Dasrblad voor Schiedam en Omstreken.
22ste Jaar£.
Donderdag 12 October 1899.
L\o. 6519.
bureau l&oteYztvaai 50.
raak
i
Roemees overzicht.
c3
PRIJS TAS DIT BLAD:
Toor Schiedam per 3 maandenf 1-50
franco per post door geneei Nederland 2.
Afzonderlijke Nummers
0.05
PRIJS DER ADYERTKNTIÈS:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regei meer 1-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
11 October '99.
be
Transvaals ultimatum.
ttla herhaalde berichten omtrent een uiti
ng111 door het Transvaalsche gouverne-
biyk tot de Engelsche regeering te richten,
J)e et> eindelijk gegrond te zijn geweest.
4aci^e£eering te Pretoria heeft terecht ge-
°nh t'at er e'ni^ moest tomen aan den
sleCLU^^aren toestand en dat verder dralen
d6r de positie der Britten ten koste
n °®ren zou versterken.
Cb„ ^"gelschen minister van koloniën
6r'ain, de eeuwige belager van
kre^SVaal' heelt gisteren een dépêche ge-
®en van den Kaapschen commissaris
teleo*"' d'e de ontvangst meldde van een
de 8ram van den agent te Pretoria, waarin
ontagent zegt, van Reitz een nota te hebben
Mn an8en, waarbij de Transvaalsche regee-
Van Vraa8lom alle geschilpunten
8ch Weersz9^en te laten regelen door vriend-
atj^^'Ühe arbitrage of door een zoodanig
En 6r ^'^hel als waarover Transvaal en
{v and het eens mochten worden 2o de
Tra SC'le troepen aan de grenzen van de
3o '^aa' onmiddellijk terug te trekken
J„ni troepenversterkingen die sedert '1
2ui(i 2uid Afrika zijn aangekomen, uit
ted
Afrika
elÜken
terug te trekken binnen een
Vaa| tlJ(E waarover Engeland en Trans-
v»aatbna(*er zu"en verstaan en met den
Reer °r? Van den kant van Transvaal dat
de6| r e' aanval zal worden gedaan op eenig
0ieil Van het Engelsche gebied zoolang de
We onderhandelingen voortduren. In-
di
'en
deze
Seno voorwaarde mocht worden aan-
bere^er'' zal de Transvaal van haren kant
gr6n zlJn> de gewapende burgers van de
tfogp^0 terug te trekken 4o de Engelsche
'0 e n' 0ver zee opweg, niet te ontschepen
^^enig ge(iee|t6 yan Zuid-Afrika.
aatid,r6®ee"n^ van de Trausvaal verzoekt met
vier'an" een bevestigend antwoord op deze
Et,0e?Unten en vraagt nadrukkelijk aan de
Co"'6 re8ee™g, niet later te ant
5 uUl.6n dan Woensdag 11 October om
des namiddags. De regeering wenscht
feuilleton.
3)
{Slot.)
examinator
ver-
*an, (jj. heek Haverkamp den examn
'alen mopen?.bemoedigend toeknikte; »=■-
«eer ücu^St J den zin, wat hem trouwens
het gebru l, V-m' maar toen de heeren met
te ^ae Jke ^proficiat" hem beduidden.
k--?aan> toen bleef hij bedremmeld
"Stiaali 6n' -0n moes' de voorzitter hem
"aais n
aen was afgeloopen
«hten
?*a^en'L "ltdruhkeii.jk zeggen, dat het
den nitaa i Pen' en hij over een
er aan toe te voegen dat in het onverwachte
geval dat zij geen bevredigend antwoord
mocht ontvangen binnen den vastgestelden
termijn, zij zich tot haar groot leedwezen
genooptzouzien, de handelwijze van de Engel
sche regeering als een formeele oorlogsver
klaring te beschouwen dat zij zich niet
verantwoordelijk zal achten voor de gevolgen,
en dat de Transvaalsche regeering ook ver
plicht zal zijn, voor het geval nieuwe
troepenbewegingen gedaan worden bij de
Transvaalsche grenzen binnen den vastge
stelden termijn, zoodanige bewegingen als
een formeele oorlogsverklaring te beschouwen.
Aan de eischen aldus in het Transvaalsche
ultimatum gesteld, gaat een uitvoerige
inleiding vooraf, waarin Transvaal opnieuw
verwijst naar de conventie van 1884 en
verklaart dat schending van de rechten, bij
die conventie aan de uitlanders verzekerd,
alleen Engeland het recht zou kunnen geven,
diplomatieke vertoogen te houden om tus-
schenbeide te komen ten behoeve van de
Uitlanders. De dépêche gewaagt dan van
de jongste onderhandelingen en zegt, dat
de Engelsche regeering onlangs aandrong
op een spoedige regeling en ten slotte
stond op een antwoordzinnen acht-en-veer
tig uren, ofschoon dit later gewijzigd werd.
Daarna werden de onderhandelingen afge
broken en ontving Transvaal de kennisgeving
dat binnenkort het voorstel van een finale
regeling zou gedaan worden. Maar er is
nog geen voorstel ontvangen. De dépêche
spreekt vervolgens van de militaire toebe
reidselen van Engeland en zegt dat Harer
Majesteits onwettige inmenging in de bin-
nenlandsche aangelegenheden van de repu
bliek een ondragelijken staat van zaken
heeft veroorzaakt, waaraan de Transvaalsche
regeering zich verplicht gevoelt zoodra
mogelijk een einde te maken. Daarna
worden de bekende eischen geformuleerd.
De Pall Mall Gazette zegt het bericht
betreffende het zenden van een ultimatum
door de Transvaalsche regeering te moeten
bevestigen. De Engelsche regeering wordt
tijd gelaten tot heden avond vijt uur.
Antwoordt zij niet of in een ongunstigen
dan zullen de Boeren dat als een
?\jn vrin„.i6 zaa' werd hij terstond evenals
met vragen overstelpt, maar hij
kon vernemen
ue zaal wei
er'e n'et vragL.. <f.„, .ly
met veel op antwoordenhij kwam
kon Vri6nd
zin,
zich-zelven voor als iemand, die door eigen
schuld zich roekeloos in handen van zijn
doodsvjjand had gesteld en die door dien
vijand in persoon van den dood gered was,
Haverkamp had een schitterend examen
afgelegd en zulks werd hem door den Voor
zitter in warme bewoordingen medegedeeld,
maar de gelukkige was niet gelukkighij
schaamde zich over zich zeiven, hij, de wel
opgevoede, de beschaafde gentleman van
huis uit, hij had zich gedragen als een pol -
dergast, neen, erger, want de man uit het
volk neemt nog den eerbied in acht, dien
elk aan het priesterkleed verschuldigd is.
De gebruikelijke rij-jool en de groote
fuif, die de geslaagden gaven, waren voor
Haverkamp geen onvermengd genot, hij
bleef verstrooid en kon niet m de feeststem
ming komen en eerst des avonds laat, toen
hij bij den vriend, die zijne kamer deelde,
zijn hart had uitgestort, en het besluit
had genomen zijne lompheid goed te
maken.toen herkreeg hij zijne gemoedsrust
oorlogsverklaring beschouwen en de vijan
delijkheden dadelijk beginnen.
Het Engelsch ministerie van koloniën
werkt dag en uacht door.
De eischen van Transvaal zoo krachtig,
met zooveel zelfbewustheid en waardigheid
gesteld, verlangen van de Engelsche regee
ring een zoo ondubbelzinnige beslissing, dat
er in Engeland heel wat zou unoeten
gebeuren, wanneer het aan de eischen van
Transvaal gevolg zou geven.
De vreeselijke oorlog zou dus voor de
deur staan. De onversaagde Transvaalsche
huisvaders zullen hun bloed moetan storten
ter wille van hun vrijheid en onafhanke
lijkheid. Doch eenige hoop op vrede kan
nog gekoesterd worden. Transvaal stelt als
eerste punt vriendschappelijke overeenkomst
en zoo blijft er nog een, hoewel geringe,
kans. Welk beschaafd menscb, niet door
politieken hartstocht verblind, hoopt niet,
dat Engeland zich tot deze regeling der
geschillen zal bereid toonen!
Lord James of Hereford, gisteren-avond
te Aberdeen het woord voerende, zeide dat
de diplomatie blijkbaar haar laatste woord
gesproken had. De hoop op vrede was
feitelijk vernietigd door de afzending van
het ultimatum van den kant van Transvaal.
Later antwoordende op een motie van
vertrouwen in de regeering, zeide Lord
James, dat het Kabinet Vrijdag de
boodschap van Transvaal, die den oorlog
verhaast en hem zeker maakt, zou over
wegen.
De Londensche jingo pers begroet het
bericht, betreffende het ultimatum, jubelend.
De hertog van Devonshire, die eer
gisteren een rede hield te Sheffield, keurde
vrij scherp af, dat van zijn vorige rede
voering misbruik gemaakt was, zoowel
door den inhoud naar Pretoria te seinen,
als door het in Engeland zóo voor te stellen,
alsof uit die rede de oneenigheid in het
kabinet ten aanzien van Transvaal zou
blijken. Dit laatste sprak de hertog krachtig
tegen. Hij moest niettemin ontkennen, dat
de aarzeling van de Boeren om aanvallend
op te treden, de voornaamste hoop was op
het behoud van een vredehoe langer de
aanval werd uitgesteld, des te grooter
werd de kans dat de Transvaalsche regee
ring zich zou bedenken en in Engelands
eischen zou berusten.
Lord Tweedmouth, sprekende in de
Nationale Liberale club te Londen, opperde
het denkbeeld lord Rosebery als een
geschikten Britschen specialen commissaris
naar Zuid-Afrika te zenden. Deze heeft
eergisteren-avond geconfereerd met Cham
berlain alvorens naar het vasteland te ver
trekken. De volgende kabinetsraad wordt
vermoedelijk Vrijdag gehouden.
Engeland gaat steeds voort, zijn troepen
macht in Zuid-Afrika te versterken.
Vijf transportschepen met aanvullings
troepen zijn gisteren weder te Durban
aangekomen.
Stoss' agentschap meldt, dat generaal
Buffer en zijn staf den 14n naar Zuid-
Afrika scheep gaan.
Een detachement van 80 lansiers uit
Nieuw Zuid-Wales, die zich te Aldershot
geoefend hadden, is gisteren-ochtend te
Londen in optocht door de city getrokken,
alvorens zich in te schepen naar Zuid-
Afrika. Er was een ontzaglijke menigte
op de been en de geestdrift was on
metelijk.
Te Kaapstad wordt geschat, dat er 45000
menschen van den Rand zijn uitgeweken
sedert het begin vau de crisis. Alleen
Zaterdag en Zondag zijn er 1800 te Kaapstad
aangekomen. De plaatselijke ondersteunings
commissies werken dag en nacht. Men heeft
besloten een beroep te doen op bijstand
door het geheele rijk. De Johannesburgsche
ondersteuningscommissie heeft alleen in de
laatste maanden 20.000 uitgegeven
waarmede 3000 menschen zijn geholpen.
Uit Washington wordt aan de New-
York Herald gemeld, dat Engeland eer
gisteren de Vereenigde Staten gevraagd
heeft, Engelands belangen te willen waar-
j nemen in de Zuid-Afrikaansche republieken
in geval van oorlog. Men verneemt, dat
Mc. Kir.ley bereid is, aan dit verzoek te
voldoen.
Het verzoek van de Vereenigde Staten
om een Amerikaanscli officier de Britsche
en kon nog een korten slaap genietend
Den volgeenden morgen reeds zeer vroeg
stonden beide vrienden op de stoep van het
huis, waar de priester-professor-examinator
verblijf hield.
Ja, de pastoor was thuis, net uit de kerk
gekomen en aan het ontbijt. De heeren
zouden maar even in de zijkamer gaan.
Na een oogenblik trad de eenvoudige
geestelijke binnen, en terstond zijnen be
leefden reisgenoot herkennend, stak hij
hem de hand toe met de woorden
ïMijnheer is zeker niet boos, dat ik hem
den Tacitus zoo zonder complimenten voor
den neus wegnam
Nu volgde van Haverskamp's lippen eene
vormelijke schuldbekentenis en eene rond
borstige vraag om vergeving voor de belee-
diging, den professor aangedaan, maar deze
wilde hem nauwelijks laten uitspreken en
brak zoodra mogelijk den woordenvloed af
met de bedreiging»Pas nu op, dat ge het
oeval niet ruchtbaar maakt, want dan zou
fk in staat zijn, u bij eene mogelijke vol
gende gelegenheid de volledige verbuiging
te laten geven van het woordvasinus".
Toen de examens af geloopen waren, keerde
professor X. naar zijne stille pastorie terug,
maar hoe was hij verrast, toen hij, thuis
komend, daar eene brief vond van den stu
dent Haverkamp, die hem schreef, dat zijn
vader aan de kerk van mijnheer pastoor
een geschilderd raam aanboodde professor
moest het zelf maar besteilen vader is
erop gesteld, dat het iets moois zal wezen,"
luidde het, »en als ik u een vriendelijk ver
zoek mag doen, kies dan de vlucht der H.
Familie naar Egypteik zou het gaarne
willen om het dier, dat daarbij ook
eene rol speelt."
C. V. (G.).
NIEUWE SGHIEDAWISCHE COURANT