Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
tweede blad.
26ste Jaarg.
Zondag 27 September 1903.
No. 7711.
Roemeen overzicht.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
PB US TAN DIT BLAD:
'oor Schiedam per 3 maandenf 1.50
franco per post door geheel Nederland - 2.
Wonderlijke Nummers- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIE*»
Van 16 regelsO.GC
Elke gewone regel meer-0 10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
26 September 1903.
De Macedonische kwestie.
6 meeste berichten door de Weener
agbladen uit Konstantinopel en Sofia ont-
vangen) bevestigen, dat er eenige ontspan-
n,ng is in de betrekkingen tusschen Turkije
en Duigarije.
o'flcieele kringen te Konstantinopel
Wordt de toestand kalmer iDgezien. Ook de
erichten uit Bulgarije toonen eenige ont
manning. Allen schijnen te wachten op de
uitkomst van het aanstaande bezoek van den
saar aan keizer Frans Jozef. Daarna,
gelooft men, zal de toestand op.de een of
andere manier verbeteren.
Intusschen blijft men in de Bulgaarsche
r®geeringskringen vrij pessimistisch gestemd.
G«neraal Penof heeft aan Ali Feroek Bey
verklaard, dat Bulgarije niet gelooven kan
aan de oprechtheid der voorstellen van de
orie, zoolang de Turksche troepen niet
zyri teruggetrokken van de grens.
Aan de Times wordt uit Sofia gemeld:
De omstandigheid dat de Sultan zijn Mace-
donisch hervormingsplan nog achterwege
houdt, zoodat voorshands slechts mondelinge
mededeelingen over het plan gedaan zijn,
verergert Bulgarije's wantrouwen in de
oprechtheid van des Sultans bedoelingen.
Velen gelooven, dat het den Sultan slechts
^e doen is om tijd te winnen en zijn oorlogs-
'ogstoerustingen te voltooien, vandaar dat
ook Bulgarije zijn toebereidselen blijft nemen
°m gereed te zijn als er iets gebeurt.
Een olficieel bericht in de Turksche
bladen van gisteren kondigt de vorming aan
van een commissie, samengesteld uit Khu-
enssi Bey, voorzitter van het gemeente
bestuur van Saloniki, en een afgevaardigde
van elke christen gemeenschap uit Roeme-
bë, te weten een Bulgaarschen, een
Servischen, een Griekschen en een Wala-
cbijschen. Voorzitter van de commissie is
Dilmi Pasja, inspecteur-generaal van de
^ilajets in Roemelië.
De gemengde commissie, die naar de
Dorte thans verzekert aan het werk
Saan zal om Hilmi-pasja bij te staan in de
Uitvoering der hervormingen in Macedonië,
Zou uit Turken, Bulgaren, Grieken en zelfs
uiannen van anderen landaard bestaan,
utaar in welke verhouding de commissie
sarnengesteld zal zijn, zegt de Porte niet.
Er zouden voorts bevelen uitgevaardigd zijn
aan de burgerlijke en de militaire overheid
betreffende den wederopbouw van de dorpen
het terugbrengen der uitgewekenen naar
bunne haardsteden. Daartoe zal de wall van
Adrianopel met instemming van de
Dulgaarsche regeering, naar men verwacht
last ontvangen om zich rechtstreeks in
Verbinding te stellen met den prefect van
Doergas.
De Rumeensche regeering heeft verschei-
bene Bulgaren uit Bukarest verwijderd, die
verdacht werden met de Macedonische
opstandelingen te heulen. Rumenië is het
met Oostenrijk en Rusland eens om alle
pogingen aan te wenden om den oorlog in
den Balkan tegen te gaan.
In antwoord op een brief van den
(anghcaanschen) aartsbisschop van Canter
bury, die de aandacht van den premier
vestigde op de toenemende bezorgdheid in
de Engelsche kerk en den wensch dat niets
moge worden verzuimd, waardoor het lijden
der bevolking van Macedonië zou kunnen
verminderen, heeft Balfour verklaard de
gevoelens van afschuw en verontwaardiging
te deeien, door de laatste gebeurtenissen
in den Balkan gewekt. Hij verklaart, dat
als op uitvoering van het Oostenrijksch-
Russische schema van hervormingen met
ernst door de Porte was aangedrongen en
de betrokken bevolkingen hadden het
openhartig aanvaard, der wereld de gruwelen
zouden zijn bespaard, die sedert dien zijn
voorgevallen. Hij zegt te hopen, dat de
inmenging in het vraagstuk bestaan zal in
een voortgezette samenwerking van Oosten
rijk en Rusland, versterkt door den steun
der andere onderteekenaars van het verdrag
van Berlijn.
Reuters bureau te Londen heeft verno
men, dat O'Conor last ontvangen heeft aan
de Porte te verklaren, dat noch Turkije
noch Bulgarije eenigen steun van Engeland
verwachten mag bij een openlijk of geheim
verzet tegen de uitvoering der hervormingen,
welke reeds zijn afgekondigd. Naar de
meening der Engelsche regeering zijn die
hervormingen het minimum van wat ver-
eischt wordt en de stappen die gedaan zijn
om er gevolg aan te geven, zelfs bij alle
toegevendheid met het oog op het moeilijke
van den toestand, jammerlijk onvoldoende;
vluggere en doortastende maatregelen zijn
noodig dan totnutoe door de Turksche
overheid zijn genomen. De Bulgaarsche
regeering heeft een overeenkomstige aan
zegging gekregen.
Naar luid van een telegram door het
Turksche gezantschap te Parijs openbaar
gemaakt, hebben de Turken bij twee
botsingen met benden 94 Bulgaren gedood,
waaronder twee hoofden van benden.
Velen in de districten Monastir en Fiorina
hebben zich onderworpen.
De toestand in Servië.
De toestand in Servië blijft over het
geheel vrij kritiek, getuige weer het vol
gende opzienbarend bericht uit Belgrado:
Marian Velkovitch, onlangs voor Piorot
gekozen als afgevaardigde (van de uiterste
radicalen) is met een revolver doodgeschoten.
Het was een wraakneming.
Aan de Kölnische Zeitung wordt uit
Belgrado gemeld Daar de gematigd radi
calen als betrekkelijk sterkste partij in de
Skoepsjtina de hulp van de eigenlijke radi
calen niet kunnen missen, zal men trachten
zoo spoedig mogelijk de geschilpunten tus
schen de beide partijen die haast uit
sluitend persoonskwestiën zijn uit den
weg te ruimen. Vandaar dat de radicalen
reeds tegen Zondag tot een partij vergade
ring opgeroepen zijn, terwijl de Skoepsjtina
pas Dinsdag bijeenkomt.
Men hoopt de gematigden tevreden te
kunnen stellen door de benoeming van
Pasits en Woeïts tot gezanten te Petersburg
en Parijsde uiterste radicalen zullen eenige
ministerieele portefeuilles krijgen.
Oostenrijks leger.
Het Huis van Afgevaardigden te Weenen
heeft gisteren na een luidruchtige beraad
slaging een motie van Placzrk aangenomen,
waarin intrekking wordt verlangd van de
ordonnantie des ministers van oorlog betref
fende het onder de wapens houden der
soldaten van het derde jaar.
Rusland in Azië.
Uit Tokio verneemt de Times, dat de
Russische gezant naar Porth-Arthur ver
trokken ismen beschouwt dit als een
gunstig teeken voor het behoud van den
vrede. De Russische gezant in Korea heeft
geklaagd over de rooverijen door Chineezen
te Jongkampo bedreven. De Koreaansche
regeering antwoordde, dat de Russen die
zelf maar beteugelen moesten, en de gezant
gaf daarop te verstaan, dat Russische
troepen Jongkampo zullen bezetten, indien
Korea werkeloos blij ft.
Het geboortehuis van Pius X.
Ziehier den tekst van het opschrift op
den steen, die Zondag a.s. in den gevel van
het geboortehuis van Pius X te Riese zal
worden ingemetseld
«Pius X (Jozef Sarto) werd in dit huis
geboren den 2en Juni 1835; der wereld
wordt hier bewezen, dat God de arme en
heilige nederigheid met de hoogste grootheid
en macht weet te bekronen."
De gemeenteraad van Riese heeft aan
de straat, die naar het geboortebuis van
den H. Vader leidt, den naam gegeven van
Giusseppe Sarto.
De reis van den Tsaar.
De Tsaar en de Tsarina werden gisteren
middag te Darmstadt verwacht. Reeds
dagen te voren is men begonnen met de
uitgebreide maatregelen tot verzekering der
veiligheid van de booge bezoekers. Vooral
de Russische stulenten van de «Technische
Hochschule« worden scherp in 't oog gehou
den. Een van deze laatsten, zekere Willner,
heeft bevel ontvangen, om Hessen binnen
enkele uren te veriaten. Willner was bekend
als ijverig propagandist voor de socialistische
beginselen.
Volgens nader bericht uit Darmstadt zijn
de Tsaar en de Tsaritsa met hunne
kinderen gisteren in den namiddag te
Darmstadt aangekomen en aan het station
door den groothertog en de daar vertoevende
vorstelijke personen begroet. Een kleine
receptie had plaats aan het station. Bij
den intocht in de stad bracht de op de
straten bijeengestroomde menigte hartelijk
huldebetoon.
Internationaal Vredescongres.
Het Vredescongres te Rouaan is gisteren
geëindigd. Het volgende zal in 1904 in de
Vereenigde Staten worden gehouden. De
Congresleden gaan heden naar Havre, waar
ter hunner eer groote feesten zullen gegeven
worden.
Omwenteling in Panama.
In verband met de berichten over een
omwenteling in PaDama laat de Amerikaan-
scne regeering officieus bekend maken, dat
zij de opstandelingen niet zal steunen
integendeel zal zij stipte onzijdigheid in acht
nemen.
Het Interoccanisch kanaal.
De Daily Talegraph verneemt uit Was
hington, dat de heer Morgan, de voorzitter
der senatonale commissie voor het kanaal,
verklaard heeft, dat het Roosevelt's plicht
is om zich thans tot Nicaragua te wenden
en onderhandelingen aan te knoopen, ten
einde te verkrijgen den aanleg van het
kanaal in die richting.
Vervolg Binnenland.
Men meldt uit Sassenheim aan de N. R.
Crt.Alhier is op het erf van den heer
Molenaar bij een grondboring om drinkwater
te krijgen, op een diepte van ongeveer 7
meter lichtgas aangetroffen. Een brandende
lucifer boven de buis, die een middelijn van
10 cM. had, deed een vlam ontstaan van
ongeveer 1| meter hoogte. Later plaatste
men een gewone gaspijp met een gasgloei-
lichtbrander op de buis en bleek het gas
een prachtig licht te verschaffen. Indien
de gastoevoer blijft aanhouden, bestaat de
mogelijkneid om verschillende perceelen
niet dit gas te verlichten.
Uitsluiting; te Borne.
Gisteren-ochtend heeft de directie van
de stoomspinnerijen en weverijen der firma
«Spanjaard" te Borne haar fabriek, staande
aan den Stationsweg, stop gezet. Als reden
geeft de directie op den ontevreden geest,
die onder de arbeiders heerscht en die
firmanten en arbeiders beiden schaadt.
Aanleiding tot dezen uitersten maatregel
is de bekende kwestie met de spoelsters,
voor wie de directie geen geregeld werk
heeft. Door het stopzetten der fabriek zijn
600 arbeiders ontslagenongeveer 100
werken door. De houding der arbeiders is
uiterst kalm.
Nader wordt nog uit Borne gemeld
De directie der stoomspinnerijen en weve
rijen voorheen S. J. Spanjaard heeft bekend
gemaakt
«Met het oog op een mogelijk weer in
werking zetten harer fabrieken vraagt de
directie arbeiders en arbeidsters voor hare
verschillende afdeelingen. Gelegenheid tot
aanmelding in persoon enz.
De bedoeling der directie schijnt te zijn
zuivering van het personeel van aan haar
ongewenschte elementen. De arbeiders
hebben hiertegen reeds stelling genomen.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
