Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
IjgggTÈ BLAD.
24ste Jaars:.
Zondag 20 October 1901.
No. 7130.
Vrijgekocht.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
J^IEELE BERICHTEN.
8 aanbesteding
8-Ziekenhuis.
^arijsche Kroniek.
PK IJ 8 TAS DIT BLAD:
•saam: Dsr 3 maanden
'°or Sc«»
p4r p0E. aoor geceei Nederland
^ORderinke Nummers
1.5C
O.üó
PBIJSDKB ADYKKTKyTIÈN:
Van 18 regels" i 1 1 'O-Bü
Elke gewone regei meer iI -0.10
Voor bemaalde Diaatsing worden billijke overeenkomsten
aansearaan.
lads-7iolr0«l
voor
op
v* ^ads^??'?8'9 van Administratie v<
la ^da£ 2^ n9nbu's Schiedam, zal
V#rUi8 Van 1901, aanbesteden de
k viee!ai0l'ters aardappelen en
li °°der 1VCt' brood en meIk 5
r^^nde., genoemde voor den tijd van
d> aio?,utot 1 J»n«ari 1903. J
12° da8 ri«rFS d9r aardappelen moeten op
r\dl)r aan h aa"b®s'®ding vóór 's middags
Md» v°orWaB8ra 9k9nhuis bezorDd zijn.
W* |"den van aanbesteding liggen
®etl3 van n °P '«deren werkdag des
van 9 tot 12 uur.
Va\6 ^omm'ss*e voornoemd,
AN WESTENDORP, Voorzitter
V. DOL DER Dr Rppy* Pp/n.n.
De
deld
DOLüER Dz., Secr. Penn.
""ie de? c°rrectioneele Kamer behan-
Va° het an ^6n dezer d® beruchte strafzaak
^9 heere arrcdlst'scb® dagblad de Libertaire.
d#Ze laatst aur®n' Tailhade en Grandidier,
VerVo|* a's verantwordelijk redacteur van
^hldigj 6 daSblad, verschenen daar, be-
atlar«histi Vh° aanzett'nS. to' moord door
8tral' bii6 ProPaganda, voorzien en ge-
2iehier Van 1894>
ar'ikel v„_8 '«"erlijke vertaling van het
de
'l®rator aC ^a''bad«) de anarchistische
"i J.°..dnhUr' wat hij voor het bezoek
^^6rtn,\.aas schreef en zooals het in de
hU
ertaire
Ver Vol *an September verscheen en
»Wat 0 Werd-
'^roepen11^" dl9 °P °ntwettige wijze op-
^aarlan S°'daten om den weg te bewaken
*PhSseer^S ke'z®r'yk® lompheid zal
°nd>3r dl® baanwachters, die
^^hdloop0 8n negen 'ranks verdienen, onder
»de
de bedelaars, de lastdragers
°b'-law'
s> zij tfie in den winter onder de
®,eiiiieton.
1)
i b«nt m6t di® aanstellerige kunsten,
°eger vondt lIf m?rs biJ opgebracht, en
hi ruS sem 18 8t wel wat Pre"'g, ais
°e,hen et, 9p,en werd en de menschenje
bp ar die trani toegooiden Gauw
n nutörner T' W®8 9n j9 aang«kl®«d, je
direot! Cen na d® Pauze
a^' 9Q Herman het circus draaide zich
hU,89du»d ah w°0t9r^' °p het Pr°gramma
v °f zii Erna, was zoo goed
,;9r"isselen ®oest baar eenvoudig kleedje
u d® aan h»!g9nih9t tariatan rokje, waarin
D beste Publiek beloofde toeren zou
»J8 b
si' "og8ntt.9r..,by opgebracht", mompelde
riPOr«0 der 1J' ziJ haar »est deed, de
r'z te jFan®n onder een laag poudre-
41® het °8Ili v®rdwijnen, sen vroeger
°®t wel prettig 1"
sbruggen van koude en in den zomer van
suitputting sterven en hun geheel leven
shonger lijden, zoude er niet een te vinden
szijn, die zijn geweer, zijn stookijzer nam,
sniet een die uit het bosch de voorhistorische
«knuppel snee en hiermede gewapend, de
streden der gala koets beklimmend, daar
shet triomfeerende canaille, Czaar, presi-
sdent, ministers, officieren en de laaghar-
stige geestelijkheid tot doodens toe sloeg en
smet hen al de uitzuigers, die met zijn
sollende lachen, van zijn merg leven, zijn
srug krommen, dat alles met ijdele woorden
sbetaler.de. Is de rue de la Ferronnerie dan
svoor altijd gesloten? Zal het zaad der
shelden dan nooit geen vruchten meer
svoortbrengen
»De edele Louvel en Caserio hebben dus
sgeen afstammelingen meer Zijn de koning-
sdooders ook uitgestorven Zij die met
sJerome Olgiati, de scherprechter van
sGaléas Storza, zeiden, dat een smartvolle
sdood den eeuwigen roem daar stelt Neen,
shet menschelijk geweten leeft nog".
De uitgever Grandidier, die het eerst
ondervraagd wordt, zegt, dat hij het artikel
gelezen heeft en dat het hem beviel en ware
dit niet het geval geweest, dan zoude hij
zyn vriend Tailhade toch niet hebben kun
nen beletten zijne gedachten geheel uit te
drukken. Het is uit loutere toewijding, dat
hij zich met de Libertaire bezig houdt en
de verantwoordelijkheid van zijn polemiek
op zich neemt. Hij drukt niet het minste
leedwezen uit het bewust artikel te hebben
laten doorgaan, en hij weet eigenlijk niet
wat men met anarchistische propaganda
verstaat, doch ik ben overtuigd zoo besloot
hij, mijnheer de president zelf, even als ik
zoude gehandeld hebben.
Natuurlijk antwoordde de president, in
dien ik uitgever van de Libertaire ware.
Tailhade, op zijn beurt ondervraagd, ver
klaart mets te betreuren, niets terug te
nemen, sik weet, dat ik beschuldigd
swordt door mijn schrijven tot moord aan-
Ja vroegerals dom, onnoozel kind, als
swonderfee" als skindervorstin" op acht-,
tien- zelfs twaalfjarigen leeftijdja, toen
hadden speelgoed en lekkernijen en lief-
koozingen haar verblind, betooverd, en was
zij de meest gevierde onder het troepje
der kleinen geweest
Maar later maar nu vooral stond
shet vak" haar dagelijks meer tegen, en
wanneer zij dan bedacht, dat het contract
binnenkort zou afïoopen en zij vrij zou
kunnen wezen, ais zij slechts de benoodigde
som gelds kon storten, die de directrice
nog van haar te vorderen had, dan
Miss Erna zonk snikkend op den stoel
naast haar spiegel en het blanketsel
verdween voor de derde maal onder de
heete tranen.
Hermina Grooters was het kind van een
kunstrijder, die bij een salto-mortale den
hals gebroken had, kort na de geboorte
van zijn dochtertje; zijne weduwe was een
jaar later gestorven, het kind als erfenis
latend aan den directeur van het circus,
die haar als ssujet" liet opvoeden en alle
eer van zijn leerling had.
Kwaad was hjj niet, maar hij beschouwde
Bgespoord te hebben. Als schrijver rust op
smij de plicht geheel mijne gedachten te
szeggen, als historicus heb ik het recht de
shistorische, wijsgeerige feiten te bespreken
sik heb ook het recht te denken en uit
sdeze teiten de wijsgeerige gevolgen welke
szij hebben, bloot te leggen. Van dit recht
sheb ik ruim gebruik gemaakt. Ik neem
sde verantwoordelijkheid dezer zinnen ge-
sheel op mij. Ik maak er mij zelf een eer
svan. Indien de gelegenheid zich morgen
svoordeed over de schoonheid nogmaals
sgeheel mijne gedachten te zeggen, zoude
sik van deze gelegenheid met vreugde
sgebruik maken".
En mijnheer Tailhade, wiens toilet onbe
rispelijk is, maakt een buiging en gaat
weder doodkalm op zijn bank zitten.
Onder de getuigen, die ten gunste van
Tailhadeverklaringen zouden komen afleggen,
waren met vele letterkundigen van naam,
ook twee leden der Fransche academie, de
heeren Anatole France en De lleredia, die
echter niet verschenen zijn, evenmin als
de beruchte Sébastien Faure, die zich deed
verontschuldigen. Deze vrienden keurden
het artikel onbewimpeld goed, tot eindelij k ook
Emile Zola zijn bewondering openlijk kwam
getuigen en zelf verzachtende omstandig
heden pleitte, de dwaze leer verkondigende,
dat dit van verontwaardiging trillende
dagbladartikel alleen dcor de geletterden
op zijn waarde kon geschat worden en
eigenlijk niet tot het volk gericht was.
Dit argument werd ook door den verde
diger van Tailhade, mr. Albert Salmon,
gebruikt en daarom, zoo beweerde de
rechtsgeleerde, kon dit artikel geen daden
uitlokken. Op het krachtig requisitoire van
den substituut Fachon, die aan Tailhade
zijn confortabel burgersleven onder het
oog brengt, zomers buiten en 's winters in
Parijs, viel niet veel te zeggen; hij vindt
daarin niet het gedrag eenen apostel
waardig. Die houding van ongelukkigen tot
strafbare daden aan te zetten en zelf
Hermina als zijn onvervreemdbaar eigendom
en vond zich zei ven een toonbeeld van
onbaatzuchtigheid, omdat hij het meisje
sedert haar veertiende jaar eene kleine
toelage gaf en een wakend oog over haar
hield met betrekking tot het circus-personeel
en het publiek, dat de stallen kwam be
zoeken.
Het loon echter was te gering en het
wakend oog niet noodig, want Hermina
was stuursch tegen de kunstbroeders en
ongenaakbaar voor eiken vreemdeling
wanneer des avonds alle sheeren en dames"
aan een vroolijk souper vergaderd waren,
zocht zij haar kamertje op, dat altijd in
hetzelfde hotel was, waar de directeur en
madame logeerden, en al was het dan
maar een vliering-hokje ot soms zelfs een
donkere bedstee-kast, zij gaf er de voorkeur
aan boven de hel verlichte zaal, waar
gedronken en gevloekt werd en erger.
Zeker, zy was er bij opgebracht, maar
buiten haar schuld en nu tegen haar wil
en dien harer te vroeg gestorven ouders.
sNooit za! ons kind bij 't circus", dat
hadden èn vader èn moeder volgens geloof
waardig getuigenis van een oud-clown, nu
stalknecht, meermalen gezegd, en ook
thuis te blijven is niet die van een dappere.
Waarom voegt hij de daad niet bij het
woord en het geschrift De vervolging is
een daad van sociale verdediging en het
tribunaal moet eene veroordeeling uit
spreken.
En dit geschiedde ook. De uitgever
Grandidier, aan wien de verzachtende
omstandigheden werden toegestaan, kreeg
fr. 100 boete en zes maanden gevangenis
straf en Tailhade kwam er met fr. 1000
en een jaar gevangenisstraf af.
De zaal, grootendeels met anarchisten
gevuld, manifesteerde op luidruchtige wijze
en de comediespeler sprak met zijn beroemd
geworden breede handbeweging (geste) en
op melodramischen toon: sDat is goed zaad,
wat vruchten dragen gaatleve de Sociale
leve de Revolutie I"
Hoe vurige voorstander men ook der
vrijheid van denken, spreken en schrijven
moge zijn, is het toch een treurig ver
schijnsel, dat er nog menschen met gezond
verstand, ja zelfs zoogenaamde intellectuels
gevonden worden, die zouden verlangen,
dat eene regeering zulke aanhitsingen,
welke niets met de vrijheid te maken
hebben, ongestraft zoude moeten laten.
Aanstaande Dinsdag, 22 October, vangt
hier de onrustbrengende parlementaire
arbeid weder aan. Met angstige nieuws
gierigheid wacht men op de middelen,
welke de minister van arbeid, de getemde
collectivist Millerant, aan de mijnwerkers
zai voorstellen, die de algemeene werksta
king op 1 November aanstaande per refe-
randum van 40000 stemmen voor en
18.000 steramen tegen, aannamen, en wat
hij wel zal doen, teneinde in die mijn-
districten eene revolutie of een burgeroorlog
te voorkomen.
Er zijn in Frankrijk ongeveer 160.000
mijnwerkers. Hiervan hebben 127.000 den
leeftijd van 18 jaren bereikt en mochten
zich dus voor of tegen de algemeene werk
staking verklaren. Hiervan stemden er
Lovi, de directeur, en diens vrouw moesten
dat wel weten; maar zij waren slim
genoeg, om zich van den domme te
houden, telkens wanneer het meisje daar
over begon.
sHans is een vervelende zeurpiet", ant
woordde de heer Lovi dan geregeld, sen
als hij niet ophoudt met je tegen ods op
te stoken, dan moet hij maar naar een
oudemannenhuis daar hoort hij".
Hermina zweeg, uit vrees, van haar
eenigen vriend, den ouden Hans, te moeten
verliezen, maar zij werd verbitterd en
betrapte zich erop, onverschillig de gevaar
lijkste toeren te verrichten, in de heimelijke
hoop, een ongeluk te krijgen, zooals immers
zoo velen kregen die er dan voorgoed saf"
waren.
sMaar kind", knorde Hans, swat wil je
dan met gebroken armen en beenen be
ginnen
Miss Erna haalde de schouders op; 't
was haar volmaakt hetzelfde, als zij maar
niet meer hoefde te rijden in 't publiek.
»Zie dan liever, je honderd gulden op te
sparen, dan ben je vrij
Wordt vervolgd).
nieuwe sghiedamsghe courant
n
in munt
tlfl Q
""tel
OH* l