ALGEMEEN OVERZICHT.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
23 Januari '97.
De radicalen in de Kamer van afgevaar
digden in Frankrijk hebben in de schit
terende kerkelijke feesten van II. Zondag
nog eens gelegenheid gevonden op het oude
stokpaardje, de sluiting der basiliek van het
H. Hart op den Montmartre, terug te komen.
De radicaal Rouannet stelde de afschaffing
voor der wet van 1878, waarbij deze als
een nationale boetedoening gestichte basi
liek tot een instelling var, openbaar nut is
veiklaard. Men heeft Zondag op dien Mont
martre weer in gelijken zin gesproken, zei
Rouanet, en het doen voorkomen alsof onze
nederlagen van 1870 een straf waren voor
onze zonden, maar dat is een beleediging
voor Frankrijk en kan het best beantwoord
worden door afschaffing van die in een
zwak oogenblik gemaakte wet. (En ik, riep
de conservatief Baudiy d'Asson, vraag de
ontbinding der vrijmetselaarsloges. Spot
gelach op de radicale banken beantwoordde
deze welbedachte opmerking.)
De minister van Justitie, Darlan, meende
ook zijnerzijds, dat die wet van 1878 eigen
lijk een anachronisme was maar het geval
ligt er nu eenmaal toe, zuchtte hij men zou
de uitgebreide terreinen waarop de basiliek
gebouwd is, moeten onteigenen en de groote
geldsommen die aan den bouw besteed zijn,
moeten teruggeven, hetgeen feitelijk onmo
gelijk is. In 1882 werd een soortgelijk
voorstel als dat van Rouanet reeds eenmaal
door de Kamer in overweging genomen,
maar daar bleef het bij, omdat er eenvoudig
niets aan te doen is. Ook in 1891 werd
nog een poging- beproefd maar, met geen
beter suces, en daarom ontried de minister
ook thans de door Rouanet gevraagde
urgentie of spoedeischendverklaring.
Nadat de socialist Viviani de onteigening
zonder schadevergoeding bepleit had, toonde
de abbé Lemire het ongerijmde daarvan
aan door in herinnering te brengen dat
volgens de Wet deze kerk toebehoort niet
aan den Staat, niet aan de Gemeente, maar
aan den Aartsbisschop van Parijs, die zijner
zijds door diezelfde wet verplicht is haar
nimmer van het gestelde doel, den open
baren eeredienst te vervreemden. Het ge-
heele gebouw heeft aan Staat en Gemeente
geen stuiver gekost. Na verdediging door
Goblet en bestrijding door De Mun, werd
de urgentie verworpen met 332 tegen 176
stemmen.
Bij de beraadslaging gisteren in het Lager
huis in Engeland gehouden over het adres
van antwoord op de troonrede stelde de
conservatief Howarth een amendement voor,
inhoudende dat de verklaring der regeering
in zake de invrijheidstelling der dynamiet-
mannen onvoldoende is en geschikt om der
gelijke misdadigers aan te moedigen.
De minister Buliour wees krachtig dezen
aanval terug, en zeide dal Howarth niet
alleen het oordeel van den minister van
biuneiilaiidsche zaaen had aangevallen, maar
ook diens eer en de eer van zijn ambtge-
nooten, door te kennen te geven dat hun
daden door staatkundige overwegingen
waren ingegeven.
In zake de pest in Britsch-Indië legde
lord Hamilton de volgende verklaringen af.
Het voorkomen van pestgevallen te Bombay
is in Sepiember vastgesteld. Den 2en Oc
tober zijn krachtige maatregelen bevolen.
De epidemie schoen af te nemen in No
vember, maar is heviger geworden sedert
den len Decemberin die maand werd
ook Karatsji aangetast. Poena wordt nu
van pest verdacht, maar behalve te Poena
treedt de pest niet in epidemischen vorm
op buiten Bombay. Te Karatsji zijn slechts
sporadische gevallen voorgekomen onder de
vluchtelingen. In die twee steden zijn alle
maatregelen genomen om de uitbreiding
der ziekte tegen te gaan op alle wegen
worden de reizigers onderzocht; als zij zich
in de groote plaatsen willen ophouden, wor
den de verdachten afgezonderd. Ten einde
te voorkomen dat bedevaartgangers de pest
naar de Roode Zee overbrengen, is van 1
Februari af het vertrekken van schepen
met Mekkagangers uit Bombay seint dat
men op zijn hoede moet zijn tegen over-
drevenen verontrustende berichten slechts
vier Europeanen zijn aan de pest gestorven.
Lord Russell zeide dat de uitkomst der
maatregelen, tegen het overbrengen van de
cholera met de Nubia genomen, Engeland
in 't gelijk stelt waar het zijn toevlucht
niet neemt tot quarantaine-maatregelen.
Chamberlain deelde mede dat de regeering
een nota gericht heeft aan de regeering der
Zuid-Afrikaansche republiek ten aanzien der
wetsbepalingen tegen de vreemdelingen,
maar de briefwisseling daarover is nog niet
afgeloopenzoodra dit het geval is, zal zij
openbaar gemaakt worden.
Het stoomschip Duvegan Castle, aan boord
van welk schip de oud-minister Cecil Rhodes
zich bevindt, is gisteren-namiddag te Ply
mouth aangekomen. Niettegenstaande den
sneeuwstorm was een aanzienlijke menigte
op de kade verzameldde heer Rhodes
besloot evenwel niet aan land te gaan, doch
per stoomschip zich naar Londen te begeven.
Lord Salisbury heeft een blauwboek uit
gegeven over de onderhandelingen, welke
over de Oostersche kwestie zijn gevoerd.
Volgens dit blauwboek heeft hij 23 Septem
ber het oordeel der Oostenrijksch-Hongaar-
sche regeering gevraagd, daarna zond hij
20 Oct. aan alle mogendheden een schrijven,
waarin hij voorstelde, dat de gezanten te
Constantinope) een plan tot het invoeren
van hervormingen zouden uitwerken en dat
de mogendheden dwang zouden toepassen,
wanneer de Sultan mocht weigeren de door
de mogendheden voorgestelde hervormingen
in te voeren. De leden van het Drievoudig
Verbond keurden deze voorstellen goed.
De heer Chichkine verzette zich aanvan
kelijk tegen het toepassen van dwang, doch
25 November berichtte de Engelsche gezant
te St. Petersburg, dat de keizer den heer
Chichkine gemachtigd had tot het af
leggen der verklaring, dat Rusland niet zal
terugdeinzen voor het toepassen van dwang,
wanneer de Sultan zijn gewone practijk
mocht toepassen en zijn heil mocht willen
zoeken in uitvluchten.
De Fransche gezant te Londen overhan
digde in December Lord Salisbury een nota,
waarin mededeeling werd gedaan van de
instructies, den Franschen gezant te Con-
stantinopel gegeven. Deze instructies schrij
ven in het algemeen een samengaan met
de overige mogendheden voor, onder voor
waarde dat Turkije ongeschonden zou
blijven bestaan dat niemand afzonderlijk
zou optreden. En voor zoover betrof het toe
passen van dwang nam Frankrijk hetzelfde
standpunt in als Rusland.
In beginsel was dns aangenomen, dat
desnoods de Sultan door dwang tot zijn
plicht zou worden geroepen. Mocht eenige
mogendheid daarmede niet meegaan, dan
zou zij zich toch niet tegen het optreden
der andere mogendheden verzetten.
Bij de behandeling der begrooting van
binnenlandsche zaken in de vergadering door
den Rijksdag in Duitschland gisteren ge
houden, werd een langdurig debat uitgelokt
door de crediet-aanvrage voor een onderzoek
naar het mond- en klauwzeer. Von Stumm
(conservatief), Werner (antisemiet) en Ger
stenberger (ce .truin) noemden afsluiting van
de grenzen het beste middel tot wering van
besmettelijke veeziekte. Minister Hammer-
stein betoogde, dat de maatregelen tot be
scherming van den veestapel streng worden
uitgevoerd. De regeering moet echter ook
de verdragen met andere staten nauwgezet
in acht nemen. Het vleesch dat wij noodig
hebben, kunnen wij wel-is-waar geheel uit
het binnenland krijgen, maar de ziekte kan
door politiemaatregelen alléén niet onderdrukt
worden. Vele besmettelijke veeziekten ont
staan ook in het binnenland. Wij stellen
dus een onderzoek in naar den aard der
besmetting, en men hoopt nu, een voor
behoedmiddel tegen het klauwzeer ontdekt
te hebben. De onderzoekingen zullen waar
schijnlijk binnen enkele weken afgeloopen
zyn. Men wyst ons altijd op het voorbeeld
van Engeland dat den vryhandel voorstaat,
maar Engeland, is toch (zeide de minister),
als zijn stoffelijke belangen op het spel staan,
de allerergste protectionist. Bijval rechts.
De verdere sprekers uit het centrum, de
conservatieven en de nationaal-liberalen
spraken allen ten gunste van afsluitings
maatregelen, terwijl de sociaal-democraten
en de vrijzinnige volkspartij een algeheele
afsluiting der grenzen bestreden, en meen
den dat het in 't belang van de veeteelt
noodzakelijk was om goed buitenlandsch
vee in te voeren.
De begrooting van binnenlandsche zaken
is aangenomen.
De prins Von Wied is tot president van
het Pruisische Heerenhuis benoemd. Vorst
Wilhelm zu Wied werd den 22 Augustus
1845 te Nieuwied geboren en is de zoon
van den op 5 Maart 1864 overleden vorst
Hermann en vorstin Maria, geboren prinses
van Nassau en zuster van den groothertog
van Luxemburgde echtgenoote van den
vorst is, gelijk men weet, prinses Maria,
dochter van prins Frederik der Nederlanden
en prinses Louise, geboren prinses van
Pruisen. De vorstin is derhalve een nicht
van keizer Wilnelm I.
De zitting der Kamer van afgevaardigden
in Oostenrijk is gisteren gesloten. Het
Heerenhuis heeft de begrooting en de wet
op de middelen aangenomen en ontving
mededeeling van de ontbinding der Kamer.
De ontbinding van het parlement in Italië
ontneemt de oppostie de gelegenheid, de
regeering over den toestand in Afrika te
interpelleeren. Men maakt zich toch over
den inval der Derwischen in de kolonie
Eritrea ernstig ongerust. De tegenspoed in
den oorlog met den Negus heeft de bevol
king zenuwachtig gemaakt. Het maakt ook
een pijnlijken indruk op de openbare mee
ning, dat de kondschapdienst zoo slecht is
ingericht, dat tienduizend man Mahdisten
het door de Italianen bezette Kassala kon
den voorbijtrekken, zonder dat daarvan
berichten inkwamen bij den gouverneur der
kolonie. En men brengt hierbij in herinne
ring de overrompeling van het bataljon-
Toselli bij Ambalagi.
Toch hoopt men, dat het generaal Vigano,
den vervanger van generaal Baldissera, ge
lukken zal de Mahdisten terug te drijven.
En daartoe schijnt de kans niet gering, als
ten minste geen paniek ontstaat onder de
troepen, en als de inboorlingen niet van de
gelegenheid gebruik maken om een opstandje
te beginnen. Waarschijnlijk heeft reeds een
gevecht plaats gehad, doch totnogtoe
ontbreken berichten daarover. Het eenige
wat bekend is, was een ontmoeting tusschen
de voorposten bij Salsale.
Reeds tweemalen zijn de Italianen met
de Derwischen slaags geweest, in 1890 en
in 1893. Beide malen behielden eerstge-
noemden de overwinning.
De opstand op Cuba duurt nog steeds
onverpoosd voort. Een dépêche uit Havana
deelt mede, dat generaal Weyler bevel heeft
gegeven om binnen drie dagen alle plantages
in de provincie Havana te verwoesten, waar
van dp rebellen eenig voordeel zouden kunnen
genieten.
Uit Cienfuegos wordt gemeld, dat gene
raal Pin op bevel van generaal Weyler naar
Spanje zal terugkeeren.
Volgens een telegram nit Manilla hebben
de opstandelingen op de Philippijnen 30,000
geweren bij een Belgisch huis te Horikong
aangevraagd.
Voor den krijgsraad te Manilla staan thans
13 personen terecht, waaronder de ministers
der voorloopige regeering een hunner moet
bekend hebben, dat de opstandelingen onder
handeld hebben met Japan.
Cavite schijnt verdedigd te worden door
7000 goed gewapende opstandelingen.
Schiedam, 23 Januari 1897.
Wij vestigen bjjzonder de aandacht op
achterstaande advertentie, waarin de ge
legenheid tot toetreding tot de nieuw opge
richte kiesvereeniging wordt aangekondigd
Plaatsgebrek belet ons over het nut di«f
toetreding uit te weiden. Velen zullen echt®r
begrijpen, dat vooral onder de tegenwoordig®
omstandigheden, nu bij de ingewikkelde b®'
palingen der kieswet voorlichting der kiez®1"3
dubbel noodig is geworden, het bestaan *aI1
een groote katholieke kiesvereeniging all®5'
zins gewenscht is.
Door algemeene toetreding tot de katb®'
lieke kiesvereeniging zal de organisatie d®[
katholieke kiezers eerst geheel tot ha»f
recht komen.
Het register van inschrijving voor d®
Nationale Militie wordt op 31 Januari »,s'
des namiddags ten vier ure, voorloopig ëe'
sloten. Mitsdien worden de jongelieden <b®
in het jaar 1878 zijn geboren en zich nog
niet hebben laten inschrijven, er aan her'
innerd, dat die aangifte vóór gemeld tijdstip
ter Secretarie op de werkdagen tussch®"
des voormiddags half negen en des nai»1^'
dags hall vijf kan geschieden, daar zij b'J
verzuim hiervan in geldboete of hechtei"s
vervallen.
In de plaats van wijlen den heer n,r'
H. J. Schuurman zijn benoemdtot pres1'
dent curator van het Gymnasium de heer
mr. H. M. C. Poortman en tot voorxitt*f
der commissie vsn toezicht op het Midde'"
baar Onderwijs de heer Dr. B. de Bruij0'
Ineen logement alhier is heden een minde!"
jarige jongen aangehouden, wiens opspori"#
en opzending naar 's Gravenhage nam®"3
den vader door de politie verzocht was.
Naar wij vernemen, zal het den 2n Febr»
ari aanst. 25 jaar geleden zijn, dat de he®r
E. Emond, boekhouder aan den stoommol®*1
»Den Draak", als zoodanig werd aangestel
Thans is ook het rundvee van de vee'
houders J. v. Schie en A. Kool in de*®
gemeente, gezond verklaard, zoodat met"
ontsmetten van stallen enz. een aanvang 13
gemaakt.
Het mond en klauwzeer heerscht tb»
nog op 3 plaatsen.
Uit Rotterdam wordt in dato 21 dei®r
aan de Tijd geschreven
Met 24 tegen 14 stemmen heeft bede"
de Gemeenteraad het voorstel verworp®"'
om subsidie te verleenen aan bijzonder®
bewaarscholen.
Alvorens men echter tot stemming °vef
ging had een zeer uitvoerig debat P'aaJ^
De heer Van Staveren toonde aan, dat
percentage van de bevolking der by zond
scholen moest achteruitgaan, omdat de vo"^
standers van de bijzondere school nietku°
nen voldoen aan de behoefte tot sticht1"
van nieuwe scholen. Sedert de invoer'
ver wet-Mackay zijn hier ter stede gest'
negen openbare en twee bijzondere scho
Ook kwam hij ertegen op, dat de sub='
zou zijn een verkapte begunstiging va"
bijzondere school. De subsidie is niet gr°
genoeg, om er win t mede te behalen.
Voorts werd het voorstel verdedigd d
de beide katholieke leden, de heeren
en Kraemer. De eerste kwam tegen de
schuldigmg op, als zouden de kerkehj^
pariijen geen hart hebben voor het beW
schoolonderwijs; hij meer.de te kunnen
staan met te wijzen op de Zustersscn0
en toonde verder aan, dat de Kath°'ie
er meer aan hechten, dat in het hart
het kind het eerste zaad van den g°ds^'®
ontkieme, dan aan een zekere hoeve"
lucht, die de liberalen in de school'"
en in speelplaatsen wenschen. ei
De heer Kraemer beriep zich, wat ^et
standpunt der Katholieken betrelt, °P
mandement der bisschoppen van 1368-
De wethouder van onderwijs ve,del^ieel
het voorstel vooreerst uit een fi"a" e
oogpunt. Voor elke duizend kinde'e"*
door de bijzondere bewaarschool wor
opgenomen, woiden aan de geiae*D
