Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Ie stemdistrict (Raadhuis).
2e stemdistrict (Doele).
Rede van den lreer J. Krap.
zette Jt
teée f
geopend over de mededeelingen van de re
geering. Sonnino en Baccelli vielen het
ministerie aan.
Schiedam, 17 Juni 1898.
BE UITSLAG DER STATENVERKIEZING.
Voor de verkiezing van twee leden van
de Provinciale Staten van Zuid-Holland in
het hoofdkiesdistrict Schiedam werd heden
als volgt gestemd
SCHIEDAM.
Aantal kiezers718
Periodieke verkiezing.
Ingeleverde stembiljetten608
Onwaarde35
Uitgebracht op de heeren:
P. Loopuyt244 stemmen
A. C. A. Nolet 329
Tusschentijdsverkiezing:
Ingeleverde stembiljetten608
Onwaardei 31
Uitgebracht op de heeren:
J. Krap306 stemmen
H. J. Versteeg 271
Aantal kiezers 820
Periodieke verkiezing:
Ingeleverde stembiljetten688
Onwaarde,60
Uitgebracht op de heeren
P. Loopuyt332 stemmen
A. C. A. Nolet 296
Tusschentijdsverkiezing:
Ingeleverde stembiljetten686
Onwaarde50
Uitgebracht op de heeren
J. Krap284 stemmen
H. J. Versteeg 352
3e stemdistrict (School Dwarsstraat).
Aantal kiezers 672
Periodieke verkiezing:
Ingeleverde stembiljetten550
Onwaarde39
Uitgebracht op de heeren
P. Loopuyt314 stemmen
A. C. A. Nolet197
Tusschentijdsverkiezing:
Ingeleverde stembiljetten551
Onwaarde45
Uitgebracht op de heeren
J. Krap188 stemmen
H. J. Versteeg318 f
4e stemdistrict (Gymnastieklokaal
Buitenhaven).
Periodieke verkiezing:
Aantal kiezers712
Ingeleverde stembiljetten602
Onwaarde28
Uitgebracht op de heeren
P. Loopuyt279 stemmen
A. C. A. Nolet295
Tusschentijdsverkiezing:
Ingeleverde stembiljetten601
Onwaarde22
Uitgebracht op de heeren
J. Krap276 stemmen
H. J. Versteeg303
OVERSCH1E.
Aantal kiezers436
Periodieke verkiezing:
Uitgebracht op de heeren
P. Loopuyt101
A. C. A. Nolet114
Tusschentijdsverkiezing:
Uitgebracht op de heeren
J. Krap131
H. J. Versteeg90
KETHEL.
Aantal kiezers213
Periodieke verkiezing:
Uitgebracht op de heeren
P. Loopuyt87 stemmen
A. C. A. Nolet82
Tusschentijdsverkiezing:
Uitgebracht op de heeren
J. Krap80 stemmen
H. J. Versteeg87
Alzoo blijkt de uitslag voor het geheel
te zijn voor de
Periodieke verkiezing
(aftreding—Loopuyt)
Gekozen de heer P. LOOPUYT met
1357 stemmen.
De heer A. C. A. NOLET verkreeg 1313
stemmen.
Tusschentijdsverkiezing
(vacatureS. A. Maas)
Gekozen de heer H. J. YERSTEEG met
1421 stemmen.
De heer J. KRAP verkreeg 1265 stem
men.
„Nederland en Oranje."
De antirevolutionaire kiesvereeniging
^Nederland en Oranje" hield gisteren-avond
in het lokaal van ^Patrimonium aan de
Tuinlaan eene vergadering tot voorlichting
en opwekking der kiezers.
De voorzitter, de heer C. Klein, die deze
sbijeenkomst van vrienden" met gebed
opende, bracht eerst een woord van dank
aan den afgetreden voorzitter Ds. Goslinga
en den secretaris, den heer Kok, en deelde
mede, dat in deze vergadering als spreker
zou voorgaan de heer J. Krap, candidaat
voor de aanst. verkiezing voor de Staten.
De heer Krap, daarna den katheder
bestijgend, verklaarde, dat hij gaarne aan
de uitnoodiging van den heer Klein namens
^Nederland en Oranje" gevolg had gegeven;
hij zou echter geen politieke reden of voor
dracht houden, hetgeen niet noodig of ge-
wenscht werd geacht, maar slechts een
woord van onderlinge kennismaking wisselen
met menschen die hij tot heden niet
kendede heer Klein had hij tot voor kor
ten tijd nog niet ontmoet en alleen Ds.
Goslinga had hij een enkele maal op ver
gaderingen te Rotterdam ontmoet.
Het onderwerp dat spreker in enkele
woorden zou behandelen, zou zijn eene uit
eenzetting van het doel der aanst. verkie
zing, opdat de kiezers zouden weten waar
het om gaat bij de verkiezing der Prov.
Staten, die de drievoudige taak te vervullen
hebben de keuze der leden van de Eerste
Kamer, de keuze der Ged. Staten en het
beheer van de huishouding der provincie.
In welsprekende bewoordingen schetste
spr. deze drievoudige taak der Provinciale
Staten. Allereerst toonde hij hoe de Prov.
Staten als kiescollege voor de Eerste Kamer
eene Eerste Kamer hebben samengesteld,
die in beginsel eens geheel tegen de Tweede
Kamer stond. Spr. herinnerde er aan, dat de
Eerste Kamer den minister Keuchenius deed
vallen, omdat hij, naar zij verklaarde, aari
godsdienstwaanzin leed. Spr., betoogend
dat er een anti-liberale meerderheid noo
dig is in de Eerste Kamer legde er dert
nadruk op, dat de anti-revolutonairen min
der talrijk dan de liberale en de katholieke
partij die meerderheid niet kunnen in 't leven
roepen maar goed georganiseerd hebben
zij het helt in handen en kunnen de schaal
naar rechts of links doen overslaan. Spr.,
wijzend op den invloed die eene liberale
of anti-liberale regeering uitoefentopposten
betrekkingen, deopleiding der jongelieden enz.
kende ieder bet recht toe voor zijne be
ginselen te ijveren, maar dan moet het
eenstrijd zijn met gelijke wapenen dan
moeten de liberalen evengoed hunne scholen
betalen als wij de onze onderhouden. Spr.
zette daarna uiteen, dat om de overheer-
sching der liberalen in hunne onderschei
dene schakeeringen te breken, samenwer
king moet gezocht worden met ieder die de
souvereiniteit Gods erkent, en die erkent
wil zien ook in de Grondwet van den Staat.
Daarom kunnen antirevolutionairen en katho
lieken, die het Woord Gods vervat in de
Tien geboden en de Twaalf artikelen des
geloofs als het fundament van het zedelijk
leven beschouwen, samenwerken. Op dien
grond had het Provinciaal Comité den 19n
April vergaderd reeds bij eerste stemming
samenwerking tusschen antirevolutionairen
en katholieken noodig geacht, opdat de her
stemmingen niet tusschen liberalen alleen
zouden plaats hebben. In Den Haag is die
samenwerking een feit; daar hebben room-
schen, antirevolutionairen, en vrij antirevolu
tionairen allen dezelfde candidaten. Spr. toon
de aan hoe vroeger die samenwerking reeds
in andere provinciën vrucht heeft gedragen,
maar in Zuid-Holland nog niet tot eene om
zetting der meerderheid heeft geleid, waar
zij tot gevolg zou hebben, dat de liberalen
in de Eerste Kamer eene meerderheid van
20 stemmen zouden verkrijgen. De liberale
meerderheid kiest toch voor de 10 plaatsen
door Zuid-Holland in die Kamer te bezetten
10 liberalen geen enkel anti-liberaal wordt
eene plaats in de Eerste Kamer gegund.
Uok voor het College van Gedeputeerde
Staten kiezen de Prov. Staten van Zuid-
Holland slechts liberalen in tegenstelling
met de Staten van Zeeland, Utrecht en
Gelderland, waar de anti-liberalen meerder
heid naar recht en billijkheid ook aan libe
ralen plaatsen gunt. Toch ontbreekt het niet
aan geschikte personen onder de anti-libe
ralen voor het vervullen van het lidmaat
schap dier Staten. Een oogenblik scheen
het, dat de heer Seret een plaats in die
Staten zou verkrijgen, maar toen het er op
aankwam hem te kiezen, wist de liberale
meerderheid, onder voorwendsel dat Dordrecht
nog niet in Ged- Staten vertegenwoordigd
was, de plaats toch weer aan een liberaal
te geven.
Spr. daarna uiteenzettend, dat de Prov.
Staten ook de huishouding der provincie
hebben te besturen, wees er op dat ook
hier de beginselkwestie op den voorgrond
treedt. De Prov. Staten geven bijv. subsidie
voor het opnemen van arme krankzinnigen.
Vrijheid bageerend om die ongelukkigen te
doen opnemen in die plaatsen, welke door
door de familie het beste geoordeeld worden
voor de patiënteu, hebben roomschen
eu anti-revolutionairen krankzinnigenge
stichten opgericht en zij vragen subsidie
ook voor die gestichten.
Ten slotte verklaarde spr., dat hij aan zijn
betoog geen enkel woord zou verbinden tot
aanbeveling der candidaten, hetgeen de taak
van het bestuur der kiesvereeniging is. Eigen
aanbeveling mogen in andere landen ge-
wenscht en goed zijn, spr. vindt er geen
aanleiding toe. Hij heeft alleen uiteen gezet
waar het om gaat op uitnoodiging van den
heer Klein, met wien hij als secretaris van
het Provinciaal Comité kennis maakte en
verklaart zich bereid nadere inlichtingen te
geven, (applaus).
Rede van den lieer H. de Wilde.
Daarna gaf de Voorzitter nog het woord
aan den heer H. de Wilde, redacteur van
den Hollander te 's-Gravenhage, die mede
in een van gpestdrift tintelende rede de
beteekenis der aanst. verkiezingen uiteen
zette.
De heer De Wilde ving zijn rede aan
met te verklaren, dat het een weemoedig
denkbeeld was in het jaar der inhuldiging
van onze geëerbiedigde Koningin een strijd
te moeten voeren, als hier bedoeld. Voorop
stellend, dat er wel degelijk rekening moet
gehouden worden met onderscheidene
levensopvattingen, verschil van beginselen,
betoogde hij, dat er strijd moet zijn, maar
die strijd moet met eerlijke middelen ge
voerd worden. Langen tijd heeft men dat
niet begrepen en heeft men geroepen van
vrede en nog eens vrede en geen gevaar,
maar het gevolg was dat de Christus vel
bannen werd uit de maatschappij en de
Bijbel weggenomen uit de scholen. Groen
van Prinsterer was de eerste die zich
ruiterlijk partijman betoonde. Op zijn voor
beeld moeten wij den strijd aanbinden voor
het recht tegen onrecht en verdrukking, nu
er nog zoo vele steenen des aanstoots op
te ruimen zijn. Spr. wees hier op het
weigeren den volke ten gebeden op te
roepen bij de inhuldiging der Koningin,
meer eerbiediging van de Zondagswet van
regeeringswege, meerdere bescherming der
zending, opdat de Godsdienst tot de
inlanders in onze koloniën doordringe, vooral
op het feit, dat de voorstanders der bijzon
dere school ook tot den bouw en het
onderhoud der openbare moeten bijdragen,
bijzonder ook op het reeds door den heer
Krap besproken feit, dat de Staten van
Zuid-Holland geen enkel anti-liberaal voor
Eerste Kamer of Gedeputeerde Staten kie
zen. Om die steenen des aanstoots te ver
wijderen, wordt de strijd op morgen ge
streden. Spr. betoogde dat die strijd ons de
overwinning zou brengen als de antirevo
lutionaire kiezers bij de stembus dezelfde
beginselen toepassen, die zij thuis belijden;
dan zouden niet alleen hier de heeren
Nolet en Krap met overgroote meerderheid
worden gekozen, maar ook in andere
districten de zege worden behaald en een
andere meerderheid een andere strooming
brengen.
Ook spr. bracht hier het gebeurde met
Keuchenius in herrinnering en betoogde dat
naar de liberale opvatting allen, zoowel
roomsch-katholieken en ehristelijk-histori-
schen als antirevolutionairen aan godsdienst
waanzin lijdende zouden worden verklaard,
omdat zij eerbied betuigen voor de geopen
baarde waarheid en de soevereiniteit Gods.
Spr. stelde hier in 't licht dat de anti
liberalen, een eerlijken strijd voerend
or a'le" s-
voor hun beginsel, het "fV
den besten zin des wom nSchu '.re"
sen en sprak daarbij den t0 \o
de thans niet gemakkelijk t Je
taak mocht bekroond wor<ae^ ,n de
winning, die een dankgebe
huiskamer zou doen opgaan zgl,
In het vervolg zijnen r® kjezingsj/
uiteen dat zich bij het v deI)
vooral verschillende moeilijk
zooals de onaandoenlijkheid ,te[
der politieke vrienden, die jg j#
taatsten tijd wel iets verbe» jfi
meer en meer het besef doordr«W t,rJ,.
strijd teger. den onderdrukking ^.jpgs
moet worden aangebonden en o
ting der Provinciale verkiezing®, 'peril1!
vooral bestreed met eene he strij'
het gebeurde bij den verkiez
het vorig jaar en de 0PnJer^am'er-vV^
overwinning bij de Tweede %o
zingen ons niet voldoende zou glet. .mi
de Eerste Kamer niet is oin° Jeh" |,t.
stelde hier vooral in 't licht, t }i
strijd vooral is een fnJ Lseoc»". v»f
Wanneer men dan ook den °neoVr'\e\$
zou vragen: zijt gij voor vveg ciifi=
het onrecht ten opzichte van Z°%e"
school en de zending, verbete gtat
wet, anti-liberale keuze voor[eefl*ye('
Eerste Kamer, dan zou hij ze ,0 foe6",#
rend antwoord geven, want |0fli
steeg zou geen goed anti-cleric j
zijn als hij anders antwoordde- ^(ji jj.
Spr. hield verder vooral ee,^e(°° {of
betoog voor de samenwerking me
katholieken en christelijk-histm - op g
wijzend dat de anti-revolutiona^e|jg
zeiven niets vermogen en de 11 „t
volgen van hun vroeger is0!e ciiltege
vonden hebben. Tegenover de^ ve"
ongeloovigen moest een andere js
stelden worden, een christe t>ell'
geloofswaarheden, waarvan gtI# jje'
van iedere christelijke Kerk e piiid' h0of'
toont, met het Kruis tot mnd zijI,e>#,t
kracht van argumenten wekte sp clip .^i
deren op ook op den katholiek l0 l je
te stemmen, verklarende ^®jet "'I'd"11
betreuren, wanneer de heerjV. jje ctr
heer Krap wel gekozen werd J r°° .fe"'
strijd tegen het onrecht de hulp ,g &e
katholieken versmaaden, zijn - red .J'
keling die de hem toegesto g|o J
hand versmaadt. Spr. spoorde e0,
vrienden aan, niet achter te
al het mogelijke te doen om
J Ar>P
de
recht en gerechtigheid te doen AjCht'.j|S
Op de vraag of nog ïemarm r ,fl ,1«
verlangde, verzocht de heer f
van Overschie den spreker het tij t«
verhouding van de subsidie aa cïj
dere en openbare school 000 d»
willen brengen. t.ej-e*1
De heer De Wilde, constat j
niemand zich tegen de samen et,
de roomsch-katholieken had v SM gpi'
daarna mede, dat de bijzonderjt- ,1
leerling geniet f4, en de open
durfde verzekeren dat hier in v" m1
helft van den hoofdelijker. °®s r<)t, ew/'
openbaar onderwijs geofferd W p m
verder nog in eenige histoDs A
ringen betreffende den strijd 1 Jifl'j-fciw
door de antirevolutionairen v 0p*'
gevoerd, die hij besloot met ee r|a jj
om onder de banier van 1 je l'°
Oranje" ten strijde te gaan m® gCh A
God de Heer de overwinning ver«ejtt«r.
i L' IPlUi upP\..d
De Voorzitter, de heer KJf' j l gl-
daarna nog, dat er hier in de s °(i
zijn van vaste goederen, to jpP
van f 8000 a f 9000, die 0A
geheel.vrij op de openbare pi
gaan en andere die f 25
per week hebben en 7£ 06
betalen, waarna hij de verg sf i
onder hartelijken dank aa°.iintóe
Ds. Goslinga verzoekend het
te spreken.
Voor het meisje dat ,g,
Missionaris te worden, °D jgSlj3 j
ter eere van net H. Hart van Ji-
ee" J1"1
De portemonnaie inhouden ^^6" ^0'
van f4, gisteren na den de jg P
stal aan de Hooge Boomen verm
ochtend door de politie aan den
schen dijk gevonden.
Zaterdag-avond vervoegde bii
ingezetene van Kethel een te t
persoon, voorgevende wer'czaajiem
diens familie, met verzoek ,pe''
familie twee drie honder
te geven. Verstandig gen°s"je d®11
niet aan dit verzoek en stut" d"
schapper zonder iets naar V ',ia^ gebl"^^/
Bij nader onderzoek is \iee^
men met een oplichter te 0
