Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
M van zijn leven.
24ste Jaar
Woensdag 16 October 1901.
No. 7126.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
or
PBIJS VAH DIT BLAD:
~°°r per 3 maanden .-IJ!.!/ 1.50
per posï door geheei Nederland 1 2.—
-önderiük» Nummers j i 1 J - 0.05
PB IJS DBS ADYBBTRNTIgN:
Van 1—6 regels'; I J J I 1 1 /0.60
Elke gewone regei meer i -0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
ÜYEKZICHT.
15 October 1901.
L Qe 00rlog in Zuid-Afrika.
D8 na 1 ter °n Scheepers,
terrein 616 berichten van het oorlogs-
te zeer de eerst
gieten v raadber'chten omtrent het dood-
r°ev'§ ei? ^6n daPPeren Dotter, wiens
COftl,banclanritU! deernis wekt. Niet alleen
®Q °nderoffi °ttör maar z^n 'u'tenant
aerdt WerCler van 2Ün commando Wol-
Scb°ten al door de Ecgelschen doodge-
n' "^rka-t? m®'dt ons een draadbericht
rad°ck J\a, ^®n ander telegram, uit
'6° niann *^at d® doodstraffen van nog
Ver2acht Van Dotter's commando zijn
!atl twee j0t 'evebslange gevangenisstraf,
?8 de 0r,°ngeDS tot gevangenisstraf zoo-
s a§«n (j) r °8 duurt en twintig geesel-
lihl' Do!' Commandant Lotter weet het
ISe<ls in'h»?1?'16 tö •d®elen) dat hij zich
h B°«ren 1 VB° November 1899 bij
i 8 had a9COtnmando's in he' district Kolen-
uaats tot ,°8®s'ot®n* Zijn eigenlijke woon-
ddelbUr hegin van den oorlog was
°n©t aaPkoloBie), waar hy verloofd
e'd dier ^orS®nd9el, die in de nabij-
l'aa'11 Wa- ^,aats Woonde. Zijn eigenlijke
°nSQveer °dannes Lötterzijn leeftijd
Ook Jaar-
Kdt niet gevangennenQing *an Scheepers
Sd®0 bev Ver,ne'ding van nadere bijzonder-
k*0 gener6?^- blijkt, dat de colonnes
fSr' Kevon^ .^fencd Scheepers ziek heb-
aar hijöj f° 'n een dorpje bij Kopjeskraal,
^^do 0 6 m®8r 'n staat was met zijn com-
hij lii-9 tr®kken* Sedert twaalf dagen
L^tekinc*1161^6 aan ®ed gevaarlijke ziekte
-,DISIID 1 gevaarlijke
j «®trarh.Van het darmka«aal. Eerst had
V°®ron en zicb in een kar te laten ver-
S°®'ging aar^dlt vervoermiddel niet zoo
o/ d® .^0er8n te paard, scheelde het
Vr°®ger in Was reeds eenige dagen
anden der Engelschen gevallen.
^^Uiiieton.
3)
i. En ,ja {Slot.)
b^Jdstad ga'd® hiJ met zijn vrouw in de
b«;j tad pao„ J 4lJ" vrouw in de
inhll® k>nder?, TSSl waar 2« nu
Ver:0' van h^ V ?n daar alles
7 °°r het J 1 lamiheleven tot dus-
^lelsffoi.., Werk had moeten achterstaan
in ®lagelukki„6rr had.moeten achterstaan,
ha» hal« °®N. siiD vrouw haar armen
dat' h'Jna d#rt° .schreide aan zyn borst
"J zoo „gJang® '®®d er over uit,
kim IlJ zoo "War'ge 'eed er over uit,
ste?®n zijn .l?!!118 voor ®lkaar hadden
he» s als e«n -daï zijn levenswerk zich
d- ,®n hun I donkere schaduw tusschen
k'nderen ,nK?r®agde gesteld had. En
de 5®n zou h 'den; en den volgenden
Re» "ste m!afPri°®pi"g tot vorming van
^nden wordenSC d °aar d° drukker9
then'a„r~*j da3r kwam de post, juist
aa«» de koffie zat, en bracht het
Doch het schudden en schokken van dit
wagentje langs de ongebaande wegen
veroorzaakte den zieke zulke ondragelijke
pijnen, dat zijn commando hem ten laatste
moest achterlaten.
Het moet een harde strijd geweest zijn
voor de Boeren om hun aanvoerder, die
ternauwernood 24 jaar is, doch wiens be
leid en optreden zelfs den ouden grijskoppen
onder de strijders vertrouwen inboezemde,
zoodat zij zich gaarne naar zijn bevelen
schikten, te moeten achterlaten met de
zekerheid, dat hij in handen van den gehaten
vijand zou vallen. Doen waar verder mee
trekken misschien den dood zou gebracht
hebben en het commando door het mee
voeren van een zieke allicht vertraging
ondervond, hetwelk tot een ernstigen
ramp zou kunnen leiden, moest men den
aanvoerder achterlaten, al was het ook een
harde zaak.
In Scheepers verliezen de Boeren een
wakker strijder, doch waar zich in den
laatsten tijd zooveel mannen, wier namen
vroeger zelfs niet genoemd werden, bekwame
guerilla-leiders hebben betoond, mag men
veronderstellen, dat bij het commando van
Scheepers ook wel iemand zal gevonden
worden, die een waardig opvolger blijkt van
den jongen commandant.
Een Reuter-telegram meldt, dat Schee
pers in een ambulance onder geleide van
een dokter naar Bloedrivierstation gevoerd,
van daar in eerste klasse spoorwagen naar
het hospitaal te Matjesfontein is overge
bracht. Welk lot zal hem, indien hij herstelt,
beschoren zijn Zal Kitchener ook hem
laten doodschieten. Het staat te vreezen,
want nu tracht men reeds bewijamaterieel
bijeen te brengen om het doodvonnis van
Scheepers, die zich steeds zeer gematigd
en menschlievend heeft betoond, te recht
vaardigen.
Terwijl de Engelsche jingo-pers jubelt
over de gevangenneming van Scheepers,
toont de liberale pers aan, dat French
nieuws dat er in het naburige dorp een
met een groot kapitaal toegeruste onder
neming op touw werd gezet tot het bouwen
van een wolwarenfabriek van de allernieuwste
constructie, onder leiding van een jongen,
door-en-door bekwamen technicus, die in
het buitenland het vak grondig had bestudeerd
en dus met alle kans op slagen tegen de
oude fabriek van Nyman in concurrentie
zou kunnen treden.
Andreas Nyman rees van zijn stoel en
richtte zich zóó hoog op, dat hij wel een
paar duim grooter dan anders leek. Zijn
oogen fonkelden en om zijn onderlip kwam
een harde, strakke trek, terwijl hij zei
ïlk kan er nog niet by gaan rusten,
moedertje. Als er zulk voornaam bezoek in
onze buurt verschijnt, dan vordert de be
leefdheid dat de oude Andreas Nyman
thuis blijft en voor het onthaal zorgt."
En de oude Nyman zorgde zóó goed
voor het onthaal, dat de nieuwe onder
neming in het vijfde jaar van haar
werkzaamheid bankroet maakte. Maar toen
ook was het alsof hij er nooit over gedacht
had, zijn eigen fabriek aan een maatschappij
op aandeelen over te doen.
Andreas Nyman werd vijf-en-zeventig
er enkel in geslaagd is den zeer zieken
Boeren-commandant, die achtergelaten was
op een eenzame hoeve, te pakken, terwijl
het commando ontsnapte.
De Daily News betoogt in een hoofd
artikel, dat niet het bericht van Scheepers
gevangenneming van belang is, maar wel
de vraag wat Kitchener met hem zal
aanvangen. Het blad sluit zich aan met wat
Frederic Harrison eergister-avond op gezag
van den rechtsgeleerde Dicey te Cherry
verklaarde, namelijk, dat de meeste
terechtstellingen in de Kaapkolonie onwettig
waren evenals alle verbanningen, daar de
ballingen, zoodra de oorlog ten einde was,
ongestraft naar huis terug zouden kunnen
keeren.
Botha ontsnapt.
Terwijl de Engelschen aldus Scheepers
geheel ter hunner beschikking hebben,
gelukt het hun maar niet Botha en zijn
dappere schaar gevangen te nemen of in te
sluiten.
Volgens een draadbericht uit Dundee
heeft een Engelsche afdeeling Piet Retief
bezet. Botha's macht is grootendeels ver
spreid, maar de hoofdmacht blijft ir. de
boschstreek van de Pongola. Gemeld wordt,
dat het Bethel-commando ontsnapt is ten
Noord-Oosten van Piet Retief doorkomende.
Hevige regens hebben de wegen meest
onbegaanbaar gemaakt. De rivieren zijn
gewassen. Botha is waarschijnlijk gelegerd
ten zuiden van de lijn Wakkerstroom—Piet
Retief.
Generaal Bruce Hamilton vervolgt de
Boerenwagens, die zich overdag schuil
houden en 's nachts voorttrekken het
mistige weer en de dichte bosschen maken
het onmogelijk ver vooruit te zien. Gevangen
genomen Boeren zeggen, dat de vijand
ernstige verliezen heeft geleden.
De Times verneemt uit Dundee, dd. 9
dezer, dat zware regens tijdelijk de verbinding
tusschen de colonnes te velde hebben verstoord.
Zooals men vreesde, is de Boerenstrijdmacht
en in de laatste jaren had niemand meer
het hart gehad om hem te vragen of hij
nu niet eindelijk eens zijn rust er van zou
gaan nemen. De oude heer was wat
prikkelbaar geworden.
Daar trot hem op zekeren dag in de
spinnerij een beroerte, zoodat hij naar huis
gedragen moest worden. Een dokter hielp
hem weder bijvoor het oogenblik was
het gevaar afgewend; en den volgenden
morgen kwam de telegrafisch ontboden
zoon, die nu een van de meest gezochte
artsen in de hoofdstad was. Hij brak in
tranen uit, toen hij den toestand van zijn
vader onderzocht had.
»Nu is het niet meer de zoon, die er om
verzoekt, maar de arts, die met den dood
dreigt, wanneer vader zich geen rust gunt",
zei hij.
Het was een harde strijd. Maar toen
hij eindelijk gestreden was, had men de
fabriek voordeelig verkocht, en de oude
Nymans waren naar Stockholm vertrokken,
waar zij met hun kinderen in één huis
woonden. Toen zij daar introkken, sloot
de grijsaard zijn oude vrouw in zijn armen
en zei
sHet heeft lang geduurd moedertje
versmolten en tracht zij in kleine groepen
te ontsnappen.
Aan hetzelfde blad wordt 11 dezer uit
Dundee geseindUit de bewegingen van
wagens en vee, die eenigen tijd in dit
district zijn geweest, blijkt, dat Botha van
plan is zijn strijdmacht aan te vullen, voor
hij de boschstreek van de Pongola verlaat.
Meg zegt, dat Harms Botha een klein
commando van 40 man te Standerton bijeen
heeft geroepen en dit heeft gevraagd zich
bij Louis Botha aan te sluiten, die tenge
volge van den slechten toestand zijner
paarden niet kon wegkomen. De Boeren
gingen denzelfden avond op weg.
Nader wordt uit Dundee aan de Times
nog gemeld
Zooals men vreesde, is een gedeelte van
Botha's macht er in geslaagd bij groepjes
onder drie commandanten de Pongola-
rivier en het Luneburgsche te bereiken,
waar Botha een paar dagen uit heeft
gerusthij zond de commandanten uit
Ermelo en Carolina in zuidelijke richting
om den Eiandsberg en Schuiveberg te bewa
ken en nieuwen leeftocht te verzamelen.
De rest van Botha's strijdmacht is
verstrooid tusschen Vrijheid en de grens
van Zoeloeland.
De correspondent van de limes gelooft
aan Emmetts uitlating, dat de weerbare
Boeren in den Vrijstaat en de Zuid-
Afrikaansche republiek oorspronkelijk 80.000
man sterk zijn geweest.
De Liberté verneemt uit Londen, dat
Walter Kitchener (broeder van den opper
bevelhebber) een ernstige nederlaag moet
geleden hebben in zyn jacht op Botha.
Bijzonderheden ontbreken,
Verspreide berichten.
Op het Kaapsche schiereiland wordt een
nieuwe bereden troepenmacht gelicht, die
400 man sterk zal worden. Diensttijd zes
maanden.
Uit Lissabon wordt bericht, dat volgens
mededeeiing uit Lourertfo Marquez in den
misschien al te lang. Maar nu zullen wij
eindelijk den tijd, die ons nog overblijft,
geheel voor elkander en voor onze kinderen
leven."
Doch wat bleek nu het geval De
beide oude menschen, die toch zoo innig
veel van elkóir hielden, hadden elkóir nu
eigenlijk mets te zeggen. Al hun leven
hadden de gesprekken aan tafel en in de
korte uren van rust om de fabriek, de
wolwarenmarkt en de werklieden gedraaid.
Nu was het te iaat om over iets anders
te beginnen. De kleinkinderen waren er,
ja maar dat was ook zoo ongeveer
alles.
Eensklaps ging papa op reis. Waarheen,
dat wist niemand. Maar de zoon van den
meesterknecht der oude fabriek had een
rijtuig op den straatweg zien stilhouden
en den ouden fabrikant, veel ouder en
grijzer dan bij zijn heengaan, aao den in
gang der fabriek tegen het hek zien
leunen. En toen de stoompijp met klok
slag zes tot den arbeid riep, had de oude
fabrikant eerst den hoed afgenomen, zooals
wel oude boeren doen, wanneer zij de
kerkklok hooren luiden - ea daarop was
h\j in tranen losgebarsten,
nieuwe schiedamsche courant
L ,T1 "u »U"
y. uur -- -H.MIWIOIDU tub UUS-
WöinitT vnnr Aliraap horldan