van een bewijs verheften. Ik heb vertrouwen
in u, omdat gij soldaten zijt.
Dreyfus zegt dan met een stem die hij
vastheid tracht te geven Ik zal iets heel
eenvoudigs zeggen. Ik ben zeker, ik verklaar
het voor mijn land, voor het leger dat ik
onschuldig ben. Mijn eenig doel is de eer
van mijn kinderen en van den naam dien
ik draag, te redden. Ik heb vijf jaar lang
het vreeselijkst lijden verduurd, maar ik ben
overtuigd dat ik het doel nabij ben, dank
zij uwe rechtschapenheid en rechtvaardig
heid. Langdurige opschudding.)
De president verklaart de debatten
gesloten.
De krijgsraad trekt zich om kwart over
drieën terug om te beraadslagen.
Dreyfus gaat, nog altijd kalm heen, tot
na de uitspraak van het vonnis, die niet in
zijn tegenwoordigheid mag geschieden.
Levendige gesprekken worden gedurende de
schorsing der zitting in de zaal en op de
binnenplaats van het Lyceum gevoerd.
Om tien minuten vóór vijven werd de
uitspraak gedaan.
De krijgsraad veroordeelde
Dreyfus met een meerderheid
van 5 tegen 2 stemmen, onder
aanneming van verzachtende
omstandigheden, tot 10 jaren
vestingstraf.
Bij de uitspraak van het vonnis zal de
krijgsraad waarschijnlijk rekening gehouden
hebben met de straf die Dreyfus reeds bij
eerste vonnis heeft ondergaan.
De correspondent der N. R. Ct. te
Rennes, als beslist Dreyfusard de uitspraak
natuurlijk naar zijn inzicht beschouwend,
geeft als volgt de laatste oogenblikkon van
het proces weer
Demange weende, toen hij vanmiddag in
antwoord op de paar zinsneden van Carri
ère zijn laatste opmerking gemaakt had
ïNog nooit heeft men tot de hoogte van bewijs
mogelijkheden en vermoedens verheven ik
heb vertrouwen in uw oordeel van soldaten".
Dreyfus had zichtbaar geschreid, en met
rood brandend gezicht en zenuwachtig knip
pende oogleden volgde en hoorde hij de
korte woordenwisseling aan, en toen, na
een moeilijken slik, zeide hij temidden van
een groote stilte in de zaal die mooie zin
nen, roerend van eenvoud en onwankelbaar
vertrouwen. »Ik ben onschuldig", het suizelde
over de hoofden on om mij zag ik tranen
springen in de oogen. Het heeft niet
geholpen noch die laatste aandoenlijke
woorden, noch al wat aan overtuiging en
moed en werkkracht ten offer is gebracht j
een krijgsraad tegenover een geheele
wereld, welke de voor hem gehouden
debatten gevolgd en haar overtuiging heelt
gewonnen, heeft opnieuw het schuldig uit
gesproken. Het werd verwacht in de zaal
toen de beraadslaging zoolang duurde, bijna
anderhalf uur. Toen klonk een eerste
schelletje, maar slechts Carrière en de
griffier verschenen. Een spanning in de
zaal te lezen op de gezichten, te voelen
aan het kloppen van het eigen hart. Nog
een minuut verliep, nog een, de witte
pluim van de kepi van Jouaust werd
zichtbaar in den ingang nog een
schelletje, een kiek! van het slaan der solda-
tenhanden tegen de geweerloopen, volgende
op de korte kommando's tot de wacht en
de krijgsraad verscheen. De kolonel was
zenuwachtig, op het gelaat van de andere
leden was niets te lezen. »ln naam van het
Fransche volk", klonk het ruw, terwijl wit
gehandschoende rechterhanden tegen de
kepi's het saluut brachten, en toen in die
hijgende afwachting der honderden eerst
de vraag, aan welker voorlezing geen einde
scheen te komen en daarop het verpletterend
»ja" met meerderheid van stemmen. Een
lang en pynlijk»ohgonsde door de
zaal.
Demange stond verslagen, Labori met
weemoedige knikken naar de persbanken
scheen te willen zeggen)En het is
mogelijk, zoo iets 1"
Van uit het publiek heb ik niets anders
hooren opgaan dan die zucht van smartelijke
verbazing. Op dat oogenblik was er ten
minste niemand, die hoorbaar triomfeerde.
En ook de ontruiming der zaal geschiedde
zonder luidruchtigheid. Op straat was
evenmin de vreeselijkheid van het gebeurde
te bemerken.
Volgens het militair voorschrift wss
Dreyfus n i e t bij de uitspraak der kr ijgsraad
in de rechtszaal tegenwoordtg. Toen zijn
zwager Hadamard hem het eerste bericht
overbracht, zeide hij troost Lucie. Ook .toen
Labori hem zijn veroordeeling mededeelde,
verzocht Dreyfus den advocaat zijn vrouw
te troosten, die hem van éen tot twee uren
in de gevangenis had bezocht.
Het vonnis wordt aan Dreyfus voorge
lezen op de binnenplaats van het lyceum
in tegenwoordigheid van de geheele wacht.
Hij hoort het met volmaakte koelbloedigheid
aan zonder de minste ontroering te ver
raden.
Ook mevrouw Dreyfus vernam het bericht
der veroordeeling met berusting en moed.
Men gelooft dat Dreyfus zich tot den raad
van revisie zal wendenzijn verdedigers
zullen het hem raden. De Courier du Soir
meldde reeds Zaterdag dat Demange's avonds
naar de gevangenis was gegaan om Dreyfus
zijn voorziening bij den raad van revisie te
laten teekenen.
In de Figaro constateert een rechtsge
leerde dat men van het vonnis van Rennes
in beroep' zou kunnen komen bij het Hof
van Cassatie want de te nemen beslissing
kan alleen berusten bij bet hooge rechts
college, dat de verwijzing heeft gelast, in
dit geval heeft het Hof van Cassatie de zaak
bij den krijgsraad aanhangig gemaaki.
Het gerucht loopt, dat Dreyfus, wordt
zijn hooger beroep niet aangenomen, naar
Corsica zal overgebracht worden.
Te Rennes werd het bericht van de ver
oordeeling eenigszins luidruchtig ontvangen
in het Café de la Paix bij het postkantoor
aldaar. Er was een herrie, men moest de
Marseillaise spelen en er was een geroep
van; uleve het leger!" Dit heeft echter
niet lang geduurd. Onder het indrukwekkend
vertoon van de ontzaglijke militaire macht
die de stad bezette, bleet zij kalm als de
vorige dagen.
Ook Parijs heeft het vonnis vrij kalm
vernomen, wat waarschijnlijk anders ge
weest zou zijn als vrijspraak was bericht.
Op de boulevards werd de nationalistische
afgevaardigde Paulin Meiy aan het hoofd
van een bende betoogers in hechtenis geno
men. De avond verliep anders kalm.
De nationalistische groep Zaterdag-avond
bijeengekomen, heeft een zeer heftige motie
tegen de regeering aangenomen. Zij plaatst
zich op den grondslag van het vonnis van
Rennes.
De lntransigeant valt de regeering heftig
aan, zeggende, dat het voor haar een
nederlaag is.
Een nota van Havas zegt; »Wij zijn
gemachtigd het door het Journal vermelde
gerucht, volgens hetwelk de Gallifet (minister
van oorlog) zijn ontslag zou ingediend
hebben, formeel te logenstraffen. Er zal
tegen het Journal een vervolging worden
ingesteld wegens het openbaarmaken van
valsche berichten. Het parket is onmiddel
lijk verwittigd.
Over het algemeen gaven Zaterdag-avond
de bladen hunne ingenomenheid met het
uitgesproken vonnis te kennen, ook de
Libre Parole, die beweert uit Biussel een
telegram ontvangen te hebben behelzende
dat vijf leden van den krijgsraad hebben
geprotesteerd tegen de pressie die generaal
Bruyère op den krijgsraad had uitgeoefend
zij zegt, dat de rechters van Rennes de
eer van het leger gered hebben en de
toekomst van Frankrijk, dat zijne roemrijke
lotsbestemming volgen gaat.
Evenzeer getuigt de Patrie»Hoe het
vonnis ook geweest ware, het leger kwam
uit het debat met opgeheven hoofd en ba-
houden eer."
De Transvaalsche crisis.
De Volksraad van Transvaal, de beraad
slaging overde motie van Coetser voortzettend,
nam ten slotte een resolutie aan, waarin de
Volksraad het samentrekken van Engelsche
troepen betreurt, aangezien de Republiek
met alle natiën in vrede leeft, en hij de
meening uitspreekt, dat ingeval er dingen
gebeuren die tot oorlog leiden de oorzaak
niet bij Transvaal zou liggen. Bij het nog
voortduren der onderhandelingen wenscht
de Volksraad zich te beperken tot de ver
klaring, dat hij de rechten en onafhankelijk
heid der Republiek zal handhaven.
Na den ministerraad 11. Zaterdag te
Londen gehouden, begaf Salisbury zich naar
het ministerie van buitenlandsche zaken,
waar hij een bezoek van den Duitschen
ambassadeur ontving met wien hij zich
lang onderhield.
Men zegt, dat aan Transvaal veertien
dagen tijd gegeven is om te antwoorden
op de nota. Is dan geen resultaat verkregen,
dan zal het parlement worden bijeengeroepen
en zal men de noodige gelden voor den
oorlog vragen.
en Gewestelijk Xieuws.
Schiedam, 11 September 1899.
De Tentoonstelling.
De tentoonstelling werd Zaterdag namiddag
en Zondag den geheelen dag druk bezocht. Te
betreuren was 't dat het weer niet mede
werkte, zoodat de velen die zich Zondag in het
middaguur om de muziektent bewogen, waar
onze Schutterijinuziek een schoon program
ten gehoore bracht, onder de kiosken of in
zaal en veranda voor de buitjes moesten
schuilen. Ook in den avond speelde Steffe-
laars Scherpschutterskapel onder de buitjes
door tot genoegen van de talrijke menigte
die in opgewekte stemming haar keurig
program volgde.
Van het déjeuner dinatoire na afloop van
de opening der tentoonstelling gehouden,
konden wij Zaterdag, door overvloed van
stof in de late namiddaguren, slechts met
enkele woorden melding maken. Er werd
als volgt getoost
De Burgemeester bracht eerst in korte
kernachtige bewoordingen een dronk uit op
H. M. de Koningin. Daarna bracht hij den
dank der aanwezigen aan de Hooge Regee
ring door referendaris van Binnenlandsche
zak er. vertegenwoordigd, baron van Lijnden.
Baron van Lijnden, antwoordend, zei dat
het der Regeering aangenaam was van hare
belangstelling te kunnen doen blijken. Hij
bracht in herinnering hoe ingenieuse lieden
de wetten der natuur hadden weten te
verschalken, den nacht in dag omtooverend,
water brengend op de dorste plaatsen.
De voorzitter, de heer Van We?tendorp,
huldigde de afgevaardigden voor het kies
district Schiedam ter Provinciale Maten,
die zich zoo verdienstelijk hadden gemaakt.
De heer N. C. Vogel, voorzitter van de
vereeniging van Waterleiding-directeuren,
herdacht de verbroedering tusschen del wee
elementen, gas en water, in de vereeniging
van Waterleiding en Gasdirecteuren be
lichaamd.
De heer J. Blom Sr,, voorzitter der
Vereeniging van Gasdirecteuren, betuigde
der zustervereeniging wederkeerig sym
pathie.
Aan de leden van den Gemeenteraad is
namens het college van Burgemeester en
Wethouders door den Secretaris het volgende
bericht gezonden
De leden der Vereeniging van gasfabri-
kanten in Nederland en die van de Vereeni
ging voor Waterleiding-belangen in Neder
land stellen zich voor Donderdag, 14Septem
ber a. s. de tentoonstellling van werktuigen
voor gas, water en acetyleen alhier te
te bezoeken.
Om hun te toonen dat wij hun komst zeer
waardeeren, hebben wij hen tot een
officiëele ontvangst genoodigd, te 1 uur in
den namiddag van dien dag, in een der
lokalen van de sociëteit Harmonie, nabij de
voormalige Vlaardinger poort.
Er prijs op stellende dat ook de leden
van den Gemeenteraad bij die ontvangst
tegenwoordig zijn, hebben wij de eer U bij
dezen uit te noodigen U voor dit doe
aangegeven dag en uur in genoemd 0
te willen bevinden.
Een kijkje op de Tentoonstelling'
II.
De tentoonstelling is inderdaad eene a^gn
dachtige beschouwing overwaard ]-
eersten aanblik maakt zij reeds een voortre
ken indruk door de oordeelkundige wijze
de beschikbare ruimte is benut, de sma
volle rangschikking der verschillende >n
dingen en de keurige docoratie, die
te zamen werken om het tentoonges e
goed te doen uitkomen. r.
Zetten wij onze wandeling langs de
schillende inzendingen voort, dan
weldra voor de uitgebreide inzending 8 g
meters en instrumenten der C o m p a 8 f
Anonyme Continentale voOr
vervaardiging van gasme'
en andere toestellen te Parijsi
hier te lande door een filiale wordt v
tegenwoordigd. Deze firma exposeert diM
en natte gasmeters. Alles is in de *e
plaatsen der filiale hier te lande gemaa g
De firma Bouvy P h i 1 i P P 0 t
te Amsterdam, agenten der D tr 0
Jewel Stove Works, geven gaS
waterleidingsartikelen van Amerikaanse
oorsprong te zien, o. a. gascomtoren
speciale inrichting van kranen, waarbij
gasverbruik zoo zuinig mogelijk is-
winkel étalages, gasornamenten, la(ïlP
enz., heeft zij in rijke verscheidenhe'
geëxposeerd.
Het technische bureau Van M I" e
te Haarlem is mede op de tentoonstel"^
vertegenwoordigd. In den hoek recht
het buffet heeft het een aantal kleine met
ter ontwikkeling van luchtgas opgesteld-
lucht wordt daarbij door in benzine g0^
drenkte vilpiaten gezogen, zoodat Z1J
draagster wordt van koolwaterstof.
luchtgasapparaten voeden een aantal g'°01^
lichtjes en ontwikkelen ook gas voor veC
warming en krachtaanwending.
Aan de andere zijde van het buffet hee
de firma Merrem La Port e, te A"0
sterdam, hare tent opgeslagen. Op
ft
achtergrond van sierlijke draperiën ge0fl
zij ons het acetyleen in tal van lichtjes
zien, terwijl daaronder de ontwikkeling
toestellen zijn geexposeerd. Ook de im12'0,^
tent in den tuin wordt geheel met »flera
aeetyleenlicht van genoemde firma verl'c
Een der fraaiste inzendingen is ze
wel die van de firma R. S. S t o k v is
Zonen te Rotterdam. In een zeer "e j
tent, met draperieën en groen vers'er
exposeert zij gashaarden, gaskachel 8aS_
verlichtingstoestellen, closet en spoel-®pPje
raten. Deze firma heeft ook de benood'o
brandkranen in de zaal en in de ma^'00
galerij geplaatst.
De firma Poten van Nes, mede
Rotterdam, heeft een zeer mooie éta'9^
gaskronen, salonlantarens, comforen en a"
dere artikelen ingezonden.
Eene fraaie inzending bad-artikelen v
de firma Van den Berg Co. te
sterdam als baden badkachels en een meU
soort douche trekt ook bijzonder de aandac'
Op dit gebied spant echter de ki'°
onze stadgenoot, de heer J. Kemp, z°°.0g
de kroon van gasvlammetjes boven Z'J
inzending naast het tooneel schijnt a»n
duiden. Hij exposeert bij zijne badku'P
ook de badkachels waarvoor hij reeds
Amsterdam, Arnhem en Rotterdam
bekroond en geeft daarbij afzonderlijk
brander te zien die in een oogwenk 0
stoken, om haar zuinig verbruik bijzo"
uitmunt. Rekent men, dat men in een k'a^
uur een stère gas verbruikt, dan zij"
kosten voor de 25 minuten die het v
warmen van het bad duurt, slechts-£c0°
Ook doelmatige Geyzers zijn hier te 1
Wie een bad wil laten maken, kan
zeker onzen stadgenoot, den heer
wel toevertrouwen.
KemP'
te
Na aldus de hoofdgalerij opgenom0"^
hebben, nemen wij nog een kijkje 1"
vestiaire. De heer P. van G r o n i n g
t 6 f