<25
r 6tbJb°$
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Kerknieuws.
BINNENLAND.
Octo
tj
ui)
ter fb'l
Ko°l V
vaartuig der inlanders werd door de Ameri
kanen genomen.
Wilhelm II te Constantinopel.
Te Constantinopel heerscht groote vreugde
over het bezoek van den Duitschen Keizer
en de Keizerin. De stad prijkt in vlaggen-
tooi, waarbij een ruime plaats is gegeven
aan de kleuren van het Duitsche Rijk.
Duizenden menschen verdrongen zich in de
straten, om den intocht te zien, maar slechts
weinigen hebben dit schouwspel genoten.
De geheele weg was afgezet door een
dubbele rij troepen, man aan man geschaard.
De toegangen der zijstraten waren versperd
door cavaleriepatrouilles.
De Sultan, in de uniform van maarschalk
van het Turksche leger, behangen met zijn
Duitsche orden, ontving den Keizer en de
Keizerin aan de landingsplaats. Hij hielp
de Vorstin bij het uitstappen en drukte
haar buigend de hand. Daarna begroette
hij den Keizer dien hij herhaaldelijk de
hand schudde. De Sultan, met de Keizerin
aan den arm, ging vóór naar het ontvang-
paviljoen, de Keizer, tusschen Tewfic-pacha,
den minister van Buitenlandsche Zaken, en
baron Von Marschall, den Duitschen gezant,
volgde. De hooge personen onderhielden zich
een kwartier met elkander, waarna de
Sultan zijn gasten naar de gereed staande
gala-koetsen geleidde, die het gezelschap
naar het paleis brachten.
De Sultan heeft den Duitschen staats
secretaris van Buitenlandsohe Zaken, den
heer Von Bülow, het grootkruis van de
Osmanié-Orde verleend.
De Sabah brengt in het Duitsch den
gasten van den Sultan een geestdriftigen
groet.
Schiedam, 21 October 1898.
Bijzondere vermelding verdient zeker wel,
dat Dr. C. J. Vaillant op zijn 80n verjaardag
ook de gelukwenschen ontving van den
99-jarigen J. van de Water, die, reeds in
den ochtend, een der eersten in de lange
rij der gelukwenschenden was.
Een vreemdeling, Duitscher, die zich gis
teren avond bij de politie aanmeldde met
verzoek naar zijn land te worden terugge
bracht, is heden-morgen naar Rotterdam
overgebracht en ter beschikking gesteld
van de politie aldaar.
In den winkel van de Wed. Hoogendam
aan de Singel alhier was gister-avond om
streeks 8 uur de 15-jarige winkelbediende
R. v. d. Most bezig spiritus uit een vaatje
in een kruik te doen. Het tien-jarig zoonije
de huizes dat met een brandende kaars
daarbij stond, liet deze per ongeluk vallen
met het gevolg dat de spiritus in de kruik
in brand geraakte. Snel besloten, wierp de
bediende de brandende kruik op straat, waar
de vlam met emmers water werd gebiuscht.
De tram die hier gisteren-avond om half
twaalf moest arriveeren, kon even vóór de
stad niet tegen de hoogte opkomen, zoodat
de passagiers genoodzaakt waren te voet
hun weg te vervolgen. De tram stoomde
daarna weder naar Rotterdam terug.
Het Vereenigingslokaal aan deBroersvest
zal op de beide lotingsdagen weder van 11
tot 4 ure openstaan voor de lotelingen die
een gepaste ontspanning na het vervullen
van den wettejijken plicht verlangen. Evenals
de zes vorige jaren zullen daar koffie
broodjes en sigaren worden verstrekt.
Wij vertrouwen, dat van deze gelegenheid
tot wering der ongebondenheid op de
lotingsdagen, ook door aanmoediging van
ouders en overheden, een ruim gebruik zal
worden gemaakt.
Gisteren-avond verscheen het centraal-
rapport over de begrooting der inkomsten
en uitgaven van de gemeente Rotterdam
over den dienst 1899, met de memorie
van beantwoording op het verslag der com
missie van rapporteurs. Met groote vol
doening wordt in de rapporten opgemerkt
dat de financieele resultaten door de ge
meente verkregen, niet ongunstig zijn en
wijst de begrooting der inkomsten en uit
gaven duidelijk aan, dat de toestand be
vredigend is en het percentage der in
komstenbelasting op 3 pCt. bepaald kon
blijven.
Aangaande de schipbreuk van het schip
Groen van Prinsterer VL 123. verneemt
de Vlaard. Ct. nog het volgende:
Donderdag 13 Oct. des morgens 5 uur 45
min. bij heldere lucht en kalme zee was het
schip zeilende in de Noordzee met helder
brandende seinvuren en de wacht hebbende
manschappen op het dek toen het met volle
kracht werd overstroomd door den Engelschen
Steamtrawler Onyx H 146.
Het schip werd met zooveel kracht midden
scheeps aangevaren, dat het dadelijk in zin
kenden staat verkeerde.
Zes mannen der equipage sprongen over
op den stoomtrawler en constateerden on
middellijk dat geen behoorlijken uitkijk op
het stoomschip was gehouden en daardoor
de aanvaring had plaats gehad. Met moeite
en levensgevaar werden de acht zich nog
aan boord van het stoomschip bevindenden
gered, terwijl even nadat de laatste man
was afgehaald, het schip in de diepte ver
dween.
Een der manschappen. de32-jarige matroos
Dirk de Waardt, van 't eiland Marker, raak
te bij 't overspringen, helaas, zoodanig be
kneld tusschen het stoomschip, en het wrak,
dat zijn rechterbeen gedeeltelijk daarbij
verloren ging, terwijl ook zijn linkerbeen
werd gekneusd en hij in deerniswaardigen
toestand aan boord van het stoomschip werd
gehaald.
Het stoomschip, dat ook zware schade
aan den voorboeg had bekomen, zette on
middellijk koers naar Huil, waar het 's avonds
7 uur arriveerde. De ongelukkige gekwetste
werd naar 't hospitaal overgebracht waar
des nachts zijn been even boven de knie
werd geamputeerd, en waar hij gisteren
overleed.
De equipage heeft bij deze ramp alles
verloren, de meesten werden blootshoofd
en zonder bovenkleeding gered.
Aan boord van het stoomschip heerschte
groote verslagenheid en werden zij met
hartelijkheid ontvangen, terwijl de kapitein
alles aanwendde om het lijden van den on-
gelukkigen zwaar gekwetsten matroos zoo
veel doenlijk te verzachten.
Toen men eergisteren wegens het lange
uitblijven van den boerenarbeider J. G., te
Pijnakker, naar dezen, op het land van den
bouwman S. Verburg, ging zoeken, waar
hij werkzaamheden bad te verrichten, vond
men den ongelukkige, met het hoofd in
het water, verdronken. J. G. leed aan toe
vallen.
De burgemeester van Capelle aan den
IJsel maakt bekend, dat door den heer N.
van Blankensteijn, vleeschhouwer aldaar, eene
premie van vijf en twintig gulden is uitge
loofd, voor hem. die zoodanige inlichtingen
kan geven, dat zij leiden tot ontdekking,
hetzij dood of levend, van zijn in den nacht
van 12 op 13 dezer spoorloos verdwenen
broeder Abraham, 66 jaren. Hij was gekleed
met bruin ondergoedmet slaapmuts en
een doek om den hals.
De Kruisweg in die Singelkerk.
De prachtige Kruisweg in de parochie
kerk van O. L. Vrouw van den Allerh.
Rozenkrans, aan den Singel alhier, nadert meer
en meer zijne voltooiing. In den laatsten
tijd zijn weder een viertal statiën geplaatst,
die aller bewondering wekken nl. de 2e en
3e en de 10e en 11e statie.
De statiën in fijne witte Caensteen met
zwart marmeren omlijsting, wit marmer
kruis en op de lijst in vergulde letters op
wit marmeren grond het cijfer en de
voorstelling der statie vermeldend, zijn het
werk var. den Antwerpschen beeldhouwer;
den heer A. F. Peeters, die de kerk reeds
met zoo menig kunststuk heeft verrijkt.
Zij zijn in den stijl der kerk uitgevoerd,
maar de kunstvaardige ontwerper koos voor
zijn voorstellingen juist het midden tijdperk,
de glansperiode der gothiek, daarbij in zijn
middeneeuwsche afbeelding toch zooveel
mogelijk met den tegenwoordigen smaak
rekening houdend. De verschillende beelden
groepen onderscheiden zich door levendiger
aanblik, natuurlijke houding en juiste ge
laatsuitdrukking, die de onderscheidene ge
voelens welke de betrokken personen be
zielen, te zien geeft, zonder de overdrijving,
die veelal bij dergelijke kunstwerken wordt
opgemerkt.
Zoowel wat ontwerp als uitvoering en
afwerking betreft, is hier werkelijk een
heerlijk kunstwerk geleverd. De statiën zijn
een waar sieraad voor de over 't geheel zoo
schoone kerk. Met de bewerking der overige
statiën wordt achtereenvolgens voortgegaan,
zoodat binnen betrekkelijk korten tijd de
geheele Kruisweg zal geplaatst zijn.
Den edelmoedigen gevers, die aldus de kerk
met een waren kunstschat verrijkten, zij een
honderdvoudig loon voor hun verdienstelijk
werk verzekerd
Gisteren vierde de zeer^wv. pater M. A.
v. d. Langerijt in het frd^Jpiuis te Tilburg
zijn zilveren priesterjubilé.
Uit Gemert wordt aan de Msb. geschreven
Zonder eenig uiterlijk vertoon, alleen in
huiselijken kring vierde de Eerw. Zuster
Maria Francisca (in de wereld Anna Gertru-
dis Ter Smitten uit Amsterdam) gisteren
haar gouden jubilé als Religieuse. Zuster
Francisca heeft haar geheele kloosterleven
in Gemert doorgebracht. Twee en dertig
jaren heeft zij zich beziggehouden met het
onderwijs der jeugd, totdat een val haar
voor langen tijd op het ziekbed nederwierp,
en zij tengevolge hiervan en van haar
hoogen leeftijd van het onderwijs moest
afzien. Zij is de eerste geweest, die in het
klooster Nazarethjals novice werd opgenomen.
Wellicht zal het voor velen, vooral voor
hare oud leerlingen eene verrassing zijn, te
vernemen, dat de Eerw. Zuster Francisca
nog in leven is, en ofschoon zij op 31
Augustus haar 78ste levensjaar is ingetreden,
eene tamelijk goede gezondheid geniet.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 20 October.
De heer Van Kol verdedigt zijn motie
waarbij aan staatsexploitatie in zake m ij n-
b o u w de voorkeur wordt gelaten en zonder
het particulier initiatief te dooden een einde
zal gemaakt worden aan het jagen naar
concessies, den windhandel en zwendelarij.
Staatsexploitatie erkent het recht van be
schikking over den bodem in 't algemeen
belangbelet dat gunsten en voordeel wor
den gegeven aan concessionarrissendoet
de winsten in het land blijven; waarborgt
de bescherming van werklieden en inlanders,
weert vreemden invloed en roofbouw.
Waar de minister thans in naam van
den Staat bezit neemt van den ondergrond
in Indië, daar hopen, zegt spr., de socia
listen eenmaal in bezit te nemen den boven
grond van Nederland, met billijker schade
loosstelling dan thans de Regeering geeft,
zonder misbruik van macht te maken en in
't algemeen belang. Hij critiseert de Staats
inmenging, waar 't geldt cijns te trekken
uit het heulsap, dat den inlander demorali
seert. Spr. handhaaft onveranderd zijn motie,
die niet tegen maar naast de wet staat, en
hij protesteert tegen 's ministers bewering,
dat spreker met zyn motie lonkjes toewerpt
aan de socialisten.
De Minister van Koloniën, de heer C r e m e r,
blijft onbeperkte uitbreiding van mijnbouw
door den staat ontraden wegens de risico.
Door de uitvoering van de Koelie-ordon
nantie heeft spreker geen klachten vernomen
en wijst er op dat de wet ook concessie
van inlanders toelaat.
Het algemeen debat is gesloten.
De motie-Van Kol (Staatsexploitatie regel,
exploitatie door particulieren in sommige
gevallen) wordt verworpen met 59
tegen 11 stemmen. Vóór stemden de heeren
Ketelaar, Verheij, Staalman, Troelstra, Van
Kol, v. d. Zwaag, Pyttersen, Hennequin,
Zijlma, De Boer en Nolting.
mei"
Art. 1 (Opsporingsrecht) aang®"" app«J'
afstemming van een amendemen jgen»SL'
waarborgende de rechten der gr0^-nSr<lag.a
De Kamer heeft besloten ,jerzoek
November in de atdeelingen te oi
de wetsontwerpen betreffende ^rer>!
macht, verwaarloozing van oorschott
rechting van overtredingen en v
voor stoomtrammen. fbestr'
Op voorstel van den voorzittei f teg
door den heer Lohman) werd 01 .png
16 stemmen besloten tot voor
vergadering des avonds.
oO
Avondzitting van Donderdag
De behandeling der Indisch
wet werd voortgezet.
jjÖ*
ji»'
3L weiu vuui tgeieu .pfl
De artikelen 1315 werden
cussie of stemming goedgekeurd-
Bij de behandeling der volgen j, o
wees de regeeringscommisaris de .gI1
don in antwoord op de op1®61",. iri%
den heer Mackay op de bepa |o0rb
10, dat nl. de opspoorder over besC j'jS
verkregen delfstoffen ongelijk wi°ier^ ,ea
ken behoudens de rechten van a e®f er
ook behoudens, de rechten van b
concessionaris. Overigens vrees ^g{
Loudon niet dat een geval a'-
heer Mackay voorzien, zsri voor* eto(b c
De art. 16—-27 werden zonder
aangenomen. 0p v0.p
In art. 28, 5e lid, sub 2 wor pm e
stel van den minister van ko
kleine redactie-wijziging gebrach h
De Minister van Koloniën, vgn
C r e m e r, is het met de meem
heer Mackay eensde opsp°° \>e?e 0i
terrein krijgendaarom is terrB''ell.
over de hoe grootheid der concess vergel® ,e
aan den gouverneur-generaal 0 je"
Bij art. 35 wordt bepaald, ,()t ge',JvjH
vergunning door het gouverneur reCfit
zal worden een jaarlijksch vas
2£ per hectare, een jaarlijkse" vo0rJs 'flt
2 pet van de bruto-opbrengst ®nva0 c
iedere concessie een vast recht
•rei"
UOCl wcuo uv r 1 IZ-»
een ruim, de concessionaris besl's=
33sie
aan den gouverneur-generaal 0 "o„ie*
.e"
per hectare. ,.meiii —je
Op dit artikel is een amend ,ejo«'e9jf
diend door den heer Van K o j0i 0
geen cijns te heffen bij exp'10 ut va"
wel bij exploitatie een vast ie ^0 >ie
ct. per hectare en 50 pet. va"
opbrengst. bet
De heer Pyttersen w»
mingsrecht geheel vrijlaten vanjee' eflt
en dus laten vervallen het ee.rs erder eent
het regeerings artikel en wil eXi\e& f
regeling in dezen zin, dat het g° 0t m'
zal verkrijgen J/s der aandeelen ya w»""
schappelijk exploitatiekapitaal j0
er geen maatschappij is, Vs Vf. heer ija1
De Minister van Koloniën,^ ^ppt®11, ^te
wet, maar moet als een motie tec^'']et
worden. Het zal de wet uit ee^_ O°^0r
uaa,i uc cijiia aan ucu -
bruto-opbrengst betaald wor rf'nuht |ie'
ii i1 aaI nOfii Aii
uq «musici van
m e r, bestreed beide amend®111
amendement Van Kol, past n
WUiUCll. 11CI CdiXl UO "Cv I D -j
oogpunt geheel onmogelijk mauit^
het amendement-Pyttersen is 0t 1,1
baar de cijns aan den Staat
bruto-opbrengst betaald _wor 'punt11
eenig heil uil een financieel oogp %o&
ael (i1
A»" tf
eenig lieu uil# ecu mittuviv-
helling naar de netto-winst, gfl|a jtf
zeker doen, want Indie heeft tl
dig. Maar net is niet mog®llJ
Indische regeering zou de
veel omvattende taak oplegg
veel oiuvaiieiiue taaiv wy—oy „ge"
wenscht met de mijnindustrie o
te nemen, die
De beraadslaging
ochtend 11 ure.
uc myK!iiiuu0 jg(
nergens gepoog tot
ging werd verdaag
he"
nllré
rtf'
H.H. M.M de Koningin en do
moeder hebben voor de dienstbo J
en meiden, die bij den brand op
Westerbork zoo zwaar we'
een bedrag van f175 aan den bu
dier gemeente ten hand gestel
allen die op zoo noodlottige W1JZ®0[1
kleeren en verdere lijfstoebeho"
beroofd, weder van het noodig6 zl
g tel. j«
Van de op last der Regee1^0
innering aan de inhuldiging v
Koningin geslagen medailles
verneemt, exemplaren u'*# alpbtec 11
rangorde en anciënniteit aan „0|itl
en beambten van de gemeeD
's-Gravenhage.
,«97
Op 2 en op 16 November
te lande een aantal stukken
waarde van ongeveer 160 m il
verbrand. ,0jen v m*"
Dit autodafé, waarbij twe® h1®
Algemeene Rekenkamer t0.ei>r1ets^epte'
werd volgens het jongste b®lt
dit College, aangericht van sc
