Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
6 schat in het moeras.
22ste Jaar
Donderdag 24 Augustus 1899.
No. 6477.
"SSuremt l$oter$tvaat 50.
i 1
overzicht.
euiiieton.
PRIJS TAN DIT BLAD:
J°°r Schiedam per 3 maandenf 1.50
ar>co per p0St (joor £.eneei N'ederiand - 2.
Alzonderiijke Nummers - 0.05
PRIJS DER ADYERTRNTIfiN
Van 16 regeisf0.60
Elke gewone regei meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
23 Augustus '99.
tv Wet proces te Rennes.
2ittin
0tlt'eendp Var' den krijgsraad op gisteren
b®id ®etl buitengewone belangwekkend-
6 feit dat Labori weder present
1,1 een r°r' .Was naar bet Lyceum gereden
d°or een^tU'^ me' twee paarden, gevolgd
Zaten an^er rV.tu'£' waar'n Juuiès en
tr»d, n' ^°en hij de gerechtszaal binnen
gingen 6r zu'k eer. storno van toejui-
^#rd- M°f' ^at ket °P de straat gehoord
de banden ,tranen 'n de oogen drukte hij
en M'e naar hem uitgestrekt werden.
^°°rden erc'er wisselden zeer minzame
®ebracht m6t ^em" ^-oen Dreyfus binnen-
^resid Werd' schudde hij Labori de hand.
v6n' "iouaust, zich tot Labori wen
^heelen'1?0-'.^ de gevoelens van den ge-
d'®d gew P Sraad' die hoogst verontwaar-
bij spreek^St-'S °V6r den 'a^en aanslag, en
bij hem th^ 'evend'Ke voldoening uit dat
zijn taak ziet hervatten.
We Van *nstemming)-
^0|,anst W'' Van de vermaning van kolonel
baborj h°m zich niet te vermoeien, dankt
l^Ünh met bewogen stem, zeggende
V#r8Unnen6r de Presidant» Wilt SÜ mij
°°k hen °m' koe zwak en ontroerd ik
ben 0p Ij"161 een enkel woord teantwoor-
Ser bebte.tre^en<^6 wo°rden die gij mij de
biet is aangedaan, tot mij te richten.
^8,?eest ^lten^emeen smartelijk voor mij
^aarop 'j|^e.tro®8n te worden op een tijdstip
?a8 verw' 'n deze zaak» den zoeten droom
farei) ezenlijken dien ik sedert twee
oesterd hebde zaak in haar
8eh,
®en rept.i°IïlVan® te nsogen bepleiten voor
Pn ''bank van militair™ ir.. i..t
11(1 de r"""" van militairen. En laat ons
échten aadslagingen voortzetten. Ons
micld°^ a"eide' moeilijkheden.
Labop" Van Cen eei"bfedige stilte ein-
1 met te zeggen, dat men, dank
^*Miin«
>e v0ete°n t°rS ''eten geen gras onder
f'n8en altiirf °e'u n verklaarde Kate, «zij
O®' Werk en in t beSinseluMat kennis van
^®er Waard - daartoe voor een landbouwer
bet ka,. Tuan, vele duizende dollars;
J®. Waarmpd °Cm cbts een landbouwer
Jd in heï h! 6 n over korten ot langen
»Hebt „VhuWellJk zal treden."
K.'ifiet.n u6j a' een gekozen?'
maar tot t,m f'k,al velen kunnen doen,
u'J z°°'eel U°! k°n geen van allen, die
w n "hinste ni«»'S ,u|sterden, mij bevallen
H en nemo vr°°' 'k hem tot man zou
l611 man w® Ifeen' neen> mrs- Watson,
ik lk eenmaal zal toebehoorer,,
^tjn leven feer ''ef hebben, zoo, dat ik
telleren vreugde voor hem zou willen
maar, hoe heerlijk smaakt uw
zij den breeden grondslag der debatten, de
waarheid en de gerechtigheid daar uit zal
zien voortkomen, tot bevrediging van allen.
Ik heb, zegt hij, het recht om te hopen,
en ik acht het onaannemelijk dat er op
een met goeden uitslag ondernomen werk
der justitie nog protesten en bezwaren
zouden gemaakt worden. Men wete toch
dat in al wat menschelijk is, de dwaling nog
grooter aandeel heeft dan de kwade trouw
«Ik moest u zeggen hoe groot mijn ont
roering en mijn droefenis waren, en hoe
groot nu mijn vreugde is. Ik dank allen
die mij bewijzen van sympathie hebben ge
geven, in de eerste plaats den president en
de leden en plaatsvervangende leden van
den krijgsraad, en u allen, aanzienlijke
mannen, die ik de eer niet heb, te kennen
anders dan door den reeds zoo langduriger,
strijd waarin ik hen ontmoet heb, een strijd
waarin somtijds ook over het gelaat van
den tegenstander een glimlach komt, even
als over het gelaat van vrienden, of althans
goede kennissen. Ik neem mijn plaats in
deze zaal weer in, meer om de debatten te
volgen, dan om er deel aan te nemen.
Indien ik er minder jjver voor betoon, mijn
nauwgezetheid en opgewektheid zullen toch
niet geringer zijn. Het is een moeilijke taak
die wij aanvaarden, gij, de scheidsrechters
die het billijke oordeel zullen vellen, wij die
het helpen vormen.
Labori, die zeer bleek is, gaat weer
zitten, te midden van de toejuichingen.
Het verhoor van de getuigen wordt daarna
weder voortgezet.
Als eerste getuige treedt op de heer
Grenier, oud-prefect van Belfort. Deze be
schouwt Esterhazy als ontoerekenbaar. Toen
Esterhazy, ordonnans-officier was van den
vader van Grenier, ging deze zich reeds
aan uitspattingen te buiten en verteerde
veel geld.
Grenier zegt, dat hij tal van stappen deed
om Esterhazy aan het ministerie van oorlog
geplaatst te krijgen, want Esterhazy ont-
maisbrood! Dat moet door een kundige hand
gekneed en met wat tarwemeel aangemengd
zijn."
Vriendelijker dan te voren zag Comely
baar aan, terwijl zij antwoordde
«Juist met tarwemeel, uf het zou zoo los
worden, dat het onder de hand verkrui
melde.
Kate wierp een vroolijken blik rondom
zich, alsof zij naar een nieuw onderwerp
loor het verder gesprek zocht.
»Welk een vreeselijke woestijn is dit
oude spookmoeras I" riep zij uit, «Ik be
grijp mijn vader niet. Hij had een veel
beter en schaduwrijker plaats kunnen kiezen
om te legeren. En het zal vreeselijk zijn
om drie volle dagen hier gesmoord te worden
als een oude kip, en dat alleen ter willen
van oude herinneringen. Ik kan het niet
begrijpen."
Welke herinneringen zijn dat?" vroeg
Cornely wantrouwig, want het kwam haar
in den zin, dat Wmslow zijne dochter mis
schien vooruit gezonden had om den
weg te bereiden voor latere voorstellen.
«Wanneer ik dat maar wist I" antwoordde
Kate, «maar vader laat zich door zijne kin-
deren met veel uitvragen."
moeite veel tegenstand voor zijn toelating
en schreef deze aan Henry toe. Henry
daarentegen beweerde, dat hij Esterhazy
steunde. Toen Esterhazy vernam, dat Henry
hem steunde, riep hij uit«Er ontbrak
nog maar aan, dat Henry niet vriendelijk
zou zijn
De getuige herinnert zich niet ol Ester
hazy geloofde aan de onschuld van Dreyfus.
Als tweede getuige treedt op comman
dant Rolin. Deze geeft slechts inlichtingen
over den agent Lajoux, die aan den minister
van oorlog schreef om hulp, sprekende
over de zaak-Dreyfus.
De griffier leest den brief van Lajoux,
waarin deze zegt, dat R.C. hem zeide, dat
men in de bureaux van den generalen stat te
Berlijn nooit van Dreyfus had hooren spreken.
Labori vraagt waarom de schurk Lajoux
op 't oogenblik een maandgeld van 200
francs geniet.
Verder vraagt Labori aan getuige Rolin
of hij de verantwoordelijkheid op zich neemt
voor een rapport van 31 November 1897,
toegeschreven aan een buitenlandsch gezant
(Schneider).
De secretaris der regeering Carrière
protesteert. Het betreft hier een staats
belang, dat met gesloten deuren moet
onderzocht worden. Labori protesteert. Rolin
verklaart vreemd aan de vertaling van het
rapport te zijn. Labori vraagt hoe dit stuk
Mercier in handen is gekomen, die geen
minister meer was toen het aankwam en
dat toch een staatsgeheim is.
Mercier bepaalt er zich toe te antwoor
den, dat hij de verantwoordelijkheid der
vertaling op zich neemt.
Labori vraagt volgens welk ambt of
volgens welk recht Mercier houder is van
al deze documenten.
Mercier antwoordt niet.
Labori constateert, dat men weigert de
verantwoordelijkheid op zich te nemen.
Labori leest de verklaring van den agent
Guenée voor het Hof van Cassatie voor en
«Heeft hij er niet gesproken, dat hij hier
iets zoeken moest?" vroeg Cornely verder.
«Hier?" antwoordde Kate lachend. «Alleen
zeide hij dat hij u, zijn oude vriendin, mrs.
Cornely Watson, wilde spreken,"
«Noemde hij mij zijne vriendin
Wel honderdmaal, wanneer hij van zijne
jongere jaren vertelde. En meer nog gij
zijt immers oud genoeg om niet meer ijdel
te worden, wanneer ik het u vertel
hij gebood ons zelfs, wanneer wij ooit den
naam Cornely Watson uitspraken, het met
groote achting te doen. En nu, nu ik uw goed
gezicht mag aanschouwen, verwondert het
mij niet."
«Noemde hjj mij geene stijfhoofdige
vrouw
«Integendeeleene nauwgezette, god-
vreezende lady, die veel onrecht in haar
leven had moeten lijden,"
«Gij schijnt nog zeer jong te zijn
iOmdat ik onbezonnen heenpraat en alles
zeg wat mij in het hoofd komt Nu ja,
mjjne ouders beweren dikwijls dat ik niet
tegenstaande ik reeds twintig jaar ben, nooit
verstandig zal wordenmaar mij dunkt dat
ik nog vroeg genoeg het hoofd kan laten
hangen en dat het niet hindert, wanneer
zegt, dat niets daarvan tegen Dreyfus kan
worden staande gehouden. Op de vraag
van Labori geeft generaal Gonse een zeer
ongunstig rapport over Lajoux.
Fenet, oud-secretaris van den minister
van oorlog, verklaart aan 't einde van
1893 Dreylus in het bureau van commandant
Bertin te hebben gezien, vergezeld van
iemand in burgerkleeren, vóór het reglemen
taire uur.
Dreyfus protesteert tegen de feiten, door
Fenet gerapporteerd, die verfoeilijke aautij-
gingen zijn. Nooit ben ik buiten de reglemen
taire uren naar mijn bureau gegaan, dat was
zeer moeilijk, zegt Dreyfus. Overigens erkent
Dreyfus, dat hij in September 1894, toen
zijn vrouw in Hongarije was, het hem over
komen is, dat hij voor het reglementaire
uur naar zijn bureau is gegaan.
Bertin spreekt van het verblijf van
Dreyfus tijdens Dreylus in zijn dienst was
toen Dreyfus op de hoogte was van het
Oosternet, werd hij nalatig, Ik heb hem
aanteekeningen gegeven, die hem niet ver
oorloofden, in den dienst der spoorwegen
te treden. Dreyfns kon door zijne plaatsing
kennis nemen van alle kwesties betreffende
het spoorwegvervoer.
Bertin spreekt over de vergelijkingen van
het handschrift in 1894. Hij verklaart de
overtuiging van de schuld van Dreyfus te
hebben gehad, door het rapport van Ber-
tillon. Hij herinnert er aan, dat hij van zijn
indrukken kennis gaf aan Casimir-Perier,
die er zeer door getroffen was.
Bertin spreekt verder van zijn onderhoud
met Kestner, dien hij beschouwt als een
eerlijk man, die aan de stem van zijn ge
weten heelt gevolg gegeven.
De griffier leest een brief van Scheurer-
Kestner voor, waarin deze zich verontschul
digt niet te kunnen verschijnen.
Scheurer geeft een historisch overzicht
van de zaak en wijst op de bekentenissen
van Esterhazy. De brief eindigt met den
wensch, dat het uur der gerechtigheid in
ik bij mijn werk lachen zing, Halloh, Dick
riep zij tegen den jongen man, die nog
altijd met het paard bezig was, «neem hem
den teugel van den halshij loopt niet
weg, hij is goed opgevoed en volgt mijn
roepen als een hond," en nu weer levendig
tegen Cornely
«Welk een knappe, flinke jongen is dat
Gij zult wel trotsch op hem zijn, denk ik."
«Geheel en al zijn vader," hernam Cornely
een blik van innige moederliefde op Dick
werpend, «sterk, als een jonge stier en
zachtmoedig als een goedgeaard kind."
«Dat kan men in zijne oogen lezen, mrs.
Watson, en dat zijn dezelfde als die zijner
moeder antwoordde Kate. Opmerkzaam
zag zij het gelaat der oude vrouw aan, en
vol overtuiging, alsof zij hare gedachten
uit een bron van diepe wijsheid putte,
merkte zij op«Gij ook moet vroeger zeer
schoon geweest zijn."
nieuwe schiedamsche courant
[IflIIIWIBimilH
®elen
Wordt vervolqii j
