werd nog gevraagd, welk
departement van algemeen bestuur met de
uitvoering der wet zal worden belast.
Ten aanzien van de artikelen werden
voorts nog een reeks van opmerkingen ge
maakt, hoofdzakelijk geldende de bevoegd
heid der Kamers, het maken van een be
vredigende onderscheiding tusschen patroons
en werklieden, de definitie van bedrijf, de
verkiesbaarheid en kiesgerechtigheid van
vrouwen (waaromtrent de meeste leden zich
aan de zijde der Regeering schaarden,) de
wijze van stemming, den leeftijd voor het
kiezersschap (dien velen op 23 jaren wensch-
ten gesteld te zien,) de benoeming van het
bestuur en van den voorzitter en de be
noeming van verzoeningsraden, waaromtrent
sommigen voorstonden benoeming van per-,
manente raden.
H. M. de Koningin-Weduwe, Regentes
heeft 28 April 1896 de terugroepbneven
ontvangen van graaf van Tovar, als buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minister
van Z. M. den Koning van Portugal en der
Algarven, bij het Nederlandsche Hof.
(St.-Ct.)
Maandag-avond zijn HH. MM. de Koningin
en de Koningin-Regentes na een kort bezoek
aan de vorstin Von Wied te Neuwied aan
gekomen en vandaar naar Zwitserland ver
der gereisd. Bij de vorstin Von Wied ont
moetten HH. MM. de koningin van Zweden
die gedurende eenige dagen de gaste der
vorstin is.
Atjeh.
Men seint aan de Telegraaf, dat de maré-
chaussée, na een schitterend gevecht, de
benting Bateh bij Toengkoep heeft genomen.
De vijand heeft zeven dooden, wij een licht
gewonde. Vijf Atjehers werden door de
onzen gevangen genomen.
Op 13 Juli a.s. en volgende dagen zal te
's Gravenhage het eerste examen worden
afgenomen voor de betrekking van surnu
merair der directe belastingen, invoerrechten
en accijnzen, en wel voor 25 plaatsen.
Aanmelding vóór of uiterlijk op 1 Juni. Om
tot dit examen te worden toegelaten, moet
men bij den aanvang van 1896 den leeftijd
van 18 jaar bereikt en dien van 20 niet
overschreden hebben. (Zie voorts de Staats
courant No. 99).
De Holl. IJz. Spoorwegmaatschappij wil
te Haarlem eene brug bouwen over de spoor
baan bij den Kruisweg. Voorgesteld wordt
dat de gemeente de helft in de kosten zal
dragen.
Uit het jaarverslag van de Maatschappij
tot exploitatie van staalwaterbronnen te
Haarlem, blijkt, dat de exploitatie in 1895
een nadeelig saldo heeft opgeleverd van
f8864.87. Dit wordt geweten aan verschil
lende omstandigheden, eigen aan de eerste
exploitattejaren van de meeste nieuwe zaken
van eenigen omvang. De verkoop van het
staalwater op flesschen is, in verlijking met
vorige jaren, belangrijk achteruitgegaan.
Dinsdagnacht is in de Nederl. hervormde
kerk te Breukelen ingebroken. Men heeft
waarschijnlijk gezocht naar het zilver, dat
Zondag bij de bediening van het avondmaal
gebruikt, doch daarna door den koster mede
naar huis genomen was. Alle kasten in de
kerk en de consistoriekamer waren met
geweld geopend. Het schijnt dat er niets
is meegenomen.
In zake den beruchten moord op den
slager Schut te Amsterdam verneemt de
Telegraaf het volgende
Dinsdag-avond kreeg een koopman in
kippen en konijnen, wonende in de Czaar
Peterstraat, een hevigen woordentwist met
eene vrouw, met wie hij samenwoonde. Deze
verweet hem toen, in het bijzijn van buren
dat hij op den morgen na den nacht, waarin
de slager Schut aan de Ceintuurbaan werd
vermoord, met bebloede kleeren en met
een stuk vleesch zou zijn tehuis gekomen.
De buren gaven van het gehoorde kennis
aan de politie en nog denzelfden avond
werd de koopman van zijn bed gelicht en
in bewaring gebracht.
De berichtgever der Tel. deelde nog mede
dat de verbittering van den vrouw met wie
de koopman in kippen samenwoonde was
opgewekt door zijn voornemen om met een
andere vrouw te gaan trouwen.
Door vele zeelieden op Texel werden
Maandag-morgen zulke sterke bijzonnen ten
Oosten en ten Zuiden van de zon gezien,
als hoogst zelden werden waargenomen. De
zon was omgeven door een boog, die sterk
naar een regenboog geleek. In het Noorden
was de lucht licht bewolkt, en daar werden
de bijzonnen weerkaatst, evenals in een
spiegel.
Menschen, die langer dan dertig jaren
ter zee hadden gevaren, verklaarden zulk
een luchtverschijnsel nog nooit te hebben
aanschouwd.
In de Drentsche venen is Maandag eene
algemeene werkstaking uitgebroken. Te
Emmer en Barger-Compascuum, Weerdin-
gerveen, Valther- en Weerdingermond,
overal maakte men strike. Als gewoonlijk
is de eisch loonsverhooging.
Ook te Peize eischen de turfgravers ver
hooging van loon van f 1.75 tot f 1.95 per dag.
Te Zevenbergen richtten dezer dagen de
gezamenlijke metselaarsknechts tot hun pa
troons het verzoek om het loon met twee
cent per uur te willen verhoogen. Thans
hebben de gezamenlijke metselaarsknechts
bericht ontvangen, dat hun patroons gene
gen zijn, hun loon te verhoogen, doch met
één cent per uur, waarmede genoegen werd
genomen.