Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
26ste J aars.
Zondag 5 April 1903.
So. 7568.
EERSTE BLAD
kostelooze inentiiig enkerinêntins: lm potten
Het Loterijbiefje.
Bureau Boterstraat 50. -- Telefoon No. 85.
lü
OEFICIEELE BERICHTEN.
Kennisgeving.
De nieuwe Arbeidswet.
F eailleton.
(Slot volgt)..
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
PRIJS TAN DIT BLAD)
Voor Schiedam per 3 maandenf 1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.—
Afzonderlijke Nummers0.05
PRIJS DER ADTERTENTIËN:
Van 1—6 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billyke overeenkomsten
aangegaan.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
Gelet op art. 18 der wet van den 4den
December 1872 Staatsblad no. 134), tot
voorziening tegen besmettelijke ziekten
Brengen bij deze ter kennis van de
ingezetenen, dat ten huize ran den gemeente
geneesheer, den heer N. F. ELZEVIER
DOM, Lange Haven no. 98, driemaandelijks
en wel op deD eersten Dinsdag van elk
kwartaalop de gewone spreekuren ge
tegenheid zal bestaan tot
Schiedam, den 4den April 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
VERSTEEG.
De Secretaris,
WIJ TEM A.
De nieuwe Arbeidswet, die in vele ge
vallen voorziening brengt, waarin totnogtoe
niet door de wet was voorzien, bevat een
aantal goede zaken, die een werkelijke ver
betering beloven, wanneer de betrokken
bepalingen goed worden toegepast en op
eene richtige naleving der wet voortdurend
het oog wordt gehouden.
Het is ons niet mogelijk in een kort be
stek al het goede op te sommen, dat de
nieuwe wet bevat. Slechts op enkele voor
schriften, die bijzonder in het maatschap
pelijk leven ingrijpen en waarmede veler,
zullen gebaat zijn, willen wij de aandacht
vestigen.
Voor winkels geldt in de nieuwe wet
een arbeidsduur van 11 uur, die uiterlijk
te 9 uur moet eindigen.
Hoe vele bedienden zullen daardoor niet
gebaat zijn.
Nu worden maar al te dikwijls aan hun
Uit het Deensch van Tneodor Andersen.
2)
rir^.n steeds kwam Sörensen niet op-
hii ^n' i kellner was van meening dat
zon 'sscd'en den nacht bij zijne kennissen
hii u?,orbr®ngen, maar in ieder geval zou
hotel i?r Z1JD heengaan nog wel in het
kofier OUVsn> want dij had er zijn hand-
od d« g atei1, Tk liet mij een kamer
naar bol"™** vePdiePing geven en ging
Hah^aanoetu 7as natuurlijk geen sprake,
dot bed ed zat lk op den rand van
als ik mrt Pamzen. Wat moest ik doen,
moeten en^hH h"" |hS6r Söre"sen zou ont-
«"uilen Of i met w''de verkoopen
eens bii 7u-h missc,h'eu dad hij het niet
tsvergeefs 1-4 e" ^an was alle moeite
te laft 0ver een d*g zou het
J was het nummer uitgekomen,
arbeidsvermogen eiscben gesteld, die zij
niet kunnen inwilligen zonder aanmerkelijke
schade aan hun gezondheid te lijden. Een
lange arbeidsduur, slechts een paar malen
even onderbroken, om haastig hun maaltijd
te gebruiken, en vooral arbeid, tot laat in
den avond gerekt, moet zeer nadeelig wer
ken op de soms zoo zwakke gezondheid
van jeugdige personen. Voor hen zal de
nieuwe wet, indien zij aldus wordt aange
nomen, een uitkomst zijn en een redmiddel.
Maar ook de winkehers-zelven zullen voor
deel trekken uitde vervroegde winkelsluiting.
't Is inderdaad hoogst wenschelijk, dat
mensehen, die van den vroegen morgen in
de weer zijn, om hun levensonderhoud te
verdienen, tegen den avond een weinig rust
genieten. En niet rust alleen hebben zij
noodig, maar ook de tijd om hunne zaken
na te gaan, hunne handelskennis uit te
breiden, van het zoete familieleven te ge
nieten in den kring van hun gezin.
Als het publiek maar eenmaal voor het
noodzakelijk feit gesteld wordt, als het weet
dat het 's avonds voor het vastgestelde
sluitingsuur zijn inkoopen moet doen, zal
het zich gemakkelijk naar den nieuwen
toestand voegen, die allengs bij het geheele
maatschappelijk stelsel zal aansluiten.
Ook aan het particulier initiatief laat
de nieuwe wetgeving een ruim arbeidsveld
Immers aan de gemeenteraden wordt de
bevoegdheid gegeven, om voor jongens, meis
jes en vrouwen een algemeen aanvangsuur
vast te stellen en een vroeger sluitingsuur
dan 9 uur. Yoor mannen kunnen dergelijke
bepalingen worden gemaakt, hetzij voor
alle, hetzij voor sommige winkels.
Het zal natuurlijk op den weg liggen der
vereenigingen, die de belangen van den
winkelstand willen bevorderen, om deze zaak,
ernstig ter hand te nemen.
Wat bijv. in Duitschland is mogelijk ge
weest, zal ook in ons land mogelijk blijken
in den beginne kan wellicht eenig verzet
komen, omdat men niet voldoende inzicht
dan zou Sörensen het natuurlijk met aan
mij afstaan, en was het, zooals gewoonlijk,
met uitgekomen, dan wilde ik het met
meer hebben. Als hij er maar toe te
bewegen was, eenvoudig met het mijne te
ruilen! Ik zocht naar mijn nieuwe lot
daar viel mij in de gedachten, dat ik het
in den binnenzak van mijne overjas had
laten zitten, en die jas hing in de restaura
tiezaal. Ik wilde het gaan halen. Alles
was doodstil. Het was reeds over midder
nacht,. Ik liet mijne deur half open staan,
om straks mijne kamer terug te kunnen
vinden en sloop zoo stilletjes mogelijk de
lange donkere gang langs. Toen ik bij de trap
kwam, hoorde ik eene deur in het slot
vallen. Ik schrok - zou dat soms mijne
deur geweest zijn Zonder wederwaardig
heden bereikte ik de restauratiezaal, en
vond er mijne overjas, en zonder dat iemand
er iets van had gemerkt, sloop ik de trap
weer op. Maar nu kon ik mijne kamer
niet terugvinden de deur was dus inder
daad in het slot gevallenIk wist niet of
er aan den buitenkant een sleutel in het
slot stak. Voorzichtig luisterend trad ik nader.
Eindelijk zag ik een lichtschijnsel onder
eene deur door - en de sleutel stak in
heeft en schade vreest, dit alles zal echter
bij goede voorlichting en beter inzichtspoedig
ophouden.
Een andere belangrijk voorschrift in
Dr. Kuyper's Arbeidswet is de regeling van
het leerlingenwezen. Het bevat een aantal
bepalingen voor jongens en meisjes (jeugdige
personen beneden 17 jaar), die geen leer-
iingen-overeenkomst hebben gesloten, en
wel de volgende
Aan jongens en meisjes, die een inrich-
ting van vakonderwijs wenschen te bezoeken,
moet na 5 uur 's namiddags de daarvoor
noodige tijd beschikbaar worden gelaten.
(Art. 63).
Verplichtend is het bezoek, wanneer
in die inrichting onderwijs wordt gegeven
in het bedrijf, waarin de jongen of het meisje
werkzaam is
in de gemeente een of meer inrichtingen
bestaan, die aan de bij algemeenen maat
regel van bestuur te stellen eischen voldoen;
en waar de jongen of het meisje plaatsing
kan verkrijgen. (Art. 64).
Bij dezen maatregel van bestuur kan
worden bepaald, hoelang het bezoek ver
plichtend is. (Art. 72).
En nu de leerlingen. Op hen zijn de
genoemde bepalingen niet van toepassing.
Bij algemeenen maatregel van bestuur
kan worden bepaald, welke werkzaamheden
of welke soorten van werkzaamheden in
de daarbij aan te wijzen" ondernemingen
niet door een jongen of een meisje mogen
worden verricht, tenzij
a. als leerling of
b. na een diploma als gezel te hebben
verkregen. (Art. 18).
In zulk een onderneming mag een
leerling de bedoelde werkzaamheden niet
verrichten, tenzij hij een leerlingovereen-
komst heeft gesloten. (Art. 10).
Daarom moet o.a. worden bepaald
de duur der leerovereenkomst
of en zoo ja welke vergoeding aan den
ondernemer zal worden uitgekeerd
bet slot dat zou dus wel mijne kamer
zijn. Voorzichtig opende ik de deur ja,
daar brandde mijn licht maar wat was
dat? Aan beide wanden van de kamer
stond een bedin het eene lag een dame,
en uit dat eene bed klonk een luide schreeuw,
en mt het andere een nog hardere. Ik
vloog de gang weer op, sloeg de deur
achter mij toe en bleef toen onbeweeglijk
staan. Toen het alles echter een poos lang
doodstil bleef, ademde ik weer vrijer en trok
mijne schoenen uit. Het was en bleef weer
doodstil, in het hotel.
Na een poosje wilde ik opnieuw eene
poging wagen om mijns kamer te vinden
en sloop weer de duistere gang langs. De
eerste deur, die ik poogde te openen,'had
een sleutel aan den buitenkant. Het scheen
echter, dat het daar binnen geheel donker
was. Maar het was immers zeer goed mo-
gelijk, dat de tocht, die de deur in het
slot had geworpen, ook het licht had uitge
blazen. Zachtjes sloop ik naar het bed om
te voelen of het leeg was. Op eenmaal
hoorde ik luid roepen: »Wat drommel,
wie zit daar aan mijn gezicht te malen 1"
lk wierp van schrik een stoel om, viel
in de gang over mijn eigen voeten, stond
de duur van den proeftijd, gedurende
welke elk der partijen schriftelijk aan de
wederpartij de overeenkomst kan opzeggen
(uiterlijk 3 maanden)
in geval de leerling bij den ondernemer
zal inwonen en hij voor huiselijke diensten
mag worden gebezigd, de uren welke per
dag aan opleiding moeten worden besteed.
(Art. 22).
Voor een gemeente of voor een bepaald
gedeelte van een gemeente of voor meerdere
gemeenten stellen Ged. Statencommissies in,
die elk leerlingencontract moeten goedkeuren.
Zij kunnen op verzoek van den leerling,
den persoon, die hem in rechten vertegen
woordigt, of den aannemer, het contract
ontbinden, en kunnen, indien de onder
nemer geen goede opleiding geeft aan een
of meer leerlingen, of, indien hij als persoon
geen genoegzame waarborgen oplevert
tegen gevaar voor de zedelijke ontwikke
ling van een of meer leerlingen, dezen de
bevoegdheid om leerlingen te hebben ont
nemen. (Art. 42, 60, 59).
De ondernemer is nl. verplicht, zooveel
in zijn vermogen is, den leerlingen m
het overeengekomen vak te onderrichten,
maar moet ook op het zedelijk gedrag van
den leerling toezicht houden. (Art. 32.)
De commissies geven bovendien tweemaal
per jaar gelegenheid aan de leerlingen,
wier leertijd geheel of voor s, 8 verstreken
is, en voorts aan andere personen, die zich
daartoe aanmelden om een examen af te
ieggen (art. 55)zij kan zelf het afne
men of het door deskundigen laten doen (art.
56)wie slaagt krijgt een diploma en den
titel van gezel (art. 57).
Zijn eenmaal de vakken en ondernemin
gen aangewezen, waarm het leerlmgenstel-
sel moet worden toegepast, dan wordt van
het hoofd of de bestuurder van zulk een
onderneming geeischt, dat hij een diploma
van gezel heeft. Anders mag hij niet als
hoofd of bestuurder optreden en als zoodanig
geen leerlingen-overeenkomst sluiten. Uit-
zoo gauw mogelijk weer op en sloop
daarna met de overjas over den arm en de
laarzen in de hand tot aan de trap, waar
ik mij nederzette en overdacht, wat mij
overkomen was. Twee eerzame dames
haa ik aan het schrikken gemaakt, een
vreemden man in het aangezicht gegrepen
en nu zat ik, zonder mijne kamer te
kunnen vinden, op een trap. Binnen wei
nig tijd zou waarschijnlijk het geheele
hotel op de been zijn en zou ik als inbre
ker worden meegevoerd en dat alles
om de wille van zoo'n ellendig lot I Maar
wacht eens daar viel mij juist in
de man, wiens gezicht ik in het donker
had betast, had in een half Deensch, half
Zweedsch dialect gesproken zou hij soms
Sörensen zijn geweest? De hemel zijdank.
Ik begon mij nu weer beter in mijn lot te
schikken.
De uren gingen voorbijde morgen
begon aan te breken, en ik zat nog altijd
op de trap. Nu echter, nu bet bijna ge
heel dag was geworden, wilde ik nog
eens beproeven, of ik mijn eigen kamer
niet kon vinden.
