Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
24ste Jaars.
Zondag 27 October 1901.
iNo. 7136.
WEEDë blad
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
WEEKMARKT.
gM0jm
PRIJS TAH DIT BLAD:
Schiedam per 3 maanden f 1.50
'rxnco per D0SÏ <joor ?eceei Nederland i 2.—
^ïonderinke Nummers
PRIJS DER ADVKRTKNTIÊN:
Yan 16 regeis"; i i i /0.60
Elke gewone regei meer iJ -0.10
Yoor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Het
diori Vo,g«nde adres met toelichtende me-
IS d
Hing Va or de commissie tot voorberei-
getn». 6en wekelijksche markt aan den
Aan
en Gemeenteraad van Schiedam.
öoodieinl^0rg6teekenden, die zich op uit-
V#reenic.f Van de Schiedamsche Winkeliers-
c® ng. hebben geconstitueerd tot
^eliik* u 816 t(>t voorbereiding van een
kCh tot ,1 mar'tt alhier, hebben de eer
k ®erh gemeenteraad te wenden met
'uitenverzo®k dat de raad moge
^®te,
en wekelijksche algemeene markt
2de. aJ r °P te richten
a's marktdag aan te wijzen den
3de. ^"dag;
ar> de op die markt ten verkoop
aan te bieden artikelen, althans
voorloopig geen marktgeld te
l°i aanmoediging van den handel
Jn vee op die markt, premiën uit
°ven en daarvoor uit te trekken
e«n bedrag van f 2080 en verder
al die maatregelen te nemen,
herordeningen in het leven te
toepen, ot te wijzigen, als in het
oelang der zaak nuttig en noodig
DQa8 worden geacht.
't Welk doende,
Schi.j F- J. Smit.
Octnk3™1' D. Lodder.
oer 1901. P. Loopüut.
°HIE YAH TOELICHTING behoorende
9 het voorstel van de commissie tot
voorbereiding van een wekelijksche
markt te Schiedam, aan den ge
meenteraad ingediend, en strekkende
otoprichtiüg van een zoodanige markt.
.De
digd doo^8k^6te8'l6n^0n daartoe uitgenoo-
Winijgi bestuur der alhier gevestigde
SHtUeerj 'STereeniging hebben zich gecon-
Stund kon- een cemnoissie, om het tot
markt «iuen van 0en wekelijksche algemeene
Onder er voor 10 bereiden.
^0richte •'ien(^en hebben deze tot hen
Vaard nminooc?.is'ng met sympathie aan-
meente at ZÜ het belang voor onze ge-
^°°r voorQ 6fn wekelijksche markt, waar-
Van Weivan i? ^ur8ers een nieuwe bron
t6rWijl zii worden geopend, inzagen,
?ndere i«a ernstige overweging tot geen
at Wan!! konden komen, dan deze,
etl goed 80r, de zaak flink werd aangevat
\vag oorbereid, het welslagen verzekerd
mitsdien voor ons alle aan-
etl het ^net DV0r aan het werk te gaan
114 Pas knt. eu?'. 0DS t0n aeerste, dat wij,
5U met K g0i0den te zyn begonnen, reeds
"eter paalde voorstellen tot den raad
Bet m nte hunnen komen,
dreven ,«g °verbodig heeten tegen oven-
meeni acbt,ingen te waarschuwen er
?0meenur!.g„.b0strijden, dat wanneer de
^keliikaru eenmaal besloten heeft een
l*1*8 d.t, markt in het leven te roepen
het be»it 8e.nt0. a's met een tooverslag in
ïich t van een bloeiende markt,
W velerlei artikelen uitstrekt. Alles
heeft zijn begin en geschiedenis. Is eenmaal
het begin gemaakt dan zal de verdere ont
wikkeling en uitbreiding voor een goed deel
afhangen van de energie, den ijver en den
ondernemingsgeest onzer burgerij. En juist
omdat wij het vertrouwen hebben, dat die
factoren aanwezig zijn en over gegevens
beschikken, die dat vertrouwen motiveeren,
hebben wij de overtuiging, dat een week
markt levensvatbaarheid heeft en het begin
daarvoor in het belang dezer gemeente
moet worden gemaakt.
Wij beseffen evenwel dat, al heet het,
dat met het begin het halve werk is ge
daan, onze markt eenmaal in het leven ge
roepen, nog niet terstond aan zich zelf kan
en mag worden overgelaten. Wij stellen ons
dan ook voor ook dan nog in het belang
dezer zaak werkzaam te blijven en onze
krachten aan den bloei en verdere uitbrei
ding van ons marktwezen te wijden.
Het zal geen verwondering baren, dat wij
bij de voorbereiding van ons plan al ras
tot de overtuiging kwamen, dat een vee
markt het uitgangspunt van ons marktwezen
moet zijn. Voor een veemarkt zijn hier de
meeste gegevens voorhanden, en is onze
stad als van zelf aangewezen.
Schiedam is de hoofdplaats van een zeer
veerijke streek het zoogen. «Spoelingdistrict".
De hoofdindustrie van onze stad levert een
afvalproduct, de spoeling, dat een uitstekend
veevoeder blijkt te zijn en den veehouders
in staat stelt meer runderen te weiden en
vet te mesten dan elders op een zelfde uit
gestrektheid mogelijk is. Zoodoende is het
spoelingdistrict steeds en dus ook op tijden,
dat in andere streken het vette vee zeer
schaarsch is, in het bezit van een aanzien
lijk aantal stuks vet en voor de consumptie
uitstekend vee, dat zoowel door koopers uit
het binnen- als uit het buitenland zeer is
gezocht.
Wat is natuurlijker dan dat het vee uil
het spoehngdistrict in zijn hoofpplaats wordt
gemarkt? Trouwens onze stad zelf bezit
een veestapel van ongeveer 3000 stuks,
een aantal, voldoende om het houden van
een geregelde markt alhier te motiveeren.
Teneinde te onderzoeken in hoever wij
op den steun en de medewerking van de
Schiedamsche veehouders mochten rekenen,
hebben wij dezen tot een vergadering uit-
genoodigd. Achttien hunner, waaronder
de grootste veehouders, gaven aan onze
uitnoodiging gehoor. Tot onze groote vol
doening mochten wij ervaren, dat de heeren
veehouders zeer met ons streven waren
ingenomen, waaraan zij uiting gaven door
met algemeene stemmen de navolgende
motie aan te nemen.
«De vergadering van veehouders te Schie
dam, sympathie betuigende met de poging
van de winkeliersvereeniging ter verkrijging
van eene wekelijksche markt alhier, ver
klaart, dat zij deze poging zal steunen door
veehouders, zoowel van hier als elders op
te wekken, zooveel mogeiijk het vette en
magere vee, geregeld alhier te markt te
brengen en noodigt de commissie, die zich
op verzoek van de winkeliersvereeniging
samengesteld heeft, uit, zoo spoedig mogelijk
de noodige stappen bij het gemeentebestuur
van Schiedam te doen, ter verkrijging van
eene, althans voorloopig vrjje, wekelijksche
markt,"
Andere veehouders, die verhinderd waren
deze vergadering bij te wonen, zegden ons
hun steun en medewerking toe.
Onze commissie achtte het gewenscht ook
met een andere categorie van burgers, mede
bij den veehandel zeer geïnteresseerd, met
de slagers te vergaderen. Van hen gaven
een en twintig aan onze oproeping gehoor.
Ook in deze vergadering was de ingeno
menheid met ons streven onverdeeld, het
geen bleek uit de navolgende motie, die
met algemeene stemmen werd aangenomen.
«De vergadering van slagers uit Schiedam,
«sympathie betuigende met de poging van
»de winkeliersvereeniging ter verkrijging
«van eene wekelijksche markt aihier, ver-
«klaart, dat zij deze poging zal steunen
«door de slagers zoowel van hier als elders,
«op te wekken zooveel mogelijk en geregeld
«de markt te bezoeken en noodigt de com-
«missie, die zich op verzoek van de winke-
sliersvereeniging samengesteld beeft, uit
«zoo spoedig mogelijk de noodige stappen
«bij het gemeentebestuur van Schiedam te
«doen ter verkrijging van eene wekelyksche
«markt."
Opzettelijk noodigden wij slechts de
veehouders en slagers uit deze gemeente
tot genoemde vergaderingen uit, omdat wij
de verkrijging van een markt, als een
belang voor deze gemeente voorop stelden
en wij bezwaarlijk van bewoners van andere
gemeenten konden vragen Schiedamsche
belangen te helpen bevorderen. Maar het
lijdt geen twijfel, of, wanneer eenmaal een
veemarkt alhier is gevestigd, de veehouders
uit naburige plaatsen zullen uit eigen belang
ook bij ons ter markt komen en Schiedam
zal wórden, wat het zijn moet, de veemarkt
van het spoelingdistrict.
Waar wij alzoo kunnen wijzen op de
sympathie en medewerking der Schiedam
sche veehouders, slagers en neringdoenden,
want van laatstgenoemden ging de beweging
uit, gelooven wij niet te veel te hebben
gezegd, toen wij in het begin dezer memorie
uitspraken,dat wij overgegevens beschikken,
die het vertrouwen wettigen, dat onze
markt eenmaal opgericht, zich door de
energie, den ijver en ondernemingsgeest
voor onze burgerij zal ontwikkelen en uit
breiden. Wij kunnen er nog bijvoegen,
dat wij ook van velen uit andere kringen
dan de bovengenoemden talrijke blijken
van sympathie ontvingen.
Men üeeft ons de vraag gesteld, of wij
wel rekening hebben gehouden met het feit,
dat een dertigtal jaren geleden hier ter
stede ook een veemarkt is opgericht, die
toen al spoedig door onvoldoend bezoek van
koopers is verloopen.
Op die vraag kunnen wij antwoorden
dat een mislukte poging op zichzelf, geen
reden mag zijn om een tweede niet te
wagen. Zoo te redeneeren zou van weinig
energie getuigen en gold die redeneering
steeds, er zou weinig kunnen tot stand
gebracht worden. Bovendien is ons uit
hetgeen wij van die vroegere poging ver
namen, gebleken, dat de zaak toen geheel
onvoldoende was voorbereid en georganiseerd.
En zijn de tijdsomstandigheden in die
dertig jaren niet gewijzigd? Is het besef
bij onze burgerij, dat naar nieuwe bron
nen van welvaart moet worden omgezien
thans niet levendiger dan dertig jaar
geleden
Dat een voldoend aantal koopers onze
markt zal bezoeken en daar zaken zullen
worden gedaan achten wij boven twijfel
verheven. Het vette spoelingvee is een
artikel, waar veel vraag naar is, vooral
in dit jaargetijde en in het bijzonder
dit jaar.
Door het droge weder is het vee dezen
zomer in de weide slecht gedijd, en het
vette vee uitermate schaarsch. Alleen
Schiedam en omstreken kan door de bijzon
dere wijze van vetmesten een belangrijke
hoeveelheid goed slachtvee opleveren. De
tijd, om alhier een veemaakt op te richten
is dus bijzonder gunstig. Hierop meenen
wij den gemeenteraad niet genoeg te
kunnen wijzen. Het op den juisten tijd
beginnen, kan in hooge mate het welslagen
verzekeren. Einde November, wanneer de
vraag naar spoelingvee het grootst is,
behoort de markt te worden geopend. De
koopers zijn dan verplicht hierheen te
komen, en wij in de guntigste conditie, om
onze markt op hechte grondslagen te
vestigen.
Veekoopers van mager vee zullen gemak
kelijk hun afnemers hier vinden in de
vetmesters, die geregeld hun veestapel
weer met mager vee aanvullen.
Van verschillende in den veehandel
bekende personen krijgen wij de toezegging
dat zij hun invloed, zullen aanwenden, om
hun handelsvrienden te bewegen ook onze
markt te bezoeken.
Aan het bestaan onzer markt zal op
ruime schaal ruchtbaarheid moeten worden
gegeven. Aanplakbiljetten in de verschil
lende dorpen, in de spoorwegstations en
stoombooten, advertenties in plaatselijke
bladen zullen het bestaan onzer markt
ter kennis van de belangnebbenden moeten
brengen. Door middel van circulaires,
waarin de voordealen onzer markt worden
opgesomd, moeten de voornaamste koopers
en verkoopers bij voortduring worden
Kortom door alle gepaste middelen voor
reclame moet ons marktwezen worden
bevorderd-
Deze taak heeft de commissie gemeend
op zich te moeten nemen. Zij acht het
beter, dat de reclame van particulieren
uitgaat dan van de gemeente. De met
onaanzienlijke kosten daarvoor blijven dan
tevens aan de gemeentekas bespaard.
Ter voorziening in die kosten zullen wij
een beroep doen op de burgery, waardoor
wij ongetwijfeld ue benoodigde gelden
zullen bijeen krijgen. Een begin daarmede
is reeds gemaakt.
Op verschillende wijzen zal aldus door
particulieren getracht worden de koopers
en verkoopers nier bijeen te brengen.
Van haar kant make de gemeente de
markt verder zoo aanlokkelijk mogelyk.
In de eerste plaats zij de markt vrij.
Geen marktgeld mag althans voorloopig
van hen, die hun waren, welke die ook
zijn, te koop komen aanbieden, geneven
worden. Later, wanneer onze markt een
maal wortel heeft gescüoten, kan aan een
heffing ter gemoetkoming in de kosten der
gemeente worden gedacht. Terwijl andere
gemeenten er op uit zijn hun marktgeld
te verhoogen, zai het zeker met weinig
de aantrekkelijkheid van onze markt
verhoogen, indien zij geheel vrij is.
Maar behalve dat, meenen wij, dat het
voor de bevordering van de vestiging van ons
marktwezen noodig is, aanvankelijk premies
uit te loven.
Wij achten het niet gewenscht, dat de
gemeenteraad zich voor een bepaald premie
stelsel uitspreekt, doen zouden er de voor
keur aan gegeven, dat de nadere regeling
daarvan aan het college van Burgemeester
en Wethouders werd overgelaten. Gemakke
lijk kan dan van steisel worden veranderd,
indien het eerst aangenomene met blykt
te voldoen.
De premies behoeven o.i. alleen te worden
uitgeloofd ten behoeve van den veehandel,
daar feitelijk het eerst met de veemarkt
wordt begonnen en de uitbreiding van het
marktwezen tot andere artikelen een ineer
langzaam verloop zal hebben.
Wij hebben kennis genomen van een steisel.
dat hier en daar wordt, toegepast en naar
ons Voorkomt veel vuorueelen aanuiedt.
Dat stolsel is in hoofdzaak ais voigt. Er
NIEUWE SC
i-riiiimi'i'i
0.05
4ie h®ffsn.
G. 1. WlTTKAMPF.
C. van der Most.
