Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
ede blad.
2lste Jaar
Zondag 29 Mei 1898.
No. 6107.
bureau "göofersfraaf 50.
5'
tah^ s' aan
i >8"«k"Sj
5 h,„ te
4
Ue^alen fraaak en JIjU is het
IS te
S« 6r'
Srd® p9ie v°ren Jat ""J ik VCr'
d^t r>iize 8J?akkelük«h Van ziJn tegen-
d^t 6 Tj te rv, i maar minder dege-
in °t rnij a n' Gre schrijft mij,
GEMENGD NIEUWS.
nieuwe sgnieoanisghegourant
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor *s k
pfa cr"eaam per 3 maanden
00 Per post door geheel Nederland
0,1deriïjke Nummers i
f 1.50
O
- 0.05
mi
i'ii
PRIJS DER ADVEBTENTIËN:
Van 16 regels /"0.60
Elke gewone regel meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
'd Snil?6 mededeelt dat
,'^Us n'J' eo,,j "nJ meueueeit aai
'®tïd»i- or^en van het koor »Psal-
"lie
fni
bQfti'- i tt nuur jPirsai-
st„r w geboorteplaats, het
-°e9el 2®W ,]L 'J or:tvangen Ge ver-
llJ tijet ,°otv?"- zou schrijven: y>met
k kbvjij;, 8eti maar dat moet Ge
°k jn Paling n,einen> waarde vriend!
Ü6fl Ohw^ijri rT werkwoord ontvangen
ih^Oto a&rheid zonJer eenigen twijfel
l diorj' Wari, ,JJn' en ik zal U ook zeggen,
Am 6 ^eti l -e' treB bijzonder dat Gij
J leek tr:ef„..miJ vraagt om U, die
^eilhei(i 6 z9n zaken van muziek,
rr'St rrmziif6inS iets te schrijven over
rT ik i1 nii or. doorloopend zon-
kan Wtvn""1 eerste eischen van smaak,
Prijzeneringen er van jn 't minst
a h.Sew 6,1 Ken en dat 11101 m'j dUS vol-
^'lik ^den 2i;?effn, doet dat Gij er lid
vr»! ?en6ti.dit wel niet gewoon om
^Qot'rii"0! eens zeSt» *van mijn
>ijn ÏUl1 te maken" of desge-
Ia d' UlOflv,:.
onder stoelen of
tnmeenins
teken"
baS^oST*I6„ts wat mij wel eens
e .so heefttoch is het met
maar wie kent zich-
nooit mijn be-
^®'ke y doo^0tJen te treffen, maar wel
Jv, k6üri die person"" ««rrictt on
r'° i^ezen ^Ve-rdie'ien.
ttli
«en :'en hHofZo° zal 'k ook
•sio Sd. ager c\ 6n ln de volgende wel
lSVa» raa>'he(Lfe7n wondeplek leggen
Pin. S s°Pen a daarmede geens-
^SrNÏ^ mefelld zijn yari Uw
h)
ba". ®0 tno^' «uuiers zij weten
en - all-°®gde I1'80 te 8oeder trouw de
Wd® ®h de kunstrechters te zijn
£ev,4t' 'hte oer.lngen die zij geven
O®' aaTJ de van smaak,
ee ®cbt b een doorslaande bewijzen
^el!s^okflnriflek .wil onderwerpen.
°ef« 'j,\v,r'heij ben ik blij dat ik daar
Oj.^ep kOor ,0e heb. De heeren leden
^6|,ek t0c, hoi ?0" geen zelfcritiek te
keho6 töo ®ischf )0uden ze dit ook kunnen
eetiJ'S °hth zÜn ke°nis van regels volgens
geu eriti'Sekt SQaatstaf aanlegt, en die
scht eP hitop,"^ en wanneer anderen
'k ifr de V°°rvvaaenen' worden dezen uit-
ïmmers zij weten
To ^rhoij een best middel om
ftp otgfj ,®d, d te komen! Nu weet
«ide^Ü Wn?®n aan tt Gid dezen brieven
de ati6 1 Zulu bJw medeleden, ze ook
jjjjj lac.hen, maar deze con-
te J l)iet weerhonden om
«®®n fei®" overigens
"-ank"1' m7j' fnaao e]vVs tegen hetgeen
'Üke r o? dd6l 0sl?chts een zeer alle-
,1 c6hr' da,, 'f] vvangt ~J J'
Rw^®hii
O
*®gt.
®h k- ij, :ut ue schrijft mij,
hiis,®>is i ®Ze zaip endt' °mdat Ge weet
®ep j'6r> Ce v!1 Tel. eenige ervaring
\derge|ir' ahder escheidenheid zou mij
kWy ïea.O.ik ^°r.d?a op verzoek van den
weerhouden
aanvaarden,
»olt
k. f«dai.,-K ze ,.i "P Verzoek van den
zijn S iet ,le' ill di/ll',met 80e(tvinden van
ttt W 0t den o gepubliceerd mis-
We'et? iUldCl' iD Scllieaam
maar in dit geval wil ik het mij laten aan
leunen ja ik meen gerust en zonder dat
het eenige grootspraak of bluf bevat te
mogen zeggen dat ik ten gevolge van jaren
lange theoretische en practische studiën,
tengevolge van het nauwlettend en critiesch
hooren van de muziek uit alle scholen en
eeuwen, kerkmuziek en profane muziek,
tengevolge van heel mijn muzikale ontwik
keling, die zich voortdurend in die richting
bewogen heeft, gerechtigd ben een oordeel
te vellen. Reeds dertig jaren lang is muziek
en, in de laatste twintig jaren, bijzonder
kerkmuziek mijn geliefkoosde bezigheid, én
als studie én als uitspanninghaar terrein
heb ik in alle richtingen doorkruist. Het
glanspunt in dat muzikale leven is en blijft
mijn verblijt te Regensburg, het hooren en
genieten der meest onsterfelijke meester
werken, de bijzondere studie daarvan, de
omgang met de heroën der kerkelijke toon
kunst aldaar. Nu meen ik wek te weten
dat Uw koor en nog andere koren van dat slag
met vrij groote minachting nederzien op he't
kunstinstituut dat men de kerkelijke muziek
school en het domkoor van Regensburg noemt
en dat vele koristen meenen dat genoemd
koor niet in de schaduw kan staan van het
hunne, maar dat is alweer een bewijs van
gebrek aan zelfcritiek, die zonder kennis van
zaken spreekt. Mag ik u, ten bewijze dat
het domkoor inderdaad zeer fraai zingt, eens
attent maken op het volgende geschiedkun
dige feit Toen Richard Wagner toch
zeker wel een man die verstand had van
muziekik zal in een dezer brieven zijn
opinie over ware katholieke kerkmuziek eens
mededeelen dat zal voor vele koristen waar
schijnlijk een verrassing zijn! indenjare
1882 de eerste opvoering zou geven van zijn
laatste werk Parsifal, waarbij een knapen
koor vereischt wordt, zond hij den ook hier
in het land genoegzaam bekenden muziek
directeur Hermann Levi naar Regensburg om
aan den toenmaligen kapelmeester van het
domkoor, Haberl, te vragen zijn jongenskoor
af te staan voor de uitvoeringen te Bayreuth,
die volgens algemeen gezag model-uitvoerin
gen zijn. Hij heeft ze natuurlijk, ondanks
al zijn pogingen, niet gekregen, maar het
feit bewijst dat het domkoor in de schatting
van Wagner, die het hoogste vorderde in
al zijn executanten, hooge kunst presteerde,
en dat doet het nog altijd, getrouw aan de tra
ditie. En als het mij geoorloofd is een
persoonlijke herinnering in te voegen', door
het volgende: voordat ik naar Regensburg ging
had ik mij meester gemaakt van zooveel moge
lijk muzikale kennis, en ik meende tengevolge
van theoretische en praktische muziekstudiën
van vele jaren nog al iets te weten van de
toonkunst. Maar hoe werd ik ontgoocheld
toen ik te Regensburg kwamDaar bleek
mij, schier van den eersten dag af, dat heel
mijn in jaren verworven kennis, zonder
contrapunt, zonder de oude Meesters daar
gehoord te hebben, nog niet veel wasdat
zonder de colleges van Halier en Jacob ge
volgd te hebben, een oordeel over muziek
een onding was daar vielen mij als schellen
van de oogen, en in 't eerst min of meer
verblind door het stralende licht van die
muziekopenbaringen die ik daar ontving,
moest ik mij langzamerhand daaraan gewoon
maken, voordat ik ten volle profiteeren en
genieten kon. Neen waarde vriend, overige
leden van uw koor, muzikale kennis waait
niet aan en zelfs met den meest gelukkigen
aanleg is en blijft studie en praktijk, be
schouwen en aanhooren en oefenen aller
noodzakelijkst 1
Vergeet mij deze uitweidingen en nu ter
zake! Ge schrijft mij dat Ge lid zijt ge
worden van »Psallamus Deo" vooreerst om
dat Ge in het bezit zijnde van een goede
stem den Heer in Zijn tempel zoo goed
mogelijk wilt loven, en Ge dit beter door
zingen dan door bidden meent te kunnen
doen, vervolgens omdat dat koor het koor is
uwer parochie, en eindelijk omdat dat koor
ook den besten naam, de schoonste repu
tatie als kerkkoor heeft, beter en schooner
dan de twee andere, zooals Ge zegt.
Uw motief om God. te loven met uw
stem en dus ook deze gave, die Hij u
schonk want een gave is het die ons
van boven komt, waarop Gij u dus niet
moet verhoovaardigen, en waarin Gij dus
ook geen glorie voor u zeiven moet zoeken
te gebruiken in Zijn dienst, is zeer zeker
een uitstekend motief. Ik ken er anders
wel die lid van een koor worden om in de
kerk kosteloos ee» goede plaats te hebben,
waar zij ook een paar hunner kinderen
kunnen meenemen anderen denken bij het
lid worden van een kerkelijk zangkoor er
allerminst aan dat zij dit moeten deen om
God te verheerlijken en niet om zichzelven
te zoeken of lofprijzingen der menschen in
te oogsten bij het zingen van solo's. De
mensctielijke ijdeiheid speelt aan vele koor
leden zeer leelijke parten immers zijn er
niet, die alleen dan verschijnen wanneer er
voor hen persoonlyk lauweren te vergaderen
zijn? Velen vergeten dat het koor een irite
greerend deel uitmaakt van den katholieken
eeredienst, .dat de zangers zijn in dienst
van de kerk evenals bijv. misbedienaren.
Doch dit daargelaten wensch ik u alleen
maar te zeggen dat uit die beschouwing
volgt dat Ge u moet inspannen om uw
gave op de beste wijze ten dienste van God
te gebruiken dus vlijtig repetities bijwonen
bij alle uitvoeringen tegenwoordig zijn, zoo
veel mogelijk ook de gewone wekelijksche
loven bezoeken enz. enz.
Een tweede motief, dat het 't koor is
uwer eigen parochie, is ook goed, maar
het derde heeft, het zij met uw verlof ge
zegd, een ietwat verdacht kleurtje. Ge zegt
nl. dat Ge lid zijt geworden van dat koor
Domdat het den besten naam heeft als
kerkkoor". Schuilt daar niet een beetje
ijdeiheid in En zoudt Ge denken dat Ge
de gave uwer stem minder nuttig zoudt
gebruiken of God minder goed met uw stem
zoudt dienen, als Ge eens op een koor zoudt
gaan, dat een minder goeden naam heett
Dat is een mooi puntje ter overweging,
vooral in verband met het eerste motief.
Maar laat ons dat motief eens wat meer
van nabij beschouwen. Die naam, die repu
tatie dat het koor »Psalamus Deo" het
beste zou zijn van de drie bestaande in de
stad M.,s, is die verdiend? Mijns inziens,
ik durf het u ronduit zeggen, is die naam
geheel onverdiend, is die reputatie geüsur
peerd. Doch het behandelen van deze
quaestie die in nauw verband staat met het
eigenlijke punt, waarvoor ik u in deze
brieven wil schrijven, nl. over smaak in
zaken van kerkmuziek, zou voor heden te
veel tijd van me vorderenen daar deze
brief reeds lang genoeg is, zai ik dit onder
werp liever bewaren voor een volgend
schrijven, hetwelk, als mijn bezigheden het
mij zullen toelaten, niet al te lang zal uit
blijven.
Intusschen wensch ik u Gods besten
zegen op uw zangerscarrière en noem mij
Uw toegenegen vriend
W. P. H. Jansen, Pr.
Een bejaard echtpaar te Polsbroek zou
zich 's avonds ter ruste begeven, toen het
belet kreeg vanbuurmans kat, die
zich in de huwelijkskoets der oudjes had
geïnstalleerd met vijt pas geboren jongen
Het gemak en groote nut van den Norton-
put heeft zich wederom bevestigd. Door
den heer Graaff, pompmaker te Gulpen,
werden dezer dagen proeven genomen met
het boren van een Norton-put in het hotel.
»Het Geuldal" te Houthem-St.Gerlach,
welke proeven met den gustigsten uitslag
bekroond werden. In een paar uren tijds
leverde de Norton-put kristalhelder en zeer
smakelijk water.
Toen Woensdag-avond de familie Van
Uffelen aan de Steenbrug te Antwerpen
zich ter ruste had begeven, werd een
kwartier late de zoon wakker tengevolge
van benauwdheid veroorzaakt door rook.
Er was nl. hoe weet men nog niet
op het bovenhuis iets in brand geraakt.
De jonge man riep zijn broer wakker en
spoedde zich naar beneden ten einde water
te halen om te blusschen, doch vergat in
zijn schrik zijn 10 en 11-jarige broers Frans
en Louis uit bed te nemen. Toen hij met
zijn moeder terug kwam, was het beiden
onmogelijk zich door de vlammen een weg
te banen. Om 11 uur was het benedenhuis
geheel uitgebrand en vond men de verkoolde
lijken der knapen.
Een Frangiise, die te Brussel in de ge
vangenis zat wegens het uitgeven van valsch
geld kreeg verlof een bezoek van haar zus
ter te ontvangen. Vreemd genoeg liet men
de beide meisjes alleen. Zij maakte daar
van gebruik om van kleeren te verwisselen,
waarna de gevangene kalm weg de gevan
genis verliet. Later vond men, dat da be
zoekster in de cel zat, in de kleeding der
gevangene. Daar de Belgische wet geen
straf bedreigt tegen hen, die een gevangene
helpen ontvluchten, moest de plaats ver
vangster in vrijheid worden gesteld.
Verdacht een oom uit Dortmund voor
ongeveer 11.000 mark te hebben opgelicht,
zijn te Enschede twee Duitsche knapen van
17-jarigen leeftijd gearresteerd. Zij waren
in gezelschap van een ouder persoon, die
mede is ingerekend, en die van plan was
naar Amerika de wijk te nemen.
Bij de verkiezingen voor de Fransche
Kamer zijn o. m. getuimeld de heer Naquet,
vader der wet op de echtscheiding, Magnien,
grootmeester der Grootloge van Frankrijk
(Schotsche ritus) en Sidi Grenier, de man
van den Koran en de burnoes.
Te Barcelona is gisteren de paketboot
Fortorico uit Santiago de Cuba aangekomen.
De reis werd daar zoo gevaarlijk geacht,
dat de 50 inschreven passagiers weigerden
aan boord te gaan en de overheid den kapi
tein aanreid, veilig in de haven te blijven.
De stoutmoedige zeeman waagde het echter
hij deed alle lichten dooven en voer des
nachts uit, terwijl de schaduwen der Ameri-