Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
eerste blad.
2lste Jaar
Zondag 13 Maart 1898.
No. 6044.
bureau ~g$oters 50.
^opoffering uit Ouderliefde.
Over de
"•eest" van een dagblad.
tr
wT*6 'ez'n^ de juistere.
feuilleton.
Ja lt] ^0° 00&* e
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
PRIJS TAN DIT BLAD:
Schiedam per 3 maanden1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers - 0.05
Voor
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
De
Vrijdag i]
kir-
VriiA^C^e^- Et. heeft in haar nummer van
fl§ ten
nota nemende van onze opmer-
°pzichte van het door haar ge -
Vers'ag van de rede van den wei-
Wen ^ater heuser, de fout verbeterd door
een j Vers'aogever ten opzichte van een
Zp van sPrekers rede begaan,
'sp' e'kent, dat waar er sprake was van
des n onleilbaarheid, de weergave van
versja C ers woorden, zooals die door haren
acht °^ever werd gegeven, onjuist was en
Mize °Ver d® zaak zelf, maar over de
c°rre ^aapop wij haar op de gepleegde in-
diSciJ attent maakten, treedt zij in nadere
"Wv^81)6' 6n Z1J meent dat wij daarin op-
be»,.; Ule'ijk deden uitkomen hoe weinig
Na V* hebben van de roeping der pers.
°Psch "1'asscb'rig van hetgeen wij onder het
leest»'''1®scboenmaker, houd je bij je
'peo^Scbreven, zegt zij daarna
Staanp de laatste zinsnede nu van boven-
Wart°ltaat tornen wij op.
Jjek, j Wel geven wij toe, dat een katho-
Wer 6r zaken kundig verslaggever allicht
Wenaas redevoering van een katholiek
'errein r> die zich op uitsluitend katholiek
i 6e®t' Za' teruggeven dan zijn
L6v®n ®ke collega, doch, dat het weder
booreVan Zoodanige redevoering niet zou
^a8blaci ,tot de «leest" van een algemeen
De r a bet oriZe> ontkennen wij beslist.
eh ze ;tie van de N. Schied. Ct. meent
yei's|a® dit met zoovele woorden, dat een
W 0r® Van een katholieke vereeniging niet
Dlpkh e'n behoort.
1 na.^ w" z9 vr9 Ja8en op een terrein
Wknrmar hare meenirig haar uitsluitend
e®tis w J z°uden het met dit standpunt
^4$ "nen zijn, indien de praemisse juist
DP mvaaf dat is zij niet.
ed- R. K. Volksbond behoort gelukkig
9)
Wn ifS rnen niet het allergelukkigst, als
8t f,6t ?e'uk van anderen bewerkt
in de vreugde, die men aan
We verschaft, een onbeschrijfelijk ge-
dis Zich toe te wijden aan iemand,
WeiH der u, niets dan de tranen dezer
ySfr6 zou gekend hebben, is dat nie
Wh,:, Verkiesliik boven de schitterendste
OpbWtz'ehten Eene ziel, die wegkwijnt,
Hik n' 's dat niet een hoogst verdien-
^erk
'We Za8 hem angstig aaneen traan pa-
zeide hijvraag aan Ursula, of zij
Eeh 0cbtgenoot wil worden
it Vreugdekreet was myn antwoord,
d1SisjesP°edde mij naar de woning van e
niet tot die vereenigingen,die haar licht onder
de korenmaat plaatsen, en zeer terecht.
Met groote erkentelijkheid maken wij dan
ook gebruik van de gelegenheid ons aange
boden om de vergaderingen van de atdeeling
van dien Bond alhier bij te wonen en daarvan
verslag te geven.
Ter wille onzer katholieke lezers in de
eerste plaats en niet minder van onze niet-
katholieke lezers achten wij het van belang
van al wat de ai beiders-organisatie betreft
mededeeling te kunnen doen in ons dagblad.
Tot zoover de Schied. Ct. Wij zouden
haar wel willen vragen, hoe zij er toe
komt, van ons te verklaren, dat wij meenen,
een verslag van eene redevoering in eene
katholieke vereeniging gehouden, niet tot
haar domein behoort.
Uit onze uitlating valt dit bij billijke
beoordeeling niet af te leiden, en wij willen
dan ook die stelling in haar algemeenheid
niet als de onze erkennen.
Dat een onkatholiek blad nooit ofte
nimmer eene redevoering in een katholieke
vereeniging gehouden, zouden mogen «ver-
slaan" is zeker niet door ons beweerd, en
zai ook nooit beweerd worden.
Neen, wij kunnen ons zeer goed omstan
digheden denken, waarin het verhandelde
in eene katholieke vereeniging ook voor de
onkatholieke pers van belang kan zijn; niet
daarop doelde dan ook onze uitlating «schoen
maker, houd je bij je leest", maar zij zag
juist op dat gedeelte van het verslag der
Schied. Courant door ons gewraakt en door
haar grifweg als onjuist toegegeven. Dat
een onkatholiek verslaggever van die pas
sage der redevoering, waarin de katholieke
leer wordt uiteengezet, een uit den aard
der zaak voor hem moeilijk terrein, een
uitvoerig verslag tracht te geven, blijven wij
een gewaagde zaak achten, en ten dezen
opzichte nemen wij titel noch jota van den
gewraakten slotzin terug.
Zeker zou het gewenscht zijn, dat de
katholieke leer in ai haar schoonheid ook
eens voor onkatholieke oogen kon uiteen
gezet worden; maar waar dit blijkbaar niet
Toen ik daar aankwam zat Ursula als
naar gewoonte te arbeiden, als het ware
gedachteloos. De eenzaamheid, het versto
ken zijn van alle afleiding, als het belang-
looze om haar her.en, had deze ziel reeds
lang in slaap gewiegd. Dit was eene van
Gods groote barmhartigheden. Zij leed zoo
vee' ,r",et lneer. Slechts anderen hadden
medelijden met deze schijnbare gevoelloos
heid van een wezen, hetwelk zijn aandeel
in jeugd er, leven had moeten missen. Zij
glimlachte, toen zij rnij zag. De glimlach
was de sterkste uitdrukking dier arme,
verlamde ziel. Ik behoefde niet bevreesd
te zijn, eenen hevigen schok te geven aan
geheel die lijdende bewerktuiging en haar
door eene sterke aandoening van geluk te
treilenik wilde zien, of het leven slechts
afwezig dan werkelijk uitgedootd was.
Ik zette mij op eenen stoel voor haar
neder nam hare beide handen in de mijnen,
en haar scherp aanziende, zeide ik
Ursula August D'Erval heeft mij gelast,
u te vragen, of gij zijne vrouw wilt worden.
Het arme meisje was als door den donder
getroffen de tranen schoten in hare oogen
haar blik vonkelde door dien vochtigen
sluier henenhaar bloed, sedert zoo langen
kan waar herhaaldelijk onkatholieke schrij
vers en verslaggevers, tot groote, soms
bespottelijke misvattingen komen leest
slechts de laatst verschenen nummers van
den Tijd omtrent al wat met de katho
lieke leer samenhangt, geldt volkomen onze
opmerkingSchoenmaker, houd je bij je
leest
De Schied. Ct. heeft dan ook blijkbaar
slechts deze uitlegging aan onze slotwoorden
gegeven om «ongezocht" gelegenheid te
hebben het standpunt harer redactie ten
dezen opzichte uit een te zetten, dat
is een oratio pro domo te houden, waaraan
circa twee kolommetjes van haar artikel
onder het opschrift: «De leest van een
dagblad" zijn gewijd.
Wij zullen haar in dit betoog slechts op
enkele punten volgen. Wij en vele andere
Katholieken met ons weten, dat het behoort
tot de allures van een liberaal dagblad dat
pas begint en als zoodanig meenen wij
de Schied. Ct. in haren nieuwen vorm en
onder haren nieuwe redactie te mogen
achten, zich zoo zoetsappig mogelijk
tegenover de Katholieken te betoonen. De
N. R. Ct. o. a. begon indertijd op dezelfde
wijze en telde vele katholieke lezers ook
onder onze geestelijken, en wat gaf zij
later te lezen?De mate van zoet
sappigheid van dergelijke bladen meet zich
vrijwel af naar den meer of minderen wel
stand der exploitatiehet hangt er maar
van af, of men de Katholieken meer of
minder noodig heeft.
Daarmede is nog niets ten nadeele van
de tegenwoordige houding der Schied. Ct.
gezegdwij wijzen slechts op het merk
waardig, meer voorkomend verschijnsel. En
al kunnen wij haar niet zoo grifweg het
getuigschrift geven, dat zij van ons zou ver
langen, wij spreken over 't algemeen van
hare berichten niet. In hare hoofdartikelen,
dat verklaart de Schied. ,Ct. zelf, bekent
zij wel kleur. Daar is zij niet katholiek of
antirevolutionair, maar vrijzinnig Ja, dit
tijd zachtjes vlietende, versnelde zijnen loop,
en trok over haar gelaat een rooskleurig
waashare borst verhief zich, zoo dat er
nauwelijks een doortocht voor hare onder
drukte ademhaling overbleef; haar hart
klopte hoorbaar, hare handen drukten
krampachtig de mijnen. Ursula was
slechts ingeslapen, nu was zij ontwaakt.
Als hadde de stem van eenen Godmensch
tot eene door den dood weggerukte dochter
gezegd: »sta op en wandelt!" even zoo
spraken hier mijne woorden tot Ursula
«ontwaak
Ursula stond eensklaps onder het juk der
liefdemisschien had tot dusverre buiten
weten van haar zelve en van anderen be
mind, maar nu was de sluier gevallen en
ZÜ zag hare liefde.
Na eenige seconden streek zij de hand
over het voorhoofd en fluisterde zachtjes
Neen, dat is onmogelijk.
Ik herhaalde mijne vraagAugust
D'Erval verzoekt u, zijne echtgenoot te
te willen worden. Ik deed dit om Ursula
te gewennen aan dien samenhang van woor
den, die even als welluidende toonen aan
het arrne meisje nog ten eenemaal onbe
kende melodie moesten vormen.
blijkt maar al te wel, en vooral bij hoogfeest
vertoont zich die kleur in het feestgewaad
reeds gaf zij te dier gelegenheid iets aan
het hoofd van haar blad te lezen, dat, al
gaf 't in zijn eigenaardige samenstelling
niet tot opmei kingen aanleiding, in zijn
stuitend modernisme toch velen terecht
walgde.
Op een enkel punt in bedoeld oratio pro
domomet opmei kingen aan ons adres door
spekt, hebben wij ons r.og te verweren. De
Schied. Ct. merkt op, dat wij toch ook ver
slagen geven van vergaderingen van libe
rale kiesvereenigingen, de lezingen van deze
uitgaande enz. Ja, wanneer zij open
baar zijn, zooals die door «Schiedam" in
dit seizoen gehouden, die vrij of tegen een
kleine entree voor iedereen toegankelijk zijn.
Dan achten wij ons gehouden, is althans
onze opvatting breed genoeg, ook van die
uitingen van het openbare leven kennis te
nemen; maar wij trachten nooit toegang te
verkrijgen tot een huishoudelijke vergadering,
weibegrijpend, dat daarin soms discussie
voorkomt die men voor andersgezinde ooren
niet gaarne blootlegt.
En nu ten slotte ook een oratio pro
domo. De Schied. Ct. waardeert de vrij
heid haar verleend om van die vergaderingen
van den Ned. R. K. Volksbond in onze stad
die een meer algemeen karakter dragen,
voor een breeder menschengroep van gewicht
zijn, verslag te kunnen geven. Wij willen
die beslissing van het bestuur van Schiedams
Volksbond hier niet beoordeelen. Wij achten
in 't algemeen de besturen onzer Katholieke
Vereenigingen wel in staat te oordeelen
zoowel over het belang der liberale pers,
als over haar verhouding tot en haar streven
ten opzichte van de katholieke persdit
toch treedt duidelijk genoeg in 't licht.
Maar wij doen hier een hernieuwd beroep
op aller gewaardeerde medewerking en
krachtigen steun. Wij behooren niet tot hen,
die zich van de exploitatie van een plaat
selijk dagblad overdreven voorstellingen
Zijne echtgenoot! riep zij in geestverruk
king uit zijne echtgenoot! En zien naar den
stoel harer moeder spoedende, zeide zij met
Warmte: hebt gij het gehoord?... Hij
vraagt, of ik zijne vrouw wil zijn?
Mijn dochter, antwoordde de blinde moe
der, terwijl zij naar de hand van Ursula
zocht, mijne geliefde dochter, ik wist wel,
dat God vroeg of laat uwe deugd zou be-
loonen.
Mijn hemel! riep Ursula uit wat over
komt mij heden toch? Zijne vrouw!
Mijne geliefde dochter! Het zijn woorden,
die ik nog nooit gehoord heb.
Zij wierp zich met gevouwen handen, in
tranen badende, op de knieën.
In dezen oogenblik hoorde men voetstap
pen in den kleinen gang.
Hij is het! riep Ursula. O mijn God!
voegde zij er bij, is dat dan eindelijk het
leven
Ik verwijderde mij door eene zijdeur, om
aan Ursula, die op dien oogenblik schoon
was door hare tranen, hare ontroering en
voorspiegeling van geluk, den tijd te laten
om August-zelven te hooren spreken.
Wordt vervolgd.)
