kelijk tengevolge van het stoutmoedig op
treden der Carlisten.
De opstand op Cnba duurt onverpoosd
voort. Berichten uit Havana gewagen van
nieuwe ontmoetingen met de opstandelingen
met gunstigen afloop voor de Spanjaarden.
Het rebellenhoofd Laro, die naar Cuba
scheep zou gaan, heeft zich om het leven
gebracht,
Mgr. d'Hulst.
Te Parijs is Zaterdag overleden mgr.
Maurice Lesage d'Hautecceur d'Hulst, die in
1892 als opvolger van mgr. Freppel, bisschop
van Angers, werd gekozen tot lid der Fran-
sche Kamer.
De overledene had den leeftijd van slechts
55 jaar bereikt.
Geboren in 1844, werd hij in 1865 tot
priester gewijd en vertrok in hetzelfde jaar
naar Rome, waar hij zich vestigde ten huize
van een zijner bloedverwanten, mgr. de
Mérode.
Toen hij te Parijs terugkeerde, werd hij
benoemd tot vicaris van de parochie van
Belleville; in den oorlog van 1870—4874
trad hij op als aalmoezenier der ambulance.
In 1875 werd hij benoemd tot vicaris-gene
raal van het diocees van Parijs en aarts
deken van Saint-Denis, met den titel van
huisprelaat van dtn Paus.
Toen het hooger onderwijs hervormd werd,
trad hij op als leider van het Institut Catho-
lique te Parijs, met den titel van rector.
Steeds ging er een groote roep uit van zijn
welsprekendheid, zoodat het niet te verwon
deren was, dat hij na het overlijden van
mgr. Freppel op een bijeenkomst van katho
lieken en conservatieven als candidaat voor
het lidmaatschap der Kamer werd gekozen.
Een tegen-candidaat had hij niet, zoodat
zijn verkiezing met nagenoeg algemeene
stemmen geschiedde.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 9 November 1896.
Ned. R. K. Volksbond,
afd. Schiedam,
St. Willibrordsfeest.
Rode van professor De Groot.
bevonden paard van dezelfde soort (Hf
batterijpaard) onderling in volgnumnier
eerstbedoeld paard, omwisselt. Van een
ander wordt aanteekening gedaan °P
verzamellijst.
Behooren de paarden, die onderling
Loting rail paarden te behoeve van
den krijgsdienst.
De Burgemeester van Schiedam, gezien
art. 27 bis van het koninklijk besluit van
40 November 4892 (staatsblad no. 253),
gewijzigd bij koninklijk besluit van5 Augustus
4895 staatsblad no. 447), brengt ter alge
meene kennis,
dat de loting voor de volgorde, waarin de
in deze gemeente bij de keuring op 9 en
40 Juli j.l. geschikt bevonden paarden ter
levering zullen moeten worden aangeboden,
in het openbaar zal geschieden ten raadhuize
op Vrijdag den 43den November a.s. des
morgens ten 40 ure
en herinnert aan art. 29 van gezegd
koninklijk besluit luidende
Indien de eigenaar van een bij de loting
voor eene eventueele levering in de eerste
plaats aangewezen paard, verklaa t dat hij
dit paard in geval van vordering to levering
ten behoeve van den krijgsdienst wenscht
te behouden, kan door deri burgemeester,
na afloop van den loting, worden toegestaan,
dat een ander, mede bij de keuring geschikt
volgnummer verwisselen, niet aan denze
eigenaar, dan moet tot het verkrijgerl v".
hrif'
hè'
de toestemming voor de ruiling, de sc
telijke toestemming des eigenaars van^e.
paard dat in de plaats van het eer=
doelde voor eene eventueele levering
worden aangewezen, aan den burgemee=
worden vertoond.
Den heer J. Hoek en zijne dochter n°e
E. M. Hoek, is Zaterdag door Burgerneest^
en Wethouders dezer gemeente bericht,
de hun toebehoorendestraten »de Oostsing
de »4e Tuinsingef" en de »2e Tuinsing®
van gemeentewege zullen worden vei'hc
De christelijke historische kiesvereeriig'"0
heeft voor het lidmaatschap van den
meenteraad bij de verkiezing op DblS" e
40 November candidaat gesteld den hee'
J. O. Bender, kassier en commissionair
effecten alhier.
id"
d
Voor het examen in het boekhouden,
delbaar onderwijs, is Zaterdag II. geslaa?'
de heer J. P. Koppenhagen te Schiedaö1'
Gedurende de afgeloopen week zijn dfi"
Nieuwen Water weg ingekomen 436 schepC'
waarvan 7 zeilschepen. Hiervan wa''e,i
bestemd voor Rotterdam 134, voor Schieda®1'
2, voor Vlaardingen 2 en voor Hoek va"
Holland 4.
In hetzelfde tijdperk van 1895 kwan®®11
binnen 112 schepen, waarvan 11 zeilschepe®
hiervan waren bestemd voor Rotterdam
Tot op heden is het aantal binnengek®'
men schepen 578, metende 614.228 net'0
register ton, grooter dan tot op gelijk11
datum in 1895.
Zooals men weet, heeft de gemeent®
Rotterdam indertijd aan de MaatschapP'd
van Tijdsaanwijzing de concessie opgezegd
en zal zij ook dezen tak van dienst in eig®®
beheer nemen. Thans hebben B. en W-de
ontwerpvoorwaarden en het tarief voor aan'
sluiting aan den gemeentelijken dienst vo®1
Tijdsaanwijzing bij den gemeenteraad ing®'
diend.
Voorgesteld wordt het tarief te bepal®11
op 127 per jaar voor de verstrekking
bediening van een uurwerk, terwijl aan d®
bestaande abonnés een reductie op d®11
abonnementsprijs zal worden toegestaan va11
f 8, als de hun toebehoorende uurwerke®
bruikbaar blijken.
De uurwerken, welke door de maatschapp^
op rekening der abonnés worden gesteld'
blijven thans eigendom der gemeente.
De nieuwe burgemeester van Overschi®'
de heer J. Bos, die Woensdag 11. in e®11
buitengewone zitting van den Gemeenteraa1
zijn ambt heeft aanvaard, is benoemd to1
ambtenaar van den Burgerlijken Stand.
,d
Zaterdag-namiddag 4 ure liep van de we®1
van den scheepsbouwmeester J. S. Ficg®e
te Vlaardingen, met goed gevolg van stap®'
het reeds in een vorig nummer vermeld®
sloepschip Francisca,
BINNENLAND.
De wetenschappelijke balans van he'
pensioenfonds voor weduwen en weezeni
waarvan sprake is in artikel 20 der g®*
wijzigde wet van 9 Mei 4890 Staatsblfld
no 79), is heden bij het departement va®
financiën ontvangen.
Zijn wij wèl ingelicht, dan zou het oveI"
schot ettelijke millioenen bedragen.
(IV. R. Ct.)
Ged. Staten van Limburg hebben zie'1
tot den minister van financiën gewend met
bezwaren tegen de invoering eener belaS'
ting op de rijwielen voor vreemdelingen.
Ook de wielrijders te Maastricht zuHe°
De Ned. R. K. Volksbond, afd. Schiedam, heeft ook
ditmaal weder op waardige wijze het feest van haren
grooten beschermheilige St. Willibrord gevierd. Nadat
de leden met opgewektheid aan de kerkelijke viering
hadden deelgenomen, waren zij des avonds met eerw.
heeren geestelijken van beide parochiën, donateurs en
donatrices, in de zaal der Officieren-Vereeniging ver
gaderd, zoodat deze ruime localiteit geheel bezet was.
De president, de heer C. Willeman, de vergadering
openend, zette de beteekcnis dezer plechtige viering in
korte bewoordingen uiteen en dankte het aan de voor
spraak van St. Willibrord, dat de Bond tot zulk een
bloei gekomen isdie voorspraak is hem een krach-
tigen steun in den maatschappelijken strijd. Allereerst
bracht de pres. daarna dank aan den spreker voor
dezen avond, onzen oud-stadgenoot, den zeereerw.
hooggel. heer prof. De Groot, die met hart en
ziel den bloei dej H. Kerk bevordert, maar ook
zijn uiterste krachten inspant in. den strijd voor
de belangen van den katholieken werkman. Hem
bracht hij den dank van de honderden in de zaal ver
gaderd en uitte den wensch, dat zijn woord diepen
indruk zou maken. Ook de eerw. heeren geestelijken
bracht spr. dank voor hunne van sympathie getuigende
tegenwoordigheid, en dankte verder ook de a.nwezige
donatrices en dona ears, betoogende de noodzakelijkheid
van samenwerking tusschen werkman en werkgever.
Ten slotte bracht spr. ook een woord van dauk aan
alle aanwezige lede Door hunne ijverige deelneming
aao de kerkelijke viering van deu feestdag, hadden
zij bewezen, dat de strijd voor de maatschappelijke
belangen moet gevoerd worden aan de hand van den
godsdienst Gaan zij volgens het woord van Z. H.deu
Paus voort op den ingeslagen weg, dan zulleu zij met
recht mogen zeggen: v\at vallen moog, wij staau".
,,Onder de schutse van onzen H. Patroon St. Willibrord
zijn wij krachiig en sterk/'
Nadat de president aldus de vergadering had ge
opend, werd door de Zangafdeeliug wSt. Cecilia" het
Bondslied ten gehoore gebracht, waarna het Harmonie
orkest «St. Ambros us" zijne opwekkende tonen deed
hooren. Achtereenvolgens werden door St. Ambrosius"
ten gehoore gebracht marehe procession Fraternité
van G. Renaud, fantcisie le petit due van Jos. Kes-
sels, en fantaisie sur I' opera Freisckutz van Weber,
door Grève getoonzet, welke nummers door het dank
baar publiek met een krachtig applaus werden beloond.
Daarna werden door «St. Cecilia" uitgevoerd *Wees
man" van A. Lijsen en ^Lentelied" van Verhulst.
Deze beide nummers, in het afgeloopen voorjaar in
den Znngwedstrijd te Rotterdam met den derden prijs
bek oond, werden zoo uitmuntend gezongen, dat een
storm van toejuichingen losbrak.
De zeereerw. hooggel. pater J. V. de Groot O.P.,
die daarna omler applaus den katheder besteeg, gaf
allereerst zijn blijdschap te kennen te mogen spreken
tot een vergadering waarin de verschillende staten en
atanden dezer stad waardig waren vertegenwoordigd,
en dee de daarna mede, dat hij zon spreken over een
man die den grondslag heeft gelegd der Nederlandiche
volksbeschaving, een der grootste helden van het ehris-
tendom. In den geest zag hij zijn heerlijk beeld om
kleed met het plechtig bisschopsgewaad, maar onder
dat kleed school eeu ziel vol geloof en liefde. De Katho
lieke Kerk in Nederland heeft altijd op bijzondere
wijze de aandacht voor haren apostel St. Willibrord
gevraagdzijn naam is een prikkel toe edele christe
lijke dadenspr. verheugt er zich over dat hij hier
zijn lof mag verkondigen onder vrienden en bekenden,
hem allen dierbaar door de banden des geloofs en
des doopsels, in deze plechtige vergadering die be
wijst, dat de katholieke werkman zijn stoffelijke be
langen beoogt, maar ondergeschikt aan de geestelijke,
in dezen Boud die het volk zoo begrijpt, dat het niet
bestaat nit een stand, maar een organisch geheel vormt,
werkman en werkgever samenvattend, omvattend hij
die arbeidt met de hand niet alleen, maar ook zij die
arbeiden met den geest, den arbeid beschouwend als
een plicht ons door God opgelegd De beschouwing
van St. Willibrord, den grooten arbeider van den
geest, zal ons moed en lust geven, om 's levens zware
en ernstige plichten getrouw te vervullen.
Het onderwerp, dat spr. wenschte te behandelen, zou
zijn de roepstem van St. Willibrord in Nederland voor
heen en thans. De stem van St. Willibrord heeft
weerklonken in het verleden. Spr., dit eerste deel van
zijn onderwerp behandelend, schetste de eerste opvoeding
van den grooten apostel onder de leiding eener vrome
moeder en zijne geestelijke vorming in de klooster
orde der Benedictijnen, die den geest van beschav ng,
de kunsten en wetenschappen door geheel Europa
hebben verbreid. Nadat Willibrotd hier het geestelijk
leven had ontvangen als een reine leliekelk die het
zonlicht, opvangt luisterde hy naar de stem die hem
tot hooger taak riep. En zoo staat hij daar aan de
kust van Nederland om te midden van den stoom van
het heidendom den weg te banen voor Christus. St.
Willibrord kwam hier de christelijke beschaving bren
gen aan een volk, dat reeds eene andere beschaving
had genoten, de beschaving van het oude hei-
deosche R-me, dat een groote stoffelijke kraaht
had doen kennen in de reuzenwerken waarvan
onze bodem nog de sporen draagt. Maar de ware
beschaving bleef tot dan toe dat volk onbekend.
Dat volk kende den god des bliksems en der zee, den
god die het wond deed beven en de speer deed trillen
op de jacht, maar het geloot in éenen God, Schepper
van hemel en aarde, bleef het onbekend. Eu St. W il-
librordus verscheen en zijn apostolische hand verplet
terde het afgodsbeeld en hij predikte dat volk de waar-
he d die aan de heidensche wijsgeeren omsluierd bleef,
maar nu aan allen, machtigen en geringen, werd ver
kondigd Credo in unum DeumIk geloof in éenen
God!
Wat leerde St. Willibrord omtrent het mysterie van
den dood De voorstelling, die de heidenen zich
maakten van het leven hiernamaals, was eenvoudig de
barbaarschheid in een andere wereld overgeplaatst.
Treurend staat daar de jonge vrouw bij het lijk van
den gestorven krijger. Slaat zij, denkend aan de plich
ten die haar als moeder wachten, den blik naar boven
Neen, wanneer daar het. lijk van haar echtgenoot ligt
op het rustbed van berken- en eiken twijgen, om weldra
aan de vlammen te worden prijsgegeven, kent zij slechts
een geïnspireerde daad, zich met hem ter dood te
offeren, en zij grijpt het staal, drijft het in de borst,
en als daarna de rosse gloed der vlammen opgaat, is
naar heidensche zeden een uiting van moed en ver
trouwen in da onsterfelijkheid volbracht. Maar St.
Willibrord predikt het woord van Hem, Die gezegd
heeftIk ben de Opstanding en het Leven. Hij brengt
de troost van den Christus-consolatnr, en de christelijke
daad van moedige plichtsvervulling met het oog op
het weerzien in den hemel, treedt in de plaats van
de heidensche heldendaad.
In onze gouwen heerschte in St. Willibrord'a tijd
de bloedwraakde godin der wrake heerschte met
onbeperkte macht, en onder dat wraakgierig volk ver
scheen St. Willibrord, houdende in de hand het kruis,
het symbool van Hem, Die gezegd heelt da- wij niet
alleeö onze vrienden, maar ook onze vijanden moeten
beminnenhij giet olie op de wonden hij stort woor
den van lielde in de harten uit en brengt lielde en
vrede, daar wraak en vijandschap totnogtoe onbeperkt
heerschen.
De roepstem van St. Vf illibrord, in het heden schet
send, zette spr. uiteen, dat naast het godsgebouw van
St Willebrord, het groote gebouw van de ware be
schaving in Nederland is opgetrokken. Mèt den gods
dienst hebben kunsten en weteoscbappen hier hun intrede
gedaan, zoodat in den loop der eeuwen zich de lorsche
figuur van Karei den Groote als het beeld der beschaving
vertoont en de christelijke beschaving zich al meer en
meer ontwikkelt. Maar daarop volgde de tijd, waarin
het volk van Nederland niet meer een was, elkander
niet meer verstondde gelukkige geloofseenheid is
sedert de 16e eeuw verdwenen. Wat zoekt en spreekt
St. Willibrord in onze dagen. Treedt hij te Utrecht
de nieuwe St. Maarten, die de plaats van de oude
vervangen heeft, binnen, dan hoort hij daar niet meer
het Credo door hem verkondigd, dan zoekt hij daar
tevergeefs naar het altaar en dan moet hem het woord
van de lippeu, dat eens gesproken werd bij het ledige
graf des Heerenzij ht bben den Heer weggenomen I
De maonen, die het geloof in Christus verkondigd
hebben, waren priesters en kloosterlingen, en hoe dik
wijls ziet men nu het priesterlijk kleed met slijk be
smeurd, de kloosterlingen gehoond, Rome als de anti
christ aangeduid. Waar is het Credo door St. Willi
brord gepred kt; wat is er overgebleven van de zeven
heiligdommen, de Sacramenten door hem toebedeeld
waar is het ideaal der eenheid van geloof en liefde
In ue plaats van die gelukkige geloofseenheid vindt
St. Willibrord slechts meening tegen meeninghet
christendom verscheurd in tallooze sekten het bestaan
van God zelfs aangerandde sympathien meer voor
het heidendom dan voor het katholieke Christendom
de strijd ontbrandt in de maatschappij, die God niet
meer als de schutse des levens eert en wier eerste en
laatste woord is genieten en bezitten.
Maar ook hier zal St. Willibrord weer redding
brengen, want hij bemint Nederland in den hemel
gelijk hij het liefhadt op aarde. De stem van dien
grooten apostel spreekt tot Nederland. Volk van
Nederland, waarom verlaat ge het geloof dat ik als
bisschop u heb verkondigdwaarom verlaat ge de
heilvolle leer van den Grooten Leeraar, den onver-
gaukelijkeu Christus om u te wenden tot de meening
van een dag Ik zie industrie en beschaving op elk
gebied, maar d* mensch leeft niet van brood alleen
hij heeft ook oehoefte aan het brood der ziel. De
stem van St. Willibrord tot het volk van Nederland
sprekend, getuigt dat de oplossing der groote vraag
stukken van onzen tijd slechts door onderlinge samen
werking, 1 nga eerlyken, Wettigen weg te bereiken is.
De arbeiders aanmanend zich aan de beginselen van
recht en eerlijkheid te houden, spreekt zij tot de
mannen van het kapitaal dat zij hetgeen zij bezitten,
niet alleen voor zich-zelven moeten behouden, maar tot
heil van het geheele volk moeten aanwen len, het volk
van Nederland, dat slechts door eenheid gi iot, krachtig,
bloeiend, een organisch volk kan zijn.
De stem van St. Willibrord tot het volk van
Nederland sprekend, vraagtValk van Nederland, van
wien hebt gij het geloof ontvangen was het niet van
een man, een priester die offerde het Offer der H. Mis
nu vaak genoemd een paapsche afgoderij Gij hebt het
geloof ontvangen van kloosterlingen die de Evangelische
raden als een sieraad van het ehristendam hebben
geëerd, van een man die als herder en bisschop over
u stond.
De stem van St. Willibrord tot het volk van Neder
land sprekend, wijst op de eenheid met Rome. De
groote apostel getuigt, dat hij als pelgrim den moeilijken
gang naar Rome gemaakt heeft en den zegen des
Allerhoogsten voor het Nederiandsche volk verkregen
heeft, toen hij aan de voeten van paus Sergius be
leden heeftGij zijt Petrus, Petrus eereu wij in U.
En hij vermaant het Nederiandsche voik weder het
oog te richten naar Rome, naar Rome, waar de man
arbeidt die als Sergius is de opvolger van Petrus, de
Plaatsbekleeder van Christus, die het opperste Hoofd
is der Kerk. De stem van St. Willibrord getuigt dat de
trouw aan Rome zeer goed kan samengaan met de
trouw aan bet Vaderland, ja, wij Kathofeken, vooral
«e leden van den Volksbond, kunnen het getuigen;
hoe trouwer aan .Rome, hoe trouwer aan het Vaderland I
Toen het daverend applaus, dat de schoone heerlijke
rede van onzen veelbegaafden oud-stadgenoot als beze
gelde, eindelijk was verstomd, nam de zeereerw. beer Van
den Berg, geestelijk adviseur der Bondsaf'deeling het
woord. Het was hem een aangename taak namens allen
een woord van dank tot den hooggeachten spreker te
ricthen. De ademlooze stilte waarmede zijn rede gevolgd
was, het applaus dat haar meermalen onderbroken had,
vooral de toejuiching aan het eind getnigde dat zijn woord
in aller hart instemming had gevonden. Het is zeker
een groot voorrecht, een groote glorie voor dezeafdee-
ling, -ichiedams groote zoon, professor De Groot, de
glorie der K*t olieke Kerk in Nederland, ter opluister
riug van het St. Willibrordsfeest te zien optreden;
tereoht n.eiut spr. prot. De Groot de glor e der Katho
lieke Kerk in Nederland, want hij leert de Kerk ais
lerrmeesteresse der waarheid, als beschermster der
wetenschappen in haren vollen luister kennen. Spr.
brengt er deu gevierd:a redenaar diepgevoelden innigen
dank voor, dat hij die zoo hoog staat in de wereld van
kennis en wetenschap, is nedergedaald tot den katho
lieken werkman. Hij vertrouwt, dat zijn woord zal
hebben opgewekt tot innige samenwerking, tot groote
liefde' onder de verschillende standen en tot aller
hartelijke liefde voor onze Moeaer de H. Kerk. Moge
professor De Groot, krachtig en sterk, nog jaren lang
in zijn hoogen en verhevsu werkkring blijven Zieo
wij hem nog meermalen in ons midden om gevoed
te worden door zijn krachtig woord I Opa.it daarop te
zekerder zou worden gegaan, bood spr. ten slotte den
gevierden professor het eerelidmaatschap der afdeeling,
waarvan hij hem het insigne op de borst hechtte,
eindigend met een opgewektleve professor De Groot I
Daverend applaus
Daarna trad de Zangafdeeling „St. Cecilia" op met
bet Te Deum van Th. H. H. Verhey. Het was voor
zeker eene goede gedachte, .-ichiedam ook met dit ko
lossale werk, een -ier nieuwste van dezen componist,
te doen kennis maken, maar het getuigde ook tevens
van grooten moed, een compositie als deze, zoo rijk
aan moeilijkheden, aan te durven. Uitstekend werden
echter de verschillende bezwaren overwonnenflink,
krachtig en zuiver klonken de koren, en er werd met
een toewijding gezongen, die bewondering afdw. ng
eeo woord van lof aan den tenor-solist, die zijn kolos
sale, zware, soms ondankbare partij zoo hoogst ver
dienstelijk ten gehoore bracht, is hier zeker op zijn
plaats.
Een eigenaardig voorval fcid plaats bij de uitvoe
ring van dit werk de bariton-solist, de heer C. v. L.,
die niet alleen 's middags op de slotrepetiae zijn partij
naar wensels vervulde, maar zelfs des avonds tot aan
het Te Deum geheel ongehinderd zong, werd in een
oogenblik door zoo'n fatale heeschheid overvalleu, dut
hij niet alleen niet meer kon zuigen, mrar zelfs het
spreken hem moeilijk viel; hij vond echter een waar
dig plaatsver vang r in den directeur, deu heer d. D.,
die onmiddellijk zijne partij overnam, zoodat de ver
dere uitvoering geheel ongestoord afliep.
Hulde behoort voorzeker gebracht te worden aan
„St. Cecilia" en vooral aan haren directeur, die in
zoo betrekkelijk korten tijd van studie dit werk zoo
naar wensch deed slagen.
Met de uitvoering van het Tc Deum liep de schoone
feestavond ten einde, die als een avond vol leerrijk,
afwisselend genot, zeker nog lang in aangename her
innering zal blijven.
V»B
lfden
va"