Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 1 Mei 1897.
Het was warm gister-avond, in »Musis
Sacrum", bij het laatste winter-concert van
»Orpheus". Wanneer de zaal van Musis"
zóó vol is, als ze bij de uitvoeringen van
Schiedam's Mannenkoor pleegt te zijn, en
wanneer daarbij de temperatuur u met
een ongemeene warmtehoogte verrast, zooals
in de laatste dagen, -- dan waarlijk moet
het muzikaal gehalte een hoog peil bereiken,
wil het u dien hinderenden factor doen
vergeten.
En het doet ons genoegen te zeggen, dat
sOrpheus" zich-zelven is gelijk gebleven
wie de schitterende uitvoeringen nog niet
is vergeten van het laatste lustrum, diens
verwachting, hoe gespannen ook, zal voldaan
zijn door het concert van gisteren. En vóór
dat wij van de verschillende nummers af
zonderlijk onze indrukken weergeven, moet
ons een woord van het gemoed, dat al eens
meer te dezer plaatse werd neergeschreven.
Het is een woord van hulde aan den direc
teur van »Urpheus". We hebben er meer
malen, en weer gisteren niet het minst, de
duidelijke blijken van gezien, wat George
Rijken's dirigeeren vermagen het is
waarlijk niet alleen in de groote nummers,
dat deze dirigent uitmunt. Ook op de
kleinere stukken drukt hij duidelijk den
stempel zijner individualiteit; zoo ergens,
dan bleek dat uit het zangerège Vineta van
Frans Abt, dat zoo keurig werd vóórgedra
gen. Want dat was voordragen als een
orgel-ensemble klonken de stemmen bij het
weerkeerende Salve Reginaen vooral de
tenoren mogen zich den lof van het zoo
moeilijk halver-stemme, en toch zuiver-
zingeu, met recht toeëigenen. Maar niet
zoozeer dit, als wel de keurige voor
dracht, een werk voornamelijk van den
dirigent, trok ons zoo sterk aan, vooral
in het genoemde nummer, dat wij daaraan
vooraf een woord wilden wijden.
Het hoofdpunt van den avond zal wel
geweest zijnde CantateFrühling-Erwachen,
met sopraan-solo. Oprecht gezegd beviel ons
de muziek niet zoozeer en deze cantate, die
wij voor het eerst hoorden uitvoeren, maakte
op ons hoegenaamd geen indruk. Van de uit
voering ervan mogen we ditechternietzeggen,
en wat er van te maken was, is er, onder
Rijken's bezielde leiding, ook van gemaakt.
Onze hulde in de eerste plaats aan de be
gaafde dilettante, welke de sopraan-solo's
had op zich genomen. Het is een verblijdend
iets, dat onze talentvolle stadgenooten in den
laatsten tijd zoo op deze uitvoering als op
andere van hunne gaven doen genietenen
het début van Mejuffrouw A. N. bewijst
wel, dat zij onder hare zusteren in de edele
toonkunst met eere mag genoemd worden.
Het mannenkoor, dat als immer (en niet
het minst door zijn uitstekende pianissimo's)
an duchtige oefening blijk gaf, deed tot
het succes van dit nummer het zijne toe
Na de pauze gaf ons Mejuffrouw N. in
drie liederen, oude bekenden gelegen
heid, haar geluid individueel te bewonderen.
Het publiek gat blijk van goeden smaak
door daverend handgeklap, wat niet ophield,
voor Mejuffrouw N. ons met Het zonnetje
in huis, had tevreden gesteld. Wanneer wij
de hoop uitspreken, dat dit début de ge
lukkige voorlooper moge zijn van een reeks
verdere uitvoeringen, op welke Mejuffrouw
N. ons wilde vergasten, dan uiten we niet
alleen den wensch van ons-zelven, maar dan
meenen we ook de meening weer te geven
van allen, die gisteren-avond Orpheus' con
cert mochten bijwonen.
Daar was nog een ander solist, wien we
een afzonderlijk woord mogen wijden de
heer Georg Rijken, van het Conservatoire
te Brussel, gaf enkele vioolnummers ten
beste, waarvan de Aria van Bach ons wel
het meest in den smaak viel. Was het
omdat de techniek, die daarin de minste
rol speelde, bij de andere stukken, waar
zij op den voorgrond kwam, soms iets te
wenschen overliet? We mogen het voor
onderstellen, en ook de begaafde virtuoos
scheen er zelf van overtuigd, daar het toegift,
hem door het herhaald applaus als afge
dwongen, eveneens een nummer was, waarin
vóóral zijn torschen streek, en zijn heerlijk-
zuiveren toon uitkwam. Dat de heer Rijken,
vooral in dit genre, zich eens als een mees
ter zal doen kennen, meenen wij met reden
te mogen voorspellen.
We hebben nog een afzonderlijk memento
te doen hooren voor het tweede nummer
van het programma. Het lied van Dr. Heija
Donkre buien groeien, muziek van J. Kwast
waarmede ïOrpheus" reeds eenmaal een
concours-prijs oerwierf, werd ondanks zijne
eigenaardige moeilijkheden zóó uitstekend
gezongen, dat een concours-prijs ook ditmaal
wel verdiend zou zijn 1 Met een typische
polka Die Ballblume van C. Ziehrer, werd
het concert verdienstelijk besloten.
Zoo heeft ïOrpheus" zijn ouden roem
gestand gedaan- We hoorden de opmerking
maken, dat dit concert veel belooft voor
de toekomst. En die belofte zal zeker ver
vuld worden, wanneer een ieder, die Toon
kunst liefheeft, aan sSchiedams Mannen
koor Orpheus" trouw blijft, zoowel door
stem als door belangstellenden steun.
Gisteren-namiddag is de 64-jarige G.
Schipper, wonende aan de Raam, aan de
Nieuwe Haven alhier, door mis te stappen,
van het trottoir gevallen, waarbij hij den
neus ernstig heeft gekwetst. De geneesheer
Van der Sman heeft het gekwetste lichaams
deel gehecht.
Heden-ochtend 8 ure is aan den Ouden
Dijk alhier het i^-jarig kindje van den
spoorwegwachter Eindhoven, dat de vader na
liep, toen hij zich naar de lijn begaf, door den
trein aangereden. Het kind werd door de
locomotief omver geworpen en viel tusschen
de rails, zoodat de geheele trein er over
heen reed.
Aldus liep dit ongeval nog betrekkelijk
gelukkig af. Bewusteloos en aan het achter
hoofd verwond, werd het kind opgenomen.
Dr. Endtz heeft later de noodige hulp
verleend.
Uit Kethel wordt aan de S. Ct. gemeld:
Bij de nieuwe dienstregeling der Holl.
Spoorwegmaatschappij, aanvangende 1 Mei,
is besloten, Hat de treinen, die zoo ongeveer
6 uur in den morgen en 2, 7 en 10£ ure
's namiddags aan de Buitenkerklaan stopten,
zullen doorrijden.
Naar wij vernemen, heeft de Burgemeester
moeite in het werk gesteld om de maat
schappij van haar besluit te doen afzien.
De Rotterdamsche Tramwegmaatschapoij
vervoerde in de maand April 11. 604,695
reizigers met een opbrengst van f47667.03
tegen 558.760 reizigers met een opbrengst
van f44375.65 in dezelfde maand van het vo-
rigejaar: De buitengewone onvangst bedroeg
f22547.29 tegen f21212.32 in April 1896.
Het totaal-generaal was f 70214.92 tegen
f 65587.97 in de zelfde maand van het vo
rig jaar.
Door den gemeenteraad te Rotterdam is
eergisteren afwijzend beschikt op het adres
van slagers te Charlois om na 1 Mei nog
gebruik te maken van hun eigen slacht
plaatsen en niet gedwongen te worden het
Rotterdamsche abattoir te gebruiken.
Te Rotterdam heeft zich, ingevolge op
dracht van de algemeene vergadering en
op verzoek van de provinciale commissie in
Zuid-Holland, een plaatselijk comité gevormd
tot het openen van een nationale inschrij
ving, ten einde van H. M. de Koningin-
Weduwe, bij hare aftreding als regentes
van het koninkrijk een huldeblijk aan te
bieden.
Donderdag-avond heeft onder voorzitter
schap van den burgemeester den heer
's Jacob, de eerste bijeenkomst ten raad-
huize plaats gehad. Ruim honderd ingeze
tenen, vertegenwoordigende alle standen
der burgerij, hadden aan de uitnoodiging
om ter vergadering te komen gevolg gegeven.
Te Bolnes en Slikkerveer is zoo'n gebrek
aan woningen, dat er vele gezinnen wonen
te Ridderkerk, IJsselmonde en Charlois,
waarvan de hoofden te Bolnes of te Slikker
veer op de werven werken. Voortdurend
worden er huizen bijgebouwd, en eer men
begint te bouwen zijn ze reeds verhuurd-
De huren zijn dan ook zeer hoog.
In den ouderdom van 56 jaren is gisteren
te Delft overleden prof. J. C. van den Broek,
hoogleeraar in de geschiedenis van Ned.
Indië aan de Indische instelling aldaar.
Het monument dat onlangs uit Padua
overgebracht, daar het graf sierde van Prins
Willem Frederik Geórge, is thans in de
Nieuwe Kerk te Delft achter het koor opge
steld. Door de zorg van den rijksbouwmees
ter is het ingemetseld in den kerkmuur.
Een verbetering is het, dar men thans, om
de kerk te bezichtigen, enkel een toegangs
bewijs voor een kwartje te koopen heeft,
waarvoor men tevens een gedrukte beschrij
ving van de kerk krijgt.
BINNENLAND.
EERSTE KAMER.
Zitting van Vrijdag 30 April.
Bij de behandeling van de Herziening
der belastbare opbrengst op de
gebouwde eigendommen, drong de heer
Van Nispon tot Pannerden aan
op eene gelijkmatige toepassing bij de
schatting en achtte de heer M e 1 v i 1 van
L y n d e n wegens het verband dezer wet
met der vermogensbelasting uitstel der in
voering noodig tot na wijziging van laatst
genoemde regeling. Van 's Ministers ant
woord zal het afhangen of hij een motie
tot uitstel zou vooastellen.
De heer Van Swinderen ontried elk
uitstel, omdat de herziening is in het belang
van den landbouw.
De Minister van Financiën, de heer
Sprenger van Eyk, beloofde een bil
lijke toepassing van deze wet, die reeds
strekt om ongelijkmatigheden weg te nemen.
Hij erkende, dat vóór dat de uitkomsten
en herziening in practijk worden gebracht,
de wet op de vermogensbelasting moet
worden gewijzigd, maar zag hierin geen
reden tot uitstel van een maatregel die de
landbouwlasten verlichten moet.
Na deze verklaring zag de heer Van
Lynde n van het doen eener motie van
uitstel af, acte nemende van de mededeeling,
dat wijziging van art. 7 der vermogensbe
lasting uitvloeisel van deze wet is.
Het ontwerp werd zonder stemming
aangenomen, eveneens het ontwerp
betreffende de bebossching van heidegronden
door de Heide-Maatschappij.
De heer Rahusen vroeg den Minister
van Koloniën wat waar was van het gerucht
dat het voornemen bestaat de Lombok-
preciosa te gelde te maken.
De Minister van Koloniën, de heer Bergs-
m a, antwoordde, dat reeds bij de Staats-
begrooting dat voornemen is kenbaar ge
maakt, met dien verstande, dat ten behoeve
der musea aan den Minister van Binnen-
landsche Zaken zullen worden atgestaan die
stukken, welke ethnografische kunst of natio
nale waarde hebben.
De heer Rahusen constateerde dus,
dat alles wat kunst of nationale waarde be
zit, voor het vaderland zal worden behouden.
De Minister erkende dit, ir.aar de besliis-
sing bleef aan hem. Hij zou deskundigen
hooren, die hij verkoos.
Aan den heer Van de Putte beloofde de
minister te zullen overwegen of de diamant,
renteloos liggende in de Nederl. Bank, af
komstig van Bandjermassing, vatbaar is voor
verkoop.
De Kamer is uiteengegaan.
De Staatscommissie benoemd tot voor
bereiding eener wettelijke regeling van de
begrafenisfondsen en om later haar taak
uit te breiden tot het geheele levensver
zekeringsbedrijf is, nu haar taak geëindigd
is, onder dankbetuiging voor de bewezen
diensten ontboden.
Door de Duitsche regeering worden po
gingen in het werk gesteld, om in overleg
met onze Regeering een tramwegverbinding
tot stand te brengen tusschen Duitsche en
Nederlandsche grensplaatsen (Zuid Ooste 'j
Groningen) en wel over Bourtange, ^'aC
wedde, Veele, Wedde, Morige en Blij'13
naar Winschoten.
De Spaansche Legatie te 's-Gravenha?^
kennis genomen hebbende van eene adv®'
tentie in de Limburger Koerier, volge
welke een te Rotterdam gevestigd
schap Spaansche ridderorden bezorgt, waa'
schuwt het publiek, in zijn belang, jeëe
dit agentschap op zijn hoede te zijn.
In den ouderdom van 71 jaar is te 's-D'9
venhage overleden mr. F. H. Lond®0'
gepensioneerd resident van Ned. Indië.
De Ned. R. K. Volksbond AfdeelM
's-Gravenhage zal bij de BonHsvergadsi'"'^
op 9 Mei a. s. te houden ter herdenk1"1'
van de uitvaardiging der Encycliek Rerli'>l
Novarum, de eer genieten der aanwezl|
heid van 's Pausen vertegenwoordiger-
Ex. de Apostolischen Internuntius
Tarnassi.
De Koeteische prinsen brachten gister0'1
een bezoek aan de Koninklijke Nederla"
sche fabriek van gouden en zilveren werk®0
te Voorschoten, vergezeld van den beeC
Eerdmans, ass.-resident. Het gezelsch9?
werd rondgeleid door de heeren Van Kemp®0'
Van het smelten van het metaal i° 1
gloeiende windovens af tot de fijnere be
werking der voorwerpen door graveur 0
ciseleur, trok iedere handenarbeid de aa"
dacht der prinsen en niet het minst
ateliers van teekenaars en modelleurs, ^a9r
de plannen worden ontworpen.
Bij het scheiden ontving de erfprins ee°
zilveren medaille, waarvan hij de bewerk'^
had gezien, als aandenken aan dit bezo^'
en werd door een der kinderen van dr"
heer Van Kempen aan de Oostersche dam®s
die de prinsen vergezelde, een bouq0®1
aangeboden.
Onlangs werd melding gemaakt van d®
aanbieding van een adres, geteekend d°°r
3615 meerderjarige inwoners van Haarle01'
waarin hun burgemeester dank betuigd we'
voor zijne pogingen om door toepassing d®1
wet van 1815, de Zondagsrust in die Se
meente te bevorderen. Daar velen, die b®
adres nog niet geteekend hadden, zulks no$
wenschten te doen, werd de gelegenh®1
daartoe weder opengesteld, met hetgevo1#'
nat men nogmaals hetzelfde adres met
nagekomeu handteekeningen aan den burg®
meester kon overhandigen. In het gek®®
hebben dus 5115 personen geteekend.
Het adres van hen, die zich tegen a
uitvoering der Zondagswet verzetten, dr°®^
965 handteekeningen.
De Koninginnen te Amsterdam'
Reeds vroeg te kwart over negenen Z1J°
gisteren-ochtend HH. MM. de Koningin0611
via Emmerik naar Stuttgart vertrokken, waaf
zij gisteren-avond 10 ure werden verwacl,t'
De uittocht langs het Damrak ging g6
paard met de hartelijke toejuichingen v9°
een menigte publieks.
Aan het station namen HH. MM. afsch®'
van den burgemeester. H. M. de Regent®3
deed bij die gelegenheid den hoofdcom'1"3
saris van politie, den heer Franken, totz"^
roepen, om dezen hare tevredenheid teb®^
tuigen met de maatregelen van orde, waaf
door in deze week van drukte op s"'99
alle ongeval of stoornis is voorkomen.
De koninklijke trein werd tot Erom®01
begeleid door de heeren J. B. H. Sdv®°
gier, Hoogstad en Van Egmond, b°°[
ambtenaren der Maatschappij tot expl<nt9t'6
van staatsspoorwegen.
Bij het vertrek was ook op het per'°"
eene talrijke schare aanwezig, die de Kb"'"
ginnen een hartelijk afscheid gaven,
de koninklijke trein zich in beweging a^eKr,
De burgemeester heeft gisteren bij °'1
ciëele kennisgeving mededeeling gedaanva
de gewone dankbetuiging der Vorstin0®9
Door de Koningin is eene som van
beschikbaar gesteld voor de algemeene arm®"'
