Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Ned. R. K. Volksbond,
h"°
weten welke beloften hij den inlanders had j
gedaan die niet door hem gehouden waren.
De heer Kruger verklaarde zich een sterk
voorstander van het behoud van den vrede.
De vreemdelingen zullen in alle opzichten
beschermd worden zoolang zij geen onge
regeldheden te voorschijn roepen.
De Senaatscommissie voor de buitenland-
sche zaken in de Noord-Amerikaansche Unie
heeft met zes tegen vier stemmen besloten
de ratificatie van het Engelsch-Amerikaansch
verdrag aan te bevelen, mits daarin worden
gebracht twee amendementen lo weglating
van de clausule, waarbij de koning van
Zweden en Noorwegen tot scheidsrechter
is aangewezen, 2o invoering van de bepaling,
dat een kwestie, die de betrekkingen van
de beide onderteekenende rijken tot andere
mogendheden raakt, niet aan arbritage zal
worden onderworpen, tenzij krachtens eene
bijzondere overeenkomst.
Sherman, lid van den Senaat der Ver-'
eenigde Staten en aanst aard staatssecretaris
in het kabinet Mac Kinley, heeft schrifte
lijk zich verklaard vóór het Engelsch imeri-
kaansch arbitrageverdrag, mits het eenigs-
zins gewijzigd wordt.
In het Congres der Vereenigde Staten
van NoordAmerika zal waarschijnlijk de
Immigratie-wet worden aangenomen. Daar
bij worden alle analphabeten geweerd
ieder persoon boven de 16 jaar moet een
passage uit de Grondwet der Vereenigde
Staten kur.nen lezen en schrijven in het
Engelsch of in de taal van het land waar
hij vandaan komt. Dit geldt voor personen
van beiderlei geslacht. Men heeft er bezwaar
tegen gemaakt, omdat het gevolg er van
zou kunnen zijn, dat een gehuwd man van
zijn vrouw gescheiden wordt, doch de be
paling zal niettemin behouden worden. De
eenige uitzondering wordt gemaakt voor
emigranten van Cuba, die zonder onderzoek
worden toegelaten.
Schiedam, 1 Februari 1897.
afd. Schiedam.
De eerste vergadering der afd. ScMedara van den
Ned. R. K. Volksboud werd door den president, den
heer C. J. Willeman, na het gebed, geopend met een
terugblik op het atgelo peu jaardie blik doet be
sluiten, dat de algcmeene totstaui niet is verbeterd,
maar dit is voor de ltden van den Volksboud geeu
reden tot flauwhartig terugtredeuimmers, wat de
bijzmdere werkzaamüeid er Bondsafdeeliug bet relt, is
er alle reden tot tevredenheidzij heeft in het ver
scheiden jaar den strijd tegen de neutrale vercenigiugeu
met succes gevoerd en eeu dam opgeworpen tegen het
voortwoekerend socialisme, öpr bracht nier in herin
nering den strijd tegen den bootwerkers-, timmerlie
den- en aigareumakersbond, die onder den invloed
staan van het socialisme, er op uit zijnde, den toestand
van den werkman nog o gelukkiger en ellendiger te
maken dan hij was. Wijzeud op de verkregen uit
breiding van het kiesrecht,, wekte hij zijn hoorderen
op daarvan een goed gebruik te maken, wauneer de
tijd daarvoor zon gekomen zijn en ie gaan stemmen
voor God, Vaderland en Vorstin I Den wensch uit
sprekend, dat het zou ziju een vo.»rdeelig jaar en de
Bondsaideeli ig in bloei zou toenemen, spoorde spr. aan
tot krachtige aaneensluiting in de vakzldeehngeu die de
steunpilaren zijn Van den Bond, hopend dat zij vooral
zouden bloeien Met een woord van dauk en welk >m
aan de aanwezige douateur9, bracht de pre9. eeu woord
vau hulde aan den eeiw. spreker, die in deze overvolle
Zaal het woord zou voeren en daardoor loonde, dat hij
met hart en ziel aan den Volksbmd was gehecht.
De lezing der notulen gaf aanleid.ug tot eene korte
W"ordeUwissehng tusscheu den heer Be Boer, die be
toogde dat de president in verband met het bijbetalen
voor de Volksbanier van niet-royceren gesproken had,
en de president, die volhield, hij alleen had gezegd,
dat de kwestie van royeereu niet aan de orde was
Na goedkeuring der notulen weerlegde de president
eenige bezwaren, die tegeu het invullen van de rond
gezonden lij9 en in zake het kiesrecht worden inge
bracht, eu zette hij de noodzakelijkheid u teen, die
lijsten in 't belang eener goede organisatie alsnog in
te vullen, wijzend op het gewicht van deu kiesplicht.
Verder wekte spr. de leden op tut de geringe bij bei a-
ling van 1 cent vo.r de Volksbanierwaardoor zij
het bestaan van het Bondsorgaan zouden verzekeren
en hun eigen zaak steunen.
Rede van den weleerw. pater
A. L. H. Perquin.
Het woord was daarna aan den weleerw. pater Per
quin die onder applaus den katheder besteeg. Spr
verklaarde hij dat hij hier voor de eerste maal zonder
schroom opt ad, waut hij ziet hier zoovelen, die reeds
dikwijU tot zijn gehoor hebben behoord; hij spreekt
hier tot uegelijke mannen üie eeib>ed hebben voorden
priester, die zijue Zending aan de H. Kaïholieke Kerk
ontleent. De invloed der Katholieke Kerk op het maat
schappelijk leven zou het onderwerp zijn van sprekers
rede. Die invloed, we ke in het verleden groot is
geweest, is weer much ig geworden in onze dagen
getuige het razen, tieren als 't ware steeueu werpen
van zoovelen naar hetgeen zij »de zwar e bende" noemen
het schrikwekkend spook der priesterheerschappij wordt
wetr opgeroepende priesters nemtn de vrijheid weg,
voeren de katholieke mannen mede, ja zegt spr., ze
voeren ze mede, want zij vers'erken hen in 't geloot
en maken het in hen vast en onwankelbaar als een
rots te midden der zee, waarop de woedende golven
der goddeloosheid uiteenspatten en tot nietswaardig
schmm vergaau.
Spr herinnerde hier aan het woord van Leo XIII
m zijn encycliek Rerum Novarumdat de Kerk de
burgerlijke maatschappij van den dood tot het leven
heelt opgewekt en baar gebracht tot den Staat waarin
wij haar nu aanschouwenzij heeft de burgermaat
schappij gegrondvest; aan haar danken wij alle goed
in het verleden en van haar verhopen wij alle go< d
voor de toekomst, een blik in bet verleden zal ons
doen zien, wat de Kerk voor het individu, den persoon
gedaan heeft met betrekking tot de vrijheid.
N.ets wordt meer misbruikt dan het woord vrijheid,
zoo vervolgde spr., de dagbladen stellen'taan het hoofd
hunner kolommen, de vrijmetselaars schrijven het op
hun vaandel, de socialisten gebruiken het als lokaas,
het staatsgezag bedekt daarmede de meest duldelooze
tirannie, maar wij, we hebben minder den mond van
het woord vol, maar hebben de zaak meer lief, wij
die haar hebben moeten ontberen zelfs op ouze zolder
kerkjes, wij huldigen haar als de beschermster van
waai he d en recht en een goed van oneind ge waarde,
niet de vrijheid die in bandeloosheid ontaardt, maar de
onve'valschte vrijheid die door de Heilige Koomich-
Kathulieke Kerk gehuldigd wordt, de vrijheid die de
Kerk mèt de christe.ijke beschaving der wereld heeft
geschonken.
Ten einde dit te staven, wees spr. op den toestand
der wereld in de eerste tijdep van het christendom
zij was verdeeld in twee klassen machtigen en slaven
de eersten in wellust verslonden, de laatsteu als het
minste wezen geacht, door een Romeinsch keizer zeifs
bij du zenden ter dood gebracht de slave», die geeu
enkel recht bezaten als een os en ezel werden verkocht
en over 't algemeen werden geminacht, Zelis door de
grootste geesten van het heidendomAr stobles achtte
de menschen geboren voor de vrijheid of de slavernij
en aro onde scheidde 3 soorten van werktuigende
stomme werktuigen, de halfsprekende, de ossen en de
ezeis, en de sprekende werktuigen, de slaven.
Voor die heidensche wereld predikte de Keik de
vrijheid, niet de vrijheid, de baudelousheid om aaD
alle lusten te voldoen, maar do ware vrijheid der kin
deren Gods. Zij richtte 'teerst het woo d met bijzon-,
dere voorliefde tot de ongelukkige slaven bracht de
Blijde Boodschap en kwam met de teedere liefde eener
moeder tot die armen liefkoosde die parias, die met
vreugde naar haar luisterden, en vermaande de meesters
hunne ouderhoorigen met zachtheid te behandelen, er
op wijzend, dat Joden-en Lieidenenslaven en vrijen een
lichaam uitmaken: alle kinderen vau een Vader zijn.
Die woorden had de heidensche wereld nooit ge
hoord, en toen na eenige jaren de slavcukluister9 ver
broken waren, dronken die ougelnkkigen met frissche
teugen uit den heerlijken beker der vrijheid, de vrijheid
die Christus ons heeft gebracht, zelf den vorm van
een slaat aannemend om ons, menschen, de vrijheid te
schenken. Mannen uit dat verachte ras voortgekomeu,
werden de medewerkers der apostelen van een Pa-'lus
die zijn medelijdend hart met de slaven toonde, en
Onesimus door hem in Jezus Christus voortgebracht,
aanbeval, om aan dien slaaf de liefde te bewijzen die
men hemzelt zou toedragen.
De Ktrk heeft den strijd voor de vrijheid voortgezet
op de Conciliën, door gestrenge wenen in zaxe de
persoonlijke viijbeid, door het persoonlijk offer vau
zoovelen, die hun eigen vrijheid offereu om hunue arme
broeders vrij te maken, zooals wij ze na verloop van
.9 eeuwen op de roepstem der H. Katholieke Kerk
nog zien verschijnen in het blanke gewaad van een
Lavigerie om hen, die in slavenboeien zuchten, de
blijde boodschap te brengen. In onze kerken wordt
door arineu en rijken de peuniDgen geofferd tot osprijs
der ongelukkige slaven lu den loop der tijden
heeft de Kerk, door afschaffing der lijfeigenschap en
het vormen van den derdeu stand, de vrijheid ver
overd en bevestigd; zij heeft den arbeid ho >g gehouden,
door te wijzen op het voorbeeld van Jezus Ch ist.us,
den grooteu Ar- beider, de wereld door de religieuse
orden, de Beuedictij nen,den arbeid geleerd, de oude
gilden beschermd en haar zoolang zij onder haar in
vloed stonden, een bron van welzijn voor de maat
schappij doen zijn, en in het genot der vrijheid het
handwerk tot bloei en ontwikkeling gebracht.
Zoo heeft de Kerk hare zegenrijke werkzaamheid
voortgezet tot aan de Revolutie. De Revolutie kwam,
en zij beloofde den mensch vrij te makea van de
banden waarin de geest gekluisterd waszij zou toonen
w t de ongeloovige weienschap, de Staatsmacht kon
zonder de Kerk, zij zou gevenvrijheid, gelijkheid,
broederschap: zij gaf vrijheid vau bod en godsdienst,
maar legde den mensch op een juk ellendiger dan dat
der oude slaven, het juk der ougebreide.de harts
tochten, de vrijheid van het Malthusianisme, die den
mensch maakt tot slaaf van het dierlijke de vrijheid
oin aan iederen lust te voldoen, d e den mensch maakt
tot slaaf zijuer booze neigingen. Vrijheid 1 is hetgeen
spotternij, waar het schrikwekkend spook rijst vau het
railitairisme, dat den armen jongen man het dierbaarst
ontneemt wat hij bezit, dat den zoon ontrukt aan de
moeder vol vrees voor zijne deugd en somtijds der
armoede ten prooi blijvend. En al blijft het volk tot
verovering der vrijheid het stembiljet, wat is het
andera in de handen van een volk dat men van God
vervreemd heeft, dan een middel tot revolutie tot
nieuwen dwang, zooali in Frankrijk onder de heer
schappij van het algemeen stemrecht de vrijheid van
Godsdienst ontnomen wordt, de vrijheid om wel te
doen aan de arme zieken in de hospitalen.
Hoe de Revolutie hare belofte vau gelijkheid heeft
vervuld, zette spr. uiteen door te wijzen op de uieuwe
heidensche to standen die zij in 't leveu heeft geroepen,
waarin de werkman me r dan ooit wordt geëxploiteerd,
terwijl men der Kerk het heilbrengend woord belet, dat den
meesters vermaant, hun dienaren niet te beschouwen
als een machine om hen rijk te maken. Maar waar
de Kerk n et meer spreekt valt de arbe der bij het
gemis van stoffelijke middelen tot verweer, het soci
alisme ten prooi, waar hare goederen onder het voor
wendsel van het bezit in de doode hand te treffen
worden geroofd, neemt het pauperisme toe. Gelijk
heid zon de revolutie geven, en wij zien inonzeda^en
het kapitaal meer en meer opeengehoopt, het bedrijf in
handen van groote lichamen tot nadeel van den kleinen
handelsstand en den wtrkman vennootschappeu die
koud en gevoelloos slechts berekenen hoe veel pro
centen zij zullen kunnen uitkeeren. De gelijkheid die
de kindereu der revolutie geven, wij hebben ze gezien
in het, verleden jaar te Gent, waar deu arbeider bet
rechtmatig loon werd onthouden [bravo).
Waar de Revolutie sprak van broederschap, staan
de feiten alt 'tware tegen ons op. De uitroep met 1
betrekking tot de eerste christenenzie, hoe zij elkan
der beminnen, Zou men nu kannen omzetten in het
woord: zie, hoe zij elkander haten; haat van den
meerdere tegen deu mindere, den mindere tegeu den
meerdere vooral, die zijn eerste uiting vindi in den
drang van het socialisme eu zijn laatste woord spreekt
in de bommen van het anarchisme.
Dat zijn de toesiauden, die onder vermindering van
den invloed der Kent zijn ontstaan; dat is't werk der
Revolutie, die 't meeude te kunnen stellen zonder ,,do
oude versieten Moederkerk".
Tegenover die heillooze werkzaamheid stelde spr. het
streven der man en die onder het gezag van de aloude
Moederkerk, die hare beschermende hand over het volk
uitstrekt, aan de verbetering der maatschappelijke toe
standen arbeiden. Hij vermaande ben met vermijding
van aile twist, schouder aan schouder te staan en,
luisterend naar het voord des bisschops, den strijd
voor een rneuschwaardig bestaan te voeren Een der
beide groote machten zal, zonder de Kerk, in deu groo-
ten maatschappelijkeu strijd overwinnen*, overwint de
hoogere klasse ouder den invloed der ongeloovige
weienschap, dan zullen de arbe ders opnieuw iu slaven
ketenen j.ekionken worden; overw nnen de mindere
standen, dan zal het socialisme de wereld uit den slaap
opwekken, het kapitaal zal verstrooid worden eu moord
en rooi heerschen. Wij echter verhopen de zegepraal
van de Kerk, die der wereld 'teerst de vrijheid heelt
gebracht eu haav die ook nu hergeven zaï zij toch
heelt vau Jesus Christus de beioite der zegepraal eu
die belofte is voor alle eeuwen tot san het einde der
dagen [daverend applaus
Nadat de gevierde spreker, meermalen in zijn rede
door applaus ouderbrokeu, aldus had geëindigd, bracht
de geestelijke adviseur der Bondsaldeeliug hem dank
voor zijn welsprekend woord; het had de lielde tot de
aloude Moedeikerk zeker nog versterkt en doen
besluiten, de vrijheid bij haar te zoekeu en niet aan
de zijde waar men ze nooit geven kanook
den eerbied voor hare priesters was er zoo mogelijk
nog door toegeuomeu s met liefde en vreugde zouden
de Bondsledeu de leiding der b'ssthoppen eu priesters
volgen, niet gedwongen maar als vrije maunen. Deu
eerw. spreker namens allen hartelijk dauk brengend,
uitte hij den weutch, dat de band die hem aan de
Bondsaldeeliug boud, te hechten zou wordeu door de
aanneming van het eerelidmaa schap, dat deu gevierden
spr. onder daverend applaus werd toegekend.
Nadat het applaus der vergadering had bewezen, dat
het wecrsp.ekeud daukwooid van den geestelijken
adviseur huar als uit 't hart was gesproken, deed de
president nog eenige mededeelingen omtreut de Rropa-
gaudeclub, die zich met zooveel toewijding haar
gew.chtige taak vooral door de verspreiding van de
Volksbanier voortdurend vervalt. Dinsdag avond 8 ure
zal de vakafdeeling molenaars in het Bondsgebouw een
vergadering houden wa rin de altredende voorloopige
commissie d or een definitief bestuur zaï vervangen
worden; dien zelden dag ten 7 ure vergadert ter zdlder
plaatse de afdee.ing meesterknechts. Bpr. wekte de
betrokken hoorders op tot bijwoning vau de verga
dering Toor bakkers, des avonds in het Bonds.ebouw
te houden, deed mededeeiing van het overlijden der
Bondsleden Elswijk eu Van den Berg, en sloot, na
eeu woord van dauk voor de talrijke opkomst en den
wensch voor deu bloei der afdeeling, de vergadering
met het gemeenschappelijk gebed.
In hel Bondsgebouw aan de Lange Haven
werd Zondag avond eene vergadering van
Brood- Koek, en Banketbakkers, patioons
en gezellen, gehouden, door het bestuur der
atdeeling Schiedam van den Ned. R. K.
Volksbond opgeroepen, om ook hier te komen
tot de oprichting van een onderatdeeling
voor het bakkersbedrijf die in andera Bonds-
atdeelingen reeds met goed gevolg bestaat.
De president der Schiedamsche Bonds-
afdeeling, de heer C. J. Willeman, opende
de vergadering en zeide dat het voor hem
niet betioorende tot het bakkersvak, een
moeilijke taak was deze vergadering te
leiden, maar hij vertrouwde wel dat de
spreker van dezen avond, den heer N. J.
Appelman, het ontbrekende zou willen
aanvullen. Spr. riep een woord van welkom
toe aan de heeren bakkers, die aan de
oproeping hadden gevolg gegeven, aan den
heer Appelman van 's-Gravenhage die in
deze vergadering als spreker zou optreden
en verder aan de heeren Oosterom, van
Rotterdam, en Buter van Vlaardingen, die
met eenige collega's mede ter vergadering
waren gekomen.
De Voorzitter hoopte, dat het resultaat
dezer vergadering zou wezen, er een vak-
atdeeling van bakkers zou gesticht worden
en deze tot bloei van de Schiedamsche af
deeling van den Vo ksbond zou strekken.
De heer Appelman, het woord bekomen
hebbende, dankte het hoofdbestuur voor
zijne bemoeiingen om deze vergadering
bijeen te roepen en de bakkers voor hunne
goode opkomst. Verder dankte ook hij de
reeds genoemde heeren bakkers uit de na
burige plaatsen, die door hunne tegenwoor
digheid toonden in de zaak belang te stellen
en bracht de groeten over van de 1600
leden der Haagsche afdeeling die juist des
middags waren vergaderd.
Spreker had hetgeen hij in deze verga
dering wilde bespreken in schrift gebracht
om het te kunnen voorlezen, ten einde niets
te vergeten, wat hem anders allicht d°°r
het hoofd zou gaan.
Veel is er reeds gedaan door het be
stuur der Schiedamschs Bondsafdeeling
een afdeeling voor het bakkersvak tot sta'1
te brengen, doch altijd stuitte hare pog^êe°
af op bezwaren. Spr. stelde zich voor uit®e(1
te zetten wat tot den bloei en de *ef
heffing van het bakkersvak kan leid®0
Op het laatst der vorige eeuw werd h®'
gildenwezen afgeschaft. Zich bepalende
de gevolgen welke die afschaffing had vo°f
het oakkersvak, zette spr. uiteen, dat
bet
.r..
leerlingenstelsel werd afgeschaft, de g®*
of leerling kon zich voorheen in het
vak
bekwamen. Was het vak toen in den hoo£
sten bloei, hoe is het nu gesteld Men ï'e'
groote fabrieken, men wordt door den
di
recteur der fabriek rondgeleid, doch vraag'
men hem naar zijn diploma, dan z-al b'J
een lang gezicht zetten en a vragen of
een man van den vooruitgang zijt; de bro°d
fabrieken verheffen het vak nietzij bel®l'eI1
den gezel patroon te worden.
Herinnerend aan het woord van Z.
Paus Leo XUIwerklieden vereenigt u'
betoogde spr., dat er tal van neutrale bak'
kersvereenigmgen bestaan, waar met d®°
Godsdienst geen rekening wordt gehoude"'
Men zal in die vereenigingen telkens geva»f
loopen zijn beginsel op te offeren. Spr. brack'
een krachtig protest uit tegen een verg®
dering den 17 Januari te Amsterdam gehoude''1
waar een schandelijk product der socialistisch
anarchistische pers werd verspreid, dat d®°
spot dreef met de geestelijken. Troels'r'
zeide den 10a Januari te Utrecht ook de
patroons zijn onze vijanden, en dat wo^
gezegd in neutrale vereenigingen I Spr. o"'
leende daaraan te meer kracht voor 2Ü°
betoog dat de katholieke vakgenooten 1(1
ick
die neutrale vereenigingen niet op
plaats zijn en wekte zijn hoorderenop,
aan te sluiten bij den Ned. R. K. Volksbo" 1
die er op uit is voor geheel Nederland ®0,)
katholieken Bakkersboiid op te richten.
De voorzitter, de heer Willeman, dafik'®
den heer Appelman voor hetgeen hij 'n
belang van de oprichting van een vak»
dealing van bakkers had gesproken en wekte
ook zijnerzijds de aanwezige bakkers °P
tot die oprichting over te gaan. Ook
heeren Oosterom, van Rotterdam, en But®1^
van Vlaardingen, toonde de noodzakelijkh®1
aan van het bestaan van een vereemg'
van katholieke bakkers te dezer stede.
Tot de oprichting van een vakafde®}1
van bakkeis. onderatdeeling van den
R. K. Volksbond, afd. Schiedam, werd hi®r
besloten. De heeren J. F. Heilker, M- Pe
soon, H. Rammers, F. J. Smit, patroons. 0
A. Markus, gezel, werden tot leden van 1
voorloopig bestuur benoemd.
vet"
In den ouderdom van bijna 76jaren o
leed heden-nacht te dezer stede de W
J. van der Burg, vroeger kerkmeester
parochie van den H. Joanaes den Do°P
aihier.
De hear J. van der Burg, in de kring
van het landbouwbedrijf, vroeger tlo°r 'o0k
beoefend, algemeen bekend, deed z>ch
in ruimen kring kennen door zijn Üver'|i0,
godsdienstzin en onbekrompen naasten!'®
De parochiekerk aan den Singel zal
nagedachtenis ten eeuwigen dage beW»
wijl hij het was die haren bouw eerst
vorderde, door schenking van den
digden grond en ook later zoo kr»c
steunde; maar ook zoo velen die
volle waarheid met raad en daad bij"
eeren hem als hun edelmoedigen
Van hem mag voorzeker getuigd w°'
dat zijn geheele leven weldoen was.
hij het heerlijk loon voor een zoo "u
en welbesteed leven reeds van den Leu
Vergelder hebben ontvangen
oD*
Met genoegen vernemen wij, da'
geachte stadgenoot de heer J. A. ftuts
wien de vorige week het bekende Ollfcz0o-
trof, dagelijks in beterschap toeneem'"^^
dat men mag verwachten dat hij SP
geheel hersteld zal zijn.