Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
bureau !$ofersfraaf 50.
21ste Jaarg.
Donderdag 24 Maart 1898.
No. 6053.
OVEKZ1CKT.
euiiiet o n.
^Wse da9eo uit hst leven van
Frederik den Groote.
4)
PRIJS YAN DIT BLAD:
^"oor Schiedam per 3 maanden4.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nummers 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIfiN:
Van 16 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer -0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
23 Maart '98.
tv.
heropening van den cisleitaanschen
njst de vraag of weder de oude
den v1" d®t parlement zal hernieuwd wor-
tvant 6.6 ^ans schijnt daarop niet te bestaan
v0or 11 beseffen, dat de hooge regeering
^aard1 ^eva'over dwangmiddelen beschikt,
Vo000r geen der partijen wordt gebaat,
druk rStland3 bad de Rijksraad het nog te
^°ch R61 samenste"'ng van zijn bureau.
Ëbeph at^re'ner> n°ch Abrahamowiets noch
in aai°C bonden voor het presidentschap
hei,j merbing komen, wijl hun persoonlijk-
°aden a' vo'doende zou wezen om den
Ook h StUdd aanstonds te doen herleven.
üeke a^.en de Tsjechen, Polen en katho-
f'aatsg U'tscbers besloten een der twee
Vrij21ri n. Van vice-president aan de Duitsch-
in fra 'llgen te laten, die daarop Zaterdag
I'ctCtio r
bnFger "vergadering besloten, Dr. Hohen-
hiarke^ afgevaard'gde voor Graz, in Stier-
v°°rsh a'S zoo<ianig aan te wijzen en
herVatarids bet obstructionists niet te
untbina6"' daar dit slechts tot parlements-
°verdr i5 Z°U 'e'den en mogelijk zelfs tot
ftjjksr Van bet kiesrecht voor den
Wenaad aan de Landdagen, hetgeen juist
Z°U den molen der Tsjechen en Polen
Van die ^aar de Duitsche volkspartij wil
niet hoo V00rz'cbti8e politiek nog volstrekt
nis^ ren ZÜ besloot in haar obstructio-
bJ .">"1'rden en ook geen candidatuur
de j et Presidiunn te aanvaarden. Zij blijtt
balverder iex"Lalkenhayn en der
Mbi de0^00'"® van Ghmfsch eischen en
^Otlgar"ern'0UW'n^ Van bet compromis met
^ditsch^y b0Str«den- b*oor bet toegeven der
onver, riiz'nnigen is echter de macht der
^0e(?enbjken grootendeels gebroken.
^aiholiel 'S dan °°b dr< Fuchs, van den
der r b'offcsverein, onder toejuiching
tot v C^terzijde met groote meerderheid
baterH°u Z'ttör Sekozen. Alleen de onver-
•1 6 Schönerer veroorloofde zich de
F
L®r*ieuffp|^a^aatste z*cb tegenover den rech-
V bet. dn V^ostenrybers op een heuvel
n tiid Lrzeczhorz. Hij wordt sedert
ruit* 6- on'ng"Frederiksberg genoemd,
n. mtern »nn
Hij wordt sedert
u® ruif."'"-uulng-r reaeriksberg genoemd.
met rP Vari- ^iethen geraakte tegen een
r?VaUarip vÜ,anden slaags; dit was de
Ji°st0nriitZun detl Hongaar Nadasdy, den
Ja8en en !?en ^'etllen> zij werd terugge-
,°0lvolk u u de Pruisen vervolgd. Het
«ataillonc; \n "ulsen, bestaande uit zever.
>^n® bat'to bestormde het door Kroaten en
b)aar wer/ .i verdedigde dorp Krieczhorz;
iJdeelin£>'o r eene sterbe vijandelijke
b»®de ®n een eikanbosch, hetwelk al-
i s> te»* kroaten en eene batterij bezet
g van Hngeb°udendit nu was het ge-
raad door den majoor Vetescz
Hulsen zette den strijd met grof
liefelijke onderbrekingsdie schurk behoort
op de galeien thuis 1" Maar men is in de
Cisleithaansche Kamer voor zoo'n klein
geruchtje niet vervaard.
Het rapport der commissie van vijf leden
voor de betrekking van Crispi met den
frauduleuzen bankdirecteur Favilla is Zater
dag bij de Itahaansche Ktmer ingediend.
De conclusiën der commissie zijn overeen
komstig hetgeen daaromtrent reeds is mede
gedeeld. Het rapport wordt druk besproken.
De aanhangers van Crispi zijn ontevreden
over de terechtzitting door de Commissie
aan den Staatsman toegediend. Zij beweren
dat zij in deze buiten haar opdracht is
gegaan. Overigens constateeren zij met
voldoening, dat ae oud-minister zich niet
heett vergrepen en dat het geleende geld
tot den laatsten cent is terugbetaald. De
tegenstanders van Crispi stellen zich tevre
den met het feit, dat de terechtwijzing met
algemeene stemmer., dus ook door de twee
vrienden van Crispi in de commissie is
goedgekeurd. De Popoio Romano geeft den
afgevaardigden den raad de zaak af te doen
zonder debat.
De Kamer beraadslaagde gisteren over de
zaak-Crispi43 afgevaardigden verlangden,
dat de oud-minister naar de gewone rech
terlijke macht zou worden verwezen.
De groote heer aan den Bosporus, ge
steund naar het schijnt door Duitschland
en Oostenrijk, houdt nog steeds vast aan
zijn eisch, dat de gouverneur van Creta een
Turkach Christen moet zijn maar Rusland,
Engeland en Frankrijk houden even stellig
vast aan de candidatuur van den Griekschen
prins George en onderhandelen reeds druk
over diens titulatuur en installatie. Volgens
de Intern. Korr. zal hij den titel dragen
van Vorst", doch zonder de toevoeging van
sZijn Koninklijke Hoogheid" en ook zonder
de erfelijkheid zijner waardigheid, zoodat
hij ook niet behoeft afstand te doen van
zijn rechten op den Griekschen troon. Ilem
enkel den rang van »wali" te geven met
geschut en geweervuur voort; hij kon echter
niet doordringen of er moesten versche
troepen opdagen. Het door de Oostenrijkers
bezette eikenbosch, waaruit aanhoudend en
hevig gevuurd werd, moest worden inge
nomen, als Hulsen voorwaarts kon rukken.
Het gelukte hem het bosch in te dringen
maar spoedig teruggeslagen, moest hij zich
vergenoegen met zijne vorige stelling te
hervatten. Het gelukkige begin van den
veldslag waarborgde, zoo als het scheen,
voor zegerijke gevolgen. Doch het blaadje
begon zich om te keeren, toen de Oosten-
rijksche armee haren rechtervleugel niet
scheen te ondersteunen, maar daartegen
hevig werd aangevallen in het bijna ondoor
dringbaar front der gunstige slagorde van
Dauii. Hoe dat gekomen is, en aan wien
daarvan de schuld moet gegeven Worden,
heett de groote Frederik zelf in zijne be
schrijving van den zeven jarigen oorlog niet
opgelost; hij zegt alleen, dat misverstand
zijner gegevene bevelen de oorzaak is ge
weest eener veranderde richting van den
aanval. De dorpen beneden de door Daun
bezette heuvelen en het hooge korengewas
waren vol Kroatendeze vuurden op de
naar den rechtervleugel der Oostenrijksche
den titel van »pasja" zou niet toereikend
wezen om hem te verheffen boven den com
mandant der op Creta achterblijvende
Turksche troepen. De drie beheerders of
boedelbeschikkers Rusland, Engeland en
Frankrijk willen nl. door blijvende toelating
van een Turksche bezetting het decorum
van den Sultan redden en tevens het verzet
van het Mahomedaansche deel der bevolking
breken, maar dan ook hunnerzijds elk een
militaire bezetting te Kanea, Herakleion
en Rethymo handhaven om Turksche wille
keur eenerzijds en Grieksche annexatie
plannen anderzijds te keer te gaan. Tegen
Juni, meent men, zal Georgios zijn intocht
kunnen houden, maar dan moet inmiddels
des Sultans investituur verkregen zijn en
liefst ook Thessalië zijn ontruimd.
De Fransche regeering heelt naar Athene
en Constantinopel bevelen gezonden aan
gaande de maatregelen die genomen moeten
worden wegens den moord op den pastoor
te Volo.
De commissaris van politie te Bitlis is
vermoord en een Armeniër is de dader.
Het is te vreezen, dat die moord den Ar
meniër duur te staan zal komen.
Het onderzoek in zake den mooraandslag
van 26 Februari op den koning van Grieken
land duurt voort, en de weg van Athene
naar Phaleron, waarlangs Z. M. dagelijks
zijn wandelrit doet, wordt voortdurend streng
bewaakt. Ook zijn door de Atheensche Ju
stitie opnieuw een drietal politieke clubs
gesloten, die, zonder juist beslist anti-dy-
nastisch te zijn, toch in strijd waren met
de wet en het recht van vereenigen en
vergaderen.
De Vossische Zeitung houdt, op gezag van
eigen telegrammen vol, dat de Wahehe'sin
Duitsch Oost-Afrika in opstand zijn geweest
en er bloedig gevochten is. De inboorlingen
hadden een expeditie van Duitsche hout
vesters in de vorige maand aangevallen en
den aanvoerder, een ziekenoppasser, een
olficier op non-activiteit en tal van askari's
armee trekkende Pruisische troepeneen
Pruisisch generaal, wrevelig over het vuur
dier sluipers, beval een bataillon de Kroaten
te verjagen. Het bataillon maakte halt en
deed een aanval, en de andere bataillons
volgden dit voorbeeld de marsch naar de
flank van den rechtervleugel van Daun bleef
achterwege, de slag werd tegen bet front
gericht van den linkervleugel tot het cen
trum, waar Daun het sterkste was. Dit
wordt als de reden van deu verkeerden
aanval opgegeven. Zulks is niet te verwon
deren want meer dan eens is het gebeurd,
dat door overijling van een onderbevelheb
ber een veldslag eene verkeerde richting
bekwam; en toch is de nederlaag van het
Pruissische leger moeielijk van de dwaze
overijling en den strijdlust van onderbe
velhebbers in dit geval af te leiden. Frede
rik zelve droeg er de schuld van hij wilde
spoecig een einde aan de zaak maken, en
daarom liet hij in plaats van zijn eerste
plan door te zetten, de troepen het front
aanvallen, nu zij toch eenmaal aan den gang
waren. Prins Maurits von Dessau, die met
zijne troepen op het bewuste eikenbosch
aanrukte, en de nadeelen van de afwijking
van het aanvankelijk plan zeer goed inzag,
en dragers omgebracht. Generaal majoor
Liebert, die op reis was, was teruggeroepen
en zou met een gewapende macht naar
Oehehe rukken.
China, van alle kanten door de Europeesche
kapers op de kust belaagd, beproeft toch
nog een schijn van tegenweer het garnizoen
van Port Arthur wordt versterkt met 300
man en troepen worden gezonden naar
Takoe en Sjanhaikwan, maar dat alles zal
bitter weinig helpen Den Franschen gezant
Dubail te Peking, die over Frankrijks jongste
eischen betreffende de vier nabij Tongkin
gelegen zuidelijke provinciën des Rijks een
onderhoud met het Tsjoeng-li-Jamen hebben
zou, werd wegens invallende godsdienstige
plechtigheden een uitstel aangezegd, maar
een paar dagen vroeger of later zal
toch weder in hoofdzaak moeten worden
toegegeven. Voorloopig wil China alleen be
treffende Kwang-Si in eene schikking treden,
maar niet betreffende de drie andere pro
vinciën. Vooral voor Kwantoeng kan het
zich bezwaarlijk binden om nimmer aan
eenige andere mogendheid dan Frankrijk
iets af te staan, want die provincie grenst
onmiddellijk aan Hongkong en de Engel-
sche gezant, sir Claude M. Donald, wil daar
natuurlijk juist voor Engeland een toekom
stige uitbreiding van invloedsfeer reser
veeren.
Aan de Politische Correspondent te
Weenen wordt uit St. Petersburg geseind,
dat Japan in de jaren van 1895 tot 1905
minstens 145 milhoen yen zal besteden aan
de verbetering der vloot.
Zeven en veertig oorlogsschepen zijn
besteld op verschillende werven van Frank
rijk, Engeland, Duitschland en Amerika.
Volgens bericht uit Washington beraad
slaagt het congres in den loop van de week
over nieuwe credieten voor de vloot, waarbij
voorgesteld wordt, 40 milhoen dollar te be
steden voor het bouwen van nieuwe schepen,
dokken enz.
liet den koning dringend verzoeken, dat hij
toch van deze verandering zoude afzien. De
koning reed met tooruigen blik en den blooten
degen naar hem toe en beval hem in oarsche
uitdrukkingen oogenblikkelijk te gehoorza
men. Dit is de eenige maal, dat Frederik in
een veldslag den degen heeft getrokken.
Dus kon men nu van hem zeggen, wat hij
ter berisping van Karei Xll over diens
aanval op de Russen bij Pultawa geschreven
heeft: »De vijand had het voordeel eener
groote overmachtdit was veeldaarbij
kwamen de voordeelen van de stelling die
hij innam, men liet hem die der kunst nog
over, dit was te veel". Tot ondersteuning
van Hulsen werden er echter drie bataillons
grenadiers afgezonden. Terwijl nu de Prui
sen op de Oostemijkers aanvielen, deze alle
voordeelen voor zich hadden en de batail
lons van Frederik met hun geschut neder-
velden, toen in het heetste van het gevecht
alle te zamenhang in de aanvallen der
Pruisen op de frontlinie van Daud ophield,
zette Hulsen door gemelde bataillons ver
sterkt, den kamp in de flank van oen
rechtervleugel der Oostennjkscne armee
voort, en deed zelfs den vijand nog eenige
schreden wijken. (Wordt vervolgd.)
