goed als gezuiverd is van vijanden. De
Boeren lieten eenige ambulances vol zieken
en gekwetsten achter. De muilezels die
daarbij behoorden waren gebruikt voor
transport.
Ander oorlogsnieuws.
Het schijnt dat men van uit Kimberley
als operatiebasis, een inval wil beproeven
op het grondgebied van Transvaal, want
een sterke Ëritsche troepenmacht met een
afdeeling lichte ruiterij, de Kimberley
Light Horse, is thans vertrokken in noorde
lijke richting. Daar bij Veertienstroomen
over de Vaal, door de Boeren de spoorweg
brug vernield is, kan hier een ernstige
tegenstand worden verwacht.
Overigens is er van het oorlogsterrein
nog weinig nieuws.
Volgens een vertraagd bericht uit Osfontein
in dato 3 dezer beschoot de artillerie van
French de stelling der Boeren ten noorden
van de rivier.
Uit Colesberg wordt in dato 5 dezer
geseind, dat de Boeren nog de heuvelen
ten zuiden van de Oranjerivier bezet
houden. Geen van de beide bruggen is
nog vernield. De treinen loopen tot Ach
tertang, haltweg Colesberg en Norvalspont.
In het Engelsche Lagerhuis heeft Brodrick
onder-secretaris van buitenlandsche zaken
medegedeeld, dat Cronjé met zijn familie
op het oogenblik in hechtenis is op het
vlaggeschip Doris, maar de militaire over
heid zal beslissen hoe lang zij daar ver
blijven zullen.
Het aantal gevangen Boeren in de buurt
van Kaapstad is, volgens den minister,
behalve die met Cronjé gevangen gemaakt
zijn, 628.
Het Parijsche Journal bevat interviews
van bekende Engelsche specialiteiten.
John Burns heeft tot een verslaggever
van het Journal gezegd, dat de gevoelens
van de meerderheid van het Engelsche volk
volstrekt niet die van het strijdlustige imperia
lisme zijn. Men is over den waren aard van
den oorlog bedrogen door de financiers,
Bruns voorziet, dat de republieken een
gelijksoortig bewind zullen krijgen als
Canada.
Stanley heeft tot een verslaggever van
het Journal gezegd, dat de oorlóg den ln
Juli uit zal wezen. Het Canadeesche re-
geeringsstelsel zou wel op de republieken
toegepast kunnen worden. Een oorlog tus-
schen Frankrijk en Engeland achtte Stanley
onmogelijk, want er zouden eindelooze ver
wikkelingen uit voortkomen.
Toen de stoomboot Victoria van de
London and South Western Railway
Company, ter eere van het ontzet van
Ladysmith met vollen vlaggentooi, deFran-
sche haven St. Malo binnenliep, begonnen
een aantal menschen langs de kaden te
roepen: vWeg met de EngelschenLeven
de Boeren I" Zij ontplooiden ook een Trans-
vaalsche vlag, en de Victoria achtte het
ten slotte, met het oog op de opgewonden
heid van net volk, geraden al haar sier-
▼laggen neer te halen-
Naar het Russisch telegraafagentschap te
St. Petersburg meldt, heeft de Nederland-
sche predikant Gillot aldaar uit Moskou
van de in huishoudelijke vergadering bij
eengekomen Russische ethnografen het
volgende telegram ontvangen
tWij verzoeken u, generaal Cronjé onze
hooge verrukking te betuigen over de held
haftige dapperheid waarmee hij de onaf
hankelijkheid van zijn vaderland verdedigd
heeft.
Het hof van appel te Parijs heeft het
vonnis bevestigd over de paters Assomptio-
nisten uitgesproken, maar met opschorting
der uitvoering van het vonnis ten aanzien
van de boeten.
Volgens bericht uit Valparaiso zijn de
verkiezingen voor het Congres ordelijk af-
geloopen.
Stads- en Gewestelijk Nieuws. 1
Schiedam, 7 Maart 1900.
Heden-ochtend 98/t ure heeft een binnen
brand gewoed ten huize van den koopman
K. L. Vrijenhoek aan den Rotterdamschen
dijk alhier. Vermoedelijk is de brand ont
staan doordat het behangsel achter den
haard in brand is geraakt.
De brand werd door A. Lepolder en den
politie-agent W. Mulder betrekkelijk spoedig
met eenige emmers water gebluscht. Des
ondanks is er nog belangrijke schade
aangericht, doordien het behangsel, de raam
gordijnen en eenige meubelen zijn verbrand.
Twee als heer gekleede personen brachten
eergisteren een bezoek aan een juffrouw te
Rotterdam woonachtig, voorgevende een
kamer te willen huren. Zij bezichtigden
deze kamer, huurden echter niet en
vertrokken. Later werd een gouden horloge
met dubbele gouden ketting uit die kamer
vermist.
Door middel van valsche sleutels hebben
gisteren-nacht onbekend gebleven personen
zich toegang verschaft tot de kantoren der
Rotterdamsche Bierhandel van den heer M.
A. Vink aan de Nieuwehaven 106 te Rot
terdam. Een tweetal lessenaars werden
geforceerd en eenig geld benevens een
wekkerklokje ontvreemd.
Een bewoner der Gedempte Botersloot
71 te Rotterdam, die gisteren-nacht ten
halftwee beschonken tehuis kwam, werd
gisteren-ochtend doodop den vloer gevonden
hij was in de jenever gestikt. De politie-
geneesheer constateerde den dood.
Te 's Gravenhage werd eergisteren gear
resteerd de gewezen bediende van den
bakker A. v. d. G. te Kethel, zekere Hoop,
die dreigbrieven aan zijn ouden patroon
geschreven had om op de Hooikade te Delft
te komen.
Zijn aanhouding was door de justitie te
Rotterdam gelast en is hij daarheen gevan
kelijk overgebracht.
Men meldde gisteren aan de N. R. Ct.
uit Hoek van Holland
Tengevolge van de werkstaking der
bootwerkers te Amsterdam wordt een
stoomboot, voor die stad bestemd, alhier
gelost door werklieden uit 's-Gravenzande.
De matrozen der boot, uit Amsterdam
mers bestaande, wier familieleden boot
werkers-stakers zijn, trachten wel de lossers
hier tot staking te bewegen, doch zonder
goed gevolg.
Voldoende politiemacht is aanwezig.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 6 Maart.
Het algemeen debat over het
Leerplicht-ontwerp
werd voorgezet.
Het woord was aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken, die vooropstelde, dat
zijn taak zwaar was, niet om het onder
werp, dat niettegenstaande den te voor-
zienen strijd met volle overtuiging en één
stemmigheid door de regeering aan de orde
is gesteld, maar een taak vooral zwaar,
omdat bij dit debat het zonderling verschijn
sel eenig in onze parlementaire geschiedenis
zich heeft voorgedaan, dat een lid, dr.
Kuyper, is opgestaan en gezegd heeft, dus
vóór dat de Minister had gepoogd de be
denkingen te ontzenuwenwij met ons 46
zullen tegen het ontwerp stemmen.
Maar vraagt de Minister waartoe dient
dan het debat
Hij zal zich echter daarvoor niet laten
afschrikken, temeer daar het wetsvoorstel
niet op principieele gronden is bestreden.
Hij hoopt in zijn verdediging te slagen nu
de Standaard schreef na de verschijning
van de Memorie van Antwoord dat erkent
moet worden dat na 's ministers tegemoet
koming aan de ernstige bezwaren het ont
werp voor niet-principieele tegenstanders
onberispelijk is. Dezen lof acht hjj over
dreven, want menschelijker wijze gesproken
acht hij het ontwerp niet volmaakt, (gelach).
Alvorens in te gaan op het fond van de
zaak treedt de minister in eenige historische
herinneringen, ten betooge dat de veteranen
onder de tegenstanders vroeger voorstanders
van leerplicht waren en o.a. dr. Kuyper in
1873 destijds lid voor Gouda, leerplicht in
volstrekten zin niet ongeoorloofd achtte.
Daarna het ontwerp verdedigende, betoogt
de Minister, dat men hier niet te doen
heeft met een partij wet, maar met een
nationale wet, waarbij rekening is gehouden
met de bezwaren van andersdenkenden.
Deze wet zal het ouderlijk gezag niet ver
zwakken, maar in hooge mate versterken.
Maar 't gaat niet aan dat kinderen, om
gemoedsbezwaren van de ouders, worden
opgeofferd.
De Minister hoopt met argumenten de
intransigente houding van de rechterzijde,
waarvoor geen reden is, te overwinnen.
Vervolgens zet de Minister uiteen dat het
relatief onderwijs vooral ten platten lande
ontzaglijk groot is, en het klassikaal onder
wijs er door bedorven wordt. De toestand
verbetert er niet op. Hij komt op tegen
onderschatting van de waarde van het
onderwijs.
De Minister is overtuigd van het opvoe
dend karakter van de school en met den
heer Tydeman verdedigt hij leerplicht als
middel van orde en regelmaat, ook van
zedelijken invloed op de huisgezinnen, en
bevorderend aan den lust in werken. Hij
bestrijd de bewering, dat het ontwerp een
bijzonderen druk legt op de lagere klasse
en ten bewijze beriep de minister zich op
het amendement van Van der Zwaag, dien
men noemt den representant van de arme
arbeiders, die zelfs de 6 weken vrijstelling
voor veldarbeid uit het ontwerp wil hebben.
Stellig is de Minister overtuigd, dat het
ontwerp ir. 't belang van de lagere klassen
is en met klem ontkent hij dat de Staat
hier regelend optreedt met betrekking van
de opvoeding van het kind. Zonder leef
tijdsgrens is een leerplichtwet een carica-
tuur. Het relatief school verzuim is het bederf
van het onderwijs en uit een zedelijkheids
oogpunt een ramp voor de natie.
Bestraffing van schoolverzuim door ont
neming van het ouderlijk gezag is veel
krasser middel dan de bestraffing bij leer
plicht voorgesteld.
Tot dusver bleken de zedelijke middelen
en het particulier initiatief onmachtig. Het
verbod van kinderarbeid door gemeenteraden
was een doode letterhet onthouden van
bedeeling was óf een hongerstraf óf had
geen zin; de belooning van getrouw school
bezoek leed fiasco en werkte trouwens
onbillijk, want de kinderen zijn vaak niet
schuldig aan het verzuim. Andere klassen-
indeeling is uit een paedagogisch oogpunt
af te keuren.
Ofschoon van de kracht van leerplicht
tegen schoolverzuim overtuigd, zal de
minister niet opzien tegen het bevel tot
oprichting van nieuwe scholen aan gemeen
tebesturen en hoewel ook de toestand der
armen zal verbeteren, is de Minister niet
tegen steun en hulp aan gemeenten ter
bevordering van het schoolbezoek, indien de
voedings- en kleedingskwestie daarop in
vloed heeft.
De minister ontkende stellig een Pruisi-
schen geest in het ontwerp en was tegen
uitstel van leerplicht in afwachting van een
nieuw schoolstelsel. Hij beeft het ontwerp
voorgesteld voor alle partijen maar zal zich
houden aan zijn toezegging om de subsidiën
voor het bijzonder onderwijs te verhoogen.
De heer De Klerk verdedigde den
leerplicht in het belang der arbeidersbe
volking.
De heer L i e f t i n c k wijst uit de
enquete-verslagen er op, dat katholieke
geestelijkenen industrieelen overtuigd waren
van de noodzakelijkheid van wetteiijken
leerplicht. Hij verbaast zich over den tegen
stand der Katholieken, die toch hun Kerk
in alles moeten gehoorzamen. Waarom zou
ook de Staat geen dwang mogen opleggen.
Spr. tracht nog verder de bedenkingen te
weerleggen.
De heer Nolens zegt, dat het niet de
vraag is of men in beginsel is voor eenig
wetsontwerp, maar wel of de omstandig
heden leerplicht noodig maken. Leerplicht
druischt niet in tegen de katholieke over-
tuiging, ook niet bij de tegenwoordige
schoolwetgeving. Het recht der ouders op
de kinderen is niet een eigendomsrecht,
maar een gezagsrecht.
Spreker erkent het herhalingsonderwijs
buiten net debat houdende, dat de Regee
ring gematigd is geweest, maar hij betreurt,
dat de Regeering aan dit wetsontwerp de
prioriteit heeft gegeven. Vooraf had moeten
gaan een andere regeling van het lager
onderwijs, omdat de tegenwoordige regeling
niet voldoet aan de eischen van den tijd.
Heden-ochtend 11 ure voortzetting.
De heer Schaepman heeft bij amendement
voorgesteld de Leerplichtwet in werking te
doen treden op eerf^nader bij de wet vaS'
te stellen tijdstip.
3ij Kon. besluit is benoemd tot oföc'e^
in de orde van Oranje-Nassau W.J. Hube
van Beusekom, controleur der dir°cte
belastingen en van het kadaster te P°l
terdam.
H. M. de Koningin ontving gisteren-a*0"^
ten 5^ uur de Commissie uit de Twee 6
Kamer ter aanbieding van de voordraf'
voor raadsheer in den Hoogen Raad.
De deputatie, bestaande uit de lede"
Veegens, de Ram, van Kempen, de Beauf°rt'
Bouman, Fokker, van Heemstra en vaD
den Berch van Heemstede werd me1 e
gebruikelijke eerbewijzen ten Paleize begr°el
Omtrent, de soirée-musicale eergisteren*
avond ten Hove door de zangeres mevroit^
Noordewier-Reddingius en den viohst
Johannes Wolff uit Londen gegeven, wor°
nader gemeld
Laatstgenoemde bracht ten gehoore R°'
mance van Sgambati, Serenade van Sai"1
Saëns, Berceuse van Simon, Airs norvégi®0"
van Halvorsen en Valse-Caprice van Wi®'
niawski.
Mevr. Noordewier zongdie Mainac"
van BrahmsDas Veilchen van Mozart
Mondnacht, van SchumaD oud Nederlands^
lied en Bergen op Zoom van Valérius, e"
het Tranenkruikje van jhr. v. Riemsdijk-
Dirk Schater, Den Haag, begeleidde beid®"
voordrachten op de piano.
De Koninginnen deden zich voor de"
aanvang van 't concert de 3 artiste°
voorstellen en lieten zangeres en vioÜ3'
uitnoodigen een extra-nummer tengehoo1"®
te brengen.
Dinsdag 20 Maart heeft de tweede soir«e'
musicaie plaats met medewerking va°
Meschaert en Mengelberg.
De Minister van Binnenlandsche Zake"
verleent deze week geen audiëntie.
Koper is duur, denkt onze zuinige mi"'3'
ter van Koloniën en oude knoopen blink®0
aan de uniformen van onze minderen ve°
mooier dan nieuwe. Hij heeft daarom de°
genialen inval gehad, om den hooldinte"'
dant te laten vragen, of voortaan bij
verstrekking van nieuwe attila's het ge*®0
van een nieuw stel knoopen niet achter1*'0
ge kon blijven en of de oude niet aan
nieuwe jas konden worden gezet.
De hoofdinspecteur van 's Rijks Wal°r
staat, de heer Leemans, vertrok gister®0
naar Bucharest, in opdracht van 0,>t
Regeering. Wij vernemen, dat deze re'3
verband staat met een geschil op techni=°
gebied tusschen Frankrijk en Rume"1
waarbij ook de Nederlandsche belange
betrokken zijn. (Tel)
Naar de Zutph. Ct. uit goede bron v
nam, moet bij de Regeering het plan besta®0'
de exploitatie van alle Nederlandsche sP°°^e
wegen, eerst een paar jaren in handen va"
Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschap!^
te geven, alvorens de spoorwegen in
beheer bij het Rijk te doen overgaan.
De heer Van Hasselt, gedelegeerd lid v
de H. S. M. zou alsdan als directeur-ge"er
der Nederlandsche spoorwegen optrede11'
Met den zomerdienst zullen de expr°s.s
en sneltreinen AmsterdamBrussel—f(j
niet meer te Rotterdam D.P. gecombi"efi
worden, maar zullen zoowel de S. S-
de H. S. M. hunne reizigers geheel d°
voeren. Deze maatregel zal den
aanmerkelijk ten goede komen, 010 e„
aldus veel moeilijkheden als vertragi°f5
het verkeerd instappen der reizigers v°
komen worden.
iP
De vereeniging Opstanding en Lev®n'
dezen gesteund door vereeniging^0
vrouwen hier te lande, heeft aan de TW®e^j
Kamer een adres ingediend, met dri"#
verzoek, dat in het ontwerp van w«L
gelende het staatstoezicht op de volkse
fit'
cS 0
