megen (Nederland) brengen den door hen
vereerden opperbevelhebber van de troepen
der Zuid-Afrikaansche Republiek op zijn
geboortefeest hun hartelijken gelukwensch.
God spare hem voor zijn dapper volk dat
zich spoedig in een roemrijken, blijvende11
vrede moge verheugen
Deze hulde is voorzien van meer dan
700 handteekeningen van oud en jong, uit
allerlei rang en stand.
Nederlandsche Emigratie-Maatschappij
voor Transvaal en Oranje Vrijstaat.
Voor het samenbrengen van een krachtig
nationaal werkkapitaal voor de Nederland-
sche Emigratie maatschappij voor Transvaal
en Oranje-Vrijstaat, die onder bekwame
en onpartijdige leiding zal zijn een schoone
en zegenrijke onderneming, welke werkt
zoowel in het belang van een Nederlandsch
Zuid-Airika als van een Atrikaansch gezind
Nederland, noodigt de Werkcommissie van
genoemde maatschappy alle landgenooten
uit naar mate hunner minddeien een in
schrijving groot ol klein te doen toekomen.
De bijdrage behoeft niet groot te zijn.
De betrokken commissie spiegelt geen winst
voor, maar dat deze zaak levensvatbaarheid
heeft, dat zij rente moet afwerpen, durft
zij wel verzekeren. Alleen gelde de over
weging dat de inschrijving geen aalmoes
zij, maar een offer.
De storting der gelden zal geschieden bij
de Bank- of Kassiers-inrichtingen welke de
algemeene vergadering van deelhebbers
aanwijst en niet voor den dag voor de
geheele of gedeeltelijke storting door de
algemeene vergadering aangewezen.
Teneinde voor deze zaak het karakter
van een nationale onderneming volkomen
te waarborgen, zal in de algemeene ver
gadering van deelhebbers eene commissie
worden benoemd met de opdracht dat deze
commissie naar eigen keuze desgewenscht
ook buiten de deelhebbers om 16 personen
voordraagt, waaruit in een nieuwe tweede
vergadering 12 commissarissen worden
benoemd. Deze commissarissen verkiezen
het bestuur.
Over het doel dat met deze maatschap
pij wordt beoogd, wordt verder het vol
gende gemeld
De Nederlandsche Emigratie-Maatschappij
voor Transvaal en Oranje-Vrijstaat beoogt
het Nederlandsche element in de beide
Zuid-Afrikaansche Republieken door Emi
gratie vanuit Nederland allereerst van
landbouwers krachtdadig te versterken
voorts met alle gewettigde middelen de
stamverwantschap tusscben Nederland en
de Zuid Afnkaar.sche Republieken levendig
te houden, en de toenadering die op grond
ook van onze taalgemeenschap bestaat, aan
te wenden tot de bevordering van alle
praktische belangen die door emigratie in
algemeenen zin zullen worden gebaat.
De Nederlandsche Emigratie-Maatschappij
tracht haar doel te bereiken allereerst door
gronden in de Zuid-Afrikaansche Republieken
te verwerven, en hetzij in huur hetzij in
bezit, uit te geven aan Nederlanders.
Haar optreden in commercieelen zin heeft
een uitsluitend administratief karakter,
waarbij winstbejag is uitgesloten.
Hare middelen worden onder voorbehoud
van de noodige reserve geheel aangewend
ten bate van de emigratie-belangen, waar
omtrent de inzichten van de beide Zuid-
Afrikaansche Republieken steeds zullen
worden gevraagd en gehoord.
In zake de rente van het maatschappe
lijk kapitaal ad f400.000, verdeeld in 16
serien en aandeelen van 10, 100, 500, en
1000 gulden aan toonder, kan het volgende
worden medegedeeld
Over het kapitaal zal ten hoogste 4
pCt. worden u.tgekeerdmaar de matige
rente zal worden erkend als een geregelde
en blijvende verplichting tegenover alle
aandeelhouders, en wel van het oogenbhk
af dat de inschrijving op de eerste serie
het tot stand komen der Maatschappij
mogelijk zal hebben gemaakt.
Indien de uitkomsten van een of meer
jaren onverhoopt eene uitkeering van rente
geheel of gedeeltelijk doen ontraden, blijft
niettemin het kapitaal over dat jaar zijne
aanspraken tot de volle 4 pCt. rente
behouden, en wordt uit ieder volgend
winstcijfer allereerst op de aandeelen de
vroeger gemiste rente tot 4 pCt. aangevuld.
Tegenover de ongunstige beschouwing
die voor elke Emigratie-Maatschappij het
maken van eenige rente in twijfel doet
stellen, staat in dit geval dat het oog
van geheel de beschaafde wereld door de
kloeke houding onzer stamverwanten, op
de beide Republieken in Zuid-Afrika is
gevestigd. De verdere ontwikkeling dezer
Staten, zoo uitgebreid aan grondgebied, en
rijk aan delfstoffen, waarom Engeland
alleen den oorlog voert, is er aan geen
twijfel onderhevig. Daarom moet onge
twijfeld het grondbezit of de kapitaalbelegging
daarin, (hetgeende Nederlandsche Emigratie
Maatschappij beoogt), op den duur deze
Maatschappij eenen uiterst solieden basis
geven, en voor het maatschappelijke kapitaal
een hoogere rente dan 4 pCt. afwerpen,
welk meerdere echter op geene wijze voor
aandeelhouders zal kunnen worden bestemd,
maar uitsluitend ten goede zal komen aan
het verdere doel der Nederlandsche
Emigratie-Maatschappij de bevordering van
de Nederlandsche Emigratie-belangen voor
Zuid-Afnka in algemeenen zin.
Door wijlen den heer A. P. Godon, te
's-Gravenhage overleden, zijn aan na te
noemen instellingen aldaar vermaakt
1100.000 aan de Godon-stichting, verbonden
aan de Academie van Beeldende Kunsten
f 10.000 aan het Pensioenfonds van het
onderwijzend personeel aan de Ambachts
school f 4500 aan het aan die school ver
bonden Godon-fonds; f1000 aan de ver-
eeniging «Licht, Liefde, Leven"f 1000
aan de vereeniging «Christelijke Volksbond;
f1000 aan de vereeniging «Armenzorg";
11000 aan de vereeniging «Het Leger des
Heils" (afd. 's-Gravenhage)11000 aan de
vereeniging «Arti et industriae" en t 2000
aan de diaconie der Nederl. Herv. Ge
meente.
Aan de Haarlemsche Machinefabriek
voorheen Gebr. Figee worden niet minder
dan 60 werklieden ontslagen. Met het oog
op het seizoen zeker een ernstig geval.
Te Amsterdam is een Ned. Visscherij-
vereeniging tot stand gekomen. Tot hoofd
bestuursleden zijn gekozen de heeren
H. Kouwenhoven, voorzitter, (ansjoviszouter
te Enkhuizen), W. Moelker, ondervoorzitter,
oesterhandelaar, te Tholen, Jb. de Waal te
Bruinisse, L. Wigbout te Wieringen,
P. Plaatsland, van Texel, C. de Jong te
Bunschoten, allen visschers, M. Zwolsmona,
scheepsbouwmeester te Workum, en tot
tijdelijk directeur der vereeniging de heer
J. Zwiers Visser te Alkmaar.
De moord by Bergumerheide.
Omtrent dezen moord vernemen wij
nader, dat de oude Westra den twist uit
lokte, doordien hij den jachthond van v. d.
Meer een schop gaf. Hieruit ontstond een
vechtpartij, waarbij v. d. Meer door Westra
met een groot mes werd gedreigd. Van der
Meer snelde daarop naar huis om zijn jacht
geweer te halen en terug komende, zag hij
zijn makker Bijlsma in handen van de drie
andere stroopers. Hij schoot er eenige malen
op in met het gevolg, dat Wagenaar gedood
en de jonge Westra zwaar gewond werd.
De oude Westra was inmiddels op de
vlucht gegaan.
De politie had terstond verdenking op
v. d. Meer. Toen hij gisteren-morgen ge
arresteerd werd, deed hij echter alsof hij
van het geheele geval niets af wist.
De verslagene Wagenaar was verloofd
met eene dochter van den ouden Westra.
(L. Cf.)
Te Nijmegen is door den Raad tot lid
van het college van regenten der beide
weeshuizen benoemd de heer dr. F. B.
Banning met 13 van de 21 stemmen,
ofschoon dat college hem niet opnieuw ter
benoeming had aanbevolen.
Zes van de acht regenten, de heeren
J. T. D. Bruinsma, P. H. J. Gerligs, A.
Meursinge, Jhr. G. J. C. van Reenen, O. H. J.
van Wageningen en C. E. Wegelin hebben
thans bij gemotiveerd schrijven aan den
Raad hun ontslag ingediend.
De nieuwe spoorweglijn Broek-Sittard
Geilenkirchen wordt 10 Januari e. k. voor
het publiek verkeer geopend.
Donderdag-avond kwamen te Vlissingen
van Duitschiand aan H. K. H. Hertogin van
Albany met 2 kinderen, en Prins Albrecht
van Sleeswijk-Holstein, beiden met gevolg,
die met de aansluitende nachtboot Koningin-
Regentesder Maatschappij «Zeeland", hunne
reis naar Queenboro' resp. Londen vervolgden.
Donderdag hebben alle buitenlandsche
treinen, komende vbn Frankrijk en België,
de aansluiting met onze treinen gemist,
's Morgens kwam een trein twee uur te
laat van Brussel te Antwerpen aan. Den
geheelen dag hing de mist zoo zwaar in
België, dat herhaaldelijk de trein moest
stilstaan, omdat het signaal niet te zien
was. Trein no. 38 van Antwerpen naar
Amsterdam, moest te Rotterdam 20 min.
wachten op een machine.
De dagmailboot van de «Zeeland" had
door zwaren mist 55 minuten vertraging.
Daarbij kwam, dat de Amerikaansche mail
486 zakken bedroeg. Een en ander was
oorzaak, dat de trein te 7 uur naar Holland
vertrok.
Donderdag-avond is te Dordrecht een
protestvergadering gehouden tegen het
ontslag van J. G. J. van den Dorpel als
stoker van de gemeentelijke drinkwater
leiding.
GEMENGD NIEUWS.
Een commissionair in effecten te Amster
dam, heeft aangifte gedaan dat zijn
kantoorlooper, een Duitscher, H. N., giste
ren-namiddag [een chèque groot f9000 by
de Ontvang- en Betaalkas (Doelenstraat)
in ontvangst heeft genomen en thans
voortvluchtig is.
De uit de gevangenis te Arnhem ont
vluchtte Zeegers is te Putten bij zyn ouders
geweest. Daar verwisselde hij van kleede
ren en ging vervolgens per spoor weg. De
politie kwam anderhalf uur te laat te
Putten aan.
Aardbevingen. Na een dertigjarige
rust hebben zich in de laatste dagen aard
schokken in Duitschiand, op het Main-Rijn
gebied doen voelen. Te Mainz was de
eergisteren-ochtend kwartier over achten
waargenomen stoot vrij hevig. De huizen
schudden en van het plafond der kamers
viel de pleister naar beneden. In schier
alle Rijnopwaarts gelegen plaatsen, als
Weisenau, Laubenheim, Bodenheim, Nacken-
heim enz. vertoonden zich, in sterkere of
zwakkere mate gelijke verschijnselen, en te
Grossenau, Bischofsheim, Königstratten,
Rüsselheim en in naburige gemeenten, waren
ze zelfs van dien aard, dat velen, de instor
ting van hun woningen vreezend, naar buiten
vluchtten. Vermoedelijk zal het bij die
ernstige schokken niet blijven; de ervaring
toch leerde, dat ze nog gedurende vele
maanden en zelfs jaren door kleinere of
grootere bevingen werden gevolgd. Maar ook
leerde de ervaring, of liever doet zij
verwachten, dat geen ernstige schade te
duchten is, zoodat de bevolking zich niet
overdreven angstig behoeft te maken. Op
hetzelfde gebied werden talrijke schokken
gevoeld gedurende de jaren 1869—1873.
Zfj hadden hun middelpunt in Grossenau,
en deden toen slechts enkele schoorsteenen
tuimelen. De oorzaken van deze aard
schokken zijn, voor zoover de wetenschap
dit kon naspeuren, niet van bedenkelijke!)
aard.
In het zuiden en oosten van Rusland
hebben vreeselijke stormen gewoed, gepaard
met zware vorst en sneeuwjacht. In Oer&lsk
en omstreken zijn veel menschen en vee
verongelukt en veel huizen verwoest, op de
Krim zijn de telegraafleidingen ten deele
vernield.
Sneeuw en Storm. Uit het Zn>
Oosten van Europa komen berichten v®n
sneeuw. In geheel Italië is het weer in
warsneeuwstormen en overstroontingen'
Te Pisa is de Arno buiten haar oever g®"
treden, te Venetië is het San Marcopl®'n
overstroomd, te Napels staat een zwar®
storm op de haven, te Palermo is v®e
schade aan de kade berokkend, terwijl^®
Livorno. Pavia, Forli en Florence hevig®
sneeuwbuien de wegen onbegaanbaar maken
en de treinen stuiten.
Ook te Weenen sneeuwt het reeds e®n
week lang, zoodat het verkeer veel last
ondervindt en de prijzen der levensmiddelen
stijgen. .Uit andere streken van Oostenrijk
komen eveneens ongunstige weerberichten
van treinoponthoud, zwaren sneeuwval, ook
van ongelukken, door de felle vorst ver
oorzaakt.
In België zijn in verscheiden plaatsen
ongevallen voorgekomen welke aan hevig®
kou zijn toe te schrijven.
In Zweden ten slotte is de toestand der
minder welgestelde bevolking werkelijk
zorgelijk. Een slechte zomer heeft den
oogst doen mislukken en de levensmiddelen
in prijs doen stygen. Te Stockholm is m®n
er reeds op bedacht, het dreigend gevaar
te bestrijden.
Te Kopenhagen heeft een matroos e®n
afschuwelijken moord uitgedachtHij
sloot zijn vrouw en vier kinderen in zijn
woning op en liet ze met dynamiet in de
lucht vliegen. De moordenaar is voort
vluchtig.
De Kerstboom der Koningin.
Koningin Victoria geeft den eersten Kerstdag
een feest op Windsor, waarbij zijn uitge-
noodigd een groot aantal vrouwen en kin
deren van soldaten, die thans iD Zuid-Afrika
voor «de eer van Engeland" de wapenen
ter hand nemen. De feestelijkheid zal
plaats hebben in de zaal, genaamd St. Geor
ges, in wier midden een Kerstboom van 2o
voet hoogte prijkt. Deze wordt heiaden
met nuttige en fraaie geschenken voor de
vrouwen en met bonbons en andere snoepe
rijen voor het kleine volkje.
De Britsche vorstin laat het derhalve niet
bij de doosjes chocoladel
De Britsche correspondent van de Croi%
gewaagt van een nieuwe bekeerling tot het
Katholicisme, en de bekeerling is niemand
minder dan de heer Morley, zoowel groot
staatsman als een schrijver van naam-
Langen tijd is sir Morley een atheïst ge
weest, doch allengs omhelsden verschillende
zijner familieleden het Katholicisme, zoodat
dit voorbeeld als de hoofdaanleiding tot zijn
bekeering mag beschouwd worden.
Tusschen Montmorreau en Charmant op
de Orleanslijn voorbij Bordeaux zijn twee
treinen bij den ingang van den tunnel van
Livernan met elkaar in botsing gekomen.
De schot was zeer hevig, en enkele wagens
werden geheel vernield. Een reiziger werd
gedood, en negen reizigers zijn gewond.
De naam «Nata 1". Velen onzer
lezers weten ongetwijfeld nog niet, dat de
naam Natal het nageslacht blyft herinneren
aae het eerste bezoek der Europeanen
aldaar in 1498 onder Vasco de Gama, die
er op Kerstdag dies natalis Christi, d.
geboortedag des Heeren) landde.
Een treffend oogenblik. D®
correspondent van Ons Land te Pretoria
schrbef den 29n October
Ik sprak zooeven met den heer .Joh-
Niemeyer, die wegens ongesteldheid van
commando teruggekomen is. Johnnie was
met het Pretoria-commando onder genera»'
Erasmus en zal, zoodra hij zich hersteld
gevoelt, zich wederom bij zijn commando
aansluiten. Hij vertelde ons, dat een van
de meest treffende tatereelen, welke bij
ooit heeft aanschouwd was toen het Pre
toria-commando, 200 man sterk, onder
