katholieke kerk geluk. Want een waardiger i
opvolger kan onzen diepbetreurden paus j
Leo XIII niet geschonken worden dan zij
in den patriarch van Venetië gekregen
heeft. Ik ben zijn vertrouwde geweest)
jarenlang, en al dikwijls voorspelde ik
mij-zelf, dat hij nog eens tot den hoogsten
post in de katholieke kerk zou geroepen
worden
«Hebt u ook zijn familie van nabij
gekend
«Zeker. De vader van kardinaal Sarto
was deurwaarder van de gemeente zijner
inwoning. Zijne moeder stierf een jaar
of tien geleden. Haar dood was een
harde beproeving voor het kinderlijk ge
moed. Jozef was toen, ais ik mij wel
herinner, juist tot kardinaal benoemd."
«Heeft Z. H. nog broeders of zusters
«Ja, het was een gezegend huisgezin.
Een broeder van den Paus diende vroeger
bij de ltaliaansche karabiniers. Thans is
hij handelaar in wijnen te Mantua. Dan
heeft de Paus nog vier zusters. De
beide oudste Maria en Rosa woonden bij
hem te Venetië. Een derde is te Salzano
gehuwd met den koster der parochiekerk.
U moet weten, dat Jozef Sarto daar in
1867 pastoor is geweest. De jongste zuster
is gehuwd met een herbergier te Riesi
in het bisdom Treviso, waar de wieg van
den nieuwen Opperherder heeft gestaan."
Verder deelde pastoor Stratimirovic ons
nog vele intieme bijzonderheden uit het
leven van zijn vriend mede, bijzonderheden,
die hem deden kennen als een man, wiens
deugden geëvenaard worden door zijn veel
zijdige geleerdheid.
Het Giornale d' Italia bevat de volgende
bijzonderheden, welke een eigenaardig licht
werpen op de verhouding van kardinaal
Sarto tot het ltaliaansche HofDe laatste
maal, da; de koning van Italië te Venetië
vertoefde, te weten de vorige maand, ging
mgr. Sarto hem een officieel bezoek
orengen. De Koning had last gegeven,
dat men den kardinaal vóór alle andere
autoriteiten tot hem toe zou laten. Maar
toen mgr. Sarto aankwam, bevond zich
juist de prefect der stad bij den Koning.
De kardinaal wachtte daarom in de anti
chambre en onderhield zich allerminzaamst
met de aanwezige generaien, admiralen en
andere hooggeplaatste personen. Spoedig
deed de Koning hem evenwel ontbieden
en voerde met hem een hartelijk gesprek.
Toen mgr. Sarto heenging, deed de vorst
hem uitgeleide tot aan de deur.
Omtrent de slotplechtigheden na de
Pauskeuze meldt de Tijd het volgende
Nadat het conclave door den maarschalk
was onsloten, begaf hij zich, vergezeld van
zijn staf, naar de hertogzaal, waar de Paus
op zijn troon zat, omgeven door het H. College.
De maarschalk werd door den Paus ont'
vangen en drukte daarbij zijn gevoelens van
trouw en aanhankeiijkneid uit voor den
nieuwen Paus.
Nadat de maarschalk den Paus de
voeten had gekust, begaf Z. H. zich naar
de Sixtijnsche kapel, waar de edelwachten
en Zwitsers stonden geposteerd en den Paus
het militair saluut brachten. Na bekleeding
met de voorgeschreven plechtgewaden,
ontving de Paus de huldiging van het
H. College en verleende audiëntie aan de
voornaamste grootwaardigheidsbekleeders
van het Hof.
Ten 6 uur werd de Paus met luide
juichkreten gehuldigd door alle personen
die sedert de sluiting van het conclaaf
daarbij waren geëmployeerd en waartoe
behooren vele prelaten en beambten. De
Paus trok zich toen terug in zijne voorloopige
residentie in afwachting van het ontzegelen
der vertrekken, die door Leo XIII zijn
bewoond geweest.
Een menigte werklieden begonnen toen
de afsluiting weg te breken, teneinde de
normale communicatie tusschen de verschil
lende deelen van het Vaticaan weer te
herstellen. Kwart over zes begonnen de
kardinalen en hun gevolg het Pauseljjk
paleis te verlaten.
In dato 5 dezer wordt nog aan den Tijd
geseind
De kardinaal-vicaris heeft doen afkondigen,
dat er morgen (Donderdag) een Te Deurn
zal gezongen worden in alle kerken van
Rome.
Men verzekert, dat de Paus den naam
van Pius aanvaardde ter gedachtenis aan
het feit dat Pius VII te Venetië gekozen
werd.
Toen men na de Pauskeuze kardinaal
Sarto vroeg, welken naam hij wenschte te
dragen, antwoordde hij: «Vertrouwend op
de hulp der Heiligen (onder de Pausen die
Pms heetten, telt men meerdere heiligen)
neem ik den naam aan van Paus Pius X.
Nog werd gisteren uit Rome gemeld
De Paus heeft de heeren van de anti
chambre in hun ambten bevestigd. Hij houdt
als lijfartsen dr. Lapponi en Bisleti. De
majordomus mgr. Cagiano di Azevedo zal
eveneens worden bevestigd.
Te Venetië weid de tijding der Pauskeuze
van mgr. Sarto met groote geestdrift
ontvangen. De plaatselijke bladen gaven
extra-edities uit met portretten en levens
bijzonderheden van den gekozene. De
klokken van alle kerken luidden.
De Macedonische kwestie.
De berichten uit Macedonië in de laatste
twee dagen te Constantinopel ontvangen,
zijn verontrustendmen vreest, dat de be-
weging van tuchtelooze benden op grooter
schaal gaat beginnen, Maandag-ochtend zjjn
er op den spoorweg tusschen Saloniki en
Monastir, een Duitsche onderneming, twee
dynamietaanslagen gepleegd. Daarbij zijn
twee seinhuizen vernield eD eenige einden
spoor weggeslagen op punten bij het
station Sorovits. Volgens een bericht bij
de Porte ingekomen, heeft zich een bende
van 200 man in het district Egri-Palanka
vertoond. De telegraaf is doorgesneden in
de buurt van Isjtip. Een telegram van
Hoessein Hilmi-pasja meldt, dat drie Moha-
medaansche dorpen in het district Monastir
door Bulgaarsche oproerlingen aangevallen
en verbrand zijn. Dit schijnt het begin van
een algemeenen opstand. In regeerings-
kringen zegt men, dat er reeds uitgebreide
maatregelen genomen zijn en men hoopt,
dat het oproer in enkele dagen de kop
ingedrukt zal wezen.
Een draadbericht uit Saloniki in dato 5
Augustus meldt nog. Van daag is met een
bijzonderen trein een bataljon van Wodena
naar Saroedsj afgezonden, waar drie Bulgaar
sche benden verschenen zijn. Verdere ver
sterkingen zijn naar Jenidje en Kiljtsk
vertrokken. Hier worden uit Kassowa zes
batajons verwacht, waarvan er vijf naar
Monastir gezonden werden.
De Turksche bladen melden de oprichting
van bijzondere commissies die den admini
stratieven, juridischen en financieelen
toestand moeten onderzoeken van de
verschillende wilajets in Anatolië.
Uit het Australische parlement.
Het Australische Bondsparlement heeft
een wet aangenomen, waarbij verboden
wordt sterke drank in Britsch-Nieuw
Guinea in te voeren of daar te stoken.
Hevige brand te Armenak.
In de stad Armenak, in het Turksche
wiiajet Adana, heeft een hevige brand 400
winkels, 60 huizen, 2 karavaanserails, een
medresseh en een moskee vernield. Onder
de bevolking heerscht bittere nood en er
is een comié tot hulpverschaffing ingesteld
Hoogverraad te Kaapstad.
Het gewezen Parlementslid voor Colesberg,
Van der Walt, onlangs in de Kaapkolonie
teruggekeerd, is naar de rechtbank te
Colesberg verwezen onder aanklacht van
hoogverraad.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 6 Augustus 1903.
Door de commissie van gemeentewerken
is het leggen van het riool van af de
Schoolstraat tot aan de Westerkade met de
Mauritsstraat na onderhandsche inschrijving
gegund aan de firma B. Westhuis Co. alhier.
De levering der cementbuizen is bij
deze aanbesteding buitengesloten, wijl deze
door de gemeente geleverd worden.
In een logement alhier is aangehouden
de 26-jarige koopvrouw A. R., gesignaleerd
in het Alg. Politieblad wegens een vonnis
van het kantongerecht tot fl boete.
Zij heeft de boete betaald.
Gisteren-avond laat heeft de politie een
einde gemaakt aan een vechtpartij op een
logger, liggende in de Buitenhaven, door
den aanstoker daarvan tijdelijk van boord
te verwijderen.
Een Rotterdamsch werkman heeft bjj
de politie aangifte gedaan, dat hij aan de
Buitenhaven werd mishandeld door een
Schiedammer, nadat deze hem tevergeefs
om een sigaar had gevraagd.
De dader is bekend.
doch ook hier is, voor zoover bekend, niets
ontvreemd. Twee geladen geweren, die bij
het bed stonden, liet de inbreker onaange
roerd de op de tafels in beide kamers
staande nachtlichten blies hij uit.
Gister-namiddag lag in de spoorweg'
haven te Feyenoord het groote ijzeren
Rijnschip Wilhelm \alenda in lossing o»
eene lading zware pijpklei over te laden
in het sts, Ariadne.
Plotseling begon het ijzeren Rijnschip te
kraken, de werklieden maakten zich intijds
uit de voeten. Het schip brak in tweeën
de achter- zoowel als de voorsteven ging
naar boven en de lading hield de beide
stukken omhoog. Een uur later sloegen beide
stukken achterover en verdwenen in de
diepte. De schipper en zijn gezin waren
tijdens het accident afwezig. Alleen de
masten steken nog boven water.
Pio Centra.
Pio Centra, de eerste kamerdienaar van
wijlen Z. H. Leo XIII, gaat het Vaticaan
verlaten. Centra had reeds aanstonds bij
het overljjden van zijn doorluchtigen meester
zijn besluis te kennen gegeven, om uit
Rome te vertrekken, doch eenige kardinalen
gaven den trouwen dienaar, die vooral in
de dagen van 's Pausen ziekte, blijken
heeft gegeven van bewonderenswaardige
toewijding, in overweging op het Vaticaan
te blijven. Centra hield zich echter aan zijn
besluit. «Ik zou mijn tweeden meester niet
zoo goed kunnen dienen als mijn eersten",
zeide hij «en indien ik dit wèl deed, zou
ik mjj-zelven een verwijt maken, dat ik
mijn eersten meester niet nog beter
gediend had".
Heden-ochtend 9 ure is schipper Frans
Zoetmulder, toen hij aan boord van zijn
lichterschip Adriana in de Voorhaven een
wrijfblok naar binnen wilde halen, voorover
van zijn schip gevallen en terecht gekomen
op een vlot balken aat daar lag.
Aanvankelijk bewusteloos, kwam hij
weer spoedig bij, maar kiaagde toen over
inwendige pijn, terwijl zijn mond met bloed
beloopen was.
Kort daarna is hij met zijn schip naar
Rotterdam vertrokken, waar hij zich onder
geneeskundige behandeling zou stellen.
Niettegenstaande het menigvuldige uit
baggeren van de Schiedamsche Schie, achter
Overschie, gaat er geen dag voorbij, of er
zitten schepen en stoombooten aan den
grond en wordt de vaart gestremd, zoodat
men moet wachten op meer water, om los
te komen en door te kunnen varen.
Door de politie te Rotterdam is proces
verbaal opgemaakt tegen den bootwerker
J. B., wonende in de Gouvernestraat, die
aan boord van het stoomschip Orosco twee
andere bootwerkers belemmerde te werken
omdat zij bij de jongste staking niet staakten.
Op de boerderij van B. J. Barendrecht
aan den Katendrechtschen Lagendijk te Rot
terdam is ingebroken. Eerst heeft de inbreker
getracht door het privaat naar binnen te
omen, doch de deur daarvan was van
uiten stevig met hangsloten, zoodat deze
toeleg mislukte. Daarna is hij door den stal
m huis gekomen, maar bet aanslaan van
den hond en zijn loopen op den zolder
wekte den bewoner waarop de dief over
het erf een goed heenkomen zocht zonder
iets ontvreemd te hebben.
Vermoedelijk de zelfde inbreker heeft
toen een bezoek gebracht aan de naastge
legen boerderij «Stadwijk" van 3. Blok,
aan den Katendrechtschen Lagendijk no.
134. Hier is hij binnegekomen door een
raam op te schuiven en daardoor naar
binnen te klimmen in de kamer van de
kinderen. Uit deze kamer begaf hij zich in
die waar de bewoner met zyn vrouwsliep,
BINNENLAND.
De Pauskeuze.
Men seint ons uit den Haag
De Regeering beantwoordde het bericht
van den zaakgelastigde van den H. Stoel,
mgr. Giovannini, over de Pauskeuze, met
een brief van dankbetuiging en gelukwensch.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden schonk
aan de Vereeniging voor Wijkverpleging te
Rotterdam, ah blijk van belangstelling een
som van f100, door bemiddeling van het
comité der Fancy-Fair.
Aan den Minister van Binnenl. Zaken is
onderworpen de vraag of de te 's Graven -
hage tot lid van den gemeenteraad gekozen
Van PijieD, die letterzetter is ter Lands
drukkerij, wanneer hij in zijn werktijd (van
7 uur s morgens tot 7 uur 's avonds met
schaftijden), de raadzittingen moet bijwonen,
zijn weekloon ten volle zal blijven genieten,
dan wel of de uren van afwezigheid, ter
vervulling van zijn mandaat, daarvan afge
trokken zullen worden.
Naar wordt medegedeeld, wenscht de
minister van Oorlog de te benoemen com
missie tot herziening van de militaire ad
ministratieve voorschriften bij hare voor
stellen vrij te laten, behalve dat de inwen
dige administratie bij de korpsen moet
vervallen, waardoor alle legeruitgaven onder
rechtstreeks toezicht van de Algemeene
Rekenkamer komen.
Men zal zich herinneren, dat dit punt ten
zeerste door de veertienton commissie werd
aanbevolen.
Het Utr. Dbl. schrijft
Het Volk bevatte onlangs een uitvoerig
stuk van een reserve-sergeant der infanterie
te Utrecht, waarin medegedeeld werd, dat
deze officier een milicien, die zwak en
vermoeid was, opzettelijk meer arbeid had
laten verrichten dan noodig was en hem
zelfs getrapt had.
Van verschillende zijden is er toen ernstig
op aangedrongen, dat een onderzoek naar
die feiten ingesteld zou worden.
Wij vernemen thans, dat bedoeld onder
zoek heeft plaats gehad, en dat de betrokken
luitenant disciplinair gestraft is met arrest,
terwijl hij bij de jongste tbevorderingen
voor den rang van le luitenant is gepasseerd.
Het soc.-dem. wetsontwerp tot in over-
weging nemen van een voorstel tot
grondwetsherziening, gisteren by de griffie
der Tweede Kamer ingediend, heeft naar
Het Volk meldt ten doel
lo. voor de Staten-generaal, de Prov.
Staten en den gemeenteraad het algemeen
kiesrecht in te voeren
2o. alle belemmeringen tegen het actief
en passief vrouwenkiesrecht uit de grondwet
weg te nemen
3o. invoering der evenredige vertegen
woordiging mogelyk te maken en
4o. de Eerste Kamer te vervangen door
het referendum (de volksstemming).
Om dit doel te bereiken, moeten 64
artikelen der grondwet gewijzigd worden of
