Door onzen oud-stadgenoot, den heer A.
Van der Schouw, kuntschilder te 's-Graven-
hage, is de eerste prijs behaald op het in
deze maand gehouden concours peinture
van de »Academie Littéraire et Artistique"
te Parijs.
Op een stoel voor haar bed zittende, met
een stoof met vuur onder de voeten, was
de wed. G. te Rotterdam eergisteren in slaap
gevallen. Het vuur in de stoof deelde zich
aan haar keeding mede, en al spoedig stond
zij in vlam. Op haar hulpgeroep snelden
buren toe, die het vuur doofden, doch de
vrouw kreeg ernstige brandwonden aan
beenen en het onderlijf.
Te Delft heeft zich een comité gevormd
tot bestrijding der werkeloosheid.
Zitting daarin hebben de heeren G.
Knuttel mr. E. Heeres, dr. W. A. A. Hecker,
C. C. van Boom, A. J. Daniels, M. A. C.
Hartman en N. Bobben.
Verschillende klerken in dienst bij rijks
belastingen te Delft zijn de dupe geworden
van een 26 jarig jongmensch. Hij gaf zich
uit voor klerk bij de registratie te Amsterdam
en kwam eens kennis maken. Per slot van
rekening had mijnheer zijne portemonnaie
verloren en trachtte van zijne collega's geld
los te krijgen.
In onze Vroedschap.
Zeiden heeft zeker een raadszitting zoo
veel belangstelling gewekt als die welke
gisteren gehouden werd. Reeds geruimen
tijd voor den aanvang verdrong zich eene
belangstellende menigte voor de deuren der
vestibule, die toegang geeft tot stads raad
zaal en toen eindelijk het belletje van den
voorzitter ging, stormde het naar de tribune,
die weldra tot in den gang door het publiek
gevuld was.
Na de reeks der ingekomen stukken,
ditmaal niet bijzonder groot, werden een
aantal onderwerpen van minder belang,
waaronder de veelbesproken salaris-regeling
der onderwijzers afgedaan, alvorens het
groote onderwerp van den dag, de aan
vrage—Smulders, ter tafel kwam. Alvorens
het debat over die brandende kwestie ge
opend werd, werden door den Voorzitter
nog een reeks wijzigingen aangekondigd,
die hoofdzakelijk verbetering van eenige
drukfouten ten doel hadden.
Daarna wees, zooals wij reeds meldden,
de heer Loopuyt op het gevaar voor een
naburige industrie en deed de heer De
Groot, geljjk reeds gisteren gemeld, zijn
inzicht kennen.
De heer G o u k a kan zich tyjna geheel
aansluiten bij den heer De Groot en zal
diens bemiddelend voorstel steunen.
De heer Vür theim zet op den voor
grond, dat het voorstel van B. en W. zijne
volle goedkeuring heeft, maar waar de heer
Loopuyt wees op het gevaar van brand en
de heer De Groot aanmerking maakte op
den prijs, wil hij, die twee opmerkingen
samenvattend, vragen waarom is er geen
terrein aan den Westkant geboden en
waarom is, bij het opdringen van Rotter
dam naar Schiedam, en waar in den
Boschpolder 14 dagen geleden nog gronden
voor f 13 verkocht zijn, geen hoogeren prijs
bedongen
De Voorzitter antwoordt eerst den
heer Loopuyt, dat bedoeld brandgevaar
eerst besproken zal worden als de toepassing
der hinderwet aan ue orde zal zijn. De
heer De Groot heeft zijn bezwaren reeds
goeddeels zelf ontzenuwd. Wat de kooppujs
betreft zegt spr ook in antwoord aan den
heer Vurtheim, dat B. en W. niet over een
nacht ijs zijn gegaaD, maar tot de overtui
ging zijn gekomen f 1.50 het uiterste is,
dat de firma wil betalen. Waarom geen
grond ten Westen is aangeboden, kan^spr.
alleen zeggen, wanneer in besloten zitting
het geheim in een vorige besloten zitting
opgelegd, opgeheven wordt. Slechts doet
spr. uitkomen, dat er nog een tweede be
langrijke zaak aan de orde is.
De heer Vurtheim, wetend, dat de
firma niet zoo'n groote haast heeft, vraagt
of haar niet te kennen is gegeven, dat later
wellicht grond ten westen zou te krijgen zijn.
De heer Mr. Jansen zegt, dat de firma
eerst grond ten westen gevraagd heeft.
Daar was spr. persoonlijk zeer sterk tegen
de bezwaren zyn zoo groot, dat zij niet
tegen de voordeelen opwegen. Spr. zegt,
dat de firma nu tot het inzicht is gekomen,
dat zelfs tot veel hoogeren prijs door haar
grond ten oosten van de Voorhaven moet
genomen worden.
De heer Loopuyt, dankend voor de
verkregen inlichtingen, vraagt of niet door
het maken van een scheiding van voldoende
breedte het brandgevaar voor een naburige
industrie kan vermeden worden.
De Voorzitter zegt, dat bij de toe
passing der hinderwet met het door den
heer Loopuyt gesprokene rekening zal
worden gehouden.
De heer De Groot zegt, dat hij veel
aan indirecte voordeelen hechtdaarom
heeft hij, waar hij anders wellicht een prijs
van f10 zou genoemd hebben, den lagen
prijs van f2.50 voorgesteld.
De heer Wittkampf vraagt, waar
hem als jong raadslid weinig van andere
plannen bekend is, of het niet mogelijk is
hem daaromtrent in besloten zitting eenige
mededeelingen te doen.
De Voorzitter, hoewel daartoe bereid,
zegt, dat hij liever deze zoo publieke zaak
openbaar behandelt. Slechts kan hij hier
zeggen, dat de raad besloten heeft voor-
loopig de grond aan de westzijde niet te
verkoopen een besloten zitting moet door
vijf leden worden aangevraagd.
Daar er geen vijf leden sluiting vragen,
blijft de zitting openbaar.
De heer P. Jansen merkt op, dat de
gemeente ook directe voordeelen bij den
verkoop heeft. Zooals reeds van bevoegde
zijde werd opgemerkt, ial zij jaarlijks min
stens f 45000 aan havengeld enz. beuren, ook
al heeft zij eernge kosten te maken bijv. voor
onderwijs (Hoogstens 130 kinderen zullen
aan het openbaar onderwijs ten laste komen)
dan zit er nog wel een voordeeltje van
f 10.000 in. Met beide handen handen moest
een gelegenheid als deze aangegrepen
worden, maar het blijkt, dat sommigen
haar weer met de voeten afstooten. Alleen
Schiedammers schijnen bezwaar te opperen
elders feliciteert men ons.
De heer Honnerlage Grete zegt,
dat er in de gedrukte stukken zoo weinig
te vinden is. Wat men nog weet, heeft
men uit een plaatselijk blad. Hij vraagt hoe
B. en W. tot den prijs van f 1.50 gekomen
zijn en of daarmede de werkelijke waarde
wordt aangegeven.
De Voorzitter zegt, dat B. en W.
niet gelijk staan met een interviewer van
een blad. Hij meent, dat mededeeling om
trent de prijs hier niet thuis behoort, maar
bij de artikelen aan de orde komt.
De' V o o r z i 11 e r, de algemeene be
schouwingen sluitend, zou nu eerst de
kwestie verkoop of erfpacht uitgemaakt
willen zien.
De heer De Groot zegt, dat hoewel
hij in beginsel voor erfpacht is, hij hier
iets wil opofferen in het belang van
de te verkrijgen industrie, die daar tegen
bezwaar heefthij vindt het onnoodig het
principe hier uit te maken.
De Voorzitter zegt, dat de heer De
Groot toch zelfs een erfpachtsprijs van 6 ct.
per cA. voor dif geval heeft genoemd.
De heer De Groot wijst op zijn voor
stel den verkoopprijs op f2 50 te bepalen.
De Voorzitter vreest, zonder uit
making der beginselkwestie, bij de beslis
sing over dat voorstel een onzuivere stem
ming.
De heer G o u k a merkt op, dat waar
alleen verkoop hier aanvaard wordt, een
principieel debat over erfpacht geen zin
heeft.
De Voorzitter constateert, dat dan
in dit geval allen voor verkoop zijn.
Het voorstel—De Groot, den prijs op
f2.50 te bepalen, wordt door de heeren
Gouka en Wittkampf ondersteund.
De Voorzitter zegt nu, hoe B. en W.
er toe gekomen zijn, den prijs van fl.50
te bepalen. Toen er sprake was van grond
aan de westzijde werd de prijs van f 1
genoemd. Maar toen de oostzijde ter sprake
kwam, hebben B. en W. opgemerkt, dat
zij er dubbel en dwars de te maken kosten,
ook voor de naburige terreinen, uit moesten
halen en den prijs op fl.50 bepaald. De
firma Smulders, ten slotte overtuigd dat
B. en W. geen ander voorstel aan den
Raad zouden doen, heeft daarin bewilligd.
De heer P. Jansen zegt, dat hoe meer
men de betrokken firma belast, hoe onvoor-
deeliger de exploitatie zal zijnhet te
geven land is niet veel meer dan een kik-
vorschenlandde ophooging zal nog wel
evenveel kosten. Nogmaals wijst spr. op de
voordeelen voor de gemeente.
Het voorstel—De Groot, den prijs op f 2.50
te bepalen, daarna in stemming gebracnt,
werd, zooals wij reeds meldden, met 16
tegen 4 stemmen verworpen.
Voor stemden de heeren Lagerwey, De
Groot, Gouka en Wittkampf.
De heer R i s verlaat de vergadering.
Het voorstel van B. en W. (verkoopprijs
f 1.50) werd, zooals men weet, aangenomen
met 17 tegen 2 stemmen, de heeren De
Groot en Gouka (applaus op de tribune).
De heer De Groot wijst op het con
tract met de Hoil. IJz. Sp. mij.
De Voorzitter gelooft niet, dat dit
aanleiding tot moeilijkheden zal geven. Ook
de polder Nieuw-Mathenesse zal wel geen
bezwaren in den weg leggen.
De voorwaarden van verkoop, vervat in
de artt. 1—4, worden aangenomen.
Bij art. 5 vraagt de heer De Groot
waarom hier de termijn van 8 jaren is
bepaald.
Ingevolge de nadere verklaring van den
Voorzitter besluit de raad de redactie aan
B. en W. over te laten.
De heer Brillenburg verlaat de
vergadering.
De heer Visser geeft nog eenige
nadere verklaring.
Artt. 5, 6 en 7 worden aangenomen.
Bij art. 8 vraagt de heer Honnerlage
Grete eenige inlichting omtrent de daar
bepaalde boete, die door den Voorzitter
worden gegeven.
Artt. 8 en 9 worden aangenomen.
Bij art. 10 zegt de heer Kranen, dat
de bepaling, de gemeente bij het te water
laten van schepen, alle vaste en drijvende
voorwerpen, op verzoek der firma binnen
24 uren moet verwijderen, wel eens moei
lijkheden zou kunnen opleverenhij wil
dat verwijderen ten koste der firma
brengen en het woord vaste" doen ver
vallen.
De heer Visser meent, dat de heer
Kranen het te ver zoekt; hier worden
hoofdzakelijk schepen bedoeld.
De Voorzitter zegt, dat met ïvaste"
voorwerpen de boeien worden bedoeld.
De heer Loopuyt stelt voor vaste" te
schrappen.
De Voorzitter vraagt dit aan de
prudentie van B. en W. over te laten.
Daartoe wordt besloten.
In antwoord aan den heer De Groot
zegt de Voorzitter nog, dat de firma niet
groote stoomschepen, maar in hoofdzaak
baggermachines bouwt.
Artt. 10 —18 worden aangenomen.
Het geheele ontwerp werd, zooais reeds
is gemeld, met algemeene stemmen aange
nomen.
Over deze eenstemmige aanneming van
dit voor onze stad zoo belangrijk voorstel
verheugen wij ons van ganscher harte.
Reeds al te lang was er verlangd een
industrie als hier bedoeld voor onze stad
te verkrijgen, om niet met beide handen
deze belangrijke aanvraag aan te vatten-
Dat de Raad daarbij een meegaandheid
heeft betoond, die in andere gevallen niet
aan den dag zou zijn gelegd, betreuren wij
niet. Meer toen dan het directe voordeel
voor de gemeentekas weegt toch het in
direct voordeel voor de ingezetenen dezer
gemeente, die reikhalzend naar zoo'n
faveurtje uitzien. Het is toch maar al te
waar, dat het terug winnen der vroegere
welvaart niet meer van de hoofdindustrie,
althans niet meer alleen, moet verwacht
worden, maar dat langs verschillende wegen
en metonderscheidene middelen moet worden
getracht door verbetering of uitbreiding der
bestaansbronnen nieuwen bloei en welvaart
aan onze gemeente te verzekeren.
Dat de komst van een fabriek met een
6- it 700-tal werklieden, die een wereld
vermaardheid bezit, daartoe krachtig zal
bijdragen, mogen wij wel verwachten. Met
vreugde begroeten wij dan ook 's Raads
besluit, dat onze stad vanaf de rivier een
nieuw en levendig aanzien zal geven en te
meer zal bevestigen het reeds vaak
gebezigde woord: Van de Maas moet het
heil komen.
BOXES LA SI).
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 26 November.
Aan de orde was de
Indische Begrooting.
Het debat over de heerendiensten werd
voortgezet.
Voor den heer Pijnacker Hordijk
blijft afschaffing der heerendiensten en
regling der drukkende dessadiensten eisch,
al vereenigt hij zich, in afwachting daarvan,
met den afkoop der vrijwillige heeren-
diensten. Ernstig bezwaar heeft hij echter
tegen de wegmoffeling van het hoofdgeld-
excedent.
Daarbij sloot zich de heer F o c k aan, die
uit de geschiedenis betoogde, dat het over-
schot van het hoofdgeld moet ^v®'"
besteed in het belang der inlandsen®
king, zijnde dit veeleer een werk®'!) j,®'
een eereschuld. Daarover zal hij
voorstellen van een amendement de jop
sing der Kamer uitlokken. Terugkop
de zaak der uitzending van Indisch.® .^ei'
tenaren, stelde hij met den heer Iff .^(1d
Hordijk een motie voor, de wensche y
uitsprekende dat aan de 10 pers°ne0J In'
dit jaar met goeden uitslag het
disch ambtenaarsexamen heaben jz
een vergoeding worde gegeven vö, oSt«h
reikosten naar Indië en een voor d®
van uitrusting. piot'®'
Tegen dadelijke behandeling dier j|ef5
zooals het in de bedoeling der voors
lag, maakten de heeren C r e m r
KarnebeekenVanRaalte b®z
zij achtten die beter op haar plaats ua.
te verwachten wetsontwerp. De ^air'l0otie
sloot met 65 tegen 13 stemmen de
op nader te bepalen dag te behand®
De heer Van VI ij men vroeg r
ringssteun voor hulp en credietbanke
bate der bevolking, ten einde den w
van vreemde oosterlingen tegen tenM
De heer C r e m e r, zich vereen o
met 's Ministers voorstel tot verd®
scnaffing der heerendiensten, betoogt; ^|l
de wijze waarop de Minister deze je
regelen, billijk is, tevens wat b®tr® fd'
besteding van het overschot van het f(jt
geld, omdat daardoor de inlander at
geholpen uit de algemeene kas. H®1 r„iii|f
moet toch besteed worden aan voor2'
in de behoeften der bevolking. d®
De heer T y d e m a n bespre®» g9l
afkoopbaarstelling der heerendiensten av®
eenige wenken omtrent de administr®-ti
regeling van dien afkoop bij ordon
daarbij aandringende op goede contro
afkoopsommen. -„jê'
De Minister verdedigde de ver®jete
ring, welke een equivalent is voor a jje
op de bevolking gelegde lasten en,t9od
thans zoover gaan als de financieel® t0®'rd'
gedoogt. De regeling der dessadiensten ter
door den gouverneur-generaal ernst'»
hand genomen. jgp
De heer Van Kol vraagt veHo1
minister van Buitenlandsche Zaken
mogen interpelleeren of de Regeerinf^
stappen wenscht te doen en jz
welke om een einde te maken aa j0gf
gruwelen van den Zuid Afrikaanschen °0. j„g
en in het bijzonder om verdere verdek
van vrouwen en kinderen door bong®f.
gebrek in de concentratiekampen te pt
komen. Het verlof werd verleend-
interpellatie zal gehouden worden ^g-
algemeene beschouwingen der Staa
grooting.
De Minister zeide in zijn v^uji«
beantwoording, dat een ernstig® 5 teu
wordt gemaakt van de eigendonosr®
der Minahassabevolking, gereleveerd 111
Kol's rede, die overigens wel in staat
juist wrok en haat tegen het Nederlan g
bestuur op te wekken. Ook is de Reg®
overtuigd van de noodzakelijkheid otn s^e(l,
te verleenen aan landbouwcredietban tjjo
De heer F o c k verdedigt nad®r^
amendement om den post zuitgaven 1
belang van de iniandsche bevolk>0|rOo'
bestrijden uit het hoofdgeld" uit de jjjjl
ting te behouden en daarmee uitte aff
dat het exendent en het hoofdgeld n|öafcS*
de schatkist moge gestort worden. G® ,,0jd-
halve heeft hij den post op f 1000 g®sS[,
De heer Cremer bestrijdt d®0 0gd®
die geen reden van bestaan heeft ni vari
een afzonderlijke post voor afschaffing .pt,
heerendiensten op de begrooting voor g
De heer Van Alphen brengt ve jjg
uit omtrent de meening der commis6,e\g0|,
verdeeld is. De meerderheid is van o0 Zp0ï
dat het niet aangaat den post thans
seling te doen verdwijnen. De mm"®'jeO
meent, dat de inlander meer heeft aan oi
van de regeering dan aan afzonde lP
potjes. De geheele commissie vindt h
ieder geval beter er een saemoriepo® (e
te maken door den post op f
stellen,
De minister van Koloniën, de heer ,jg
Asch van Wijck, vindt het ni®t0tgp,
zich met te groote kracht te verJ
maar hij meent toch het amende^
te moeten bestrijden. Door den aanl6,^ige'
irrigaties wordt voor de bevolking uR
meene middelen meer gedaan dan
afzonderlijke potjes bereikbaar is. ^alt|ng
regeering blijk geeft èn voor voor'zeereh'
dier werken èn voor afschaffing van
diensten gelden beschikbaar te stelle"'
men niet blijven hangen bij deze a«°
lijke administratie. Df0
De heer Fock verandert f 1000 10
memorie. peH
Het amendement-Fock wordt ve»"*'0
met 48 tegen 30 stemmen. r u 10
De heer Van Limburg St'
bespreeekt de nieuwe regeling, die n0
r*
