Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Tweede blad
25ste Jaar^.
Zondag 6 April 1902.
No. 7267.
Bureau Boterstraafc 50. Telefoon No. 85.
PBïiS VA5 DIT BLAD:
7oor Schiedam oer 3 maanden
Franco oer pos; door ceceei Nederland
Aizonderiiike Nummers
f 1.50
- 0.05
PB IJS DBB ADYKKTBMTIÊH:
Tan 18 regeis'; i ,f0.G0
Elke gewone regei meer -0.1G
Voor herhaaiae piaatsmg worden biilijka overeonKomsten
aangegaan.
U<<*1SJ1JSKA VKHZICHT.
5 April 1902.
De oorlog in Zuid-Afrika.
^r'desonderhandelingen
vrede, met een groot vraagteeken
arachter geplaatst, blijft nog steeds het
y. besproken onderwerp van den dag. De
t>nes erkent rondweg; dat de buitge-
aakte Boerendocumenten de kans op een
^ooals Engeland dien verlangt terug
erigen tot een minimum. Of het blad
^°®d ziet, zal vermoedelijk thans blijken,
^'erd dato 2 April uit Pretoria geseind,
1 het aan Schalk Burger en de andere
j* 0 der Transvaaische regeering ten
''genieste gelukt was zich met president
l*yn in betrekking te stellen, een bericht
°P dienzelfden dag uit Kroonstad verzonden
'bejdt, dat generaal De la Rey en diens
''herbevelhebber Kemp, president Steyn
'gezellen, zoodat op dit oogenblik de
Qrnaaraste civielen militaire autoriteiten
r Roeren te velde (Louis Botha, de opper-
e®Ve'hebber benevens de generaals De Wet
Reyers uitgezonderd) zich vermoedelijk
jj.'hs te zamen bevinden in of nabij
°°nstad.
R® Daily Mail bevatte een lang stuk
p haar particulieren correspondent te
'etoria, waarin gezegd wordt, dat de
erhandelingen hoofdzakelijk over de vol-
hat"19 Punlen zuhen loopen le den
Utn) waarop het zelfbestuur zal worden
sesteld, 2e de positie der Boeren na den
°g> 3e de verbanningsproclamatie, 4e de
"estie-kwestie en 5e tegemoetkoming in
k03ten van de Engeische regeering voor
eropbouw der Boerenhoeven. Nader
*ai hetzelfde blad een nieuw bericht van
oorlogcorrespondent te Kroonstad,
r'Q deze punten verder worden uiteen -
hu'1 60 verzoherd, dat de voorwaarde
a's altijd zal zijn »onvoorwaardelij ke
rgave", verzacht door de belofte van de
j^'hog eener verantwoordelijke regeering.
6 meeste organen der jingo-pers kun-
Ulti ïl°^ n°^ altlJc' n'et 'osmaken van de
^®'e, dat wellicht een algeheele onder-
P'ng der Boereu aanstaande is. Voor
1 13 de berg aan het barenZou 't ook
^aa' Weer een muis zijn.?
h e t o or 1 o g s t e r r e i n.
d d 8-Q te'eSram *an Kitchener uit Pretoria
R A-pril meldt
heraal Walter Kitchener (de broeder
K hen commandant-generaal) meldt uit
^"ekuil, in Westelijk Transvaal, dat hij
i Maart een collonne uitzondt op ver-
^enning naar de Hartrivier. Weldra ontdekte
J sporen van de vijandelijke kanonnen.
8 colonne vervolgde de Boeren acht
^y'en dwars door het struikgewas, toen
ZÜ he vlakte. Op dit oogenblik
-hen versterkingen op tegen de flanken
®r colonne, die verplicht was een verdedi
gde houding aan te nemen. Een hevig
gevecht onstond daarna. De Boeren werden
ten slotte aan $lle zijden teruggeslagen.
De la Rey en Kemp beproefden te vergeefs
de Boeren, die 1500 in getal waren, te
overreden, den aanval te hernieuwen, maar
zij hadden te veel geleden en trokken zich
naar het Noord-Westen en Zuiden terug.
De Engeische verliezen zijn ook belangrijk,
Een Engelsch detachement bood weerstand
tot alle mannen gedood of gewond waren.
De Australische moordenaars.
Over het vermoorden van Boeren door
Australische officieren verklaart een mede-
deeling van het ministerie van oorlog met
uiteenzetting van de bekende voorvallen,
dat tengevolge van een onderzoek in Januari
van dit jaar vijf oificieren door een krijgs
raad te Pietersburg zijn schuldig bevonden
aan het veroorzaken van, resp. aan mede-
plichtigneid van twaalf moorden.
De luitenants Handcock en Morant, schuldig
aan moord bevonden, zijn ter dood veroor
deeld. Dit vonnis is bevestigd en voltrokken.
Dezelfde officieren zijn ook beschuldigd van
het vermoorden van den geestelijke Hessc.
Ofschoon er een sterk vermoeden bestond
dat Handcock door Morant opgehitst, die
daad gepleegd heeft, zijn de bewijzen niet
toereikend geacht.
De meeste Londensche bladen spreken
over de terechtstelling van de Australische
officieren. De imperialistische Daily Chro
nicle zegtOngetwijfeld is er een afschu
welijke reeks moorden gepleegd. Kitchener
heelt zijn plicht gedaan door strenge onpar
tijdigheid te toonen. Zulke openbaringen
versterken natuurlijk het verlangen naar
vrede.
De Standard (Tory) betreurt de schan
delijke geschiedenis, maar zij hoopt, dat de
kolonialen niet haastig zullen oordeelen. De
Daily Mail (impar.) zegt, dat zij die in
Australië een zoo verkeerde agitatie zijn
begonnen, beter hadden gedaan te bedenken,
dat zulke straffen niet zouden opgelegd z ij n
als de misdaden niet onverschoonbaar war en
Aan de Times wordt uit Molbourn e
gemeld: De openbare meening, die eerst
het standpunt innam, dat de Boschveld -
karabiniers onrechtvaardig behandeld zijn
ziet de zaak nu anders in. De Argus
dringt er ernstig op aan, dat het departe
ment van oorlog overeenkomstig het verz oek
van de Times alle feiten bekend maakt.
Het kan daarbij rekenen op de sympathie en
den steun van de Australiërs.
De limes zegt in een artikel: Lord
Kitchener heeft niet geaarzeld, officieren
van zijn eigen leger wegens moord te
straffen gelijk hij Scheepers wegens moord
gestraft heeft De aanvoerders der Boeren
die daar zijn wij zeker van zulke
misdaden als het vermoorden van weerlooze
gevangenen evenzeer verafschuwen als wij
doen, zjjn er tot dusver nog niet in
geslaagd recht te doen tegen de bedrijvers
van zulke daden aan hun eigen kant.
Dit bewijst hoe weinig zij te zeggen hebben
over sommige mannen, die zij in naam
aanvoeren.
Fransche Boeren vrienden.
De schilders, beeldhouwers en graveurs,
die werk afgestaan hebben voor de inter
nationale loterij ten bate der Boeren, waren
Donderdag-avond te Parijs aan een gast
maal vereenigd. Herbette, lid van den de
partementalen raad, zat voor. Aan tafel
waren ook Pierson (consul-generaal van
de Z.-A, Republiek te Parijs) Beelaerts van
Blokland en van Haetten, vertegenwoordi
gende het hoofdbestuur in den Haag. Her
bette en Bergen, voorzitter van het hoofd
comité, spraken hun sympathie voor de
Boeren uit. De Hagenaars boden Herbette
een prachtigen krans aan van bloemen uit
Transvaal. De Korte (uit den Haag) Bee
laerts van Blokland, Van Haeften en Pierson
bedankten de Fransche kunstenaars voor
hun meesterwerken, waarvan de opbrengst
zal dienen om de vrouwen en kinderen der
Boeren te helpen. Aan alle Nederlandsche
vertegenwoordigers is een bronzen herin-
neringsmedailje geschonken.
Rhodes' testament.
Rhodes' testament stelt een groot aantal
studiebeurzen aan de hooggesctiool te Ox
ford in voor koloniale en Amenkaansche
studenten. Bij uiterste wilsbepahng in Zuid-
Afrika gemaakt, heeft Rnodes, na vermeld
te hebben dat de Duitsche Keizer het En
gelsch tot verplicht leervak heeft gemaakt,
in Duitsche scholen, vyfuen studiebeurzen
te Oxford ingesteld, zijnde vijf in elk van
de eerste drie jaren na zijn dood, tot een
waarde van 250 pond elk, gedurende drie
jaren toe te kennen aan studeotea van
Duitsche geboorte, aan te wijzen door den
üuitscnen Keizer. Rhodes zegt hierbij dat
een goede verstandhouding tusscnen Enge
land, Duitschland èn de Vereemgde Staten
den vrede der wereld verzekeren zal. Ea
zoo voegt hjj hieraan toe betrekkingen
die de opvoeding raken, zullen den band
versterken.
Amerika's onzijdigheid.
De Amenkaansche staatssecretaris Hay
heeft het geval betreffende het Engeische
remontekamp te Chalmette bij New-Orleans
ter zjjner kennis geöracht, verwezen naar
den Attorney-General om diens oordeel te
vernemen (voor zekere wettelijke punten.)
Naar men zegt, gelooft het departement
van buitenlandsche zaken, dat hetgeen te
Chalmette gebeurt, volkomen wettig is.
De regeeringen der Staten hebben geen
macht het te beletten.
De toestand in Spanje.
De regeering heeft het noodig geoordeeld
naar program voor de Cortes uit een te
zeiten. In een verklaring, welke heden zal
worden voorgelezen, verklaart de regeering
de medewerking van het parlement als
onmisbaar te beschouwen, tot de uitvoering
van haar program. Na een ernstig onder
zoek heeft de regeering besloten het decreet
betreffende de congregatiën te handhaven.
De Paus.heeft enkele opmerkingen gemaakt,
doch de regeering is besloten, de preroga-
tieve rechten van den staat te handhaven.
De regeering zal den Kamers een wetsont
werp aanbieden op de vereenigingen, waarin
de godsdienstige vereenigingen zullen opge
nomen zijn.
De regeering erkent dat het noodig is,
zoo spoedig mogelijk de Bankkwestie op t»
lossen. Te dien einde zal de minister van
financiën onmiddellijk een ontwerp indienen.
De regeering hoopt, dat bet zal zijn aan
genomen vóór het sluiten van de zitting.
De regeering zal hare aandacht samen
trekken op het sociale vraagstuk. Waar
het onmogelijk is, onmiddellijk een wetboek
van nijverheid aan te nemen, stelt de
regeering zich voor. verschillende wetten in
te dienen betreffende de verhoudingen
tusschen kapitaal en arbeid, ten einde de
conflicten tusschen patroons en arbeiders
uit den weg te ruimen.
De verklaring kondigt de instelling aan
van een departement, afhankelijk van het
ministerie van landbouw, bijzonderlijk gewijd
aan de sociale vraagstukken. De regeering
zegt voorts nog het noodzakelijk te achten,
dat aan de gemeentebesturen een groote
decentralisatie worde toegestaan. En zij
eindigt met den wensch uit te drukken de
belasting op de octrooien te zullen vermin
deren en veranderen.
In den Balkan.
De Neue freie Presse zegt, sprekende
over de bloedige botsing tusscnen Serviërs
en Arnauten bij Koiaspn, aan de Moute-
negrijnsche grens, dat men zich aan die
grens voorbereidt op een opstand, zooals
gewoonlijk in het voorjaar. Oiscnoon deze
opstand met als gevaarlijk bescnouwa wordt
voor de rust van den Balkan, hanaele
Oostenrijk en Rusland in overeenstemming.
Op aanbeveling van Rusland zijn verster
kingen gezonden naar de bedreigdepunten.
Oostenrijk zal waarscnijoiijk Servië uit-
noodigen zorgvuldig te waken aan de grens
en met dulden, dat gewapende benden
heentrekken naar de streek, waar de
opstand aau den gang is. Er zijn dus
voldoende maatregelen genomen oin het
gevaar voor een omwenteling te koeren
Een draadbericht uit Oeskjoeb meidt,
dat te Novibazar gewapende Arnauten zijn
samengekomen voor de woning van den
kaimakan. Zij protesteerden tegen de
terugroeping van den burgemeester naar
Constantinopel. De gisting onder de Tur
ken neemt toe. De Turksche overheid
heeft militaire voorzorgsmaatregelen ge
nomen om de christenen te beschermen.
Groote brand te Aew-Yersey,
Een verschrikkelijke brand heeft een
groot deel van New-Yersey, Atlantic City,
in de asch gelegd. 150 Bebouwen en 10
van de voornaamste hotels met de practnige
promenade van 5 mijlen lengte langs de
kust, zijn verwoest. De schade wordt op
5.000.000 gulden geschat. Er waren slechts
weinig logé s, daar het Seizoen nog met
begonnen was.
De brandweer had reeds dadelgk aha
NIEUWE SCHIEOAMSGHE COURANT
O
hen
