Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
22ste Jaarg.
Donderdag 30 November 1899.
No. 6560.
"28ureau "^Sofersfraaf 50.
EERSTE BLAD.
PRIJS TAK DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden 1.50
Franco oer Dost door eeheei Nederland - 2.-—
Afzonderlijke Nummers
PRIJS DER ADVKRTENTIÈN:
Van 16 regeis i Iƒ0.60
Elke gewone regel meer 1-0.10
Voor hernaaide plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWEE BLADEN.
ALUEJU5EN OVERZICHT.
29 November '99.
De oorlog in Zuid-Afrika.
De tweede periode van den oorlog is
lijkbaar met de komst van sir Redver
filler en het oprukken der ontzettings-
troepen ingetreden, maar helder licht wordt
daaromtrent nog niet verspreid. Uit de
Wte onduidelijke telegrammen van het
°°rlogsterrein in Natal is het niet mogelijk
z'ch een denkbeeld te vormen omtrent den
0ogenblikkelijken toestand aldaar. Er moet
lfits gebeurd zijn van beteekenis. Maar
^at? Nog pas hadden we vernomen, dat
c°namandant-generaal Joubert zelfs tot
^'etermaritzburg was voortgerukt en deze
slad met zwaar belegeringsgeschut had
0|hsingeld, nadat Estcourt en het kamp bij
Mooirivier door zijn troepen waren inge
goten, en daar komt plotseling het bericht
Van een terugtocht der Boeren over de
Soheele linie en het plan tot een algemeenen
°Pmarsch der Britsche troepen naar
Dolenso. Kolonel Barton rukt op naar
Estcourt om daar de plaats In te nemen
van generaal Hildyard, die zich voorwaarts
k0Weegt naar Frere, in de richting van
^o'enso. Andere Boeren-commando's trek
en terug op Weenen, de Engelschen
betten de heuvels ten noorden van
Mooirivier, de verbroken telegrafische
8e«ieenschap en de spoorwegverbinding
^Osschen Pietermaritzburg en Estcourt is
^orsteld.
Vanwaar deze plotselinge verandering
*ao tooneel? Heeft wellicht de tegenwoor
digheid van generaal Bulier, die Zondag.
avond in de hoofdstad van Natal arriveerde
aanstonds per salonrijtuig van den
8°Uverneur verder het land instoomde, naar
het terrein van den strijd, de Boeren ver-
'aftid van schrik en als bij tooverslag de
geheele organisa'tie van Clery's vplan de
Cantpagne" veranderd De veronderstelling
ls te dwaas om alleen te loopen. Neen, de
°°rzaak van den terugtocht der Boeren
rn°6t, volgens een officieel telegram door
Duller zeiven Zondag-avond onmiddellijk na
2ljo aankomst verzonden, gezocht worden
ln een nieuw wapenfeit, In dit telegram
^erd van het nieuwe wapenfeit aldus mel
ding gemaakt
»De brigade-Hyldyard uit Estcourt rukte
23 November op tegen den vijand, die
Deaconhill, dat Willow Grange beheerscht,
had bezet. De Britsche operaties hadden
hen terugtocht van den vijand tengevolge.
De Engelschen telden veertien dooden en
vijftig gewonden.
»De Britsche operaties hadden den terug
tocht van den vijand tengevolge." Dus
zou men zeggen moet generaal Hildyard
den Boeren op dien dag een geweldige
nederlaag hebben bezorgd. Hoeveel dooden
aan hun zijde Hoeveel gewon
den. Hoe gedroegen zich deze brigade
of dat regiment Zijn er weer kopjes be
stormd door juichende Iersche fuseliers of
royal rifles
Lord Methuen weet dergelijke bijzonder
heden zoo smakelijk te vertellen, maar
Buller valt als reporter bepaald tegen. Hij
verhaalt omtrent diè in haar gevolgen zoo
beteekenisvolle Britsche operaties nagenoeg
niets. Alleen vinden we vermeid, dat van
zijn eigen landgenooten 14 gedood en 50
gewond werden. Buller verzwijgt wat de
Natal Advertiser weet mede te deelen, dat
nl. de soldaten van het West Yorkshire-
regiment zware verliezen leden, majoor
Hobb gevangen werd genomen en vele
officieren en manschappen vermist worden.
En tengevolge van deze Britsche operatie
zijn nu de Boeren teruggetrokken naar
Ladysmith? Hoe jammer, dat de mare van
zulk een zegepraal, want dat moet de uitval
van Hildyard toch wel geweest zijn, die
Donderdag behaald werd, eerst Zondag avond
officieel wereldkundig werd 1 Of zijn de
Britsche autoriteiten te Durban misschien
geheel van de wijs. Verkeeren zij omtrent
de bewegingen en bedoelingen der Boeren
in een de omstandigheden in aanmer
king genomen nogal verklaarbare onzeker
heid. Men zou het inderdaad zeggen, wanneer
men leest hoe aan de Times van Zaterdag
dus twee dagen na de zoogenaamde terug
trekkende beweging der Boeren uit
Mooirivier geseind wordt, dat ondanks den
terugtocht naar stellingen ten Noorden van
Estcourt, de Boeren toch nog altijd een
sterke positie innemen tusscheri Est
court en Pietermaritzburg. Aldus een ge
deeltelijke terugtocht van de Boeren-strijd-
macht bij Mooirivier. Om Hildyard na zijn
uitval in te sluiten tengevolge waarvan
thans vele officieren vvermist" worden? We
kunnen er slechts naar gissen. Er moet in
Natal iets gebeurd zijn van beteekenis.
Maar wat
Het Engelsche ministerie van oorlog blijft
verklaren, dat het geen nieuws heeft van
Methuen, die volgens een alleenstaand be
richt van de Daily Mail voortrukt, vooraf
gegaan door de lansiers, die nabij Honeynest
kloot zijn, indien vooralsnog de kloof niet
bezet is. De militaire medewerker van de
Westminster Gazette gelooft niet aan het
bericht van de Daily Mail, maar toont geen
ongerustheid over het lot der lansiers. Hij
verklaart Methuen's stilzwijgen uit de moge
lijkheid dat de Boeren de draadgemeen
schap met Methuen's hoofdkwartier hebben
afgesneden. Hij erkent echter dat de ge
weldige verliezen die de marine-brigade
bij Graspan heeft geleden, het vermoeden
wettigen, dat de Boeren haar hebben
overrompeld of in een hinderlaag gelokt.
Buller seinde gisteren uit Pietermaritzburg
jHet laatste bericht uit Ladysmith van
den 24n, luidt dat alles wel is. Bullers lijst
van de verliezen in den slag bij Graspan
stelt het totaal op 198, met inbegrip van
de verliezen aan matrozen, welke reeds
gemeld zijn. De lijst bevat ook de verliezen
van het negende lansiers, waardoor, naar
het schijnt, de vrees dat de cavalerie
omsingeld en gevangen zou zijn, wordt
weggenomen.
De Parijsche Temps geeft in zijn kleine
editie een telegram uit Londen van gister
middag 4 uur meldende
De Eastern Telegraph Company zegt, dat
geen verstoring op haar lijn de oorzaak kan
wezen, dat het departement van oorlog
zonder tijdingen is Men beslait nu, aat het
departement berichten onder zich heeft
welke het aarzelt bekend te maken.
Het departement publiceert een lijst van
de verliezen die lord Metheun geleden heeft
in den slag bij Graspan. Aangezien de lijst
eenige manschappen van het 9e lansiers
bevat, maker, sommigen er uit op, dat het
regiment goed en wel van de vervolging
van de Boeren bij Belmont is teruggekeerd.
Maar er is hier geen sprake van Belmont,
een treffen dat twee dagen te voren heeft
plaats gehad. Men merkt ook op, dat bij
Belmont het 5e lansiers de Boeren vervolgde
en van het 5e lansiers heeft men geen
berichten meer
Men zegt, dat de verliezen der Engelschen
bij Belmont aanzienlijk zijn geweest, wel
500 aan dooden, gewonden en verdwenenen.
De Westminster Gazette betreurt, dat
geen officieel bericht de bezorgdheid van de
natie komt geruststellen. Dit blad rekent
uit, dat de Engelschen tot heden 3000
man verloren hebben aan dooden, gewonden
en gevangenen. Het geheele aantal troepen,
in Zuid-Afrika aangekomen, bedraagt 1810
officieren en 36.525 minderen.
De Globe wil wel gelooven, dat het gemis
aar. tijding komt van het breken van den
Oostelijken kabel.
Men meent, dat het bericht, te Berlijn
openbaar gemaakt over een nederlaag van
Methuen bij Graspan, slaat op het gevecht
van Zaterdag.
Een officieel telegram uit Kaapstad,
gisteren te Londen ontvangen, houdt in,
dat kolonel Kekevich, bevelhebber van
Kimberley, meldt, dat er tusschen den 18n
en den 23 onbelangrijke schermutselingen
met de Boeren zijn geweest. Twee officieren
en drie soldaten werden daarbij gewond. De
gezondheid der gevangenen is goed. Er
is overvloed van water. De Boeren ver
dwijnen uit den omtrek van Kimberley en
schijnen onrustig.
Een ander officieel telegram uit Kaap
stad houdt in, dat generaal Gatacre
eergisteren met een bataljon infanterie
en bereden infanterie Boesmanshoek bezet
heeft. Zijn hoofdmacht staat te Putterskraal
De Boeren trekken op Molteno terug.
De Deutsche Zeitung verneemt uit
Pretoria, dd. 27 November. President Kruger
en president Steyn hebben er bij generaal
Joubert en generaal Cronjé op aangedron
gen hun krachten niet in kleine belege
ringen te versnipperen, maar krachtige
slagen te leveren. Joubert heeft nu drie
commando's gevormd, een voor Ladysmith,
een aan de Toegela en een derde ten oosten
van de lijn Pietermaritzburg-Estcourt om
den terugweg der Engelschen af te snijden.
Cronjé doet ook zoo voor Kimberley, aan
de Modderrivier en in den rug var. lord
Methuen. De bron van dit telegram is een
Transvaalsch staatsman.
Op een vergadering van conservatieve
vereenigingen te Dewsbury het woord voe
rende, zeide de Engelsche minister Balfour
gisteren-avondHij hoopte, dat het drama,
hetwelk op dit oogenblik in de koloniën van
de Kaap en Natal gaande is, elders ein
digen zal, in landen die op het oogenblik
niet aan de Britsche kroon onderworpen
zijn. De minister bestreed de kritiek op
den oorlog uitgeoefend, vooral in de buiten-
landscbe pers, als zou Engeland bezield zijn
met den wensch zich meester te maken
van goudmijnen. Een dergelijke beschuldi
ging wordt of door haat ingegeven of is
het gevolg van onverdedigbare onkunde.
Hij ontkende met kracht, dat Engeland
eenig geldelijk belang beoogt. Sedert een
eeuw heeft het nooit op koloniën belastingen
gelegd ten bate van het moederland.
De Osservatore Romano verzekert, dat
Keizer Wilhelm naar Engeland is gegaan om
een vergelijk tot stand te brengen tusschen
de Engelschen en de Boeren.
In den beginne wilden de Boeren van
een vergelijk niets weten, zegt de schrijver,
terwijl ook de Engelsche militaire kringen
aandrongen op het voortzetten van den
oorlog. Door den persoonlijken invloed van
president Kruger en Lord Salisbury is het
openen van onderhandelingen echter niet
onmogelijk gemaakt.
Een draadbericht uit Madrid in dato 28
dezer meldt het volgendeHet gerucht
loopt, dat er op Cuba een opstand is
uitgebroken, maar er is nog geen bevesti
ging van gekomen.
De Oostenrijksche Kamer van afgevaar
digden heeft het Vergelijk naar de
commissie verzonden.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 29 November 1899.
Onze vroegere stadgenoot, de heer
Hugenholtz, treedt thans als propagandist
op. Althans het Dgbl. v. Helder meldde, dat
hij gisteren-av&nó voor de S. D. A. P. zou
spreken over »Christendom en Socialisme."
In een openbare vergadering uitgeschreven
door de S. D. A. P. en gehouden in het
Algemeen Verkooplokaal te Rotterdam, trad
gisteren-avond abbé Daens als spreker op.
De vergadering was zeer druk bezocht.
Herhaaldelijk toegejuicht, zette abbé Daens
zijn eigen denkbeelden over verbetering
van de arbeiderstoestanden en die van
de christelijk-democratische partij op maat
schappelijk en politiek gebied uiteen
aldus meldt de N. R. Ct. Hij ver
klaarde geen opstandeling tegen de Kerk
te zijn, maar zijn politieke rechten te zul
len handhaven en waarschuwde de arbei-
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
- 0.05
