Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Melasse-Spiritus.
23ste Jaar».
Dinsdag 18 December 1900.
No. 6878.
3Bureaa "^Bofersfraaf 50.
ï"8Ï,ïïaenJ,n 1
^jjCIEELE BERICHTEN.
kennisgeving.
KaMERS VAN ARBEID
b»Ü®. ïüivüen
NIEUWE SCH
UURAIT
PB IJ 8 TAK DIT BLAD:
^oor Schiedam Der 3 maanden
jj*
ranco per post door geheei Nederland
A/ionrieriiike Nummers
,e ICHIKDAIH.
^CH,EijAyyi0EsrEK tN Wethouders van
I*
'lik6"?"1' Voo^'i de Kamer8 van arbeid, UetKies-
1, 8'uit v. K, „Eamer8 Tan Arbeid en het Konink-
Mei 1899, No. 47
drijven". 8en of beituurdera van de navo!-
de da ALKOHOLINDUSTRIE.
<j|ll#r\je n"-^er'de distilleerderijen en
oi
Voo °'®n e" dat der zakkendragers.
!>et b8vv^ de BOUWBEDRIJVEN.
stuif1 ScbiTd 60 Van bout> steen ot metalen
a»r.ia<loors* f!8 stoffeerders-, behangers
j. Werker3, Godenmakers-, kurksnijders-,
to.'et °iHw«„ei1 Slraatmakersbedrijl
V ilckt bij k Petl van en het houden van
°°r d8 Vflc u'tvoeren va" bouwplannen
de l UJbDlNQS- en GENOTMIDDELEN,
'j^tbabt?*' koek"> beschuit- suiker- en
j® s&.«jen;
de oeryen
°ljtï'eder^r0Uwerijen' de azÜn'abr'ek, de
7ijf d»P \ien de kunstboterfabrieken, het
r® labat nkwater'eiding
Of 1 Vero" 0n 3l8arenlabrieken
(jSckOenena.ard'8en van kleederen, hoeden
j b0ek
d« Wsen11 c.ourantdr«kkerijen
®eP- en 1*' gas_' de Blas"> de soda
V iS">« ia«onnagelabrieken
V bjst opV\ï*'tC\.t"'gen om v"°r 15 Januari e.k.
drijf anUelijtr aken T8n d» namen, voornamen enz.
N a.Sher, hl? Truuweiijke personen, die in hun
bief eld fh-t-i,8® der bovengenoemde Kamer
'"""en aB,l al» f z'cb "itntrekt over de gemeente
PRtroona nf in L..n J:._i_ i
V ais ws gciuueiut:
San ""rkïaam °0na 0f in hun dieDst »'8 "erk.
Swiuar fianrn °f zd" 8eweest gedurende het
Sl a.a en om die lijst, mede vóór 15
rs- eenden aan Burgemeester en Wet-
,uHvv G*zion
S7ak WerkI„:an;.hem' dia in het bedrijf van het
.^durem!» K««vuest, wordt op de lijst opge-
Dp 8eweest 'dd h'j in dat bedrijf werk
je 'erde moSen niet vermeld worden zij, die
S$» ?d der hgenoemde kalenderjaar niet binnen
.,dti de hoofd :r»geU-"'dc Kamcr van aibeid bij
J° *«est en denzelfden bestuurder werkzaam
iusrezerl tè worden vermeld zij,
ca tvyj d'c Op I ea of geen Nederlanders
Onj g k'en ni!t il" ?01' den leeftijd van vijf
"f y pa zullen hebben bereikt.
f^fu^Hjke' hoofl Wordea verstaan de mannelijken
fe* t«n minst. be8tuurdel"8 van een bedrijf,
S L>not é,a persoon boven de 20 jaren
SSS* der h„„M W,e5kzaam '8> en allen, die op
S dl ">et patron r', be8tuurdcr8 toezicht honden
i!» het IhJm ge, gealeld worden de person ou,
'Ae f?'1 belLtT °f beatuurder van een bedr.jf in
P'oevep n„° met het doen van wetenschappe-
'ln.i die bii 6 Procuratiehoudera alsmede de per-
tV*i.Cf Ta» het 79,tC"™,'9 Van het hoofd of den be-
q &eQ. edryf dat hoofd of dien bestuurder
"lie 7" 7oerlr J
S 77 genot' Trden verst-iau alle anderen,
^>lve zii iu ee" bedrijf werkzaam
d-U'toefenen C g of gedeeltelijk gezag over
vidvjr'eU het het'aatst verloopen kalenderjaar
Nt in>aU 7 m„„®jWvak betreft, gedurende het laatste
l#,0, bet hedriif 7' dat bedrijf is gewerkt,
SC4* werkzaam n#1 fde hoofd of denzelfden
"Uaken 0m f'Jn gewee8t' en die aanspraak
fv>r de bov,n7 at3t1,e Worda" °p de k'ézer3-
i tipr 8*rvan vóór j 5°T Kai,!er van arbeid ziJu
ea a'k' aangifte te doen
- 0.05
PRIJS DKR ADYKRTBNTIÊN:
Van i—6 regeis i j j ^0.60
Elke gewone regei meer o.io
Voor herhaalde piaatsmg worden biilüke overeenkomsten
aangegaan,
De formulieren voor bedoelde lijsten en
aangiften zijn kosteloos voor belanghebben
den verkrijgbaar ter gemeente secretarie
afdeeling A.
Schiedam, 17 December 1900.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VERSTEEG.
De Secretaris
G. J. BISSCHOP.
I.
In ons verslag van de Kamerzitting van
Vrijdag II. vermeldden wij reeds, dat onze
geachte afgevaardigde Van Limburg Stirum,
van de behandeling der begrooting van
financien gebruik heeft gemaakt om den
Minister op.iieuw op het gevaar te wijzen
waarmee onze industrie door het stoken
van spiritus uit melasse wordt bedreigd.
Dat de Hooge Regeering bij herhaling
wordt gewezen op den moeilijken toestand
waarin zich het brandersvak, dat zooveel
voordeel oplevert voor 's Kijks schatkist en
van zooveel belang is voor landbouw en
nijverheid, steeds bevindt, is zeker dringend
noodig. Schiedams afgevaardigde ter Tweede
Kamer heeft dit ook terecht ingezien en
door zijn herhaald pleidooi voor onze be
dreigde industrie heeft hij getoond, dat hij
naast de algemeene belangen des lands, het
bijzonder belang zijner Schiedamsche kiezers
gaarne wil behartigen.
Overtuigd van de aigemeene belangstelling
in hetgeen door onzen afgevaardigde te
dezer zake in de Kamer wordt verricht,
geven wij hier onder woordelijk volgens
den tekst der «Handelingen" - de rede
door graaf Van Limburg Stirum in de
Kamerzitting van li. Vrijdag gehouden
Mijnheer de VoorzitterWederom moei
tk hier spreken over een aangelegenheid,
welke reeds herhaaldelijk door mij in deze
Kamer is ter sprake gebracht, n. 1. de
bevoorrechting van de uit melasse spiritus
stokende industrieelen boven hen die uit
graan moutwijn en spiritus bereiden.
Men kent de kwaestiedoor de premie
aan sulkerfabrikanter. verleend, kan hetzij
door hen zei ven, hetzij door de industrieelen.
die van hen de melasse opkoopen, op zulke
voordeelige voorwaarden spiritus worden
vervaardigd, dat dientengevolge de fabri
kanten die graan als hun grondstof gebruiken
zich met ondergang zien bedreigd.
Toen ik in December 1897 deze zelfde
aangelegenheid besprak, antwoordde de
Minister mij, dat hij eenvoudig geen uitwe»
wist om in dezen tot een goed einde te
komen; hoewel in zijn antwoord doorsche
merde dat hij de groote onbillijkheid, die
er voor de graanbranderijeo in de bestaande
regeling gelegen is, erkende. Het antwoord
door denzetfden Minister aan den geachten
afgevaardigde uit Hoogezand, den heer
Veegens, ten vorige jare gegeven, deed mij de
hoop koesteren dat Zijn Excellentie
om met den heer Veegens te spreken
et juiste middel [zou] weten te vinden
en toe te passen, om in deze inderdaad
ernstige zaak te voorzien."
Aan die hoop is de bodem ingeslagen
door het antwoord dat de Minister betfet
fende deze kwestie gegeven heeft in de
Memorie van Antwoord over het nu iu
behandeling zijnde hoofdstuk der Staatsbe-
grooting. En ik kan de overtuiging niet
van mij afzetten, dat de Minister zich niet
gehouden heeft aan hetgeen hij den 16
December 1899 den heer Veegens beloofde,
namelijk dat hij de zaak niet d la légere
zou behandelen.
Dat de Minister ongeveer een maand na
de belofte den geachten afgevaardigde uit
Hoogezand gedaan, in zijn Memorie van
Antwoord aan de Eerste Kamer (met ver
wijzing naar het door hem in deze Kamer
gezegde) een non ■possumus uitsprak, wil
ik niet bepaald ^tls argument voor mijn be
weren aanvoeren.
Wel daarentegen moet ik een oogenblik
stilstaan bij het antwoord door den Minister,
dit jaar, aan deze Kamer gegeven.
Ik lees nl. -in de Memorie van Antwoord,
bladz. 3: «Het hier aangeroerde onderwerp
heeft den ondergeteekende lang en bij her
haling beziggehouden. Te recht wordt het
een ernstige zaak genoemd, want de ge
volgen der alcoholfabricage uit melasse,
hoe gunstig voor de belangen van hen, wier
afzet van melasse anders groote moeilijk
heden zou ondervinden, zijn zeer schadelijk
voor die der branderijen, en indirect niet
voor deze alleen. Hij heeft echter, na rijp
overleg en vele besprekingen met belang
hebbenden aan beide kanten, geen vrijheid
gevonden om tusschenbeide te treden met
eenig wetsvoorstel, daar zich geen voorstel
liet ontwerpen, dat op gronden van recht
vaardigheid te verdedigen was. Om de be
langen van den een te bevorderen mag de
Staat de rechten van den ander niet krenken,
en dat zou hier geschieden, wilde men de
alcoholfabricage uit melasse bemoeilijken."
Ik begrijp niets van zulks een antwoord,
niets.
De Minister zegtom de belangen van
den een te bevorderen mag de Staat de
rechten van den ander niet krenken." Is
het den Minister met deze bewering ernst
en ik heb geen reden er aan te twij
felen dan dient hij ju'st op grond van
deze uitspraak iets te doen in 't belang van
hen die uit graan spiritus bereiden.
Intusschen komt het mij voor dat de vrees,
door het bevorderen van de belangen van
den een (de graan brander jjen). de rechten
van den ander (de melassestokerijen) te
krenken, eenigszins overdreven is.
Het hangt natuurlijk van den te dezen
opzichte te nemen maatregel at.
Wanneer aan de suikertabrikanten werd
opgelegd restitutie van de premie (voor zoover
betreft de in de tot spiritus te verwerken
melasse overgebleven suiker), dan zou daar
door zeer bepaald een last op de suikerfa
brieken, respectievelijk melassestokerijen,
worden gelegd, omdat daardoor de produc
tieprijs van de melasse in 't algemeen zou
worden verhoogd.
Wordt daarentegen een surtaxe geheven
van den melassespiritus, voor zoover die
voor binnenlandsche consumtie is bestemd,
dan kan dit hun, die uit melasse spiritus
stoken, niets of weinig schaden. Hun blijft
altijd de buitenlansche markt open en wat
het binnenland betreft, op den duur zal de
prijs van alcohol, respectievelijk spiritus,
moeten stijgen, zoodat ten slotte ook zij die
spiritus uit melasse stoken weinig of geen
nadeel van die surtaxe zuilen ondervinden.
Terwijl dan toch altijd den suikerfabrikanten
de gelegenheid overblijft hun melasse nog
verder te osmoseeren (ontsuikeren). In
eenigszins ander verband is hierop ten
vorigen jare door den geachten afgevaardigde
uit Hoogezand, den heer Veegens, gewezen.
Ik moet nog op twee zaken wijzen.
In de eerste plaats op hetgeen deze
Minister heeft geantwoord aan een deputatie
uit verschillende Schiedamsche werklieden
verenigingen, ik zeg: verenigingen van
werklieden, niet van patroons.
De verenigingen zijn
de afd. Schiedam van den Ned. R.-K.
Volksbond
de afd. Schiedam van het Ned. Werkl.
Verbond «Patrimonium"
de afd. Schiedam van het Algemeen Ned.
Werkliedenverbond
de beëedigde graan- en kolenmeters
de zakkendragers van het St. Anthomus-
gilde.
Deze verenigingen hebben een adres aan
Zyn Excellentie aangeboden en hebben de
eer genoten door den heer Minister te
worden ontvangen. Zij hebben toen hun
standpunt nader uiteengezeten onder meer
heeft de Minister toen het volgende geant
woord. (Ik citeer uit de Courant Nieuwe
Sehiedamsche Courant van 9 Juni 1900.)
«Zijne Excellentie antwoordde hierop, dat
hij kennis droeg van den hoogst treurigen
toestand van Schiedam, begaan was met
het lot van den werkman, doch daaraan
niets kon veranderen. Oat de premie op
de suikerindustrie langzamerhand reeds is
verminderd, geen nadeel oplevert voor het
brandersbedrijf en het ontnemen van die
premie oorzaak zou zijn, dat nog meer
melasse-spintus zou worden geproduceerd."
Duidelijk is mij het antwoord van den
Minister niet geheel ik moet mij trouwens
tot een citaat, hij het beoordeelen zijner
meening, bepalen. Maar ik moet toch, met
mijn leekenverstand, dit zeggenwanneer
de suikerpremie wordt afgeschaft wat
ik niet wensch, en wat, naar mijn beste
weten, ook het meerendeel der Schiedamsche
branders met vrenscht dan zouden,
geloof ik, de meeste suikerfabrikanten ver
dwijnen; anders heeft het toekennen der
suikerpremie, die onze suikerfabrikanten
tegen de buitenlandsche concurrentie be
schermen moet, geen zin. En met het ver
dwijnen van suikerfabrieken zou ook de
productie van melasse verminderen.
Het tweede punt is dit.
In een adres, den Minister van Financiën
door de Kamer van koophandel en fabrieken
te Schiedam in Ju i dezes jaars aange
boden, wordt in de memorie van toelich
ting daarop onder meer op het volgende
gewezen.
«In de piaats van de zuivere Hollandsche
of Schiedamsche jenever, gestookt uit den
zuiveren moutwijn van granen, treedt
thans vaak een artikel op, dat, uit allerlei
spiritus vervaardigd, alleen nog slechts den
naam van echte Hollandsche of wel
Sciiiedamsche jenever heeft, doch dat juist
den van oudsher eigenaardigen smaak en
geur geheel mist. Het wordt evenwel
ofschoon dikwijls in het geheel niet nit
granen gefabriceerd, toch onder den naam
en het uithangbord var. echte Hollandsche
jenever in den handel gebracht. De koopers
worden op deze wijze misleid en het
gedistilleerd, dat juist de vroegere karak
teristieke eigenschap mist, ten gevolge
onzer bijzondere stokerij-inrichtingen ver
kregen, is niet langer het srtikel, dat
speciaal door onze Schiedamsche branders
kan worden gefabriceerd, doch kan, zooals
het thans is, door iedereen in het binnen-
of buitenland gefabriceerd worden.
Dit is een noodlottig gevolg van het tot
'tuiteiste gedreven gebruik van spiritus
waartegen de Staat kan waken, evenals hij'
dit doet bij den verkoop van boter of
margarine",
stel mij geen partij in deze zaak, maar
vind haar gewichtig genoeg om er hier de aan-
dacht op te vestigen. Op vele Londensche om
nibussen ziet men met groote letters TtUol-