Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
tweede blad.
-2ste J aars.
Zondag 8 October 1899.
No. 6516
"^Bureau "^Bofersfraaf 50.
l^rijsclie Kroniek
Vervolg Binnenland.
PBIJS TAK DIT BLAD:
°°r Schiedam per 3 maandenf 1.50
•Rr*neo per p0SX ,joor geheel Nederland 2.
•Wonderlijke Nummers - 0.05
PRIJS DEK ADVERTKNTIftN:
Van 16 regeis .1.1.;;;... f 0.60
Elke gewone regel meer -0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
evetl z'ck in de staatkundige atmosfeer
kerew 'n de natuur van alle kanten don-
P*kken 60 door stormen °Pgejaagd> samen-
®i dui t en de gezichtseinder al duisterder
allertr^erder wordt, vertoont zich hier het
verdee|(jri®Ste Eeuwspel van een in tweeën
geree(j frankrijk. Twee kampen staan
in 6eri6 kander aan te vallen en hun kruit
hetïeijj strÜd tusschen de kinderen van
Sch'etene en ^ader'and te gaan ver-
te houfi' lnP'aats van het zorgvuldig droog
dr®igen 6,1 V°°r de 8evaren die van buiten
ü^geland e'ken dag z'ck kunnen voordoen
®en oorlo °nder 'iet valsehe voorgeven tot
genoot 11101 de ^ransvaai en zijn bond-
^ders6*!) g0dwong«n te WGrden, zoekt r.iet
gen |Ugt an aan zijn moeijelijk te verber-
Caïro te Vo'doen, Afrika van de Kaap tot
gerak. 6Sl6r te worden en om hiertoe te
bliek rïloe'®n de Zuid-Afrikaansche Repu-
^rÜstaat6 ^are goudmÜnen en de Oranje-
sta^ 0 j We'k® bet hierbij in den weg
^ordén 6r dö kn'e gebracht en geannexeerd
ihtye0d' ^an een anderen kant Oostenrijk,
Verd®el(f °nder zÜn verschillende staten
^®izer h^a" a"een noS door zijn ouden
tei1 ha 6n gekouden worden, doch moe-
Va'ien n dood onvermijdelijk uit elkander
er,1stig et8®en bet evenwicht van Europa
het gro *a' bomen verstoren en den vrede in
Wil> gevaar brengen.
verliezen ratlkrijk nu ziJn oude invloed met
Mo§endheir krachlig> zooals een groote
inw°endj 61(1 Past' °Ptreden' dan mogen
v®rsche86 V0rscbi"en het met langer blijven
gen0eRUren en m\j dunkt er zijn toch nog
"b'erdfi verstandige mannen om dit der
v°'doe 6'd onder het oog te houden en
doojj 6 vad6r"landsliefde, om het volk te
bankeiJei5ri"ipen' dat bet hun eer en onaf
Huisdak 'ie'C' a'S groote natie geldt en het
^®vech'^ zoude vvorden zich onderling te
De h 6n te Saan haten-
d®his 6?r k,avisse) professor in de geschie-
tuSscu S° riJft a's vo,g'over eene verzoening
der ze" de Partijen welke bij uit den aard
Zul'en h onvermijdelijk acbt. De partijen
zo0 daaro,n niet vechten, omdat de eene
kut>hen^ #1S d® anderÖ haaf ProSram zal
bier h zegevieren. Het is onmogelijk
°P de r koningschaP bij ld® gratie Gods,
steue rk 0n het 'eger steunende te her-
r®PUbf Cn daarteg®H ®ven onmogelijk, eene
'®§er staande te houden welke het
\triiu 6n de kerk u'4 d® maatschappij zoude
0r nf ^annen* wat dan? Dan schiet
Zich ttS andors over dan tegen wil en dank
4«n d V0rzoenen en ®en« schikking te tref-
Fr aar ®r voor geen van beiden dezer twee
*ihn' ten ®en andere Uitweg noch «ver-
even'r'g t6 Vinden is' Men zal d® Kerk
Waar"1111 opheff®n als dat m®r' er de as
van °P bet nationaal leven draaien moet
^ta rnaken zal. Men zal haar van de
misschien gaan scheiden, waarbij
zij eerder kans heeft te winnen dan te
verliezen. Heileger zal ook niet afgeschaft
worden, doch door de kracht der omstandig
heden en het verminderen der oorlogen,
zal het in een soort normaalschool veran
deren, waar de volwassene Franschen de
gehoorzaamheid en discipline zullen leeren,
zooals dit reeds in enkele voorbeeldige
regimenten het geval is, waar de burgerlijke
rol van den officier duidelijk is aangegeven
en begrepen wordt. En wanneer de
Franschen dan eindelijk het strijden moede
worden, zullen zij zich op die troostende
gedachte verzoenen, dat Frankrijk misschien
wei het eenige land der wereld is, waar
zooveel menschen in staat zijn zich voor
edele gevoelens en beginselen te martelen
en er zoo lang voor te lijden.
Een punt verwondert mij echter bij het
lezen dezer regelen merkt men tot
welke partij Mr. Lavisse behoort noch
waar zij in de Kamer te vinden is, om
daar deze zoo gewenschte resultaten aan
het land te bezorgenHet beste zoude aan
deze groep de naam der «Sabijnen" passen
in herinnering dier heldhaftige vrouwen,
welke zich tusschen de strijdende mannen
wierpen en zoo het gevecht deden eindigen,
een naam welke aan een professor in de
geschiedenis niet kan mishagen.
De losbarsting welke Jozef Reinach, ten
gevolge der «zaak" aan Frankrijk be
loofde is niet uitgebleven en indien men
van samenzweren tegen zijn land wil
spreken dan is het wel van deze zijde
duidelijk waar te nemen. Terwijl men van
eene regeering niets bespeurt, zetten die
ellendige beunhazen in politieke beroeringen
en ongemotiveerde werkstakingen de ar
beiders van alle kanten op, onder de ge
zochte leuze, de strijd voor de gewetens
vrijheid te voeren. De meer dan tienduizend
stakers te Creusot door revolutionaire stakers
aangezet konden geen enkele geldige reden
vinden waarom zij de grève begonnen dan
het berispen van een paar hunner door een
meesterknecht, die dus dadelijk de fabriek
uitgezet moest worden. Daar deze eisch
echter wel wat al te mager scheen, werd
er natuurlijk de gewetensdwang met de
haren bijgesleurd en nu wordt de spanning
met den dag heviger, de zotste plannen
treden op den voorgrond. Daaronder moet
vooral als effect stuk de uittocht van 10 k
15000 werklieden, waarvan het grootste
gedeelte leden van een syndicaat van Creu
sot naar Parijs dienst doen.
Deze reis te voet van zulk een menschen-
massa mannen, vrouwen en kinderen, is wel
in staat op de bevolking der steden en dorpen,
welke zij moet doortrekken indruk te maken,
waartoe de vrees, door de hongerigen onder
hen lastig gevallen te worden, zeker niet
weinig bijdraagt.
Daarbij wat moeten die menschen zonder
middelen van bestaan in Parijs doen waar
zij thans onmogelijk werk kunnen vinden,
en dus een ander, zeker weinig goeds voor
de Parijzenaars belovend doel, voor oogen
hebben. Aan aanvoerders zal het hun niet
Ontbreken en de afgevaardigde Viviani,
zeide het hun duidelijk in zijne dolle reden
Dinsdag in een meeting te Creusot gehouden.
«Gij worstelt, zoo sprak hij, voor geene
«professionnele belangen doch voor ge-
«wetensvrijheid en de bescherming der
srepublikeinsche instellingen. Gij zijt de
»soldaten der Republiek, rekent op de
»republikeinen van alle kleuren, die u op
ïhet oorlogsveld der verdrukking zullen
«steunen. De dag zal spoedig aanbreken
sdat wij zegevieren en de arbeiders deel
«zullen hebben in de genietingen dezer
«aarde."
Deze schoone beloften werden door luide,
leve de socialen 1 en leve de grève I be
antwoord.
Woensdag-avond deelde het «comité de la
grève," aan de talrijk vergaderde werk
stakers zijn besluit mede, het gouvernement
uit te noodigen, als scheidsrechter in deze
kwestie te willen optreden. Dit plan werd
door de groote meerderheid goedgekeurd.
De afgevaardigden, die dit voorstel te Parijs
zullen overbrengen en 'wiens namen men
afriep en die luid in den nacht weerklonken
werden door lange en krachtige bijvals
betuigingen begroet.
«Indien wij geen voldoening krijgen,
«schreeuwde de revolutionnaire Roldes, dan
«hervatten wij de reis te zamen en stellen
«wij ons aan uw hoofd."
Dus een arbitrage door de regeering uit
te spreken, over gezochte niet bestaande
en dus inbeeldige grieven, tusschen een
patroon en zijne in niets benadeelde werk
lieden, met de van hunnen kant vooruit
gedane brutale bedreiging, dat indien zij
geen voldoening krijgen, weer opnieuw
beginnen. Ik ben benieuwd hoe de heer
Loubet en zijne socialistische ministers
Millerand en Baudin, hierin naar recht en
billijkheid uitspraak zullen doen en te
gelijk hunne revolutionnaire vriendjes de zoo
brutaal geeischte voldoening bezorgen
Parijs, '23 Sept. 6 Oct. 1899.
Fidélius.
Op 12 dezer zal in werking treden het
op 22 September 1897 tusschen Nederland
en de Vereenigde Staten van Mexico gesloten
tractaat van handel en vriendschap, waarbij
o. a. is bepaald, dat de wederzijdsche onder
danen en burgers der beide contracteerende
partijen onder alle andere (niet met name
genoemde) opzichten volkomen gelijkgesteld
worden met de onderdanen der meest
bevoorrechte vreemde natie.
Naar het oordeel van de ministers van
buitenlandsche zaken en binnenlandsche
zaken brengt deze bepaling mede, dat de
hier te lande gevestigde burgers van de
Vereenigde Staten van Mexico ten aanzien
o. a. van verplichtingen met betrekking tot
de militie, de schutterij en het verstrekken
van inkwartiering en onderhoud aan krijgs
volk en van transporten en leverantiün voor
de legers of verdedigingswerken van het
rijk gevorderd, zijn vrijgesteld.
De gemeentebesturen zijn uitgenoodigd
dienovereenkomstig te handelen.
De «Vereeniging ter behartiging van de
belangen der Vrouw" te Rotterdam heeft zich
met een adres tot den minister van Justitie
gewend, inhoudende het verzoek, bij de
aanhangige herziening van de wet op het
notarisambt, door een kleine wijziging van
art. 23 dier wet, ook vrouwen als getuigen
bij notarieele akten toe te laten.
Dit adres werd gisteren persoonlijk door
een harer leden den minister aangeboden.
De Residentiebode verneemt, dat de beide
leden der Staatscommissie, belast met een
onderzoek naar de werken in de Solo-vallei,
de heeren prof. Kraus en De Meyier
die volgens de Memorie van Toelichting op
de Indische begrooting omstreeks 1 October
hier te lande worden terugverwacht
thans op de terugreis zijn en dat hun rapport
tegen Maart kan verwacht worden.
De heer Behrens, die te Delft de colleges
heeft van het lid der commissie, prof Kraus,
zal dit vermoedelijk blijven geven tot het
einde van dezen cursus.
De Tijd wijdt een «Indischen Brief" aan
de gelijkheid tusschen R. K. priesters en
Protestanten. Hieruit blijkt, dat de in
Insulinde onze priesters noemenswaardig
slechter worden bezoldigd dan de Piotes-
tantsche leeraars. Maar dit is het ergste
niet. Er zijn 16 hulppriesters, d.w.z. dezul
ken, die geen salaris ontvangen van den
Staat. Dezen waren noodig, omdat de Staat
maar 1 geestelijke bezoldigde op 1500
Katholieken. Dit was te min. Daarom riep
de Bisschop meerdere priesters. Nu is de
verhouding ongeveer 11000, evenals bij
de Protestanten, met dit verschil, dat de
Katholieken, om tot deze verhouding ie
komen, 17 priesters zonder hulp van den
Staat onderhouden. De Indische brief
schrijver van De Tijd dringt er op aan,
dat de Staat deze onbillijkheid wegneme.
In onze kolonie Caraf-ao, heeft men
sedert eenige jaren een toestand, die hier
te lande nog als een ideaal wordt beschouwd.
Het bijzonder (godsdienstig) onderwijs is
er regel, het openbare (neutrale) uitzonde
ring. Hoe goed dit stelsel, waartoe men
vanzelf is gekomen, werkt, blijkt uit het
officiéél verslag der schoolcommissie, welker
leden eenparig getuigen, dat het bijzonder
onderwijs ook het niet gesubsidieerde
veel beter is dan het openbare en dat
het schoolverzuim, hetwelk op de openbare
scholen 40 pCt. bedraag,t op de bijzondere
tot 7 pCt. is gereduceerd.
Met betrekking tot den eerst nu ontdekten
diefstal aan het Departement van Koloniën
verneemt men, dat in bijna alle ambtenaars
kamers stukken worden vermist, waaronder
NIEUWE SCHIEDAMSCHEGOURANT
Y
