Tot zoover de inzender.
Laten we zien.
Om te bewijzen, dat de socialisten gods
dienst als privaakzaak beschouwen, zegt dr.
Van L., dat het socialisme in alle landen
menschen van allerlei godsdienstige richting
als aanhangers heeft, zoowel als atheïsten.
Nu wil ik wel bekennen, dat er Roomsche
socialisten zijn, menschen, die Roomsch
gedoopt, op Roomsche wijze aangenomen
zijn, maar of gezegde Roomschen echte,
practiseerende Roomschen zijn, menschen
aan wie de Kerk wat heeft, menschen die
uit en door het geloot als 't ware leven,
kortom van die degelijke, echt-Roomsche
kinderen der Katholieke Kerk. kom,
laat ik dr. Van L. eens vragen er in Schie
dam maar een dozijntje op te noemen. Kan
hij dat, dan nog zeg ikdie Roomsche so
cialisten kennen het a. b. c. der socialis
tische leer niet. Ik zal het aanstonds bewijzen.
Dr. Van L. zegthet citaat van Gsrhard
is niet van algemeene beteekenis, want
Gerhard is een vrijdenker.
Goed, goed, aangenomenGerhard is
geen gezag.
Ook Domela Nieuwenhuis mocht ik niet
noemen, want D. N. is anarchist. Aldus dr.
Van Ldie ook vraagt, of ik dat niet weet,
of dat ik opzettelijk socialisme en anar
chisme verwarde.
Dr. van L. laat mij dus kiezen tusschen
domheid en kwade trouw, maar ik accep
teer ze geen van beide.
Waarom
Wil dr. Van L. mij eens zeggen, wie de
ware socialist is Troelstra zegtmijn
partij, de S. D. A. P., is de ware socialis
tische, maar Domela Nieuwenhuis c.s. zegt
hetzelfde van zijn socialistenbond.
Wie heeft nu gelijk
De onpartijdige komt in het geval van
Van Lenneps ezel, die lag er toch zoo mooi
tusschen die twee schelven hooi. Of hij
neuriet
«Wist ik maar, wie ik kiezen kon.
«Jeanne, Jeannette of Jeanneton".
Maar komaan, ik wil dr. Van L. een
pleizier doenik wil zeggen de S. D. A.
P. is de ware sociatistische partij.
Wat die dus leert van den godsdienst,
zal het ware wel zijn.
Nu schieten we op.
En als ik er nog bijvoeg, dat toch zeker
Marx wel gezag is, dan valt dr. Van L.
mij zeker aanstonds bij.
Als ik dus zeg, hoe Marx over den gods
dienst denkt, dan weet de lezer hoe de
socialisten over den godsdienst denken.
Als de lezer onderstaande maar leest, heeft
hij en passant het bewijs, dat ik hem
boven beloofde, het bewijs van de stelling
dat een oprecht geloovige geen socialist
kan zijn,
«Hoe denkt vraag H. Gorten in Het
Volk van 28 Mei 1900 hoe denkt Marx
over de godoeid
«1. Hij houdt de >godheid voor een
droombeeld
«2. Dit droombeeld is ontstaan door de
«verkeerdheid van de wezenlijke wereld. De
«godsdienst is het verkeerde bewustzijn van
»de werkelijkheid, een bewustzijn verkeerd
«geworden daardoor, doordat de werkelijk-
«heid verkeerd is.
«Want in de werkelijkheid, in den staat,
«in de maatschappij, onderdrukken de men-
«schen elkander.
«In die onderdrukking had de mensch
een licht noodig, hij nam het licht van een
droombeeld."
Wel wat taai hoor ik den lezer zeg
gen en hij heeft gelijk. Maar Gorten
is de philosoof onder de socialisten. In elk
gevalMarx houdt den godsdienst voor een
droombeeld.
Stel je nu eens voor, dat een oprecht
geloovige Katholiek, die te goeder trouw
het socialisme aanhangt, dit leest, dan zegt
hij toch omraiddellijKweg met dat socia
lisme, dat mijn godsdienst een droombeeld
noemt.
Als de socialisten werkelijk godsdienst
als privaatzaak beschouwen, laten zij er
dan over zwijgenmaar dat doen zij niet.
Te pas en te onpas zijn zij er mee bezig.
Nu het taaie stukje van Gorter, een licht
verteerbaar van Troelstra.
Troelstra zegt in zijn «Wat willen de
Sociaal-Democraten op blz. 3«Toen
zich, uit andere diervormen, de menschen
langzamerhand hebben ontwikkeld
Alweer niet tegen den geopenbaarden
godsdienst hé Den godsdienst, die ons
leert, dat de mensch geschapen is door
God, naar Diens beeld en gelijkenisdat
van één menschenpaar alle andere menschen
afstammen, maar dat de eerste mensch
onmiddelijk uit Gods hand is voortge
komen.
En wat schreef Het Volk in zijn nummer
van 19 Nov. 1900?
Dit: «wij geven gaarne toe, dat de
socialistische wijsbegeerte niet vereenigbaar
is met een of ander theologisch stelsel".
M. a. w.niet vereenigbaar is met een
of anderen godsdienst, dus aan den gods
dienst vijandig.
Ziedaar mijn antwoord op dr. van L.'s
«ingezonden."
Klaar als de dag is het, dat het socia
lisme als stelsel contra den godsdienst is,
wat de socialisten ook beweren mogen.
Dat de socialisten er niet altijd rond
voor uitkomen, dat zij vijandig tegenover
den godsdienst staan, dat is waar, waar
zou het ook anders heen met hun zieltjes-
winnerij
Uw Medewerker.
8fcad&- en Gewestelijk Xieuws.
Schiedam, 8 Maart 1902.
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het Commissariaat van
politie: een sleutel, een wielband van een
kinderwagen, een kinderschoentje.
Terug te bekomen aan de volgende
adressen: een zakje, waarin portemonnaie
met geld bij P. v. Wamelen, Kreupelstraat
24; een gouden ringetje met granaatjes
bij H. v. d. Hoeven, Villastraat 2b een
portemonnaie met geld bij P. C. Poppezijn;
Ploegstraat 10een zwart kortnarig hondje
bij J. E. v. Riet, Nieuwstraat 29; een
rozenkrans bij M. v. d. Kraan, Dirkje
Meesterstraat 11 een metalen hondenhals-
band bij F. J. Hendriks, Broersveld drie
kwitanties bij wed. Hofmanj Houtstraat 7
een rozenkrans bij J. F. G. Duller, Hoog
straat 113; een pakje waarin een rijwijlas,
schroefsleutel en sabelkwast bij M. v.
Pinsteren, Singel 58; een fox-terrier bij H.
Spiekerman, Hoogstraat 141een kip bij
D. Zuidam, Grofbaan IIseen zilveren
theeleepeltje bij de Aschstaal.
Wij herinneren onze lezers, leden en
donateurs der afdeelmg Schiedam van den
Ned. R. K. Volksbond, aan de,vergadering
waarin de hoogeerw. heer mgr. Konings,
als spreker zal optreden, morgen (Zondag)
middag halt een in deOlficieren-Vereeniging
te houden.
Zooals uit achterstaande advertentie nader
blijkt, zal Woensdag 12 Maart a.s. des avonds
8 uur in ïMusis Sacrum" vanwege de Anti-
Revolutionaire Kiesvereeniging «Nederland
en Oranje" alhier, eene openbare vergade
ring gehouden worden, waarin ds. R. W. J.
Rudolph van Leiden als spreker hoopt op
te treden met het onderwerp; «De verhou
ding van de sociaal-democratie tot den
godsdienst, het huwelijk en den eigendom."
Gisteren-middag schopte een 13-jarige
jongen naar een anderen, met het gevolg,
dat de klomp van zijn voet, door een ruit
van B. Huijskes aan de Nieuwe Haven
vloog.
De schade bedroeg ongeveer 3 a. 4
gulden.
Heden.ochtend 71/* ure schrikte een paard,
bespannen voor een spoelingwagen en
bestuurd door den 17-jarigen J. v. L. aan
de Overschiesche straat van een gistwagen.
Door een zijsprong van het paard, werd
het lemoen van den wagen vernield en
werd het dier nog bijtijds gegrepen, zoodat
het niet op hol kon slaan.
Ongelukken hadden er niet bij plaats.
Heden ochtend ongeveer 8 ure werd de
spoelinghaler S. v. d. V. alhier door een
tweetal ambtenaren aangehouden, omdat
hij een paar flesschen jenever afkomstig
uit de branderij van den heer C. A. B.
verroerde, die niet door een biljet waren
gedekt.
Voor de betrekking van opzichter-teekenaar
bij de gemeentewerken te Vlaardingen
hebben zich niet minder dan 148 sollici
tanten aangemeld.
BOÏESLAID.
TWEEDE KAMER.
Zitting van \rijdag 7 Maart.
De Voorzitter, de heer M a c k a y wijdde
bij den aanvang der vergadering, nog onder
den indruk van de zooeven ontvangen
droeve tijding van het
overlijden van den Voorzitter
der Eerste Kamer,
den heer Van Naamen van Eemnes,
eenige woorden aan diens nagedachtenis.
Ook hij was, evenals de diepbetreureude
Fransen Van de Putte, gedurende lange
jaren lid der volksvertegenwoordiging. Het
was, zeide de Voorzitter, hier niet de plaats,
om .uit te weiden over de kennis en de
werkzaamheid van den ontslapenejop staat
kundig en ander gebied, maar^ hij achtte
zich verplicht, hier met een enkel woord
den man te gedenken die zooveel jaren een
werkzaam aandeel heelt genomen in het
politieke leven, en in wien ztjn familie een
iiefhebbenaend man en vader, het land een
goed en kundig volksvertegenwoordiger,
onze Vorstin een trouw onderdaan ver
loren heeft.
De minister van Waterstaat, de heer
Marez Oyens achtzicn verplicht namens
de Regeering te verklaren dat ook zij
geheel verkeert onder den mdrnk van het
«memento mon" dat uit den kring van de
beste staatslieden van Neuenand in deze
dagen ons toeklinkt. Ook deze Regeenug
heeft altijd zeer gewaardeerd de groote
kennis, talenten en onpartijdige leiding van
den Voorzitter der Eerste Kamer en met
den Voorzitter stemde de m.nister ten volle
in met de betuiging van leedwezen over
het gevoelig verlies dat de volksvertegen
woordiging en met haar het gansche land
geleden heeft.
Jachtwet.
Voortgezet werd hierop de beraadslaging
over de motiënHelsdingen en Passtoors
betreflende maatregelen in het belang der
landbouwers, die schade ondervinden door
het wild.
De heer Smidt keurde de motie
Helsdingen goed, die immers aileen ten
aanzien der jacht, niet der visscherij, de
wet wil herzien en wenschte het recht der
grondeigenaren op de jacht op eigen grond
te zien geconsolideerd.
De heer Okma keurde de motie—Hels
dingen af als ondemocratisch tegenover
den laudbouw, die weldra een vertegen
woordiging zal krijgen en te vaag en stelde
zijnerzijds een motie voor waarin aange
drongen wordt op milder toepassing van
artikel 26 der Jachtwet (het verleenen van
buitengewone machtiging) in het beiang
der cultuur der landgebruikers.
De heer VanWichen wenschte even
zeer vergemakkelijking der afkoopbaarstel-
ling van de heerlijke rechten, gelijk zulks
met de tienden het geval is en de lange-
bruikers meer de gelegenheid geven scha
delijk gedierte op hun grond te vangen en
te dooden, ook konijnen buiten den jacht
tijd. De motie— Helsdingen zwijgt van die
buitengewone machtiging, de motie—Pas
toors wil ze te ruim verleenen. Daarom
steunt spr. de motie—Okma.
De heer T y d e m a n verklaart de motie
Helsdingen te vaager wordt geen leiddraad
voor de wijziging in gegeven. Onbeperkte
vrijheid voor den gebruiker van den grond,
en het dooden van wild, is elders hernaal-
delijk beproefd, doch moest, juist in het
belang van den landbouw, worden opgege*
ven. Spreker erkent tot zekere hoogte de
urgentie van een partieele wijziging, wijl
de Jachtwet het stroopen onvoldoende
beteugelt, den wildstand niet voldoende
beschermt en ten 2e. onvoldoende waarbor
gen voor de bescherming van de landbouw
producten aan de eigenaars of pachters van
den grond een wijziging van de Jachtwet
reeds noodig maken. De onvoldoende wer
king van art. 26 moet ook hier, met het
oog op den landbouw, omzichtig te werk
doen gaan. Spr. erkent ae wenschelijkheid
van de afschatfing der heerlijke rechten.
De heer Kolkman geett toe, dat de
Jachtwet leemten bevat. De heer Helsdingen
generaliseerde eenter te veel, gedreven door
haat tegen de «groote heeren". De jacht
geeft aan velen een broodwinning en lang
met allen die jagen zijn «groote heeren".
Spr. jaagt zelf gaarne, doch weet niet wat
voor «groot-heerlijks" aan hem te zien is*
Het stelselHelsdingen zou het wild
geheel uitroeien. Het Duitsche stelsel ware
het best, met het systeem van schadever
goeding. De ingediende moties zullen het
beoogde succes niet bereiken. Spreker dient
een motie in, luidende: «De Kamer, van
oordeel, dat wijziging der Jachtwet noodig
is, en wettelijke voorschriften behooren
gemaakt te worden, spreekt zich uit voor
vergoeding van de schade, door het wild
veroorzaakt.
De heer A r n o 11 s sluit zich aan bij de
aanprijzing van het Duitsche stelsel.
De heer H e 1 s d i n g e n zei in zijn repliek,
waarbij hij zijn bezwaren en zijn motie
handhaatde, dat 't niet aangaat voor de
Kamer aan de Regeering aanwijzing te geven
betreffende de uitvoering der wet. Het be
treft hier geen partij kwestie,jjdaarom hoopt
spreker samenwerking in het belang van
de zaak.
Na nog eenig debat zegt de minister, de
heer De Marez Oyens, dat het stand
punt der Regeering van meet af aan was,
dat aan afschaffing aer Jachtwet zonder meer,
niet is te denken. Algeheele vrijneid zou
den kleinen landbouwer maar weinig baten.
Aan die wijziging moet voorafgaan een on
derzoek naar de beste regeling van den
afkoop van het heerlijk jachtrecht. De mini
ster verwijst naar het tiendrecht. Bij
wijziging zal een regeling van de schade
vergoeding steeds onvermijdelijk zijn.
Lte heer Helsdingen licht de woorden
«geest des tijds" uit de motie.
De heer Passtoors trekt zjjn motie
in evenzeer de heer Okma.
De motie van den heer Heisdingen
wordt verworpen met 35 tegen 29 stemmen
De motie van den heer Kolkman wordt
aangenomen met 59 tegen 4 stemmen.
Dinsdag komen de Militaire Wetten aan
de orde.
!>cüeepvaari.
Newcastle, 7 Maart. Aangekomens.s.
Holmside, van Schiedam.
Visscherij-berichten
Schiedam, 8 Maart. De door aanvaring
met het stoomschip Berlin gezonken bom
tSCIi 14 Vriendschap en Oefening, is gisteren
door de Nieuwe Berging Maatschappij gelicht,
naby de haven van Maassluis op het droge
gezet, gedicht en is daarna op de scheeps*
timmerwerf te Maassluis gebracht.
Burgerlijke ISuiiu.
Geboren: 5 Maart. Jacoba, dochter
van J. Veliekoop en J. Klos, Zalmstraat.
Overleden: 7 Maart- Maria Johanna
van Vooren, oud 14 jaar en 10 maanden»
Groeneweegje.
Ingezonden.
Mijnheer de Redacteur,
dan verwijs ik hem naar de onlmgs daarover verschenen
artikelen iu Hit Volk.
X) dankende voor de verleende plaatsruimte, teeken
ik mij met hoogachting
Uw Dnr.
Dr. J. van Leeuwen.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Velen zullen even als ik met belangstelling gelezei'
hebben bet stukje van N. N, iu uw geacht blad vau
gisteren, waarin hij zegt dat er fustjes voorzien va"
ongeschonden stedelijke garantie-etiketten in he
entrepot vafdeeling Buitenlandsche spiritus yvareo
opgeslagen.
Aangezien nu iedereen niet zoo op de hoogte Is
van de slioksche manieren van de etiketteu-manUeB'
waarmede N. N. echter schijnt vertrouwd te zijn» z°°
het voor de oningewijdeu zeer interessant zijn, iud'BD
hij ook eens wilde duidelijk maken op welke
dat schromelijk misbruik nu plaats heeft of plaats
kan hebben.
Ik vertrouw, dat N. N. zich niet zal onttrekke"
aan, ik zon haast zeggen, dien plicht om de sukke^
die zich door de voorstanders der etiketten laten n"B~
leiden, de oogen eens ferm en voorgoed te openen
Bsn VRIEND van WAARHsm-
