voor het fonds der Ned. Zuid-Afrikaansche
Vereeniging. Voor een bedrag van bijna
driehonderd gulden werd geteekend.
De volgende week is sHollandia" van
plan onder de studenten in 't algemeen
®ene circulaire te verspreiden, om hunne
hulp voor 't goede doel in te roepen.
Nederland en Zuid-Afrika.
In Hoyman Schuurman's Exportblad
komt een bijdrage voor van den heer M. S.
de Vries over de expansie van het Hollandsch
clement in Zuid-Afrika. De schrijver zegt
daarin
Wat hebben de Nederlandsche reeders,
kooplieden en industrieelen toch wel in hun
belang en dat van Zuid-Afrika gedaan
Op deze vraag is het antwoordbedroe
vend weinig.
Eerst iets uit eigen ervaring. Op mijn
verschillende reizen door Afrika, langs de
kust, zag ik nimmer een Hollandsch stoom-
°f zeilschip. Nu is het wel mogelijk er nu
en dan eens een schip komt, maar uit de
consulaire verslagen bleek mij, dat schepen
hiet Hollandsche bevrachting onder Holland-
sche vlag, daar zeer zeldzaam zijn.
Er zijn drie belangrijke geregelde Engel
sche stoom vaartverbindingen op Zuid-Afrika,
die gemiddeld 4 a 5 booten vice-versa
uitzenden van 4 15000 ton inhoudende.
Langs de Oostkust zijn twee geregelde
diensten, een Duitsche en een Fransche.
Dehalve deze zijn er nog enkele kleine
maatschappijen, die van tijd tot tijd hunne
booten naar Zuid-Afrika uitzenden.
Als klein bewijs voor het enorm verkeer
dient, dat ik b.v. met de »Briton" einde
1897, een boot van 15000 ton, de reis van
Southampton naar Kaapstad met 825 pas
sagiers maakte. Deze boot nam 1125 passa
giers weer mee terug.
Op een andere reis van de »König" zoo
vol met passagiers, dat het ladingsruim
y°or een gedeelte voor logies moest worden
mgericht, terwijl weer op een anderen tocht
de jGeneral" twee dagen te laat in Napels
kwam, zoo vol was deze met cargo. Dit als
een klein staaltje wat de stoomvaart aan
gaat.
In de Kaap-Kolonie, Natal en Oranje
'i'ijstaat vindt men op één enkele, zeer
kleine uitzondering na, geen enkel Hollandsch
handelshuis. In de Transvaal vindt men er
verschillende doch, bijna alle van den 2den
of 3den rang. Uitgezonderd een paar
financieële instellingen en de Z.-A. spoorweg
maatschappij zijn de eerste en groote zaken
over geheel Zuid-Afrika uitsluitend in
Engelsche handen.
En dat in een werelddeel, waar plaats
is voor millioenen, die energie en talen -
bezitten, om zich een rijk bestaan te vert
overen in landen, welker minerale schatten
onuitputtelijk zijn en nog voor geen 1/1000
geëxploiteerd.
Nu ben ik het volkomen met u eens, dat
toch de Ned. Z.-A. Vereeniging, noch het
Alg. Ned. Verbond, de aangewezen ver-
eenigingen zijn, waarvan die kracht uitgaat,
°m het doel van uw en dit betoog te be
reiken. Er is thans zoodanig optreden noodig
dat de uitvoering der plannen ten goede
komt aan de praktijk.
Wat zal het gevolg van dezen oorlog
zijn?
In de eerste plaats, het toestroomen van
arbeidskrachten naar landen waar deze
geheel ontbreken. Na den oorlog is er in
Zuid-Afrika behoefte aan alles. Industrie is
er niet.
Alles moet er geimporteerd worden. Er
ls dus haast bij, dat nu reeds in Nederland
Wordt voorbereid wat noodig is om onder
Nederlandsche arbeidskrachten het Neder-
'andsch overwicht te verzekeren op
bit gebied. En daarnaast moeten plannen
°ntworpen worden, om zaken (en groszaken
en groote winkelzaken, zoogenaamde stores)
{®°t Nederlanders, eenvoudige degelijke
kooplieden, die wat weten, aan het hoofd
fm met Nederlandsch kapitaal tot stand te
brengen. En ook daar is haast bij. Want
®en schande is het ook voor ons land, dat
bet Hollandsch zakenelement zoo zwak is
gebleven in Zuid-Afrika.
Laten wij nu nog eens onze beurt voor
bijgaan, dan verbeuren wij wellicht de
schoone kans om ooit op deze markt een
bootdrol te spelen.
Welke mannen van de praktijk geven
ben eersten stoot
Als een gevolg van den hoogen prijs der
Petroleum, neemt het verbruik van licht-
®n kookgas te Bodegraven in den laatsten
lljd zeer sterk toe. De productie van gas
aun de gasfabriek bedraagt tegenwoordig
ongeveer viermaal zooveel als acht jaren
geleden.
Zaterdag-voormiddag is te Maasniel de
hofstede van de wed. A. Peeters tot den
grond toe afgebrand. Het vuur greep zoo
snel om zich heen, dat het weldra oversloeg
op de nevensstaande schuur en stalling,
welke mede met den geheelen oogst een
prooi der vlammen werd. Alles is verzekerd.
Donderdag-middag bevond zich de 28
jarige landbouwer C. Th. uit Groesbeek, op
de markt te Nijmegen, toen hij door de
politie werd gearresteerd en later naar
Arnhem gevankelijk overgebracht.
Omtrent deze arrestatie verneemt de
Tel. dat hij gehooid moet worden omtrent
een in Aug. van dit jaar nabij Benrath,
niet ver van Dusseldorp, gepleegden moord,
op de echtgenoote van zekere K., op eene
fabriek in die buurt werkzaam.
Op zekeren namiddag, toen die vrouw
het middageten voor haar man naar de
fabriek had gebracht en zij op den terug
tocht in het bosch (Gravenberg) bij Benrath
was, is zjj daar badende in haar bloed
doodgevonden. Een geroepen geneeskundige
zou verklaard hebben dat de dood een ge
volgd was van bloedspuwing.
Den anderen dag evenwel moet bij nadere
of betere schouwing gebleken zijn, dat hier
een afgrijzelijke moord had plaats gehad,
daar het slachtoffer verschillende messteken
had.
Het toen onmiddellijk ingesteld onderzoek
bleef vruchteloos. De gearresteerde, sedert
een drietal weken in Groesbeek gehuwd,
heeft vroeger tot de verslagene in liefdes
betrekking gestaan en kwam met haar in
kennis, omdat zijn broerder H. sedert 1890
ook in Benrath woont.
Te oordeelen naar de stukgeslagen para-
pluie, welke destijds naast de verslagene
lag, moet worden opgemaakt, dat zij zich
daarmede nog verdedigd heeft.
De heer Pijls te Maastricht heeft na een
tijdsierloop van bijna een jaar zijn werk
zaamheden als burgemeester weder hervat.
Daar hij echter nog niet goed ter been is,
zoo wordt eene der onderzalen van het
Stadhuis in gereedheid gebracht om aldaar
de vergaderingen van den gemeenteraad te
doen plaats hebben.
Onweer.
Onder Haarlemmerliede sloeg Zaterdag
avond de bliksem in den watermolen van
den Veerpolder en wel in het woonvertrek,
waar het talrijke gezin om de tafel zat.
De 70-jarige J. J. Koek werd gedood, ter
wijl een zesjarig knaapje, op grootvaders
knie zittend, deerlijk werd verwond. De
overige huisgenooten kwamen met den
schrik vrijbrand werd niet veroorzaakt en
er werd geen schade aangericht.
Te 's Hertogenbosch sloeg de bliksem
Zaterdag-avond in de fabriek van den heer
C Welich aan de Z. Willemsvaart. Toe
vallig was de machinist niet op zijn post,
toen de bliksem insloeg, juist op de plaats
waar hij zich gewoonlijk bevindt. Eenige
gebroken glasruiten was de eenige schade
door het onweer veroorzaaktop andere
plaatsen in de stad werden broeikassen
vernield door de groote hagelsteenen die
het hevige onweder vergezelden.
UEMENU1) NIEUWS.
Als bijzonderheid mag wel worden ver
meld, dat de Bleiswijk de heer C. Van der
Plas voor de zesde maal met de leiding der
10-jarige volkstelling is belast.
Het jachtterrein van het Koninklijk Do
mein te Soestdijk schijnt zeldzaam rijk
voorzien te zijn van wild. Voor wie er
wandelen in de bosschen is het interessant
te zien, hoe hazen, konijnen, fazanten
in menigte zich bewegen door het hout.
Men schrijft aan de Tel. uit Edam, dat
aldaar K. Molenaar en echtgenoote, benevens
in het nabij gelegen Monnikendam W.
Oosterbaan en vrouw, tegelijk hun 40-jarige
echtvereeniging herdenken, iets wat niet
zoo zeldzaam is maar het wqrdt dit, als
men bedenkt dat Molenaar ééne zoon en
3 dochters heeft, terwijl Oosterbaan ééne
dochter en 3 zonen bezit, en dat die kin"
deren allen aan elkander zijn getrouwd,
terwijl niet één der jubileerende echtparen
meer kinderen bezit.
Te Huihuizen, gemeente Gent, is in het
bedstroo van een arme vrouw die plotse
ling is overleden een spaarpotje gevonden
met een bedrag van ongeveer 1800 aan
rijksdaalders.
De boterletters, het geliefkoosd St. Nico-
laasgebak, dat eertijdt een samenstelling
was van boter, meel, suiker, amandelen
en eieren met citroenraspsel, heeft vanwege
de concurrentie, om dit gebak maar
goedkoop te kunnen leveren, ook al een
verandering van samenstelling ondergaan.
Reuzel, ook wel margarine, heeft de
boter vervangen, voor amandelen worden
soms gestampte marrons ter vermenging
aangewend.
Doch met veel meer succes wordt ge
kookte rijst ter vermenging der z.g. spijs
gebezigddat de aroma hierbij niet wint,
ligt voor de hand. Doch gokookte rijst is
in elk geval goedkooper dan de dikwijls
dure amandelen, en zoo wordt de concur
rentie mogelijk ten koste, natuurlijk van
den smaak. Vroeger betaalde men f 1 voor
vijf ons boterletters, en thans 80, 75, ja
zelfs 60 cents.
Zes jongelieden tusschen de zestien en
achttien jaar liepen Zondag-ochtend om
tien uur, te Boucau, een vier kilometer van
Bayonne, met hun bloote voeten van het
strand in zee, toen opeens een geweldige
golf vijf hunner medesleepte, die allen
jammerlijk verdronken.
Onder de officieren van de bij Nichol
son's Neck door de Boeren gevangen
genomen Engelsche bataljons, is een
katholiek priester de eerw. heer Matthews,
aalmoezenier van de Iersche fuseliers.
Evenals zijne combattante ranggenooter.
wordt hij met veel hoftelijkheid door de
Boeren behandeld.
Laatste Berichten.
Nadat gisteren-avond door verschillende
corporatiën hulde was gebracht aan den
heer W. J. A. Kruijer ter gelegenheid
van diens 25-jarig teest als hoofd eener
christelijke school, had heden-ochtend het
kinderfeest plaats op de school, waarbij
ook de districts-schoolopziener, mr. A. M. de
Cock, een kijkje kwam nemen.
De Provinciale Staten van Limburg
hebben gekozen tot lid der Eerste Kamer
jhr. A. H. J. H. Michiels van Kessenich,
te Nuth, met 40 van de 42 uitgebrachte
stemmen.
De heer mr. Victor de Stuers had één stem
Posterijen en Telegrafie.
De directeur van het postkantoor te
Rotterdam vestigt de aandacht der belang
hebbenden op de gelegenheid tot verzending
der correspondentie naar New-York (v.a
Rotterdam) door middel van het stoomschip
Spaarndam. De laatste buslichting aan he t
postkantoor aldaar is bepaald op 16 dezer,
des morgens te 9.30 ure.
De wijze van verzending behoort duidelijk
op het adres vermeld te worden.
Bechtszaken
In de zaak Haas—mr. Van Hall zullen
in hooger beroep als getuigen gehoord
worden de heeren Beijer, Duparc van Lier,
Heldring, Pierson, De Vries, Spanjer en
Van der Moolen.
De raadsheer Vogel zal rapporteeren.
Burgerlijke Stand.
Geboren; 13 Nov, Bernardus Wilhel
mus Hendricus, zoon van B. D. Rij kuiter en
A. G. Leijten, Nieuwe Sluisstraat.
Overleden: 12 Nov Hehdrikus Jaco
bus van Rijn, oud 66 jaar en 1 maand,
Ovqrschiesche straat.
Handelsberichten.
BEURS VAN SCHIEDAM 14 Nov. 1899.
Officieele noteering van de Commissie uit
de Kamer van Koophandel voor de Beurs.
Dinsdag 14 Nov.
Moutwijn f 91/,. per Hectoliter cont., zonder
fust en zonder belasting.
Namens de Commissie voor de
noteering
D. F. W. Prins
Spiritus: f16,—
Spoeling f 1.10.
Moutwijn: Makelaars: f10.1
Stemming stil.
Berlijn. Spiritus in loco
P„„, p-s-
lSPf' P Dec?/Jan.
47.40
13.90
14.90
20.10
19.70
f.)
47.50
13.80
13.90
20.37±
20.12£
New-York. Maïs 401/o. I 40-
Amsterdam.
13 Nov. Rogge op lev. weinig veranderd
per Maart f 133,132,133per Meif 132,131.
14 Nov. Rogge op lev. prijshoudend
per Maart 1134, 133; per Mei 1131.
Rijnhoogte Keulen ('s morg. 11 uur;
13 Nov. 1.14 cM. 14 Nov. 1.32 cM.
Wisselkoersen te Rotterdam.
Per Telegraaf.
Londen kort f 12.05 Disc. 5 pC't
Parijs -47.77J 3
Antwerp. - 47.575
VEEMARKT TE ROTTERDAM, ;14 Nov.
Op de veemarkt waren heden aangevoerd
28 paarden, veulen, ezels, 570 vette
runderen, 512 magere dito, 210 vette
kalveren, 67 nuchtere kalveren, en 44
graskalveren, 39 schapen of lammeren,
2 varkens, 290 biggen 2 bok of geit.
Koeien puike qual. c., Ie qual. 32 c.
2e qual. 28 c., 3e qual. 23 c.ossen le
qual. 32 c., 2e qual. 27 c., 3e qual. 23 c.
stieren le qual. 28 c., 2e qual. 17 c.,
3e qual. c. kalveren le qual. 46 c.,
2e qual. 40 c., 3e qual. 34 c., schapen le
qual c., 2e qual. c. Alles per kilo.
Melkkoeien 1125 a 285, kaltkoeien f150
a t 310, stieren f60 a 270, graskalveren
f 25 a 180, pinken t 45 a 95, vaarzen f 50
a 120alles mager vee biggen 15.— a f 12,
paarden f 45 a 85.
Nuchtere kalveren, slacht- f6.a 12.
fok- f 12 a 20.
Aanvoer van vette runderen en kalveren
tamelijk, handel vlug, markt zeer vast
Graskalveren en mager vee met geringen
aanvoer, handel matig. Door den geringen
aanvoer van melk- en kaltkoeien op de
jaarlijksche markt te Gorinchem waren een
groot aantal vreemde kooplieden hier ter
markt, hetwelk een vluggen handel en een
belangrijke pnjsverhooging ten gevoige haü
Op de botermarkt werden aaugevoei
57/8 en 45/16 vn. en 558 stukken a i Km
prijs le qual. t 60 2e qual. f 56, 3e qu-..
f52. Per kilo 70 a 75 c
Beursbericht van
Per Telefoon.
21/, Nederland
Zilver Metalliek
3 Portugal
4 V, - -
Buitenl. Spanje
7 China.
Binneni. Mexico
Venezuela
Cultuur M. Vorstenlanden
Deli Cultuur
Langkat Tabak A
Rotterdam Deli
Konink. Petrol Mij
Moeara Enim
Java Petrol,
Sumatra Palembang
Suriname
Pref Topeka
Common
Denver Rio.
2e Francisco
Common
le Missouri
2e
Common
Union Shares
Wabash
Incomb Western
Canadian
South. Shares
Prolongatie
Amstertibiu
14 Nov.
803/,
82
233/,
333/,
61V,
40
27s/,
62V,
100
125
231Vl
173
160
119
82'/,
64Vs
22V,
113/a
90
68
123/,
47s/,
,23
"SÓ 4
43V,
57*
13 Nov. 14 Nov
11 Nov. 13 Nov.
213/,
