Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
22ste Jaarg.
Woensdag 22 November 1899.
No. 6553.
1$xxveaxx l^oter&ixaat 50.
tala&d in den vreemde.
AXG£MKM overzicht.
PRIJS VIN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden f 1.50
Franco per pos; door geneei Nederiand - 2.—
Afzonderiiike Nummers 0.05
PB IJS DER ADVKBTENTIËN:
Van 16 regels i 1 I ƒ0.60
Elke gewone regei meer I-0.10
Voor herhaaide piaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
21 November '99.
De oorlog in Zuid-Afrika.
De toestand in Natal.
berichten van het oorlogsterrein be
ften nog maar weinig belangwekkends
'aten ons nog in het onzekere omtrent
e groote vraag van den dag of Ladysmith
a' °t niet is gevallen.
Omtrent White's positie weet men met
v°'komen zekerheid nagenoeg nietshet
^ijnt wel dat men aan het Londensche
^ePartement van oorlog een duren eed
e®'t gezworen om alle berichten omtrent
®6n eventueele overgave der stad eenvoudig
te zwegen, en de hierop betrekking
dood
^^hende telegrammen aan de dagbladen,
a,t louter patriotisme zoo te verdraaien en
e 'erminken, dat de wereld er niet veel
fitter door wordt. «Het publiek,'' zegt Daily
raphicl moet nog wat geduld oefenen en
ia' goed doen door de niet olficieele tele-
£rammen en de berichten van Kafferloopers
®®hts tot zich te nemen met het spreek-
^0ordelyke «korreltje zout."
zeer heilzame intellectueele zout
deeltje kan reeds voortreffelijk werken
'J de beoordeeling van de berichten die
°ns komen over aanzienlijke troepen-
v®rschuivingen der Boeren in de richting
yan Estcourt, waar generaal Wolfe Murray
,e* lijkbaar knapjes benauwd begint te
Jygen. Het feit dat generaal Joubert
^9 manschappen met zes zevenponders
®h twee Creuzot-kanonnen kan missen om
^g®n Estcourt op te rukken volgens het
ePart. van Oorlog te Londen, zijn ook de
v 0rlijn naar Estcourt en de groote weg
11 Eadysmith over Weenen en Greytown
g Durban reeds in het bezit der
I °6r®n terwijl tegelijkertijd in Zoeloe-
a een sterke Boerenmacht gesignaleerd
r<R en een vermoedelijk nog grooter
§®r van Transvalers en Vrijstaters zich
Feuilleton.
12)
Eoܫ tyd'ng van zijn aantocht liet koning
8ta(j WljE 18.000 man voor de belegerde
tva®n begaf zich met de overige troepen,
'*hd °f(*er het Iersche regiment, Cumöer-
Eont 8®moet. Nabij de hellingen van
vert6en°y gekomen, zien ze zijr. leger inde
®en na<l®r®n' De Fransche generaal kiest
*Üani?UliSt'^e ste'llng on wacht rustig den
ïran a*- Cumberland komt en levert den
slfiir) C ^en gebeelen dag een hevigen
^lol|al j maar te vergeefs. Hij zendt de
dat la j troePen om bet dorp St. Antoine,
beS(.Lan den eenen kant het Fransche leger
twee ®rntat> in te nemenzij beproeven het
sla»en (^oc'1 worden telkens terugge-
0pBpn'riema'en werPen z'cb de Engelschen
den „.nten°y' driemalen weren de Franschen
torna af. Van ter zijde beproeven zij
heeft geconcentreerd op Kaapsch grond
gebied beneden de Oranje-rivier, geeft te
denken. Zou dan toch het volgens de
Dublinsche Evening Herald te Pretoria
circuleerend gerucht, dat Ladysmith zich
reeds dagen geleden heeft overgegeven, wijl
het garnizoen redeloos, White radeloos en
de stad reddeloos was, waarheid bevatten
De gerustheid waarmee de Boeren hun
aandacht aan de oostelijke streek wijden,
doet inderdaad vermoeden, dat de stad
reeds bezweken is en White's geheele
strijdmacht op dit oogenblik Jouberts
krijgsgevangene is
Hoe de Engelsche berichten van het
oorlogsterrein de zaken ook keeren en
wenden, het valt niet meer te ontkennen,
dat Estcourt door een afdeeling Boeren in
gesloten wordt, Deze insluiting is reeds
volkomen zeker, al is ze wellicht nog niet
volstrekt. Officieel is reeds gemeld, dat de
Boeren oprukken door de geheele streek
tusschen den weg naar Gourton en Ulundi
dat is dus het westenmen weet dat
zij ook bij Frere en Ennersdale in het noord
westen staan, dat Weenen (noordoostelijk)
in hun macht is, en thans verneemt men
ook van een gevecht bij Willow Grange>
dat vlak ten zuiden van Estcourt ligt, aan
den spoorweg naar Mooirivier en Pieter-
maritzburg,
En weer dringt zich de vraag ophoe
durft een talrijke legeratdeeling van de
Boeren zich zoover van Ladysmith wagen
De Londensche avondbladen behelsden
gisteren een telegram uit Estcourt van 20
November, meldende dat den 15n om Lady
smith gevochten werd van het krieken van
den dag tot twee uur. Het was een gehee'
infanterie-gevecht. Massa's Boeren sneuvel
den en vele werden gevangen genomen.
Volgens bericht aan de limes uit
Lourenfo Marques meldt de Standard and
Diggers' News, dat zich gevallen van
scheurbuik hebben voorgedaan onder de
Engelsche gevangenen te Pretoria ten
in het Dubarribosch binnen te dringen,
maar vinden er de Fransche artillerie, die
het voortgaan belet. Tegen den avond zag
Cumberland, dat zijn dag verloren ging
zonder eenig voordeel, en hij vormt een
dichte kolom van zesduizend beproefde
strijders. Het front en elke zijde dekte
hij met zes stukken geschut. Lord Hayes
voerde ze aan en had dezelfde taktiek te
volgen, waaraan Owen Roe O'Neill bij
Bendurb den zege dankte. Hij had bevel
voort te rukken op Fontenoy, recht door
het hart van het Fransche leger heen te
boien, bij de achterhoede te keeren en dan
de Franschen weg te slaan. Het sein
klonk, en vooruit ging het als een wig van
ijzer. »Ik ben Ier, tót op den bodem van
mijn hart" zegt Thomas Burke, «ik heb
zooveel geschiedenis gelezen als menig
ander, doch rondborstig wil ik bekennen,
dat ik nergens een heldenmoed heb aange
troffen als van deze zesduizend Engelsche
veteranen. 1) Van alle kanten sloten de
Franschen hen in ;met kanonvuur beschoten
zij het front der kolom zij ging voort
waar een man viel, reest een ander in zijn
1) Exiles of Erin.
gevolge van het nuttigen van voedsel uit
blikjes die de Boeren te Dundee hadden
veroverd. De Engelschen gevangenen ver
zochten daarom aan de Boeren hun ander
voedsel te geven, daar de blikjes alleen
geschikt waren voor veevoeder.
Het heet dat er typhus woedt onder de
Engelschen te Ladysmith, en dat er een
ondragelijke stank opstijgt uit de stad.
De inval in de Kaapkolonie.
Volgens een draadbericht uit Kaapstad
is de inval der Boeren in de Kaapkolonie
thans een voldongen feit. Aliwalnoord, Bur
gersdorp en vermoedelijk Colesberg zijn
thans in het bezit der Boeren, die buiten
kijf hun best doen om de Hollanders tot
opstand te bewegen. Vele Hollanders zullen
zich door de aanwezigheid der Boeren laten
opwinden.
De Times verneemt uit Jamestown. De
proclamatie van commandant Olivier te
Aliwal Noord roept alle republikeinse!)-
gezinde Kaapsche Afrikaanders op, zich
binnen een etmaal aan te siuiten bij het
Boerenleger te velde. De proclamatie somt
de voordeelen ervan op en de gevolgen voor
wie weigerachtig blijven. De Engelschen
krijgen aanzegging zich binnen de twee
maal vier-en-twintig uren te verwijderen,
waarvan velen gebruik maken. Volgens den
correspondent der Times voegden zich maar
weinig Afrikaanders uit Jamestown bij de
Boeren en geen uit Dordrecht. Olivier
heesch ook de Transvaaische vlag te
Aliwal Noord en dwong den Engelschen
magistraat op de rivierbrug te blijven staan,
terwijl de Boeren er overtrokken, omdat
deze vreesden, dat een mijn onder de brug
was gelegd.
Sedert seint de correspondent der Times
uit Molteno en Queenstown, dat een Boeren-
commando uit Aliwal Noord en Burgers
dorp Jamestown bezet hadden. Honderd
Afrikaanders uit de Kaapkolonie vergezelden
hen. De Boeren kondigden op alle bezette
plaatszoo drongen zij door tot in het hart
van het leger.
Koning Lodewijk wendt den teugel en
wil terug. Maarschalk Saxe houdt hem tegen:
«nog niet mijn vorstroept hij, «Lord Clare,
waar zijn uw Ieren? veeg de baan !"2)en
het Iersche regiment stortte zich op den
Engelschen vijand en besliste de victorie
voor de Franschen. Doch laat Thomas Davis
ons de dichterlijke beschrijving geven van
dien geder.kwaardigen.
«Driemalen bezweken de Engelschen bij
de hutten van Fontenoy en tweemalen deden
de Hollanders een vruchteloozen aanval op
de troepen, die St. Antoine bezetten
want stad en helling waren bedekt door
een sterke batterij, die zoowel de Engel
sche gelederen als de Hollandsche troepen
dunde. Tevergeefs drongen de Britten in
het Du Barribosch. Verminderd en ver
strooid, werden zij teruggedreven door de
Franschen. De bloedige hertog van Cum
berland overziet den toestand met angstigen
punten den staat van beleg af, lijfden ze in
en stelden landdrosten aan.
De Parijsche Temps krjjgt uit Londen
een telegram van dezen inhoud
Uit Kaapstad wordt gemeld, dat de eerste
minister van de Kaapkolonie heeft bekend
gemaakt, dat hij niet van zin was de burgers
van de kolonie te mobiliseeren, aangezien
de troepen uit het moederland voldoende
waren om den inval te keeren. Deze tijding
wordt hier in Londen beschouwd als een
nieuw verraad, dat men voegen kan bij de
andere redenen tot verwijt tegen het Afri-
kaander-ministerie, maar in werkelijkheid
heeft noch het departement van oorlog
noch dat van koloniën gedacht, dat het
Kaapsche ministerie anders zou handelen.
Het Londensch departement van oorlog
maakte gisteren weder een lijst openbaar
van zeven transportschepen die tusschen
den 24n dezer en den 3n December naar
de Kaap zullen uitzeilen met zeven regi
menten infanterie en verschillende andere
militaire afdeelingen die behooren tot de
vijfde divisie, alsook een uit verschillende
deelen samengesteld regiment van de lijf-
garde-cavalerie.
In het beg'n van de vergadering der
Fransche Kamer op gisteren zeide Paul de
Cassagnac, dat president Loubet door de
Kamer is gebrandmerkt. Hij werd tot de
orde geroepen.
Alicot vroeg verlof om de regeering te
interpelleeren over het ontplooien van de
roode vlag op de Placé de la Nation. De
Kamer besloot, ondanks den tegenstand van
de radicalen, de interpellatie onmiddellijk
te behandelen. Alicot hield daarop zijn
interpellatie onder het gebrul van de uiter
ste linkerzij. Hij vroeg den minister-pre
sident Waldeck-Rousseau of hij berust
had in het vertoonen van de roode vlag,
en wat zijn gevoelen is over het defileeren
van vereenigingen met oproerige zinspreuken.
Waldeck-Rousseau antwoordde, dat de
blik met zijn beste en trouwste mannen
moet een laatste kans gewaagd. Op
Fontenoyop Fontenoy 1 Hoe rennen
de aanvoerders vooruit, en de uitge
lezen troepen pakken zich samen als
donkere wolken bij avond.
«In vaste, ondoordringbare kolom ge
schaard rukken zesduizend Engelsche
veteranen voort, aan weerszij en van voren
gedekt door kanonvuurLord Hayes
geleidt ze. Onafgebroken gaat het de
helling langs, den heuvel oponafgebroken
laden ze, vuren ze, trekken ze voor
waarts tusschen het bosch en Fontenoy
als in den vuurgloed van een oven
door borstwering en gracht; onder een
stortregen van kogels zetten zij boven in
de open vlakte hun tocht voorthun ruste
loos geweervuur en toornige beslistheid
spotten met de krachten des vijands.
«Door Fontenoy, door Fontenoy, al slin
ken hunne rijen, breken ze heen, gelijk de
Zuiderzee door Hollands kusten.
Wordt vervolgd.)
NIEUWE SCHIEOAMSBHE COURANT
SLAG BIJ FONTENOV.
2) Clear The way! Iersche wapenkreet, in 'toor
spronkelijk: fattg a ballagh