Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
21ste Jaars.
Zaterdag 15 Januari 1898.
No. 5995.
bureau ^ofersfraaf 50.
oen Onderwijzeres in nuttige liandweilen.
OFFICIEELS BERICHTEN.
BOUWMATERIALEN als Keien, Trot
toirbanden, Straatklinkers, Ilard-
grauw, Houtwaren en IJzeren voor
werpen ten behoeve der gemeente
werken.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
NIEUWE SCHIEDAM COURANT
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nummers
1.50
- 2.—
- 0.05
lllli'i'lllli I HM I
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer -0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Aan de le en 2e OPENBARE KOSTE-
LOOZE SCHOLEN te Schiedam, wordt
gevraagd
Jaarwedde f300.
Sollicitatie-stukken vóór 19 dezer a.s.
in te zenden aan den Burgemeester.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam, zijn voornemens op Donderdag
20 Januari a.s., des namiddags ten 2 ure,
ten raadhuize aldaar in het openbaar aan
te besteden de levering van
Het bestek is a f0.25 verkrijgbaar ter
gemeente-secretarie en ligt, met de teeke-
ning der ijzerwerken, aan de stads-timmer-
Wert op werkdagen ter inzage.
14 Januari '98
De afloop van de zaakEsterhazy voor
den krijgsraad gaf gisteren aanleiding tot
een belangwekkend debat in de Fransche
Kamer, die natuurlijk onder den indruk was
van de gevallen beslissing.
De minister-president Méline zeide de
ontroering te begrijpen, die door de aanval
len op het leger wordt teweeggebracht. De
vegeering zal den dader voor den rechter
brengen. De Kamer zal vertrouwen stellen
in de wijsheid en de energie van de regee-
ring.
De bekende katholieke kampioen, graaf
De Mun, meende, dat de regeering en de
Kamer aan het leger een betuiging van
vertrouwen verschuldigd zijn. Men kan on
mogelijk dien stroom van beleedigingen
laten voortgaan.
De minister van oorlog, Billot, antwoord
de, dat dit nu al de vierde maal was sedert
®en jaar, dat hij geroepen wordt om het
gezag van het gewijsde te verdedigen. Het
leger minacht de aanvallen, maar het is
smartelijk, het zóó te zien aanvallen ten
aanschouwen van den vreemdeling. Hetle
ger werktals men het noodig heeft, zal
bet zijn plicht doen.
De socialist Jaures gispte het stelsel van
de behandeling met gesloten deuren. Aan
bet eind van zijn rede zeide hij. »Gij zijt bezig,
de Republiek over te leveren aan de gene
raals''. Toen Billot antwoordde, viel de uiter-
ste linkerzijde hem herhaaldelijk in de
rede. De minister constateerde dat Jaures de
aanvallen van Zola herhaalde. Cavaignac
z®ide dat de progressisten niet het leger
billen aanvallenhij is overtuigd dat
Killot met een enkel woord de Dreytus-
Campagne kan doen eindigenhij vraagt
Iïlededeeling van het geheime stuk dat van
baslissenden invloed was op Dreyfus' veroor
deeling.
öe minister Méline zeide, dat het onmo
gelijk was, in de Kamer een proces te
hernieuwen, dat door den krijgsraad afgedaan
is. De discussie wordt gesloten. Méline
zeide, dat de regeering, met het oog op
de aanvallen van Jaures, slechts een motie
van vertrouwen kan aanvaarden. De Kamer
nam met 312 tegen 122 stemmen in haar
geheel een motie van vertrouwen van Mari-
guerie aan (waarbij ook een motie van
De Mun), waarmede de regeering zich
vereenigd had.
De Autorité bevat een brief van Emile
Zola aan Felix Faure. De brief besluit
aldus
»Ik beschuldig luitenant-kolonel du Paty
de Clam, dat hij onbewust de duivelscbe
bewerker is geweest van ongerijmde en
misdadige machinatiën.
»lk beschuldig generaal Mercier, dat hij
zich door zwakheid van geest tot mede
plichtige heeft laten maken in een der
grootste onrechtvaardigheden van deze eeuw.
»Ik beschuldig generaal Billot dat hij de
stellige bewijzen van Dreyfus' onschuld in
handen gehad heeft en ze gesmoord heeft
dat hij zich schuldig gemaakt heeft aan de
misdaad van de schending der menschelijk-
heid en schending der gerechtigheid met
een politiek doel en ten einde den gecom-
promitteerden generalen stat te redden.
»Ik beschuldig generaal de Boisdreffe en
generaal Gonse, dat zij zich tot medeplich
tigen aan die misdaad gemaakt hebben,
de een uit clericalen hartstocht, de ander
wegens een korpsgeest, die van de bureau's
van oorlog een heilige, onaantastbare burcht
maakt.
«Ik beschuldig generaal de Pellieuy en
majoor Ravary, een snood onderzoek van
monsterachtig partijdigen aard te hebben
geleid.
In de couloirs van den Senaat, die gisteren
weder Loubet tot voorzitter koos, zeide
men, dat Esterhazy ambtshalve op pensioen
was gesteld.
Een telegram uit Boma aan het bestuur
van den Congostaat te Brussel verzonden,
meldt dat volgens een briet uit Oevira, aan
bet Tanganjikmeer gedagteekend 18 Novem
ber 1897 een troep opstandelingen een
detachement van den Congostaat ten noorden
van het meer hadden aangevallen en ver
slagen de aanvoerder van het detachement
zou gesneuveld zijn. Baron Dhanis, die zijn
hoofdkwartier te Lokandee in Manjema heeft
opgeslagen, heeft zelf de leiding van de
krijgsverrichtingen tegen de opstandelingen
aanvaard.
Bij de verkiezing voor het Engelscbe
Lagerhuis te York is admiraal lord Charles
Beresford, conservatief, gekozen met 5569
stemmen, terwijl de liberaal Sir Christopher
Furness er 5548 behaalde. De regeerings-
partij wordt een zetel.
Tengevolge van de feiten aan den dag
gekomen in de instructie en terechtzitting
van de zaak Esterhazy, is den overste Picquart
vestingarrest opgelegd, totdat een beslissing
zal zijn genomen ten aanzien van zijn ver
schoning voor een raad van onderzoek
Picquart is gisteren-ochtend in het fort
Mont Valérien in bewaring gesteld.
Tijdens de zitting van den ministerraad
te Madrid op gisteren, welke gepresideerd
werd door de Koningin-Regentes, werd een
depêche ontvangen van generaal Blanco,
mededeelende dat in Havana een volksoproer
is uitgebroken.
De te Madrid ontvangen telegrammen
bevestigen de berichten omtrent ongeregeld
heden welke te Havana te voorschijn zijn
geroepen door officieren die het redactie
bureau van het blad Reconcentrade plun
derden. Verscheidene officieren zijn gear
resteerd. Vrijwilligers hebben geholpen om
de orde te herstellen; alle cafés en schouw
burgen zijn gesloten. De Cubaansche minis
terraad vergadert permanent.
De Gaceta van Havana maakt een be
sluit openbaar tegen de pers, vooral ten
gevolge van de aanvallen tegen het leger
en de overheid.
Volgens de Indep Beige luidde boven
bedoeld telegram uit New-York aldus:
Een honderdtal officieren hebben eergiste-
ren-ochtend op de bureau's van een paar
bladen, la Discussion en El Concentrado,
alles kort en klein geslagen, uit woede over
de aanvallen van die bladen op het leger.
Het volk juichte de officieren toe. Later
heeft een bende burgers de bureau's van de
Diario geplunderd. De stad ziet er uit alsof
ze l elegerd wordthet Amerikaansch con
sulaat wordt door troepen bewaakt.
De Spaansche Staatscourant bevat een
besluit van den minister van oorlog, waarbij
de inscheping van 6000 man naar Cuba
wordt gelast.
Van Chineesche zijde wordt, volgens te
Berlijn ontvangen berichten, nu gemeld,
dat de inspecteur-generaal der Chineesche
douane, Sir Robert Hart, thans belast is
met onderhandelingen over een nieuwe
Chineesche leening, voor welker rentebetaling
de inkomsten uit het zoutmonopolie als
waarborg zouden dienen, die op 10 millioen
taels 'sjaars geschat worden. Voorts geeft
men uit de dezelfde bror. te kennen, dat
Engeland misschien het beheer van de
Koreaansche douane geheel aan Rusland
overlaten zal, indien Rusland goedvindt dat
de tegenwoordige Engelsche inspecteur der
douane van Korea, Brown, tot opvolger van
Sir Robert Hart in China benoemd wordt.
In de Duitsche pers wordt het uit Enge
land komende gerucht over een gemeen
schappelijk Duitsch-Engelsch optreden ten
gunste van China op financieel gebied zeer
welwillend opgenomen, als een teeken dat
de tegen Duitschland gerichte beweging in
Engeland aan 't verminderen schijnt te zijn,
maar de Duitsche regeering (zoo wordt er
bijgevoegd) zou geen deel kunnen nemen
aan een, door den staat te garandeeren,
Chineesche leeningdaarvoor zou in den
Rijksdag geen meerderheid te vinden zijn.
Ook zou het samenwerken van machtige
Duitsche en Engelsche bankiers, met een
■welwillende houding der regeering, volkomen
voldoende zjjn om de leening tot stand te
brengen. De meest praktische oplossing
echter zou wel die zijn weike door Duitsch
land voorgesteld is, nl. internationale regeling
van China's financiëele aangelegenheden,
waartegenover de Chineesche regeering zich
zou moeten verbinden tot hervormingen, die
dan (om het land meer en meer open te
stellen voor handel en verkeer) met mede
werking van Europeesche ambtenaren ten
uitvoer gelegd zouden moeten worden. Voor
zulk een internationale regeling zou waar
schijnlijk ook Rusland te vinden zijn.
Aan de Times wordt uit Kobe geseind,
dat het plan om Itoe en Oloema een Japansch
coalitie-kabinet te doen samenstellen mis
lukt zijn. Ito heeft nu met groote moeite
een onafhankelijk ministerie gevormd, met
Niso, als minister van buitenlandsche zaken.
Men schrijft het maar een kort leven toe.
De Japansche oorlogspartij is bedrijviger
dan ooit. In de arsenalen wordt druk ge
werkt. Graaf Inoeje dringt aan op vermin
dering der krijgsuitgaven.
Schiedam, 14 Januari 1898
Socialisme en Particulier Initiatief.
In eene openbare vergadering vanwege
de kiesvereer.iging «Schiedam" en het Alge
meen Ned. Werkliedenverbond gisteren
avond in «Musis Sacrum" gehouden, trad
als spreker op de heer mr. A. Kerdijk, lid
van de Tweede Kamer der Staten Generaal.
De Voorzitter, de heer M. C. M. de
Groot, den heer Kerdijk aan de vergadering
voorstellend, deelde mede, dat hij het woord
zou svoeren over sociahsme en particulier
initiatief, een onderwerp van zooveel belang
bij de tegenwoordige maatschappelijke
toestanden.
Ter ontwikkeling van dit onderwerp den
katheder bestijgend, stelde spr. in 't licht,
dat socialisme niet is wat Proudhoriin 1848
voor den rechter getuigde: elk streven tot
verbetering der maatschappij. Niets minder
dan socialisme is ook zuik een socialisme,
dat den Staat als orgaan der volksgemeen
schap ontkent en alle gezag uit den booze acht.
In kerkelijkheid staan de anarchisten, die
aan alle staatsgezag een einde willen maken,
en de socialisten, die het gansche raderwerk
van den Staat tot leniging der sociale nooden
willen doen strekken, als tegenstanders
tegenover elkaar. Het socialisme is de
tegenstelling van het individualisme. In
het menschelijk leven zijn twee groote
stroomingen op te merkenhet socialisme
en ihet individualisme het individualisme,
de stroom der vrijheid, het socialisme de
stroom van het gezag. Deze twee stroomin
gen behooren echter niet elkaar te vernie
tigen, maar naast elkaar te bestaan en
elkaar aan te vullen geen van beiden heeft
uitsluitend recht van bestaanhet indivi
dualisme kan evenmin als het socialisme
alleen leven de vrijheid kan niet zonder
het gezag bestaan; maar in de verhouding
van beide beginselen moet een voortdurende
wisseling zijn, die zich regelt naar tijd,
plaats en omstandigheden, want door de
beide stroomingen, die resp. het gezag en
de vrijheid vertegenwoordigen, worden nog
niet alle levensuitingen omvat.
Er is namelijk nog een derde school, dat
is de vrijwillige samenwerking door ver-
eeniging of assosiatie, zijnde een zijtak van
het individualisme; spr. zette de groote
kracht vau deze vereenighig uiteen, welke
