een bericht van majoor Nezzarini, de vrij
lating der krijgsgevangenen in Abessinië
meldend, nog vóór de huwelijksvoltrekking
van den kroonprins te Rome ontvangen zal
worden.
Naar aanleiding van het bezoek der
koningin-weduwe van Portugal aan Rome,
ter gelegenheid van de bruiloft van haar
neef, den kroonprins van Italië, was ver
zekerd, dat nu tevens de diplomatieke be
trekkingen tusschen de twee staten sedert
een jaar afgebroken, hersteld zouden wor
den. Officieus wordt echter medegedeeld,
dat daar geen sprake van is.
De Daily Mail ontvangt van zijn corres
pondent te Weenen nadere mededeelingen
over de voorwaarden waarop de Mogend
heden tot een beslissende handeling in
Turkije willen overgaan. Volgens dit be
richt bevat de overeenkomst de volgende
punten.
lo. de vorming van een christen zóne,
waarin de Armeniërs volle zekerheid heb
ben zullen voor leven en eigendom. Deze
strook zal zoo worden bepaald, dat de
Mogendheden waarborgen kunnen geven
voor de handhaving der rust en voor een
goed bestuur. Men hoopt hierin de kiem
te vinden voor een Armenischen staat,
waarvan de ontwikkelingsgang evenwijdig
loopen zal met dien der Balkanstaten
2o. voor de veiligheid van deze zóne zul
len afdoende maatregelen worden genomen
door een combinatie uit de Mogendheden,
waaraan natuurlijk niet allen behoeven deel
te nemen3o. indien actieve operaties
noodig worden, dan zullen die ondernomen
worden door Engeland, Frankrijk en Rusland
desnoods zal Italië medewerken. Wat Enge
land betreft, zal de haven van Smyrna een
belangrijke rol spelen in de eindoplossing.
Het Armenische comité wijst in een
schrijven aan de gezanten op den treurigen
toestand in het Turksche rijk en de mis
lukking van de inmenging der Mogendheden,
doet een beroep op de gezanten en protes
teert met kracht tegen de bewering, dat
het Comité voornemons zou zijn aanslagen
op de gezantschappen te plegen.
De Brusselsche Soir weet uit gezag
hebbende bron te vertellen, dat eenigen
tijd geleden uit Antwerpen honderdduizend
Oostenrijksche geweren naar het Oosten
zijn verzonden. Deze wapens en tachtig
mitrailleuses zouden door een Britsch-
Russisch comité in Oostenrijk zijn gekocht
en aan de Armeniërs gezonden.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 8 October 1896.
Op de voordracht voor plaatsvervangend
hoofd aan de openbare school met uitgebreid
leerplan voor meisjes alhier (hoofd mej. J. J.
van Driel) zijn geplaatst
I. mej. M. L. Doormans, onderwijzeres te
Dordrecht. II. mej. A. V. van Andel, onder
wijzeres te Assen. III. mej. C- Remmeits,
onderwijzeres te Winschoten.
De ontslagen werklieden van den heer
Willeman trachten nog steeds de openbare
meening ter hunner gunste te bewerken.
Dit zal hun echter al zeer slecht gelukken,
als zij het beproeven op de wijze waarop
dat gisteren-avond is geschied.
In het café-Geerardts aan de Hoofdstraat
alhier werd een vergadering gehouden, waar
in Boerkool uit Amsterdam, een bekend
socialist, lid van den Sigarenmakersbond en
redacteur van zijn orgaan de Sigarenmaker
als spreker optrad. Nadat de voorzitter der
Schiedamsche afdeeling van den Bond, Th.
Hilkhuizen, de vergadering had geopend en zijn
teleurstelling over de geringe opkomst had
geuit, voerde Boerkool het woord.
Allereerst moesten het de fabrikanten,
ontgelden, die het grondwettig recht van
vereeniging schenden door hunne werklieden
te verbieden lid te zijn van den Sigaren
makersbond, een wetschennis die in Neder
land behoort gestraft te worden, doch zoo
vaak door de autoriteiten ondersteund wordt.
Daarna trad spr. in een uitvoerige uiteen
zetting van de werkzaamheid van den Si
garenmakersbond tot verweer van de aan
vallen die op hem gericht worden hij ver
zocht de aanwezige verslaggevers er wel
nota van te nemen, dat zij eerst getracht
heeft langs geleidelijken weg de bestaande
grieven op te lossen. Nadat eerst tever
geefs was gevraagd en gesmeekt, waren de
arbeiders eischen gaan stellen en als de ar
beiders eischen stellen, dan moeten daar,
naar sprekers persoonlijke meening, de
middelen bijgevoegd worden om tot inwilli
ging van die eischen te komen. Daarop was
te Amsterdam de strijd ontbrand. Het was
er niet om te doen om den baas te spelen,
den patroon tot knecht te maken, maar om
een woordtje mede de spreken in de zaken
van de fabriek. Toen de patroon dit niet
wilde gedoogen, was de werkstaking ont
staan en kreeg de Bond den naam socia
listisch te zijn. Spreker betoogde dat men
de socialistische kleur van den Bond heeft
willen bewijzen door de aanhaling van een
artikel uit den Sigarenmaker, maar dat blad
is een vrije tribune, waarin ieder zijn mee
ning kan zeggen ook de redacteur van
blad is gerechtigd daarin zijn persoonlijke
meening te uiten. Als er dus in dat blad
gezegd is, dat eigendom is diefstal, dan is
dat de persoonlijke meening van den redac
teur, er. niet het beginsel van den Bond.
Na een aanval op den Ned. R. K. Volks
bond, die slechts de vertegenwoordiger is
van het kapitaal en nog nooit een werksta
king in het leven heeft geroepen, besprak
Boerkool de werkstakingen te Boxmeer en
te Alfen. In beide plaatsen waren de autori
teiten, wel verre van den arbeider in zijn
grondwettig recht te beschermen, er veeleer
op uit opstootjes te verwekken. De stakende
werklieden te Boxmeer werden langdurig,
en die te Alfen worden nog ondersteund.
Aan deze uiteenzetting verbond spr. af
en toe aanvallen tegen de N. Sch. Ct. en
aller die hun pen in gif doopen hij waar
schuwde tegen de zalvende praatjes van
redacteurs en fabrikanten, die er slechts
op uit zijn den arbeider te knijpen, en tegen
het mengen van den godsdienst in de arbei
derskwestie, die slechts een maagkwestie is,
betoogde dat de «Bondsfabrieken" slechts
als middel van verweer zijn opgericht en zij
in het buitenland bloeien en wekte ten
slotte op tot solidariteit van alle arbeiders.
De rede teekende over't geheel den spre
ker en den Bond als wiens vertegenwoor
diger hij optrad. Herhaaldelijk stelde hij
patroon en arbeider voor als volslagen vijan
den, als twee partijen wier belangen lijn
recht tegenover elkander staan iedere con
cessie die de patroon den werkman doet,
is ten nadeele var. den patroon van samen
werking tusschen patroon en werkman is
dan ook geen sprake.
Dit teekenend karakter der geheele rede
gaf den redacteur der N. Sch. Ct. aan
leiding op te merken, dat zoo er ooit ge
twijfeld was aan de socialistische begin
selen van den Sigarenmakersbond, de
rede van den spreker het beste pleidooi
was voor den socialistischen geest van dien
Bond. Hij vroeg waarom de Bond, wanneer
hij zoo voor de belangen des arbeiders ijvert
als hij voorgeeft te doen, dan nu niet toelaat
dat een tweetal der ontslagen werklieden
van den heer Willeman, Minter en De Vries,
die resp te Haarlem en te Harlingen werk kun
nen krijgen, dat werk aannemen. Dat de so
ciale kwestie slechts een maagkwestie zou
zijn en dus daarbij geen sprake zou zijn van
godsdienstige overtuiging, moest debatter
tegenspreken, waar 't er op aankomt die
kwestie op te lossen langs den weg van
wet en recht, en met eerbiediging ook van
de rechten van den patroon, zooals de
Ned. R.-K. Volksbond dit wil.
De spreker antwoordde hierop, door op
te merken, dat, als er sprake is van wet
en recht, hij wees op den heer Willeman,
die het recht van vereeniging had geschon
den; het was er om te doen dien patroon
even zooveel schade toe te brengen als hij
zijn werklieden had toegebrachtdaarom
moesten de beide besproken arbeiders nog
wat hier blijven, omdat de patroon er
mee gebaat zou zijn als zij vertrokken.
De patroon staat tegenover den werkman
als het roofdier tegenover zijn prooide
belangen van patroon en arbeider loopen
geheel uiteen zij kunnen niet samenwerken.
De red. der N. Sch. Ct. merkte daarna
op, dat hij r.iet kon redeneeren met iemand,
die de patroons over 't algemeen als het
roofdier voorstelt, en dat de patroon geheel
in zijn recht is, geen werkman tot zijn
dienst toe te laten, die er toe komt zoo
over de patroons te denken, want handelt
hij anders, dan haalt hij zelf zijn vijand in
huis. Deze opmerking deed den spreker
antwoorden, dat, mocht de vergelijking
voor den debatter wat hard zijn, ze toch
werkelijk waar was; alleen was dit nog in
het voordeel van het roofdierhet roofdier
scheidt er uit als het genoeg heeft en de
patroon zuigt maar door!
Aldus liet zich uit het lid van den Siga
renmakersbond en redacteur van zijn orgaan
de Sigarenmaker»De Bond is niet
socialistisch!"
Bedoelde woorden, onder het publiek toege
juicht, werden nog bevestigd door den voor
zitter Hilkhuizen met de opmerking, dat
de heer Willeman hem had gezegd, dat alle
patroons eender zijn dus allemaal roof
dieren Verder trad deze spreker in een
critiek van de gepubliceerde loonlijst van
den heer Willeman, bewerend dat de pa
troon er later op beknibbeld had. Ook
deed hij een getuigschrift van goed gedrag
van zijn voriger. patroon, den heer Swar-
touw te Delft, voorlezen, echter tegelijk
doende uitkomen, dat die patroon reeds
zijn socialistische beginselen vermoed had.
Ook Boerkool trad in een critiek van
de betrokken loonlijst, bewerend dat er
naar verhouding te Amsterdam meer be
taald wordt.
Nadat de onderwijzer Koorengevel zich
nog bereid had verklaard voor de ontslagenen
te collecteeren, ironisch voorstellend voor
de beide vrijheidsberoovers Willeman en
Emond een standbeeld op te richten, werd
de vergadering door den voorzitter gesloten-
Het gevaar dat de Uiterdijk te Pernis ter
plaatse waar die het vorige jaar doorbrak
voor eene nieuwe doorbraak opleverde is
thans afgewend, door het daar bekrammen
van den dijk, en het ruim een halven meter
dieper slaan van de schoeiing.
Het Comité tot wederinvoering der dood
straf, gevestigd te Rotterdam, deelt mede
dat het een gewijzigd adres alom ter teeke-
ning zal aanbieden, waarin de regeering eer
biedig zal worden uitgenoodigd een ver
scherpte rechtsregeling vast te stellen.
Het Comité stelt zich namelijk voor in
overweging te geven »het doen instellen
naast de gewone rechters, van jury's samen
gesteld uit oude, verstandige, de bevelen
Gods eerende mannen. Dezulken, die tegen
het verleenen van volstrekt recht aan een
verslagene, een ook voor de veiligheid der
maatschappij onmisbaar gebleken strenger
rechtsbetoon waarvan de doodstraf voor
den moordenaar den grondslag uitmaakt
zich niet zullen keeren.
Wijl het uitgesproken oordeel van sommige
rechtsgeleerden in deze belangrijke zaak,
voldoende geeft te verstaan, hoe over het
algemeen in hun kringen over de doodstraf
wordt gedacht, meent het comité dat de
tijd gekomen is om bij het oprichten van
jury's, de rechtskundige hulp van pleitbe
zorgers onder controle te stellen van voor
noemde lichamen".
Een treurig ongeluk had gis ter-namiddag
aan den Plantageweg te Rotterdam plaats.
Zekere E. M. A., geb. C., die sedert eenigen
tijd lijdende is aan storing der geestver
mogen, had eenig beddegoed in brand
gestoken, waardoor ook zij in brand ge
raakte. Burgers snelden de woning binnen
en rukten de zinnelooze vrouw de bran
dende kleederen van het lijf. In zorgwek-
kenden toestand werd de ongelukkige per
rader-brancard naar het ziekenhuis ovei"
gebracht.
Te Rotterdam werd Maandag-avond een®
vrouw door een wielrijder overreden. Twee
onbekende mannen brachten de vrouw naat
hare woning in de Van der Duijnstraat,
waar zij kort daarop haar zilveren knip
met inhoud miste.
Naar de Tel. verneemt, is door de H.
S. M. met ingang van 1 Jan. aan de Rot'
terdamsche Tramwegmaatschappij de huur
opgezegd van de terreinen aan het Stations
plein te Rotterdam, waar zich thans de
remises van de Tramwegmaatschappij ke
vinden.
Het moet in dé bedoeling der spoorweg
maatschappij liggen een spoorwegpostkantoor
op dat terrein te bouwen, hetwelk thans in
een benedenhuis aan den Stationsweg is ge
vestigd.
Thans zijn ook de eigenaars der te ont
eigenen gronden op het eiland IJselmonde
met de directie der Rotterdamsche Tramweg-
Maatschappij tot overeenstemming gekomen
over het te betalen bedrag voor de ontei
genen gronden, noodig voor de ontworpen
stoomtram RotterdanNumansdorpOud-
Beierland. Daar reeds vroeger met de
eigenaars in de Hoekschewaard een over
eenkomst is getroffen, is het plan tot zoover
voor uitvoering vatbaar.
Te Overschie is, zooals wij gisteren mede
deelden de hoofdelijke omslag met de helft
verminderd, en gebracht vanfl600op
f800.
De gemeente is geheel zonder schuld.
Het dienstjaar 1895 sluit men een batig
slot van f301,49, dat als ontvangst op de
begrooting van 1897 is gebracht.
In verband met den gunstigen flnancieelen
toestand der gemeente is thans, op voorstel
van het raadslid den heer Post, bij het
Dagelijksch Bestuur het voorstel in onder
zoek om de hondenbelasting af te schaffen.
(R. N.)
BINNENLAND.
II. M. de Koningin-Regentes schonk aan
E. A. Jonas, blinden musicus te Dordrecht,
voor aankoop van een pianino f 200.
De Minister van Buitenlandsche zaken
heeft gisteren-ochtend eene conferentie ge
houden met de Commissie van Rapporteurs
voor de bij de Tweede Kamer aanhangige
overeenkomst met België betreffende het
kanaal van Gent naar Terneuzen.
Voor de aanstaande verkiezing van een
lid van de Eerste Kamer der Staten-Gene
raal, ter voorziening in de vacature, ontstaan
door het overlijden van den heer mr. P. J>
A. Smitz te Eindhoven wordt als candidaat
genoemd jhr. P. J. van der Does de Wille-
bois, burgemeester van 's-Hertogenbosch.
Een adres van een twintigtal Nederlandsche
cacao fabrikanten om de vervalsching van
cacao tegen te gaan, is bij den grifier der
Tweede Kamer gedeponeerd.
Naar de N. Koerier verneemt, heeft mr.
W. Nolens, candidaat voor de vacature-Haff-
mans, op eene hem, desbetreffende gestelde
vraag verklaard, zich bij eventueele keuze
tot lid van de Tweede Kamer te zullen aan
sluiten bij de Katholieke Kamerclub.
Men meldt uit Nijmegen aan de Tel.
«Blijkens telegraphisch bericht uit Atjeh
is den 4n October jl. aldaar gesneuveld de
fuselier C. J. Laboijrie (stamboeknummer
753) van de Koloniale Reserve."
De gezondheidstoestand van mr. C. A.
van der Kemp is van dien aard, dat hij
zijn ontslag genomen heeft als bd van
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland.
Rsb
