thêerlijke Hollandsche weiden 'aam de
^overzijde, zijn vergezicht op Rotterdam ter
blinker- en op de zich in de richting van
■»Vlaardingen verliezende rivier ter rech
terzijdeheeft stellig geen oog voor wat
s Zuid-Holland zoo bekoorlijk maakt van
vwasigen weemoed
Ik ga hem niet storen in zijne mijme
ringen nu de fantasie hem heerlijke
Hollandsche weiden voor den geest toovert
daar waar het menschenoog slechts rietgras
ziet en grienden. Ik zal den poeëet niet
verjagen om den plaatsbeschrijver aan
zijn plicht te herinneren, die niets schijnt
te merken var. zijn omgeving, waar in de
laatste jaren èn gemeente èn particulieren
ten koste van wellicht een half millioen
gulden allerlei werken tot stand brachten,
tot ontwikkeling van handel en nijverheid
langs de rivieroevers. Hij zou het niet
gelooven, die hij »schier in alles" indolentie
heeft opgemerkt.
Laten wij, op onzen terugkeer langs de
Nieuwe Haven, liever een woordje wisselen
over het uiterlijk onzer stad, of beter over
sommige denkbeelden door onzen gids omtrent
het bouwen in steden te berde gebracht.
Op den Singel reeds ergerde hem teen
7>waar bouwanarchisme dat heeft toehelaten,
j>dat allerlei soort woningen aan elkaar
uzijn geregen lot een onregelmatige straat
in de Plantage zag hij met leede oogen
■»wat de niet door verordeningen gebreidelde
»wil van den grondbezitter er heeft willen
neerzettenen nu weer valt hem op
tietzelfde gemêleerde aspect van de straten
»m Schiedam."
Zouden al die uitingen op de grondge
dachte steunen dat de overheid zich met het
uiterlijk aanzien der huizen heeft in te
latenheeft te verordenen wat mooi is
en wat niet
Zou hem stadhuis-kunst als ideaal voor
den geest zweven
Een enkele blik op hetgeen het gemeen
telijk bouwbureau in de laatste jaren,
hetzij op den*Buitenhavenweg, het Slootje
of in de Dwarsstraat tot stand bracht, zal
dan die reglementeerwoede wel wat bekoe
len of is het voornamelijk dat gemeleerde
aspect, dat zoo hindert Wenscbt hij
heerenhuizen, arbeiderswoningen en fabrie
ken, allen afzonderlijk gegroepeerd?
Wandel dan eens in «de Gorzen" of
langs den Buitenhavenweg, waar niets
gemeleerd is, en zeg mij of zulk een be
bouwing aan Uw bedoeling beantwoordt.
Doch ook andere, dieper liggende zijden
dan alleen de esthetische vertoont deze
kwestie. Men neme slechts de verslagen
ter hand van congressen en bijeenkomsten,
waar de bebouwing van steden uit sociaal
oogpunt bezien werd. Nog dezer dagen
werd in het congres van den Nederl. R. K.
Volksbond door een uitnemend bevoegd in
leider op de wenschelijkheid gewezen van
een minder uitsluitende verdeeling der
steden in goedkoope en duurdere wijken.
Terwijl wij onze gids langs de Vlaardin-
gerpoort en Markt zijn «kringloop" naar
het station verder alleen laten vervolgen,
mijmeren wij nog wat over het gehoorde.
Hoe onjuist toch Schiedam in vergelijking
te brengen met Deventer, Zutfen, Zwolle,
Delft, Gouda of Middelburg, zonder dan ook
eens te bedenken wat tot het nadeelig
verschil, indien het er is, bijdraagt.
Is er namelijk in ons land wel één
stad van de grootte van Schiedam aan te
wijzen, door Rijk en Gewest zoo stiefmoe
derlijk bedeeld als de onze 1
Geen provinciaal bestuur als in Zwolle of
Middelburggeen voetvolk, cavalerie of
artillerie, geen enkele militaire inrichting of
werkplaats, zooals in bijna elk der ge
noemde steden. Niet ééne Rijksstichting
voor onderwijs noch politechnische, noch
Hoogere Burger, noch kweekschool. Geen
rechterlijke macht, kadaster-kantoor, water
staats- of spoorwegenbureau. Al deze
factoren, die het vertier in een kleine stad
helpen bevorderen, Schiedam mist ze zoo
goed als geheel.
En de Schiedammers en hun geaard
heid
Heeft onze gids, bij zijn ongunstig oor-
deel, er wel eens aan gedacht hoe menige
Schiedamsche naam een goeden klank heeft
aan onze Hoogescholen en bij het Hooger
technischonderwijs. Heeft hij wel eens
gelet op de opmerkelijke verschijnselen die
samengaan met den achteruitgang onzer
hoofdindustrie; hoe geleidelijk dit gaat;
hoe betrekkelijk weinig armoede wordt
geledenhoe de uitwerking daarvan op
minder bedeelden ^ordt getemperd
De industrie dan
Stond het hem, toen hij van indolentie
sprak wel voor den geest, die onhoudbare
druk van den fiscus, die tergende bevoor
rechting van mededingende industriën, die
knellende sluiting der grenzen
Dit alles en meer nog zij den schrijver
in overweging gegeven, bij het uitvoeren
van zijn plan om het jeneverstokersbedrijf
nog eens nader te beschouwen.
Niet geëindigd echter alvorens te erkennen,
dat menig vei wijt gegrond is, menige feil
niet ten onrechte werd aangewezen. Maar
is hier een hooger doel dan lust tot vitten,
is hier een vriend aan 't woord, die poogt
te verbeteren, dan geschiedde dit «en famil
ie" doch niet als ulectuur voor iedereen".
Een Schiedammer,
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 22 September 1900.
De leden der atdeeling Schiedam van den
Ned. R. K. Volksbond,die instemming met het
plan tot oprichting van een spaarbank heb
ben, betuigd hielden eergister-avond in het
Bondsgebouw eene vergadering, waarin
tot oprichting van een spaarbank in de
Bondsafdeeling werd besloten. Tot verdere
regeling werd het afdeelingsbestuur een
drietal leden toegediend deheeren Voorwald,
Blok en Hilkhuizen.
Donderdag-avond zal een tweede bijeen
komst plaats hebben tot vaststelling van
het reglement en kiezen van een bestuur.
Gisteren is door den veldwachter van
Maasland met assistentie van de politie
alhier opgespoord en aangehouden zekere
A. v. d. M., die verdacht werd bij eene
aldaar wonende familie, waar zij in dienst
was, diefstal gepleegd te hebben. Bij hare
aanhouding is eene portemonnaie, afkomstig
van die familie, op haar bevonden. De por
temonnaie is in beslag genomen en de
dienstbode naar Maasland getransporteerd.
Maandag 24 dezer zal het 25 jaren
geleden zijn, dat de heer M. L. Honnerlage
Grete tot president van «Schiedams Mannen
koor Orpheus" gekozen is.
Tegen een vijftal Woudrichemsche vis-
schers is door de politie te Overschie
proces-verbaal opgemaakt wegens het
visschen met de zegen in de Schie, zonder
dat zij daartoe gerechtigd waren.
Quarantaine in den Rotterd. Waterweg.
Men schrijft aan de N. R. Ct,
Zooals bekend is, is er in den Waterweg
alleen ter hoogte van de gemeente Maas
sluis een ruime en veilige reeae voor zee
schepen da&r alleen kunnen een vrij groot
aantal schepen in observatie gehouden
worden, zonder dat de drukke scheepvaart
op Rotterdam wordt belemmerd en onveilig
gemaakt.
Te Maassluis alzoo heeft het onderzoek
van den quarantaine-doctor plaats, en treft
deze ambtenaar verdachte ziektegevallen
aan boord aan, dan blijft het zeeschip eenige
dagen in nadere observatie. Ook wanneer
de reis van het schip van korter duur is
dan het aantal dagen, dat door onze regee
ring is aangegeven in verband met het
incubatie-tijdperk van de ziekte, waarvoor
men bevreesd is, dan moet het schip het
restant van dat tijdperk vertoeven op de
quarantaine-reede.
Te Hoek van Holland is het quarantaine-
gebouw voor de opname van schepelingen,
welke de besmettelijke ziekte hebben.
Daarheen worden op last van den quaran
taine-doctor ernstig verdachte of besmettelijke
zieken overgebracht.
Thans wordt het afgekeurde oorlogsschip
Alkmaar binnen enkele dagen in den
Waterweg voor anker gelegd aan den
noordelijken oever ter hoogte van het
Ammerschegat, tusschen Maassluis en Hoek
van Holland. Verdachte gevallen ter reede
Maassluis aangetroffen worden dan naar de
Alkmaar overgebracht en zoo noodig door
gezonden naar het quarantaine-gebouw te
Hoek van Holland.
Voorts zullen due d'alven gemaakt worden
nabij het Ammerschegat, zoodat het verdacht
bevonden zeeschip zelf aan deze due d'alven
naast de Alkmaar kan komen te liggen.
Voorts kan binnen een niet al te langen
tijd bij het Ammerschegat de bouw van
een quarantaine- huis worden tegemoet gezien.
Dat het niet bijtijds in orde zijn van den
quarantainediensttot zeer vreemde toestanden
heeft aanleiding gegeven en nog geeft, is
duidelijk. In de verwachting dat thans alles
flink zal geregeld worden, meenen wij
vermelding daarvan achterwege te kunnen
laten.
Het stoomschip Generaal Redds, van Daker
naar Rotterdam, sedert Zaterdag te Maas-
sluisinobservatiegehouden wegens verdachte
ziektegevallen van gele koorts, is eergister-
ochtend naar den Hoek van Holland opge-
stoomd, teneinde de zieken over te brengen
naar de ziekenbarakken. Het schip zal worden
ontsmet, om vervolgens naar Rotterdam op
te stoomen.
BINNENLAND.
H. H. M. M. de Koningin en Koningin-
Moeder zullen Zaterdag 29 September van
Den Haag naar Het Loo vertrekken en zijn
voornemens 8 October zich naar Koning
(in Hessen) te begeven, ten einde daar te
bezoeken de erfgraven de Von Erbach Schün-
berg, geboren prinses v. Waldeck-Pyrmont.
Heden (Zaterdag)-middag heeft H. M. de
Koningin-Moeder in de naar haar genoemde
Protestantsche «Regentessekerk" op het
Regentesseplein een gedenksteen onthuld.
Ook H. M. de Koningin was daarbij
tegenwoordig en toekende mede de oorkonden
der gebeurlijkheid, die door een groote
schare werd bijgewoond en door een
zangkoor opgeluisterd. Door den voorzitter
der bouwcommissie en den voorzitter van
den kerkeraad, beiden protestanten, werden
toespraken gehouden.
Namens den minister van Binnenlandsche
Zaken zijn den gemeente-besturen een lC-tal
vragen ter beantwoording gezonden, ten
einde gegevens te verkrijgen nopens de wijze,
waarop de burgerlijke armbesturen voorzien
in de verzorging van.minderjarige armlastige
kinderen.
De minister van Financiën brengt in de
StCt. (no. 222) ter kennis van belangheb-
den dat het examen (eerste gedeelte) voor
surnumerair der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen, in de eerstvolgende
janen telkens voor niet meer dan tien plaat
sen zal worden uitgeschreven.
De ministers van Justite en Waterstaat
verleer.en de volgende week geen audiëntie.
n
Ned. Missionarissen in Cliina.
De zeereerw. heer A. Melis pastoor te
Delft, procurator der Missie van Zuid-
Chan-su, heeft, in antwoord op een door
hem gedaan verzoek op 13 dezer, van den
minister van Buitenlandsche zaken de mede-
deeling ontvangen, dat naar aanleiding van
dat verzoek telegrafische inlichtingen zijn
ingewonnen bij den Nederlandschen minister
resident in China, thans vertoevende te
Shanghai, en dat in antwoord daarop twee
draadberichten van den heer Knobel zijn
ontvangen, waarvan de inhoud aldus luidt
lo. «Hofman (de bisschop) naar Hoean
gegaan, hoogstwaarschijnlijk in veiligheid
Misssionarissen in Chan-Si gebleven
positie den 15en voor Cignotf?) gevaarlijk.
Dit nieuws is van Tientsin van den ben
September Ik deed Donderdag stapP®
tot bevrijding.
2o. «Het consulaat te Tiëntsin telegr
feert, moord vader Seghers, bisschop
Oost-Mongolië, Hamer, vader Eerwijn
andere onbekende namen uit West-Mong°
Onder deze drie namen is alleen de bissc
bij mij als Nederlandsch onderdaan 'nS®„
schreven de beide andere wellicht Belg®"'
Nederland en Zuid-Afrika.
In antwoord op een vraag om inlicht'^
gen aan den Nederlandschen consul
Lorenfo Maiques gedaan, betreffende
positie en het personeel der Ned. afflbul®p
ces in Zuid-Afrika, is het volgende t®
grafisch bericht dd. 20 September bij
voorzitter van het Roode Kruis ontvang®11
«Mac Leod is hier met de ambulant'
trein en voorradenzusters Beijnen
Schreuders en de zusters Smit keeren P
Herzog terug.
«Mac Leod met de zusters Metelerka r
en Schipper wachten dr. Lingbeek's kom
te Loreufo Marques afdrs. Bierens, Janss
Pameyer, de verplegers Leonard; Bo wier
Jeltes zijn nog bij de Boerencommaodo j
verbinding der post en telegraaf 01
Transvaal is verbroken. Zuster Sevenbov®^
te Komatipoort zal hoogstwaarschijnlijk
spoedig bij dr. Mac Leod aansluiten s'8
verschepingen."
De zusters Geenen, van Stockum, Ston®^
en Drayton Lee moeten zich alsnog bij
Bierens enz. in de Boerenkommando's be*1"
den.
te
Uit de Nederlandsche ambulance
Nooitgedacht bericht men aan het N-
De volgende leden der eerste Hollandse''®
ambulance zullen niet naar Holland ter e
keeren. Zuster Dijkstra, is sedert Mei gehu
met den heer Tromp, onderwijzer te Pretor
Zuster Geenen, geëngageerd met den h
A. Dekker, te Pretoria.
- eet*
Te Antwerpen heeft zich reeds
commissie van Nederlanders en Belg
gevormd, om president Kruger een waard
ontvangst te bereiden. Als de president
Vlissingen aankomt zullen eenige leden
het comité hem daar gaan opwachten.
Het Duitsche Comité voor de Internatio'1^
beweging voor de Boeren deelt medé,
het uit binnen- en buitenland niet
dan 950.000 handteekeningen v®r''r®^9(i
heeft voor het Internationale telegram
President Kruger.
Uit Den Haag meldt men aan de
In de jongste vergadering van de t> t
Broodbakkerij en Verbruiksvereeniginfï
Hoop", alhier, is besloten lo. in de
kenj niet weder den nachtarbeid
voeren, maar den dagarbeid te bestend'g^
2o. op verschillende plaatsen in de
filialen te stichten van de atdeeling
denierswaren.
k^aC
Hr. Ms. pantserschip tEvertsen .^t
gisteren uit de richting vanIJmuiden
langs de kust, te Scheveningen en ve^0gp
daarna in westelijke richting naar zee. j
de oorlogsbodem de kust naderde, k^'^jt
stoomschip Advente van vreemde nationa
licht langs zijde, blijkbaar om naar de0^^
te vragen. Dit stoomschip had eenig®
langs de kust op en neer gekruist <ye|
vermoedelijk door den zwaren ochten t
uit zijn koers geraakt en onbekend m®' ep
kust. Het vertrok daarna naar de N'
Waterweg.
Aan het Volkszeebad te ScheveniW^de11
dit jaar in het geheel genomen 1P0>
tegen 21986 in 1899. teB(
Het ongunstige verschil laat z'c gtt
goed verklaren uit de minder gustig®
gesteldheid van den atgeloopen zom
Protestmeeting te Leideö'
Uit Leiden wordt ons gemeld nt>op<*
Morgen houdt de «Alg. Ned. Zoua'd®
zijn jaarlijksche protestmeeting
overweldiging van Rome te dezers ^pd'
medewerking van den »N. R. K; Va
pjl
