v
voorwaarde dat zij geen gruwelen zouden
bedrijven. De opstandelingen verklaarden
geen andere wapenen te hebber, dan mache
te's. Dewey antwoorde»Voorzie je van
wapenen in het tuighuis te Cavite"
De stad is nog niet aangevallen. Vijf
duizend man troepen bewaken den weg
naar Cavite.
Tengevolg van de ontevredenheid die de
deskundigen hebben te kennen gegeven
over de weinig talrijke macht die de Ame-
rikaansche macht aan admiraal Dewey wil
zenden, zal die macht aanmerkelijk worden
vermeerderd. Men hoopt, dat over veertien
dagen vijftien duizend man kunnen ver
trekken en dertien honderd vrijwilligers
zullen vermoedelijk Maandag al weggaan.
Als zij allen in Manila zijn aangekomen, zal
Dewey de stad opeischen. De dertien hon
derd zullen in de stad de orde handhaven
het groote leger onder generaal Meritt
zal den archipel der Filippijnen bezetten.
In Spanje.
De verwachte gedeeltelijke ministerieele
crisis zou gisteren-avond een feit worden.
In den ministerraad alsdan te houden
zouden verschillende ministers hun ontslag
indienen. Daarna zou Sagasta zich naar het
paleis begeven om de Koningin-Regentes in
te lichten aangaande den toestand en de
Regentes zou Sagasta opdragen het Kabinet
opnieuw in elkaar te zetten.
De Engelsche minister van Koloniën
Chamberlain, heeft gisteren te Birmingham
een rede gehouden, waarin hij verklaarde,
dat de buitenlandsche toestand zeer ernstig
is en er wellicht spoedig een tijd kan ko
men, waarop het noodzakelijk zou zijn een
beroep te doen op de vaderlandsliefde van
het volk. De minister drong aan op toena
dering tot het Angelsaksisch,bondgenootschap
Zijn rede was gericht tegen Rusland, dat
Engeland thans tegenover zich vindt in
China en Afghanistan.
De ongeregeldheden in Italië.
De Daily News verneemt uit Napels dat
de staat van beleg het verspreiden van de
onlusten niet verhindert.
De telegrammencensuur wilde den corres
pondent niet toestaan het getal dooden
tijdens de onlusten te Napels over te seinen.
De vreemdelingen vertrekken in grooten
getale.
Over Chiaso wordt uit Milaan aan de
Daily News gemeld, dat het getal dooden
in den vierdaagschen stryd steeds minder
goed vast te stellen wordt, maar officieel
is thans bevestigd, dat ruim honderd lijken
alleen Zondag-avond op het kerkhof Musucco
begraven zijn. Onder de socialisten te Rome
hebben voortdurend veel inhechtenisne
mingen plaats. De socialistische afgevaar
digden zetten thans de uitgave voort van
het blad Avanti. Zij hebben verzocht, alle
copie voor dat blad naar het parlement te
zenden. De poorten der stad worden dag
en nacht bewaakt door soldaten en de
politie.
De Daily News verneemt uit Forence nog
dat de oproerlingen Vrijdag daar een wa
penenwinkel opengebroken hebben om de
geweren te stelen, en die tegen de troepen
te gebruiken. Uit alle oorden van Italië
komen berichten over bloedvergieten. Vijf
kinderen en acht volwassenen zijn te Ponte-
vedra in Toskane doodgeschotenvrouwen
schoten met revolvers op de troepen.
8ta<ls- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 16 Mei 1898.
Ned. R. K. Volksbond,
afd. Schiedam.
Feestvergadering.
Rede van den weleerw. heer J. Postma.
Christ^,,
Naar wij vernemen, is door ae cjjt
historische kiesvereeniging eüiet^
voor het lidmaatschap van denGerne
candidaat gesteld de heer J. Pinster
Gevonden voorwerpen.
a. Aanwezig aan het Commissi1"'3
pjeir
politie een paardendekeneen k
hoed met blauw lint; een onder® ^ee0
een oorbel, bloedkoraal met goid>
huissleutel.
b. Terug te bekomen aan
adressen
de »°lfr
2 witte schorten, b'J yp
Wilhelminastraat 8; een paraplui0^O0pJ
Noortwijk, Heerenstraat 25°
met speelkaarten, bij Voortman, bil
Gabelstraaj 83een kanarie70®^^®'
Hoetlaken, Rotterd. dijk 45, cerl
met een busbriefje, bij Houtman, J
59. 2 kinderborstrokjes, bij v-
Hoofdstraat 169een snoekgrouW
bij Sanders, Broersveld 46 een pu°
met lederen halsband' bij Ozeph'us'
Nieuwstraat 103 een jonge zW»rt® egCb®
harige hond, bij Verheul, OversC c^V
straat 200, en een groote donker®^^^
grauwe hond, bij den spoorweg
aan den Ouden Dijk.
tdek^"
Zaterdag-avond ure werd om y»P
een geweldige rook sloeg uit het
J. T. Nauman aan de Groenelaani oUjeis
drie kinderen bij afwezigheid van d® ^et'
alleen thuis waren. Nauman, die
waterstokerij heeft, had het vuur
doofd, de schuif dicht gedraaid, en
nieuw hout opgelegd. Blijkbaar
en ander aan het smeulen geraakt- ^e,J
Door de spoedige hulp der kuieI^jj|
het dreigend gevaar voorkomen, ter
kinderen in veiligheid werden gebr®c
De ijzer en metaalbewerkers-ve®®®,} i®
^Onderlinge Hulp" heeft Zaterdag-®^
eene feestelijke samenkomst haaf
bestaan herdacht. oi1'
Bij die gelegenheid is de bani®r
door de Vereeniging aangeschaft,
wij in een vorig nummer eene bes®
gaven- h<
Ter gelegenheid van het zilvere° yis»e
lijksfeest van den heer en mevrou1*1
van der Pant, gaf het muziekk0' gÊp®
dd. Schutterij Zondag-avond 9 üie(,c0<'1'
serenade ten huize van den maj°
mandant, die eene talrijke menigte t®
Korte Haven en omliggende
zamen bracht. js
Heden-middag 12 ure is
tram aangebracht en verder per ie<
naar zijne woning in de Kreupelt''®.e»1
voerd Arie Smit, die tusschen
Delftshaven aan het gras maaien PJ
een toeval werd getroffen.
S-
Ter vervanging van den heer
is als voorzitter der afdeeling
van «-Volksonderwijs" gekozen
J. W. J. Van Harwegen den Bfee
kozen is als lid van het bestuur j^iF'
J. H. Van Westendorp J. Dz., gekoz®11
J. De Wit, te Delftshaven (gein- ^ij5
0i)d®r
Voor het examen akte lager pfl
is Vrijdag te's-Hertogenboscb geè^"^se<>
stadgenoote mej. N. J. M. J-
L.JC.d.ju®
Gedurende de vorige week
Nieuwen Waterweg ingekomen i°
waarvan 8 zeilschepen, alle
Rotterdam.
best®®1"
-
In hetzelfde tijdperk van
binnen 127 schepen, waarvan 9
Hiervan waren bestemd voor Rotte
en voor Vlaardingen 1.
Tot op heden is het aantal hinne° fggisK
schepen 452, metende 449.044 net 0 jtj
ton, meer dan tot op gelijken datn111
bil
B. en W. van Rotterdam hebbe
gemeenteraad een crediet v®° ViJri
aangevraagd voor de uitvoering^ bij
sieringsplannen van gemeenteven p
inhuldigingsfeesten, daaronder SverS'i-
sidies aan buurtcomités voor sti cpt
en verlichting langs de gemeente
De afdeeling Schiedam van den Ned. R. K. Volks
bond heeft in hare vergadering op 11. Zondag-avond
weder op waardige wijze het katho ieke Meifeest, de
gedenkdag van de uitvaardiging der encycliek Rerum
Novarum gevierd.
Daar de President wegens treurige familieomstan
digheden verhinderd was, werd de vergadering geleid
door den vice-president, den heer J. J. van Hees, die
de aanwezigen een hartelijk woord vau Welkom toer ep,
inzonderheid den spreker van den avond, die ondanks
de drukte van den Zondag onmiddelijk bereid was,
de leden zijn krachtig woord te doen hooren. Een
hartelijk woord van welkom riep spr. ook toe a in de
donateurs, die door hun ue tegenwoordigheid blijkgaven
van hunne instemming met de feestvergadering en
aan de leden, die door hnane opkomst in grooten
getale toonden, dat zij deze feestviering op hoogen
prijs stelden. Met meer recht dan de socialisten
hebben wij reden dit Meifeest te vieren, het fee9t van
Z. H. den Paus, den Paus der werklieden. Het feest
der encycliek Rerunt Novarumwaaruit werkman en
patroon, kapitaal en arbeid wijzen lessen kunnen
putten. Daardoor vernieuwen wij den geest, de kracht
om het jaar verder in te gaan met dit werkboek van
den arbeid waarin leniging van de sociale misstanden te
vinden is. Is er veelal verwijdering tusschen kapitaal
en arbeid scheiding tusschen patroon en werkman op
te merken, deze encycliek brengt toenadering tusschen
kapitaal en arbeid, werkman en patroon. Daardoor zien
wij de misstanden en verkrijgen wij verbetering in de
maatschappelijke toestanden. Daardoor verkrijgen wij
steun en eens zal de tijd komen, dat wij zullen kunnen
zeggen dit is de vrucht van ons werk door de ency
cliek van den H. Vader.
De president deelde daarna het program dezer feeste
lijke vergadering mede, dat daarop een aanvang nam
met de uitvoering van het Bondslied en het lied
De Kerk door de zangvereeuiging »St. Cecilia".
Beide nummers werden met blijkbaar genoegen gehoord
en verwierven een dankbaar applaus.
Door een kwartet gevormd uit een drietal leden
van het harmonieorkest „St. Ambrosius"de heeren
Veringmeijer, Van Vonderen en Wielmans, met den
pianist, den heer A. H. de Leur, werd daarna uitge
voerd eerst de marsch Groet aan het West land van
G. M. Mertz (in tegenwoordigheid van den componist
daartoe uitgeDoodigd) en vervolgens fantaisie sur
V opéra Norma. Beide nummers verwierven een
krachtig applaus, dat duidelijk deed zien hoezeer deze
harmonie-nummers ia den smaak vielen.
De weleerw. heer J, Postma, die onder applaus den
katheder besteeg, verklaarde met het meeste genoegen
de uitnoodiging te hebben aangenomen om in deze
vergadering tot zijne medeleden van den JMed. R. K.
Volksbond het woord te voeren; immers hun feest is
eeu daad van diepe beteekenis en van hoog gewicht,
degeloofsbelijdenis hunner maatschappelijke beginselen;
zij vieren toch den herinneringsdag van 't heuglijk
feit, dat de Plaatsbekleeder van Hem, die aan de
wereld zwoegend onder een berg van ellende de blijde
boodschap der Verlossing bracht, de Plaatsbekleeder
van J. C., in onze donkere wereld van verwarring en
ellende een bliksemstraal van zijn heerlijke wijsheid
deed schitteren zij herdenken het feit, dat ons aller
Vader Paus Leo XIII heel de wereld verbaasde en
verblijdde met de koninklijke majesteit van zijn opper-
herderlijk woord, den 7n verjaardag van den catechismus
voor den werkman, de encycliek Rerum Novarum.
Maar hunne feestviering is ook een daad van geest
driftig protest tegen hen, die jaarlijks die heerlijke
Meimand ontwijden, die verlossing hopen door vernie
tiging, herstel door verbrijzeling, verbetering door
omverwerping, die als hnn meest nabijzijnd ideaal be
schouwen, de wereld overdekt met puiuhoopen. Hen
roepen wij toewij willen geen vernietiging, geen
verbrijzeling, geen omverwerpingwij staan door de
vrijheid, het gezag, de orde, en wat om ons heen wan
kelen, wij steunen op de vrijheid van den Herder der
volken, gesteund door de levende kracht van ziju woord.
Bij het herlezen van de heerlijke bladzijden van
's Pausen encycliek bleef sprekers oog gevestigd op de
laatste woorden, waarin de H. Vader al de warmte
van zijn vaderlijk hart, al den gloed van zijn hoogen-
priesterlijken ijver uitte.
nBoven alles moeten de dienaren der Kerk (en moeten
allen met hen) er naar streven om de liefde, die de
meesteres en koningin van alle deugden is, bij zich-
zelve aan te kweeken en haar op te wekken in de
harten wan allen, grooten en kleinen. Want de op
lossing die zoo vurig gewenscht wordt, is hooidzakelijk
te wachten van een ruime uitstorting der liefde, der
christelijke liefde die de korte samenvatting is van
alle geboden des Evangelies, en die, altoos bereid zic'i
voor het welzijn van anderen op te offeren, der mensch-
heid het zekerste tegengif aanbiedt tegen de trotschheid
en de grenzelooze baatzucht der wereld, de liefde wier
eigenschappen en wier hemelsch beeld de Apostel
Paulus geteekend heeft in deze woorden: de lieide is
lankmoedig, zij is goedertieren, zij zoekt zich-zelve niet,
zij duldt alles, zij verdraagt alles.
Spr. verklaarde zich tot taak gesteld te hebben eene
meer uitgebreide verklaring te geven van de denkbeel
den door den H. Vader neergelegd in bovenaangehaalde
woorden.
Wat zegt, wat doet de Paus
Van zijn verheven standpunt overziet de Paus de
geheele wereld, hij hoort den machtigen kreet die alom
opgaat om vrijheid en recht en hij geeft een eersten
stoot aan dc wereld door zijn koninklijke zendbrief
Rerum Novarum. Vorsten en volken, geioovigen en
ongeloovigen ontvangen uit zijn hand een program tot
lotsverbetering van de onterfden dezer wereld. Maar
hiermede rekent bij zijn taak niet afgedaanvorsten en
volken roept hij om zijn troon, de prinsen der Kerk, de
bisschoppen wekt hij op om hun bijzondere aandacht te
schenken aan de verlichting van het lot der arbeiden
de klassen. De onsterfelijke glorie van onzen gevierden
bisschop mgr. Bottemanne, is 't dat hij zich met
mannelijke energie en onbuigzame wilskracht gesteld
heeft aan de spits, dat hij hier en zelfs tot over de
grenzen den grooten stoot heeft gegeven aan de ver-
eeniging der werklieden, zoodat hij met fiierheid en
recht op zijn gouden priesterfeest mocht getuigen, dat
de Volksbond een der schoonste vmchten was van zijn
episcopaat.
Na de bisschoppen roept de Paus de priesters als
leiders der vereenigingeu. En als alzoo de aanvoerders zijn
aangewezen, richt de Paus zich tot de werklieden en
roept hen toe, werklieden vereenigt u maar de Paus
wijst er uitdrukkelijk op, dat al het werk van Paus,
bisschoppen, priesters en de werklieden zelf niets zal
baten, als de liefde niet heerscht, die noodzakelijk is
voor het welslagen. Wat beteekent hier het woord
liefde; de liefde hier bedoeld is de christelijke een
dracht'.immers wij weten 't allen eendracht maakt
macht, door eendracht worden kleine zaken groot,
door tweedracht gaat de grootste zaak ten onder. Tot
staving vau deze groote waarheid wees spr. op het be
kende verhaal van den landbouwer met zijn zeven
zonen en op verschillende voorbeelden uit de oude en
nieuwe geschiedenis niet het minst ook op ons eigen
Vaderland, dat door eendracht in het verleden sterk,
met t oog op de naaste toekomst, de inhuldiging van
onze geliefde koningin een heerlijk beeld biedt vau
wondervolle eenheid om dien historischeu dag met
gloed en luister te vieren.
Eendracht maakt macht, Waar is heerlijker beves
tiging van dit woord te vinden dan in de geschiedenis
der Kerk Spr. ging die geschiedenis na in verschil
lende tijdperken, waarin de eenheid, de ziel der Kerk,
het schild dat haar bewaart, de kracht die haar in
hare verschillende deelen bijeenhoudt en doet leven en
bewegen zoo duidelijk in 't licht treedt. Op het diamanten
schild der goddelijke eenheid stuitten alle pogingen om de
Kerk te vernietigen af, na elke vervolging, na eiken
aanslag op hare eenheid, na elke beproe ving haar ook door
eigen ontrouwe kinderen in vroeger en later tijd
opgelegd, verhief de Kerk krachtig het hoofd. Elke
storm schudde de takken van den ouden wereldboom
deed rotte en onrijpe vruchten vallen, maar waar
deze vergingen, schoot de oude stam dieper wor
tel en ontsproten nieuwe frissche loten en wal al
stormen ook de toekomst nog zal brengen, hij, de oude
wereldstam, staat daar de eeuwen door in onverwelk-
hare heerlijkheid, gesterkt door de wondervolle eenheid
in Christus 1
In het vervolg zijner reden zette spr. uiteen, dat
die eenheid der Kerk is gelegen in haar eenheid van
doel, eenheid van middelen, eenheid van gezag of
bestuur. Spr. zou deze punten niet verder uitwerken,
maar zich bepalen tot eene toepassing van het ge
sprokene op den Volksbond. Het eigenaardig karakter
van den Volksbond is dat hij roomsch is, roomsch tot
in het merg van zijn beenderen, roomsch voor en
boven alles, roomsch als de Paus. Met andere werk
liedenbonden heeft hij gemeen, dat hij er naar streeft
langs ordelijken weg den toestand der arbeidende klasse
te verbeteren, maar het eigenaardig cachet wat hij
heeft, het karakter wat hem van alle andere werklieden-
vereenigingen onderscheidt, is zijn roomschheid. Het
zon ook niet anders mogelijk zijn, want de Bond is
een vrucht van dc Katholieke Kerk en zij drukt haar
stempel op al wat van haar uitgaatimmers een vrucht
is een geheel met den boom waaraan hij hangt, hij
leeft en rijpt slechts door en gelijkt op den boom die
hem voortbracht. Een goed kind aardt naar zijne
moeder. Ook de Volksbond, kind der katholieke Kerk,
behoort naar die Moeder te aarde- en die gelijkenis
vooral te toonen in de kenmerkende karaktertrek van
die Moeder: hare eenheid. De eenheid zal den Volks
bond doen groeien, groot en krachtig maken, de twee
dracht haar ten gronde richten; die een he d is voor
den Bond een levenskwestie hij zal één zijn of niet
zijn door de eenheid zal hij ontzag en eerbied af
dwingen, zullen allen naar hem luisteren, al is 't ook
uit vrees, bij tweedracht zullen zij hem uitlachen, de
zaken laten zooals ze zijn en weldra daDsen rondom
zijn doodkist. De H. Vader deed die noodzakelijkheid
der eenheid opnieuw blijken door zijn hoogeen volkome
instemming met het plan van den Zwitserschen socioloog,
Deacurtins, om een internationalen bond vau werklieden
te stichten. Maar, heeft dc redacteur van de Volks
banier reeds gezegd, dat wij dan moesten beginnen
met nationale eenheid. Spr. voegt er aan toe, dat wij
voor alles moeteu zorgen in de plaatselijke afdeelingen,
de karaktertrek onzer Moeder de eenheid allerkrachtigst
te doen spreken.
Het slot van sprekers rede was eene nadere uiteen
zetting hoe die eenheid in de plaatselijke afdeelingen
moet bewaard blijven. Als elke m^nschelijke instel
ling heeft de Bond, hoewel bezittend eenheid van doel
en middelen, eenheid van bestuur, hare fouten en
gebreken; de Bond is nog betrekkelijk jong, eene
grootsche instelling, eene instelling door den Paus in
't leven geroepen, door heel de Katholieke wereld met
vreugde begroet, bestemd tot een veelomvattende werk
zaamheid, De9temd om de steun der Kerk en het bolwerk
der maatschappij te worden, eene instelling met eene
ontzaglijke toekomst voor zich. Is 't wonder dat er
af en toe fouten aan het licht komen die met den
tijd worden verbeterd Maar zij die zich op die fouten
en gebreken blind staren, verliezen het groote doel
uit 't oog, zij die over kleinigheden tobben en de heele
Bond zouden doen struikelen over een strootje. Spr.,
zeer in 't algemeen willende spreken en volstrekt geen
toepassing makend op eventueel bestaande toestanden,
wees er o. a. op hoe in zake het bestuur de minder
heid (die liever andere mannen aan het hoofd zag) ter
wille van de eenheid het offer van haar meening moet
brengen en zich bij de beslissing der meerderheid neer
leggen, anders komt er een partij van ontevredeueu en
ontstaan er kwesties over ellendige kleinigheden. Lieden
die, immer ontevreden aldus de beste helpers zijn van
de vijanden van den Boud, welke dien door tweedracht
willen ten onder brengen, moesten liever zoo spuedig
mogelijk uit den Bond treden verloor de Bond ook
aldus de helft zijner leden, hij zou bloeden maar niet
sterven tweedracht daarentegen zou de bond langzaam
uitputten en het einde ware de dood.
Ten slotte wekte den spreker de Bondsleden, die
zeker volgaarne hun Bond willen zien groeien en
bloeien en vruchten dragen, op, de christelijke een
dracht naar het woord van hun aller Vader in Chris
tus te bewaren, nl. de eendracht die steont op de
bovennatuurlijke beginselen des Christendoms. Weest
een, en gij zult als een wig in de maatschappij drin
gen en u een koninklijken weg banen. Weest een, en
geen vijand hoe, machtig hij ook zij, kan u weerhouden.
Weest éen, en gij zult van uw zwoegen om lotsver
betering rijpe vrachten plukken. Weest éen rondom
den verheven Troon van den Plaatsbekleeder van J.^C.
op aarde, dan beteekent die eenheid voor u
vrijheid, verheffing, victorie 1''
Na het daverend applaus dat aan het eind deze
heerlijke rede als bezegelde, nam de geestelijke advi
seur, de weleerw. heer A. G. van den Berg, het woord.
Had hij reels vele malen van deze plaats verschil
lende sprekers bedankt, nu vooral was 'them een
bijzondere vreugde bij het schouwspel, dat een lid
dezer aldeeling zijue medeleden had toegesproken in
een rede, die de hoog gespannen verwachtingen zeker
nog overtroffen heeft. De ademlooze stilte waarmede
zij was gevolgd, de gespaunen aandacht, het herhaald
applaus getuigden reeds genoeg, maar toch wilde spr.
namens allen nog een woord van diepzinnigen dank
brengen voor het welsprekend woord, den wensch uit
sprekend, dat het overvloedige vrachten zon dragen
en met het met gulden letteren in aller hart zon ge
grift blijven, dat de Volksbond door eenheid groot,
door tweedracht vernietigd wordt. Opdat kapelaan
Postma met te nauwer banden aan de Schiedamsche
Bond8afdeeling zou gehecht blijven, was spr. de ver-
eerende taak opgedragen hem, die reeds lid is, het
eerelidmaatschap der aldeeling aan te bieden.
Toen het krachtig applaus dat dit dankwoord en
huldebetoon, 't welk aller gevoelen zoo juist vertolkte,
een einde nam, deed een kwartet uit St. Cecilia's
zangers nog het heerlijke Petrus Scheepje en het
treffend De Hemel van De Vliegh hooren, dat mede
een storm van toejuichingen oogstte.
Daarna deelde de president nog mede, dat den 3ln
de vaandelonthulling in de afdeeling Houtbewerkers
zul plaats hebben en de besturen der vakafdeeiingen
bij de slotrepetitie van St. Cecilia" op aanst. Dins
dag-avond worden genood igd, waarna de vergadering
door hem werd gesloten.
-JU**
LJ i JaA ac\ l. „.AilW 410
n te^
