BINNENLAND.
welke zeker wel op goede gronden
aan de Beetwortelsuiker-fabricage wordt
verleend, de Schiedamsche nijverheid ten
gronde richte.
Adressant veroorlooft zich ten slotte,met
het oog op den onhoudbaren toestand van
het Brandersbedrijf, bescheidelijk op be
kwamen spoed aan te dringen.
't Welk doende enz,
Het Bestuur der Vereeniging tot ver
betering in den toestand van den
Mouthandel.
Minimum-loon en maximum-arbeidstijd.
In de zaal van »Musis Sacrum" werd
gisteren-avond een openbare vergadering
gehouden,waarin prof. mr. M. W.F.Treub van
Amsterdam, oud-wethouder aldaar, als spre
ker optrad over het onderwerp minimum
loon en maximum arbeidstijd.
Üe neer M. C M. de Groot, de vergade
ring die ook door den Burgemeester en an
dere leden van het gemeentebestuur werd
bijgewoond, openend, deelde mede,dat zij was
belegd door de kiesvereeniging nSchiedam"
en door de atd. Schiedam van het Alg. Ned.
Werkliedenverbond, bracht dank voor de
groote opkomst en leidde den spreker bij
de vergadering in.
De neer Treub, zijne rede aanvangend
merkte op, dat ten opzichte van de kwestie
van minimum lo m en max mum arbeidstijd
veel misverstand bestaat. Te dezer stede,
waar de kwestie onlangs door een adres
van den Typografenbond ter sprake werd
gebracht, werd van de zijde van B. en W.
opgemerkt dat zij meenden niet in deze
zaak te moeten ingiijpen, maar het vast
stellen van dergelijke bepalingen aan den
rijkswetgever te moeten overlaten.
Deze meening berust op een verkeerd
begrip. Wanneer een gemeentebestuur
bepalingen omtrent minimum loon en maxi
mum arbeidstijd vaststelt, dan doet het
dit niet als bestuur of overheid, maar om
als werkgever aan andere werkgevers een
goed voorbeeld te geven.
Verder wordt ook dikwijls beweerd, dat
het stellen van dergelijke conditiën de vrij
heid van den werkgevers beperkt. Maar,
vraagt spr., wordt de vrijheid dan minder
beperkt, wanneer men bepalingen vast staat
omtrent het te gebruiken hout, de steen
enz Het geldt hier een contract en ieder
contract is eene beperking van de vrijheid.
Maar de noodzakelijkheid van het maken
van dergelijke bepalingen spruit voort uit
het besef dat de gemeente te zorgen heeft
ook voor hen die indirect in haren dienst
zijn. Werpt men hier tegenover de moei
lijkheid op, dat met dat oogpunt iedere leve
rantie zou moeten nagaan, dan antwoord spr.
dat dit minder noodig is, omdat het gevaar
voor overtreding van bovenbedoeld beginsel
met altijd even groot it.
Waar er ontegenzeggelijk ook een streven
is, om zich goedkoope productie te ver
schaffen door lage loonen, daar wordt ons
door alle partijen toegeioepen, dat de over
heid ook moet zorgen voor hen die indirect
in haren dienst zijn, opdat zij een behoorlijk
loon genieten. Ook het hoofd der Katho
lieke Kerk leert ons in zijn encycliek Rerum
Novarum, dat den werkman een behoorlijk
loon moet worden toegekend en hem geen
lo n gegeven mag worden, waar tegen de
rechtvaardigheid opkomt. Door het stellen
van bepalingen van minimum loon moet
hierin de onrechtvaardigheid worden tegen
gegaan.
Mit betrekking tot den maximum-arbeids
duur is men over 't algemeen beter gestemd
dan ten opzichte van een minimum-loon.
Vrijwel wordt door iedereen erkend, dat een
overmatige arbeidsduur nadeelig is voor den
werkgever en de werklieden, schadelijk
voor het individu en voor de maatschappij.
Ook de Paus leert in meer genoemde ency
cliek, dat een overmatige arbeid duur schade
lijk is voor de ziel en het lichaam, wijl de
natuurlijke werkkracht niet straffeloos kan
worden overschreden. Waar dan ook het
minimum-loon nog geen ingang heeft ge
vonden, is de maximum-arbeidsduur veelal
wel vastgesteld. Het minimum-loon is echter
de noodzakelijke aanvulling van den maxi
mum arbeidsduur, omdat het standaaröloon
per uur berekend wordt en de werkman
dus, minder uren arbeidend, ook zooveel min
der loon zou ontvangen, hetgeen hij bij den
huidigen stand der loonen niet zou kunnen
lijden.
In het vervolg zijner rede weersprak de
heer Treub eenige bezwaren die gewoonlijk
tegen bepalingen van minimumloon en
maximum arbeidsduur worden ingebracht.
Dat üe opneming van dergelijke bepalingen
in bestekken eene plotsejmge aanzienlijke
verhoogmg der kosten zou medebrengen,
kun hij met toegeven en waar de inkomsten
tusscheri de verschillende standen zoo slecht
verdeeld zijn, meende hij dat deze beschei
den stap in de goede richting die den werk
man physiek zal verbeteren en tot het pres-
teeren van meer arbeidskracht in staat stel
len, wel mocht worden gedaan. Te Amsterdam
had de bepaling van minimumloon in de
gemeentebestekken zoo weinig schade aan
de patroons berokkend, dat de patroons in
het timmerliedenvak er zelf toe gekomen
zijn een algemeen standaardloon van 23 et.
vast te stellen. Spr. wees ook op het voor
deel van het invoeren van al dergelijke
bepalingen, waardoor de werkman ge
leidelijk een verbetering van zijn toestand
zou verkrijgen, die langs den weg van ge
weld nooit zou worden bereikt.
Zijn er dan volstrekt geen bezwaren aan
het invoeren van dergelijke bepalingen ver
bonden Het theoretisch bezwaar dat de
voordeelige condities in het eene vak eene
algemeene toestroommg naar dat vak en
dus overvoering van de betrokken arbeids
markt zou veroorzaken, kon spr. met deelen,
omdat arbeidskracht de moeilijkste koop
waar is. Ook een bedenkelijke overstroammg
van arbeidskrachten in een gemeente waar
zulke bepalingen gelden, was niet te voor
zien, omdat de werklieden ook nog wel
door andere overwegingen geleid worden te
Amsterdam was de toevloed van arbeids
krachten or.der de nieuwe bepalingen met
toegenomen veeleer zullen die bepalingen de
opeenhoopingen in keeten voorkomen. Dat
het werk door het stellen van de bepalingen
in den eersten tijd iets duurder zal worden,
is met teger. te spreken, maar die vermeer
dering zal, doordat de werkman in beter
conditie meer en beter werk zal kunnen
leveren, zoo weinig zijn, dat o. a. te Am
sterdam waar ze door dr. Cuypers die met
spreker in de commissie van voorbereiding
was, op 3 °/0 geschat werd, later bleek
nog te hoog geraamd te zijn.
Na invoering van de bedoelde bepalingen
in de gemeente-bestekken, bleek het verschil
tussc.hen de begrooting en den aannemings
som niet grooter te zijn als vóór genoemde
bepalingen waren ingevoerd de invloed op
den prijs van het werk der aanbesteding zal
blijken niet zoo groot te zijn
Dat een gemeentebestuur te dezer zake
te minder tot hoogere uitgave gerechtigd
zou zijn, omdat wat het aldus aau den
eenenkant den arbeider geeft aan den andere
zijde deri belastingplichtige ontneemt, kon
spr. met toegeven, omdat de gemeente uit
gaven altijd nu eens den een dan den
ander ten goede komen, maar vooral omdat
de meerdere uitgaven aan arbeiders hier
door mindere kosten der armverzorging
zullen vergoed worden.
Een ander bezwaar iswanneer wij een
minimum loon aan de goede arbeiders uit
betalen wat moeten wij dan met de breke
beenen doen Spr. meent, dat waar de
werkeloosheid zoo algemeen is en er zou
vele valiede werkkrachten leegloopen, dooi
bepalingen van minimum-loon en maximum
arbeidsduur allereerst aan die valiede ar
beiders een plaats moet worden ingeruimd
en de in valiede werklieden door een pensioen
of door de liefdadigheid moeten geholpen
worden.
Een groot bezwaar is zeker de controle
op de naleving der bedoelde bepalingen.
Spr. weet bij ervaring, dat die het moeie
lijkst is. Maar wanneer bedoelde bepalingen
geen doei treffan, omdat de controle faalt
bij gebrek aan organisatie of moed der
arbeiders, dan hebben die arbeiders het
aan zich-zelt te wijten. Waar dergelijke
bepalingen ingevoerd worden in het belang
van den werklieden, daar moeten zij zelf tot
de uitvoering mede werken. Zij mo ten
zich organiseeren, pal staan om de gestelde
bepalingen te handhaven anders zal van
dezen bescheiden eersten stap op den weg
der verbetering niets komen en het zal hun
eigen schuld zijn.
Van de gelegenheid tot debat wérden
door verschillende personen tot het stellen
van vragen gebruik gemaakt.
De heer Treub, de verschillende sprekers
beantwoordende, verklaarde allereerst m
antwoord aan den heer P. van Groningen,
die vreesde dat door het invoeren der
bepalingen van minimum-loon en maximum
arbeidsduur ten opzichte van de boek
drukkerijen een monopolie voor éene be
paalde drukkerij zou worden gesticht, dat
dit euvel te keeren was, door ook de eige
naars van drukkerijen in andere plaatsen
aan de inschrijving voor het gemeente
drukwerk te doen deelnemen.
Den heer E. J. M. Beukers G. Czn. ant
woordde hij op zijn eerste vraag, hoe te doen
met werklieden die op zekeren leeftijd een vak
verlaten en dan later geen enkel vak meer
verstaan, dat het noomg is twee klasse van
werkliedan te onderscheiden le die een vak
verstaan 2 die geen vak verstaan, de eerste
zouden dan btjv, als minimum-ioon 23 ct.
per uur kunnen ontvangen de laat.sten zou
den met een loon van wellicht 18 centen
moeten tevreden zijnop de tweede vraag
hoe het minimum-loon moest toegepast
worden, daar toch alle werklieden niet even
bekwaam ztjn in hun vak, antwoordde hij,
dat net. ummuum-ioon aau aiieu moest uil-
aeeru gewuiueu, maai zij die uooger staan
m OeKwaamueidooa een nooger loon moesten
uiitvangeu. Ten opzicme van de dei de vraag
uoe te uaudeien met de werklieden die met
meer het volle loon kunnen verdienen, ant
woordde spr., dat de invaheue werklieden
oij de liefdadigheid oi in een staatspensioen
uuip wuesten vinden, om voor zoovele werk
lieden zonder werk, die toch werken wihen
en kunnen, in de werkplaats eene plaats in
te ruimen.
Den neerK. Sueijders de Vogel, die meende
dat door uivoering van den maxunaien
arbeidsdag de werklieden van den meerderen
vrijen tijd zouden georuik maken om te
ftaau beunhazen, antwoordde spr, dat bij
een werkdag van 11 uren min de sciiafttju
uaarioe toen met te veel ujd zou overblijven,
en waar de deoatter meende, dat bij toe
kenning van staatspensioen de positie van
den brekebeen benijdenswaardig zou wor
den, merkte spr. op, dat tiet pensioen toch
ueneden het loon zal Olijven eu zulk een
persoon dan met in voordeeliger conditie
aoiiit.
Op de vraag van den heer W. Tak ot
bij iuvoering van de bedoelde voorschriften
in de bestekken der gemeente het aantal
aanbestedingen of het aantal werken lu
eigen beheer uitgebreid moest worden, ant-
wouiden spr., dat waar de bepalingen van
net bestek uitgebreide controle noodig
maken men ei toe moest komen om net
werk zelf uit voeren en men over deze
bepalingen heen tot net steisel komt dat
wat voor de gemeenschap noodig is, ook in
eigen boneer door de gemeenschap Oehoort
te worden uitgevoerd.
De Voorzitter wekte ten slotte de aan
wezigen op zien bij de kiesvereeniging
»acuiedam" aan te sluiten, waarna met een
woord van dank aan alle die tegenwoordig
waren, in 't oyzonder de leden van het ge
meentebestuur, de sprekers en den inleider
de vergadering werd gesloten.
Naar de Sch. Crt. meldt, bestaan er
plannen om de internationale bakkerij-ten
toonstelling, waarvoor aanvankelijk Botter
dam was aangewezen, nu net Botterdamsch
gemeentebestuur definitief zijne medewer
king weigert, het volgend jaar hier ter
slede te doen plaats hebben.
Onmiddellijk nadat het comité voor de
Tentoonstelling te Botterdam ontbonden
was, hebben eenige leden de mogelijkheid
overwogen om de tentoonstelling te doen
plaats viuden te Schiedam.
Op dit oogenolik zijn nog slechts vooi-
loopige besprekingen eu onuernaiidehugeij
geopend, die nog niet tot resultaten hebben
geleid.
Medegedeeld kan slechts worden, dat
men het oog heeft laten vallen op hei
exercitieveld als terrein voor de tentoon
stelling die men zich voorstelt in Juin van
net volgend jaar te houden. De heer Boi-
geihof van Sassen zou waarschijnlijk ah
commissaris-generaal der tentoonstelling
optreden.
Er blijven intusschen nog verschillende
bezwaren te overwinnen, waaronder de
kwestie van het terrein niet de minste is,
daar men natuurlijk ook rekening te houde,,
heeft met de dd. Schutterij, die het gebruik
van haar exercitieveld voor korten tijd zou
moeten missen.
Toch heeft men de goede hoop, dat al
deze bezwaren door samenwerking van alle
betrokken personen en autoriteiten over
wonnen zullen worden.
Door den Raad van State werd eergiste
ren behandeld de pensioen reclame van den
gepasporteerden sergeant-majoor J. H, Paul
sen alhier.
De koninklijke beslissing volgt later.
Door het provinciaal kerkbestuur der Ned.
Herv. Kerk in Zeeland is tot het predik,
ambt toegelaten de heer G. A. Slagmolen
alhier.
Aan de universiteit te Leiden is het
eerste gedeelte van het artsexamen afgelego
door onzen stadgenoot, den heer A. Tuiji
Een verpleegde in het krakzinnigenge
sticht aan de Hoogstraat te Rotterdam,
wist gisteren op onverklaarbare wijze langs
Na d6
daken en boomen te ontsnappen. A
ontdekking van zijn vlucht werd de P° a
gewaaischuwd met het gevolg dat bij
paar uren daarna, in de nabijheid va jfl£jr
woning zijner vrouw in de Ci ïspijnlan,
twee rechercheurs werd aangehouden,
werd naar het gesticht teruggebracht-
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 11 Noven^er'
De tieer L o h m a n handhaafde naincj)t
de commissie uit de Kamer het uttgeb'"
nader rapport in zake de Sneek®c -
verkiezing, strekkende tot toef* ,0
van den heer Van Gilse, niettegenstaa'^j,
de nog bij haar ingekomen adressen,
meer van Wiebe Cuosscn, waarbij
protesteert dat hij in het stemdistrict
met bekend zou zijn. Spreker betoogde
uitgaande van de zienswijze dat het be^Ü j
van mdentiteit van den kiezer zelf ig(
uitgaan, de meerderheid van de com®'0
bewezen acht dat bewezen is dat de 'eju3
van het stembureau gelogen hebben en
met in strijd met de wet is gehandeld
Cnossen van de stembus te weren.
verkiezing heelt echter, volgens spreker,
zeerste de noodzakelijkheid aangetoond
een andere wijze van stemmen, bijv.
eene mechanische.
De heer De Ras achtte niet Per'l,Dvan
uitgemaakt, dat Cnossen met is geweerd
de stembus. Bij het missen van ieder sp
van welwillendheid van den voorzit®1-
het stembureau tegenover genoemden P
soon, heeft net z. allen schijn dat
stembureau te IJlst Cnossen liever
dan wel wilde laten stemmen. öp'e^,et
weusente dat het stelsel van de oude
in eere werd hersteld, dat er geli0 y0|-
mede neemt wanneer de kiezer slechts
doende van zijne bedoeling doet blijken.
De heer Kuipers verklaarde te zU |g)
medegaan met de conclusie van de coin®1®6^
maar Uij keurt at de wijze, waarop de® [)5
zaak van Cnossen heeft behandeld, en *lJ
inziens is de kiezer door de verklaring v
den voorzitter dat de tijd verstreken W
oerootd van zijn kiesrecht. Uitvoerig oesp''
hij de ougeluigheia van de 185 ongave
jetten. Vooropstellende dat elke
ging ook de jonopzettehjke" er. de ®e
Douscnuidige" omdat zulks met is f
maken, het biljet ongeldig maakt. SprÊ
maakt een andere berekening dan de ct"
missie. Hy brengt de quaestie-Cnossen
voordeele van den neer Heemskei k.
aangaat de ongave biljetten, trekt sPr 0f
iü stemmen van het aantal van den b
Heemskerk en 38 van die van den he^
Van Gilse, waardoor eerstgenoemde f
.aatstgenoemde 2412 stemmen heeft. ijg
oetreurt hy 't ten slotten dat ten gt!Vü^e
an de slechte zorgen van de administr*
de heer Heemskerk niet de verkozene lS'^
De heer Troeistra verklaarde z'^
tegen de conclusie. Hij wil ruune toepass'
^even aan art. 89 der kieswet, en waar
lOegenaamd van geen pressie blijkt ot v j
moeden bestaat dat de bijvoegingen
opzet op de biljetten zyii aangebra" -
wenschte spreksr de meergenoemde (S
üiJjetien als geldig te accepteeren. t)oit
de verkiezing bedorven door de wijze v..
nandeling van den voorzitter van het ste'
oureau te IJlst, die zoowel in die hoeda"
neid als in zijn kwaliteit als burgeinee;i
gezondigd heelt. ,gti
Na aanneming van een motie van
lieer Sehaepman om de discussie te si®1
werd de conclusie van de commissie
toelating van den heer Van Gilse als Ka®®'
aangenomen met 71 tegen 17 stem®
Tegen de heeren Mackay, Nolens,
man, De Ras, Van Kol, i'ravaglinio,
Basten Batenburg, Michiels, Loeff, Troel"1
Merkelback, Harte, Van Bylandt (Apeldoprj,
üahlmann, Dobbelmann, v. d. Kuil, en v'
Zwaag.
De heer Van de Velde interpelleerde0^
den ellendigen toestand van het w a t
tn de Delftsche grachten, wee3
de nadeeien voor de gezondheid der bev
king en meende dat de Regeermg 000 fl,
ingrijpen waar alle protesien met bat
Zijns inziens behoorde de spuiïng te S<®e
mngen uitsluitend afhankelijk te zijn
het hoogheemraadschap Dmfland en 1,1
een gedeeite van het jaar van het ge®e
cebestuur van Den Haag. Hij wen® j
-chorsing van de vergunning van Dein"
aan Den Haag tot verminderde uitloof"^
De Minister van binnenl. zaken ®r"jat
den ellendigen toestand, verklaart gll
typhusgevailen te Voorburg verband
te houden met het gebruik van vero®'
nigd slootwater, meent dat de besta""
wet met toelaat krachtig op te tr®j
acht het vernietigen van het raadsbe3'
van Den Haag onmogelijk, maar wust
