Dagblad voor Schiedam en Omstreken. 1 De geschiedenis «r Zangeres. bureau looierstraat 50. SAVONAROLA. 19de Jaarg. Dinsdag 20 October 1896. No. 5622. Feuilleton. PRIJS TAN DIT BLAD: ^oor Schiedam per 3 maandenf 1.50 franco per post door geheel Nederland - 2. Afzonderlijke Nommers- 0.05 PRIJS DER adverte;nti;ëN: Van 16 regelsf 0.60 Elke gewone regel meer- 0.10 Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten aangegaan. III. Het Offer. (Slot.) avonarola is gevangen. De indruk zijner "'katiën, voorheen zoo grootsch, zoo cntig, js yerdwenen de herinnering aan Zll" staatsmanskunst, aan zijn bestuur, zoo hei) J is alles 2aam voor de belangen der republiek, weggevaagdde heilrijke wetten, de toegejuichte verdrijving der Medici, 's vergeten, alles is verleden de °"'!ankbaarheid alleen blijft. ^6n 9den April van het jaar 1498, is het citsgeding tegen Savonarola en zijn twee r''etgezellen begonnen. Zijne twee metge- want een aandoenlijk tooneel is op gevangenneming van den prior gevolgd. a Silvestro Maruffi, een der paters van Marco, een der vurigsten, die Savoria- r°'a bewonderde en eerde als een heilige, Wl'de zijn overste, zijn heilige volgen, vol- ^er' tot den dood. En zoodra hij wist dat e prior was gevangengezet in hetgouver- 'nents-gebouw, was zijn roep »Ik wil óók dat feest zijn Dat feest: de marteldood T waalf rechters leiden het verhoorde geschiedschrijvers komen overeen, dat er S'echts drie, hoogstens vier bij waren, die ''er> naam van eerlijke rechters konden ver dienen. De pijnbank heeft in dat ver- 'l0°r haar werk gedaanze heeft aan Sa- ^Ot,arola de bekentenis ontrukt, dathijFlo- ^e,|ce in zijne predikatiën bedrogen heeft. e Waarde van die getuigenis kunnen wij v°orbijgaan gesteld al dat ze werkelijk )estaan heeft, wat tot heden nog niet is hnnen bewezen worden. Het doodvonnis l9gen tra Girolamo Savonarola, fra Dominico (je Pescia, en tra Silvestro Maruffi, werd eh 19en April, des avonds, uitgesproken. 4) (Slot.) Fen aantal jaren waren sedert verloopen reeds had ik, door de wederwaardighe den van mijn veelbewogen leven, in dit v°orval bijna vergeten, toen ik mij, tot het vullen van een gastrol, naar de stad M "®gaf. Daar ik op den avond van mijn komst fiets anders te doen had, bezocht ik den schouwburg, waar juist de Don Juan gege- jen weid. De ouverture was afgespeeld, leporello had zijn klaaglied aangeheven en verschenen Donna Anna en Don Juan op 'iet tooneel. Donr.a Anna verheft hare stem eh op hetzelfde oogenblik vraag ik mij- 2e'f verbaasd afWaar heb ik die stem rneer gehoord Om scherper te kunnen *'en, neem ik haastig mijn tooneelkijker ter i!a en göbeel vergetende, waar ik my gevind, roep ik luidkeels uitLieve hemel, aat is mijne gastvrouw uit W. We spreken geen oordeel uit. Maar kan de leer van Macchiavelli, den secretaris van Florence, die alle middelen geoorloofd achtte om een goed doel te bereiken, niet invloed hebben uitgeoefend op deze rechters, waar geschiedschrijvers van naam het doodvonnis over Savonarola uitgesproken, alleen aan politiek inzicht toeschrijven? De laatste oogenblikken van Savonarola zijn als die van een martelaar. Hij neemt den dood aan, gewillig en met liefde. Voor zieh-zelven overtuigd, dat hem onrecht wordt aangedaan, onderwerpt hij zich aan de macht, over hem gestelddat is de boete voor de ongehoorzaamheid aan den Paus, zijnen overste. Opziende naar dien eeuwigen hemel, welke hij immer als de veilige vluchtplaats heeft gepredikt, als het eenig gelukkige oord heeft verkondigd, is hij gereed op te gaan waar hij verwacht wordt. En hij duldt niet dat iemand, laat wezen zijn vonnis wat wil, hem daarop het recht ont- zegge. Een zijner rechters sprak de bij de inquisitie gebruikelijke woorden uit, welke een ter dood veroordeeld priester moest hoor6h «Wees gescheiden van de Kerk van God, de strijdende op aarde, en de zege pralende in den Hemel 1" En op dat woord zag Girolamo zijn rech ter aanscherp drong zijn blik door, maar het hoofd opheffend zag hij dan ten hemel en sprak fier: «Van de strijdende Kerk? ja, monseigneurmaar van de zegepralende daarboven, nooit! Daartoe hebt gij geen recht." Het is niet noodig U de strafoefening te verhalenna den strop volgde de brand stapel, en Savonarola's assche werd gestrooid in den wind men duchtte zelfs de vereering van het volk voor de overblijfselen van den eens zoo gevierden manwat er nog op den brandstapel over was, werd in de wateren van den Arno geworpen. Ik had mij niet vergist. Op het affiche stond wel een andere naam, maar dat was zeker een aangenomene. Mijne ontdekking maakte mij bepaald gejaagd en ik durf vrij bekennen, dat ik ondanks haar meesterlijk gezang, vol ongeduld den afloop van het stuk verbeidde, om van haar te vernemen, op welke wijze er zulk eene gelukkig ver andering in haar lot gekomen was. Nauwelijks had Donna Anna dan ook haar »brief-aria" geëindigd of ik liet Don Juan met zijn avondmaaltijd in den steek en spoedde mij naar de kamer van mijn oude vriendin. Ik liet mij aandienen en werd dadelijk binnengelaten. Kijk, dat vind ik toch aardig, dat gij mij niet vergeten hebt, zeide de zangeres op vriendelijken toon, terwijl zij mij ver trouwelijk de hand toestak. Nadat ik haar wederkeerig begroet had, ging zij voortHadt gij ooit gedacht, dat ik nog eens als gouverneursdochter op de planken zou verschijnen Ja, beste vriend, daaraan hebt gij den eersten stoot gege ven I Nog laat zaten wij in de woning der kunstenares bijeen en verhaalden elkander onze levensloop. De geschiedenis mijner vriendin kwam in het kort hierop neer. Nadat het lijk van haar echtgenoot ter De doodstraf is voltrokken en de geschie denis alleen heeft recht op Savonarola. En nu is hij gezien in de glorie van zijne predi king, waar het profetenwoord spreekt tot de menigte, en de kracht der taal tot het volk van Florence, invloedrijk als nimmer nog ergens geschied was. En hij is ook gezien als de bestierder van den Staat, beheerschend een volk door wilskracht en verstand, staande als een rots die weerstand biedt aan hetgeen hem aanvalt en verplettert wat hem weerstaat. Maar meer grootsch toch doet diezelfde figuur zich aan ons voor, als hij daar in dat klooster van San Marco, biddend en overwegend, tot den predikarbeid zich voor bereidt, en dan met den ijver van een apostel het Evangelie Gods zijnen Florentijnen predikt, dan dat de bestuurders der stede, van dienzelfden kansel den raad moeten hooren die noodig is voor het behoud der republiek, en de staatszorg den priester geheel heeft verslonden. Al bewonderen we dan nog de kracht van zijn woord, den blik van zijn genie, de bekoorlijkheid toch is verdwenen, die in den weelderigen tuin van San Marco's klooster den jongen Do minicaan omgaf. Den volkstribuun, die met bijtende taal en scherpen hartstocht den politieken tegenstander neerwerpt en zijn vijanden vernietigt, blijven wij bewonderen maar den priester en godsgezant, die eene stad bekeerde en een volk weer christelijk maakte, blijven wij beminnen. Savonarola heeft fouten begaan, en ze zijn hem noodlottig geworden de gebreken van een hoog-geplaatste vallen het meest in het oog. Maar de historie zal hem op- eischen tot den rij der mannen die bunnen tijd wisten te beheerschen, die zich boven hun tijdgenooten konden plaatsen door genie en energie, die zich een naam wisten te ver werven, roemrijk en eervol, voor altijd. Blijve Savonarola's naam, bij ons ook, in geheugenisS. S. aarde besteld en zij eenigszins van den schrik over dit plotseling sterfgeval bekomen was, was hare eerste gedachte, om de plaats te verlaten, waaraan voor haar zooveel smar telijke herinneringen verbonden waren. De financieele omstandigheden, waarin haar echtgenoot haar had achtergelaten, waren allertreurigst, zoodat het haar ontzaglijk veel moeite kostte om te verhoeden, dat de vele schuldeischers hare goederen in beslag namen. Na veel zorg en tegenspoed gelukte het haar eindelijk hare bezittingen te gelde te maken en hare schuldeischers te bevre digen, waarna zij, met haar kind en het weinige dat haar nog gebleven was, naar Weenen trok. Wat nu echter te beginnen in deze groote, vreemde stad Eensklaps kwam haar te binnen, hoe ik haar dikwijls aangespoord had, om hare schoone stem meer te oefenen en zich be paald op den zang toe te leggen, waarvan ik haar veel goeds had durven voorspellen Zij was nog jong, haar levenslust ondanks de treurige ervaringen die zij had opge daan, nog niet verflauwd, en zoo besloot zij dan zangeres te worden. De grootste mee steres op muzikaal gebied, aan wier oordeel zij zich onderwierp, moedigden haar aan in haar voornemen ook kreeg zij geldelijke ondersteuning en nadat zij zich alzoo bij ALGEMEEN O VERZICHT. 19 October '96. De toestand in Turkije wekt bij voort during angstige bezorgdheid in geheel Europa, omdat hij leiden moet tot eene krachtdadige inmenging der mogendheden die wellicht ern stige geyolgen zal hebben. De late beurs te Londen was Zaterdag slap tengevolge van de onrustbarende tijding der Neue Freie Presse, dat Rusland mobiliseert, om namens de groote mogendheden Constantinopel te bezetten. Aan de Neue Freie Presse, te Weenen verschijnende, wordt gemeld, dat de Rus sische regimenten in de districten Kharkoll Odessa en Kiefï bevel hebben ontvangen het kader van officieren te brengen op voet van oorlog. Alle officieren, die met verlof zijn, hebben bevel gekregen, zich onmiddel lijk bij hun regimenten te voegen. Het schijnt dat de Russische strijdmacht zal gemobili seerd worden. De correspondent voegt aan dit beriebt toe, dat Rusland een man daat van Europa zal ontvangen om Constan tinopel te bezetten, wanneer daar weer de orde mocht worden verstoord. Hoewel het bericht der Neue Freie Presse vooralsnog onder alle reserve verdient ver meld te worden, is het toch niet onmogelijk dat Rusland als mandataris van de groote Europeesche mogendheden als boedelbeschik ker aan den Bosporus zal optreden, want de toestand is van dien aard, dat de Sultan die zich zelf herhaaldelijk met afzetting ziet bedreigd, niet meer in staat schijnt het fanatisme der Mahomedanen in bedwang te houden. Of dat fanatime juist bij een ge- weldadige inmenging van Europa niet te meer ontvlammen zou en wellicht tot een algemeen bloedbad onder de Christenen leiden, is een vraag die wellicht de naaste toekomst zal beantwoorden. de voornaamste leermeesters in de zang- en de tooneelspeelkunst voor haar nieuwen werkkring had voorbereid, betrad zij onder een vreemden naam in den stadsschouwburg te B. voor den eersten keer de planken. Het succes dat zij behaalde was schitterend en overtrof aller verwachting. Men ontdekte in haar een veelbelovend talent. Vol bezie ling voor de edele kunst en begunstigd door het geluk, trad zij nu moedig voorwaarts op haar nieuwen levensweg. Haar roem verspreidde zich al spoedig, zoodat zij van alle zijden aanvragen kreeg. Thans had zij den werkkring gevonden, waarvoor zij zich geschapen voelde en bemind en gevierd, was zij geheel verzoend met haar verleden en gevoelde zij zich volkomen gelukkig in de uitoefening van de edele zangkunst. Dit, waarde vriend, zeide Ludwig Bar- nay, is de geschiedenis eener zangeres, die nog heden tot de schitterendste sterren aan den Duitschen zangheme! behoort, en niet weinig trotsch ben ik er op, zoo besloot de kunstenaar zijn verhaal, dat ik de «astronoom" ben, die deze ster «ontdekt" heb. NIEUWE SCHIEDAIHSGHE COURANT koo 2q]i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1896 | | pagina 1